واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: دهك ، روستای كوچكی است در جنوب شرقی دهستان بی بی سكینه از بخش صفادشت و شهرستان ملارد . این روستا در حد فاصل منطقه قشلاق زرگران و قلعه كهریز قرار دارد. راه های دسترسی به دهك عبارتند از دو راهی كه از شرق و غرب و از طریق روستاهای مجاور وارد آن می شوند. راه اول از آبادی كهریزك واقع در فاصله حدود 17 كیلومتری غرب میدان بسیج شهریار به سوی جنوب و به طرف قشلاق زرگران امتداد یافته و از آن جا رو به غرب به دهك منتهی می گردد.راه دوم از طریق روستای قلعه كهریز مار ابعد از طی مسافتی یك كیلومتری به سوی شرق به دهك می رساند . این آبادی از لحاظ طبیعی در یك منطقه كوهپایه ای قرار دارد . در منظر جنوبی دهك ارتفاعات كوچك و بزرگ و در چشم انداز شمالی آن دشتی هموار و حاصلخیز را می بینیم. بارزترین اثر باستانی روستای دهك حمامی است مخروبه در بخش جنوبی و در كنار زمین های بایر و در میان دو ساختمان آجری تازه ساز . ساختمان ضلع شرقی مسكونی و بنای ضلع غربی انباری است. هر دو ساختمان كه حدود 10سال قبل ساخته شده اند به همراه حمام قدیمی دهك در ملك شخصی واقعند. در ضلع شمالی حمام دیوار آجری ناتمامی دیده می شود كه باید آن را عامل محدودیت حریم شمالی و تعرض به آن تلقی كرد. با گذر از این دیوار با بخش های شمالی و غربی حمام مواجه می شویم . ضلع جنوبی رو به زمین بایر وسیعی است. بر اساس بقایای موجود و بررسی نمای خارجی و جزییات داخلی حمام دهك به برخی ویژ گی های ساختمانی این بنا پی می بریم. به طور كلی حمام دهك بنایی است چهار گوش به وسعت 80 متر مربع با پی و ازاره ای به ارتفاع حدود یك متر از لاشه سنگ های كوچك و بزرگ، دیوارهایی متشكل از آجرهایی به ابعاد 4×20×20 ، 19.5×19.5×4 و 19×19×4 سانتی متر و یك سقف گنبدی . در قسمت هایی مانند جرزهای ورودی از خشت هایی به ابعاد 4×20×20 سانتی متر نیز استفاده كرده اند . اندود میان آجرها و سطوح داخلی حمام را مخلوط گچ و آهك و سطوح خارجی دیوارها و پوشش بیرونی گنبد را ملاط كاه گل می پوشاند . آن چه در حال حاضر از ساختمان حمام باقی مانده عمدتا بخش رخت كن یا سربینه آن است و سایر قسمت ها تخریب و را ورود به آن مسدود شده است. ورودی حمام در گوشه شمال غربی بنا عبارت است از مدخلی با طاق قوسی از آجر كه به فضایی چهار گوش راه می یابد . در میان این فضا حوضی مربع شكل و در هر یك از اضلاع چهار گانه آن چهار سكو به عرض حدود 170 سانتی متر و ارتفاع 40 سانتی متر از كف حمام داخل چهار طاق نما دیده می شود . در زیر هریك از سكو ها و در نمای رو به حوض دو حفره كوچك جهت كفش كن وجود دارد . در سقف گنبدی رخت كن وسقف های قوسی هریك از چهار طاق نمای اطراف نور گیری تعبیه شده است. بر اساس نحوه آجر چینی سه شیوه عمودی ، افقی و مورب را می توان در ساختار حمام دهك تشخیص داد. از شواهد پیش گفته چنین بر می آید قدمت حمام دهك دست كم به عصر قاجار باز گردد . با توجه به تغییر تدریجی بافت روستاهای منطقه و اجرای طرح های مختلف توسعه و عملیات ساختمانی به نظر می رسد نخستین گام در جهت حفظ بناهایی از قبیل حمام دهك مرمت ، استحكام بخشی و بازسازی بخش های تخریب شده و تعیین حریم حفاظتی باشد. از هموطنان عزیز ساکن صفادشت تقاضا می شود در صورت داشتن تصاویری از حمام دهک آنرا در قسمت دیدگاه ( قسمت پایانی مطلب – انتهای صفحه ) و یا از طریق ایمیل ([email protected]) برای ما ارسال نمایند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 86]