واضح آرشیو وب فارسی:فارس: کارشناس سیاسی ازبک در گفتوگو با فارس مطرح کرد
اختلاف نخبگان و سایه شوم تیرگی روابط بین تاجیکستان و ازبکستان
به اعتقاد یک کارشناس سیاسی ازبک، اختلاف نظر میان نخبگان حاکم ازبکستان و تاجیکستان بر روابط 2 کشور سایه افکنده است.
«کمال عزیزاف» کارشناس سیاسی ازبک در گفتوگو با خبرنگار دفتر منطقهای خبرگزاری فارس در دوشنبه گفت: اختلاف نظر میان نخبگان حاکم ازبکستان و تاجیکستان، 2 کشور را با سختترین شرایط سیاسی مواجه کرده است. وی با اشاره به مواردی که بهانه برای تیرگی روابط دو کشور را فراهم کردهاند، افزود: تاجیکستان کشوری است که بیشتر ذخایر آب منطقه در قلمرو آن وجود داشته و در ازبکستان این نگرانی وجود دارد که در صورت لزوم، دوشنبه از آن به عنوان ابزار فشار روی همسایهها استفاده خواهد کرد. عزیز اف ادامه داد، از دیدگاه تاشکند احداث نیروگاه برق آبی «راغون» وضعیت اکولوژی منطقه را با خطر جدی رو به رو خواهد کرد و به دلیل سطح بالای سد و احتمال تخریب آن در صورت زلزله جان میلیونها نفر به صورت مستقیم با تهدید مواجه خواهد شد. البته طرف تاجیکستان این ادعاها را قبول نداشته و ساخت نیروگاه یادشده را نهتنها در راستای رفع مشکلات کمبود برق این کشور، بلکه تامین آب جمهوریهای همسایه از جمله ازبکستان میداند. این اختلاف نظر، بیاعتمادی مقامات عالی دو کشور به یکدیگر را به مراتب افزایش داده است. این کارشناس سیاسی منطقه با بیان اینکه رسانههای دو کشور همواره در رابطه با بحث نیروگاه راغون مواضع یکدیگر را هدف قرار میدهند، تصریح کرد: سال گذشته میلادی کارشناس ازبک «رستم عبداللهاف» در روزنامه دولتی «سخن مردم» چاپ تاشکند مطلبی را در خصوص نیروگاه راغون به چاپ رساند که منجر به راه افتادن مباحث داغی در میان کارشناسان و رسانههای دو کشور شد. به اعتقاد عبداللهاف، چنانچه سد راغون با ارتفاع 335 متر احداث شود، احتمال مواجهه ازبکستان با کمبود آب بعید نخواهد بود. ولی طرف تاجیک ادعاهای دانشمند ازبک را بیاساس خوانده و اعلام کرده است که هرگز اراده استفاده از این ابزار برای تحت فشار قرار دادن کشورهای همسایه را ندارد. به اعتقاد طرف تاجیک، بدون احداث این نیروگاه رفع کمبود برق و توسعه مطلوب اقتصادی و صنعتی این کشور امکان نخواهد داشت. اما در هر صورت این پروژه یکی از بهانههای اصلی برای تیرگی روابط 2 کشور طی یک دهه اخیر شده است. عزیزاف عدم دستیابی تاشکند و دوشنبه به توافق در خصوص گاز را از دیگر مشکلات روابط این دو کشور همسایه خواند و گفت: تاجیکستان به دلیل منابع نسبتا محدود گاز طبیعی، خود عمدتا مصرفکننده گاز بوده ولی طی سالهای اخیر حل این موضوع با پیچیدگیهای بسیار جدی رو به رو بوده و تقریبا همکاری در این عرصه قطع شده است. این کارشناس سیاسی، مینکاری مرز مشترک 2 کشور از سوی تاشکند را که برخی از اتفاقات نظیر کشته و زخمی شدن تعدادی از اتباع را به همراه داشت، دلیل جدی دیگر برای تیرگی روابط میان دو کشور عنوان کرد. گروههای شبه نظامی اختلافات را دامن میزنند وی افزود: اواخر دهه 90، مینکاری مرزی در برخی از مناطق کوهستانی از سوی طرف ازبک با توجیه جلوگیری از نفوذ شبهنظامیان حرکت اسلامی ازبکستان صورت گرفت. همهساله در قلمرو کشورهای همسایه و از جمله تاجیکستان تعداد قابل توجهی از اعضای حرکت اسلامی ازبکستان بازداشت و زندانی میشوند که این امر تاشکند را به تجهیز و تحکیم مرزهایش بیشتر مصمم کرده است. بنا به گفته عزیزاف، در اواخر سالهای 1990 و اوایل 2000، گروههای شبهنظامی از طریق مرز تاجیکستان به استانهای «فرغانه»، «تاشکند» و «سرخاندریا» نفوذ و امنیت این مناطق را به طور جدی به چالش کشیدند که در نتیجه تاشکند اقدام به انتقال حدود 10 روستا از مناطق کوهستانی استان سرخاندریا به مناطق دشتی کرد. این کارشناس سیاسی وضع نظام روادید میان 2 کشور را با بحث کاهش روابط اقتصادی و تجاری آنها مرتبط دانست و گفت: میان تجار 2 کشور تا قبل از وضع نظام روادید ارتباط نزدیک وجود داشت که اتباع این کشورها از ظرفیتهای بازارهای یکدیگر استفاده میکردند. عزیزاف وجود کارخانه آلیومینیوم در شهر «ترسون زاده» تاجیکستان را از دیگر مشکلات روابط دو کشور عنوان کرد و گفت: به دلیل خسارات سنگین محیط زیستی برای استان سرخاندریا و افزایش انواع بیماریها در این منطقه، تاشکند خواستار قطع فعالیت این کارخانه است. همچنین کشاورزان و باغداران این استان زیان مالی خود را میلیونها دلار برآورد کردهاند. این تحلیلگر ازبک بیان داشت: سردی روابط میان دوشنبه و تاشکند روی بخش حمل و نقل نیز تاثیر جدی به جای گذاشته بطوری که واگنهای حامل انواع بار و از جمله مواد غذایی مدتها در مرز یکدیگر متوقف شده و از این بابت متحمل خسارات سنگین میشوند. اخیراً ازبکستان اعلام کرد که تردد قطارهای خود از قلمرو تاجیکستان را کاملا قطع کرده است. قبل از این نیز ازبکستان حرکت قطارهای باری و مسافربری خود از تاشکند به اندیجان که از طریق استان سغد تاجیکستان عبور میکردند، متوقف کرده بود. تا سال 2016 قرار است راه آهن جدید «انگرین - پاپ» احداث شود که ارتباط راه آهن تاشکند با بخش ازبکی وادی فرغانه و مناطق جنوبی این کشور را به صورت مستقیم تامین و وابستگی از تاجیکستان را قطع خواهد کرد. به اعتقاد این تحلیلگر ازبک، روابط فرهنگی ازبکستان با تاجیکستان طی یک دهه اخیر افت بالایی داشته و حتی دعوت از هنرمندان یکدیگر برای اجرای برنامههای موسیقی که از سنت دیرین دو ملت بود، دیگر به نظر نمیرسد. پیش از این، مدارس تاجیکی ازبکستان با مواد درسی چاپ دوشنبه تامین میشد و مدارس ازبکی تاجیکستان مواد مورد نیاز خود را از تاشکند دریافت میکردند که حالا هر نوع ارتباط و همکاری در این زمینه قطع شده و ارتباط رسانهای نیز دیگر وجود ندارد. وی به تبیین راه حل معضل روابط میان تاشکند و دوشنبه پرداخت و خاطرنشان کرد: مردم ازبک و تاجیک هیچگاه با هم مشکل نداشته و نخواهند داشت و این نخبگان حاکم هستند که باید به فکر پیدا کردن راه حل مشکلات باشند. این امید وجود دارد که در حاشیه نشست سران سازمان همکاریهای شانگهای در دوشنبه، روسای جمهور دو کشور به بحث و بررسی مشکلات یاد شده بپردازند. این در حالی است که برخی از کارشناسان حتی سفر اسلام کریماف به تاجیکستان را غیرممکن تلقی کرده و این پیشبینی را دارند که در نشست سران شانگهای «شوکت میرضیایف» نخست وزیر ازبکستان از این کشور نمایندگی خواهد کرد. انتهای پیام/
93/05/28 - 15:13
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 158]