محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832771942
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی: سوغات بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی پدیده شوم بیابان‌زایی است
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی:
سوغات بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی پدیده شوم بیابان‌زایی است
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی گفت: در هر کجای ایران بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی و اراضی کشاورزی، سوغات شوم بیابان‌زایی را به همراه دارد.
طرح جامع‌محور منطقه طراز ناهید ساوه با مشارکت کمیساریا عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و سازمان جنگل‌ها با هدف رفع بیابان‌زایی در این منطقه به اجرا در آمده است. طرح جامع‌محور شامل تامین تجهیزات مورد نیاز برای برگزاری دوره‌های آموزشی مهارت کسب و کار و نیز تقویت معیشت پناهندگان (افاغنه) و اجرای پروژه‌های امرار معاش و کسب و کار به منظور راه‌اندازی شغل برای کاهش وابستگی به منابع طبیعی است. هم اکنون طرح بیابان‌زدایی در منطقه طراز ناهید ساوه در منطقه‌ای به وسعت 365 هکتار با همکاری اتباع افاغنه در حال اجراست. در این منطقه نهال اسفناج وحشی آتریپلکس کاشته می‌شود که نیاز به آب ندارد و با گذر زمان باعث بیابان‌زدایی می‌شود. با توجه به اهمیت این طرح با یوسف یوسفی مدیرکل منابع طبیعی استان مرکزی پیرامون نحوه اجرای طرح به گفتوگو نشستیم. فارس: در حال حاضر وضعیت بیابان‌زایی در کشور به چه صورت است؟ کشور ایران در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین قرار دارد، بارندگی متوسط 250 میلی متری معادل یک سوم بارندگی دنیا همراه با تبخیر و تعرق سه برابری متوسط دنیا، از جمله شاخص‌های گویا برای قضاوت است و به عبارت دیگر استعداد بیابانی بودن به شدت وجود دارد. در هر کجای این سرزمین بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی و اراضی کشاورزی، سوغات شوم بیابان‌زایی را به همراه دارد. فارس: طرح بیابان‌زایی در چه استان‌هایی در حال انجام است؟ توجه به مقابله با این پدیده شوم از دهه‌های گذشته در کشور ما وجود داشته و اقدامات انجام شده همراه با تجارب ارزشمند موجود از جمله افتخارات کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی است که اکنون به صورت مستمر در 21 استان کشور با اعتبارات ملی و استانی و تلاشی شبانه‌روز در صدد مهار این پدیده در سطحی بیش از 32 میلیون هکتار (حدود 20 درصد از وسعت ایران) در حال پیگیری است . استان مرکزی با وسعتی حدود 2.9 میلیون هکتار (1.8 درصد وسعت کل کشور ) نیز در مرکز این پدیده قرار دارد و متاسفانه بالغ بر 490 هزار هکتار آن را اراضی بیابانی و کویر میقان تشکیل می‌دهد، یعنی حدود 17 درصد از کل سطح استان و یا 23 درصد از اراضی ملی و منابع طبیعی استان مشمول پدیده بیابان‌زایی است، هر چند کل عرصه استان هم به تعبیری در معرض بیابان‌زایی می‌تواند باشد. خوشبختانه با تلاشی بی‌نظیر از دهه 1370 (1990 میلادی) به بعد اقدامات بسیار چشم گیری در عرصه‌های بیابانی استان انجام شده که به عنوان نمونه‌های اجرایی در سطح منطقه، ملی و بین‌المللی زبانزد شده است. کنترل کانون بحرانی فرسایش بادی با وسعتی بیش از 11 هزار و 800 هکتار در کویر میقان و در مجاورت شهر اراک (مرکز استان) و تثبیت شن‌های روان منطقه با انجام اقدامات بیولوژیکی و مدیریتی اکنون یک تهدید (طوفان‌های شن) را به فرصت (مناظر زیبای بیابانی برای گردشگری) تبدیل کرده و به استناد نظرات کارشناسان و متخصصین بین‌المللی نظیر این اقدام و مناظر زیبایی که به وجود آمده در دنیا وجود ندارد. فارس: طرح بیابان‌زایی در استان در چه سطحی در دست انجام است؟ اجرای حدود 100 هزار هکتار عملیات بیولوژیکی همراه با جلب مشارکت مردم بومی منطقه در مناطق بیابانی شهرستان‌های زرندیه، ساوه، کمیجان و محلات و اراک اکنون امید را برای کارشناسان، مدیران و مردم این مناطق ایجاد کرده که می‌توان با ارائه و تلاش این پدیده را مهار کرد. در سال 1391 حضور بیش از 5 هزار نفر جمعیت مهاجر افاغنه در مهمانشهر شهید ناصری شهرستان ساوه (اردوگاه مهاجرین افغانی)، تخریب‌های زیادی در این منطقه گرم و خشک استان مرکزی ایجاد کرد، به جرأت می‌توان گفت بیابان‌زایی این جمعیت در این نقطه از شهر ساوه همانند روستاهای اطراف و با شدتی بیشتر بوده که عرصه‌های وسیعی از اطراف این مهمانشهر فاقد هر گونه گیاه مرتعی و بیابانی است و به گفته متخصصین تبدیل به سنگ فرش بیابانی شده است. عرصه‌هایی که در گذشته‌های نه چندان دور از جمله بهترین مراتع قشلاقی و میان بند استان مرکزی محسوب می‌شدند، اکنون با بهره‌برداری بی‌رویه شاهد حرکت طوفان‌های شدید گرد و غبار و حرکت شن‌های روان، شور شدن قسمت زیادی از اراضی در اثر بهره‌برداری بی‌رویه از آب و خاک هستیم. در هیچ کجای دنیا اینگونه عمل نشده است که زمین و آب کشاورزی همراه با عرصه مورد نیاز برای سکونت و دامداری از بهترین مراتع در اختیار مهاجرین قرار بگیرد. این ایران و استان مرکزی است که سخاوت‌مندانه آغوش خود را برای پذیرایی از مهاجرین عزیز گشوده است، ولی ادامه این روند بهره‌برداری، دیگر سکونت را برای این جماعت، روستای‌های اطراف، شهر ساوه ، استان مرکزی و کشور ایران مشکل کرده است و راه چاره‌ای نیاز دارد. تبدیل مراتع خوب منطقه به بیابان با کندن بوته برای سوزاندن و چرای دام خیلی سریع و حداکثر ظرف دو دهه اتفاق افتاده است، این در حالی است که احیای آن و برگشت به حالت اولیه ده‌ها سال زمان نیاز دارد، چرا که کار در عرصه‌های مناطق بیابانی وابسته به بارندگی متوسط سالانه است و تبخیر و تعرق بیش از سه برابری جهانی نیز از جمله عوامل محدود کننده اقدامات احیایی در استقرار گیاهان به حساب می‌آید. فارس: چه امتیازاتی به مهاجرین ساکن در این منطقه اعطا شده است؟ در اختیار گذاشتن بیش از 150 هکتار از اراضی ملی و مرتعی برای اسکان و کشاورزی، در اختیار گذاشتن بیش از 150 لیتر در ثانیه آب برای شرب و کشاورزی، در اختیار گذاشتن در مجموع 500 هکتار برای سکونت و کشاورزی و دامداری، در اختیار گذاشتن سایر ملزومات و موارد مورد نیاز برای سکونت از قبیل راه، آب، برق، امنیت، آموزش و پرورش و... بخشی از میهمان‌نوازی مردم استان مرکزی است. اگر اراده بر این استوار است که این پدیده در این منطقه مهار شود باید به گونه‌ای باشد که تکیه بر روش‌های کارشناسی، استفاده حداکثری از زمان و کوتاه کردن زمان برای بازدهی بیشتر اقدامات بیولوژیکی، جلب مشارکت ساکنین با انجام آموزش‌های لازم، جایگزینی معیشت آنها و تزریق اعتبارات مداوم و در حد و اندازه مورد نیاز در سرلوحه کار باشد. فارس: طرح طراز ناهید ساوه از چه زمانی اجرایی شده است؟ خوشبختانه این اراده از سال 2013 در سطح شهرستان، استانی، ملی و بین‌المللی ایجاد شده و در اواسط سال 2013 تفاهم‌نامه همکاری میان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، وزارت کشور و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور منعقد شده و با واریز مبلغ حدود 10 میلیارد ریال عملاً کار اجرایی از اردیبهشت 92 در این منطقه آغاز شد. فارس: این طرح بر اساس چه مدلی اجرایی شده است؟ مدل اجرایی برای شروع کار مدل ترسیب کربن با تجربه‌ای بیش از 10 سال در کشور انتخاب شد، این مدل تاکید بر مشارکت مردم و توانمند سازی جامعه محلی همراه با کاهش وابستگی به عرصه‌های منابع طبیعی را به دنبال دارد، ضمن آنکه به سرعت اصلاح و احیاء مناطق تخریب شده را آغاز می‌کند. بر اساس مطالعات انجام شده و تجارب به دست آمده، به کارگیری مدل ترسیب کربن در این منطقه به اقداماتی برای رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز دارد که تأکید بر شناسایی علل وابستگی به عرصه‌های منابع طبیعی و در واقع شناسایی افرادی که برای امرار معاش مجبور به استفاده از این طبیعت هستند (در این زمینه تغییر معیشت و استفاده از انرژی‌های نو می‌تواند دو جایگزین خوب باشد.)، تشکیل گروه‌های همگن و اجتماعی که بتوانند در سازمان اجرایی و اجرای این پروژه نقش داشته باشند، تشکیل سازمان اجرایی برای پیگیری و اجرای مطالعات انجام شده، تأکید بر خود اتکایی و آموزش شغل‌هایی که می‌توانند هم در زمان فعلی و در این اردوگاه برای معیشت خانوار موثر باشد، هم به عنوان مهارت‌هایی که پس از بازگشت به کشور خود به همراه خواهند برد که برای اینکار دو موسسه آموزشی در اردوگاه تأسیس شده است، بخشی از این اقدامات به شمار می‌رود. تشکیل صندوق‌های خرد اعتباری که به عنوان زیرساخت‌های لازم برای اعطای تسهیلات در پروژه لازم است، از دیگر اقدامات لازم در این راستا به شمار می‌رود، صندوق خرد اعتباری تشکیل شده که در همین مدت کم عملکرد قابل توجه داشته‌اند که در جایگاه خود مهم و اقدامی جدید است. فارس: سرمایه این صندوق از کجا تامین می‌شود؟ سرمایه این صندوق‌ها از پس‌اندازهای ناچیز ماهیانه اعضا تشکیل می‌شود و اعطای تسهیلات برای مشاغل کوچک با اساسنامه خاص صندوق به راحتی و بدون بروکراسی اداری انجام می‌شود. اجرای برنامه‌های آموزشی مستمر در همه زمینه‌ها هم به مهاجرین و هم به اعضای تیم اجرایی و سازمان اجرایی کار از دیگر الزامات و گام‌های موثر در اجرای این پروژه مهم است. تأمین و تزریق اعتبارات بین‌المللی و ملی گام اساسی است و امروز شاهد آن هستیم که تزریق این اعتبارات باعث آن شده تا ملزومات اجرایی طرح برای جایگزینی معیشت و جایگزینی روش بهره‌برداری از منابع طبیعی در این مراسم برای افراد جامعه تهیه و در اختیار قرار گیرد. اجرای این مدل نیاز به صبر و حوصله، تأمین اعتبار و پیگیری جدی و اساسی تا رسیدن به توسعه پایدار دارد در صورتی که این شرایط فراهم نشود، امکان برگشت مجدد عوامل تخریب به عرصه‌های منابع طبیعی و تشدید چندین برابری تخریب وجود دارد که انتظار این اتفاق با توجه به مشکلات کنونی زیست محیطی حاکم بر جهان بعید است، به عبارتی دیگر انتظار می‌رود تا برگشت کامل عرصه‌ها به شرایط اولیه حمایت‌های مادی و معنوی از این پروژه به عمل آید. فارس: در سال جاری چه اقداماتی در این زمینه انجام شده است؟ برای سطحی حدود 32 هزار هکتار اطراف این اردوگاه که توسط مهاجرین تخریب شده به سرعت و ظرف شش ماه مطالعات اجتماعی و اقتصادی و مطالعات پایه و سنتز شامل فیزیوگرافی، منابع آب، پوشش گیاهی، ژئومورفولوژی، قابلیت اراضی، هوا و اقلیم، فرسایش و رسوب انجام شد که این روند در حالت عادی حداقل دو سال زمان نیاز دارد. جلسات و نشست‌های کارشناسی، کارگاه‌ها و جلسات هماهنگی در این فرصت به تعداد 290 مورد برگزار می‌شود، یک هزار و 39 نفر از مهاجرین و دست اندرکاران طرح آموزش‌های لازم را دیدند، دو صندوق خرد اعتباری در اردوگاه تشکیل شده که این صندوق‌ها اکنون 454 عضو دارد و 38 مورد وام پرداختی به مبلغ 135 میلیون ریال داشته است. تشکیل دو موسسه آموزشی برای آموزش افراد، نهال کاری در سطحی معادل 365 هکتار، عملیات احیایی در سطح 300 هکتار از عرصه با اجرای عملیات هلالی آبگیر، اجرای عملیات خشکه چین به منظور مهار فرسایش آبی 200 متر مکعب، ایجاد بوستان روستایی به وسعت 1.5 هکتار و به کارگیری سه هزار و 240 نفر نیروی کار از مهاجرین افغان از دیگر اقدامات انجام شده است. این شروع اقدام بزرگی است که نیاز به حمایت‌های جدی دارد، چرا که اقدامات اصلاحی و احیایی در عرصه‌های منابع طبیعی دیر بازده و با کندی به پیش می‌رود و در یک بازه زمانی حداقل 10 ساله باید مورد حمایت و هدایت قرار گیرند تا به نتیجه برسد مخصوصا آنکه در سنوات اخیر با تغییر اقلیم و استقرار گیاهان در عرصه‌ها نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد و به همین لحاظ چهار مرتبه آبیاری گیاهان کشت شده در سال در برنامه کار قرار دارد. از طرف دیگر وسعت اراضی تخریبی زیاد است و در سطحی حدود 32 هزار هکتار اجرای دقیق مطالعات انجام شده، همراه با توانمند سازی جامعه محلی با معرفی و جایگزین کردن دیگر مشاغل که وابستگی به منابع طبیعی نداشته باشد همراه با آموزش این افراد برای نحوه مقابله با بیابان‌زایی کاری است بس بزرگ و ادامه‌دار و تا رسیدن به توسعه پایدار باید پیگیری شود. فارس: مهم‌ترین نتایج این طرح چیست؟ شرایط مشابه این نقطه از کشور با بسیاری از مناطق افغانستان این امکان را برای مهاجرین فراهم می‌کند که پس از بازگشت به کشور خود بتوانند عرصه‌های بیابانی را تحت عملیات احیایی قرار داده و از سرزمین خود بهتر استفاده کنند. مشابه این اقدام در اطراف سایر اردوگاه‌های مهاجرین افغان در کشور ایران اتفاق افتاده که به لحاظ تجربه این استان در سال گذشته مطالعات اقتصادی و اجتماعی سه استان کرمان، سمنان و خراسان رضوی از طریق این استان در سال دوم طرح (2014) هزینه کرد و انجام شده است، بنابراین تلاش کمیساریای عالی پناهندگان و سازمان ملل برای تامین اعتبارات مقابله با بیابان‌زایی در اطراف این اردوگاه‌ها لازم است. باید هر چه سریع‌تر به فکر کنترل بیابان‌زایی در این کمربند خشک باشیم بهتر است، تجربیات 40 ساله کارشناسان و متخصصین ما در این پروژه به کار گرفته شود، با تلاشی شبانه‌روزی در فرصتی شش ماهه و با صرف اعتبارات بین‌المللی و معادل آن اعتبارات داخلی پروژه‌ای را شروع کرده‌ایم که اکنون در ابتدای راه قرار دارد این تجربه در هیچ کجای دنیا سابقه ندارد. انتهای پیام/87002/صا40
93/06/01 - 13:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]
-
گوناگون
پربازدیدترینها