محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831124542
بحران آب؛ ضرورت نظام اطلاع رسانی و آموزشی رفتارساز - داود میاندهی*
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
بحران آب؛ ضرورت نظام اطلاع رسانی و آموزشی رفتارساز - داود میاندهی* بحران آب در کشور جدی است و حتی اگر هم منابع آبی با کاهش شدید مواجه نبود، با شیوه مصرف کنونی، ذخایر رو زمینی و زیرزمینی توان پاسخگویی به اسراف فعلی را نداشت و حال که شرایط این منابع در حال گذر از خط قرمز است، اصلاح الگوی مصرف بیش از گذشته به یک ضرورت ملی تبدیل شده است.
براساس آمارها، سرانه مصرف آب در ایران چهار برابر استاندارد جهانی است که با اندکی توجه به نحوه مصرف آب در خانواده یا محیط پیرامونی، این آمار ملموس تر خواهد شد.
میزان بالای مصرف که به هدر رفت منابع آبی می انجامد، تنها یک بعد موضوع است که می تواند در برخی مواقع اولویت نخست هم نباشد؛ زیرا با افزایش نزولات جوی می توان در مقاطعی محدود امیدوار به کفایت منابع آب بود، اما خطرناک تر از میزان مصرف بالا، ریشه دار شدن علل فرهنگی شکل گرفتن مصرف شبه اسراف کنونی است.
براساس آنچه در جامعه دیده می شود، علل این نوع مصرف بی رویه در سه بخش دسته بندی می شود:
1- ناآگاهی درباره چشم انداز و تبعات این شیوه مصرف
2- ضعف اطلاعات درباره نحوه مصرف بهینه
3- تعمد یا نوعی لجاجت پنهان در مصرف بی رویه.
فراگیری بخش نخست و دوم مورد تایید مردم است، اما بند سوم دربرگیرنده میزان قابل ملاحظه ای از افراد است که کمتر تحصیلات بالا دارند.
استفاده از آب شرب به عنوان جارو برای تمیز کردن کوچه، پیاده رو و حیاط، آبیاری درختان و باغچه هنگام آفتاب و بازگذاشتن آب در زمان شستن خودرو در حالی که به آن نیازی نیست. نمونه هایی از این رفتارها است که در صورت برخورد با ارشاد دلسوزانه، یک پاسخ تقریبا مشابه ارائه می شود که «پولش را می دهم، یعنی دیگر آب هم مصرف نکنیم و ...»
این رویکردها و پاسخ ها محدود به عده ای معدود نیست و بارها بسیاری از افراد آنها تجربه کرده اند.
به طور قطع برای اصلاح این رویکردهای اسرافگرایانه می توان از اطلاع رسانی بهره گرفت.
**وضعیت نظام تبلیغی
بررسی شیوه تبلیغی نحوه مصرف صحیح آب در سال های گذشته و حتی اکنون که بحران آب عینیت بیشتری پیدا کرده است، نشان می دهد، هیچ مدل و نظام تبلیغی حرفه ای و ساختارمند با هدف فرهنگ سازی وجود ندارد.
از سوی دیگر بیشتر اقدامات انجام شده در این زمینه مبتنی بر آگهی های بازرگانی بوده که معمولا کم اثر است.
اگر فرهنگ سازی را تبلور عینی رفتارسازی بدانیم (که در واقع باید فعالیت های مرتبط با فرهنگ سازی در نهایت به تغییرو اصلاح رفتارها بیانجامد تا فرهنگ سازی محقق شده باشد) می بینیم الگوی جامع و هدفمند درحوزه اطلاع رسانی برای این موضوع وجود ندارد.
حتی سازمان های مرتبط با بخش آب نیز در این زمینه فعالیت یکپارچه و هدفمندی با رویکرد رفتارسازی حرفه ای نداشته و بیشتر اقدامات در تیزرها و آگهی های بازرگانی خلاصه می شود که آن هم به صورت پراکنده انجام گرفته است.
نباید گفت که اطلاع رسانی های انجام گرفته تاکنون هیچ تاثیری نداشته، اما باتوجه به گستره مشکل و فرهنگ مصرف، به یقین این شیوه اطلاع رسانی و نظام تبلیغی کارآمدی لازم را ندارد و نخستین علت درستی این برداشت، وضعیت موجود مصرف بی رویه آب در جامعه است.
فرآیند مربوط به دریافت آگهی های تبلیغاتی در رسانه ها بویژه صدا و سیما از یکسو و توقع مدیران متولی که بحران آب را موضوعی ملی می بینند و رسانه ها باید خودشان ورود کنند و پا را از آگهی فراتر بگذارند، روند اطلاع رسانی را مختل کرده است.
شیوه تبلیغاتی به شکل آگهی و تیزر از چند منظر نمی تواند به تغییر رفتارهای مربوط به حوزه مصرف آب و درنهایت فرهنگ سازی مدنظر بیانجامد که برخی از آنها به قرار زیر است:
1- رفتارسازی با مدل تبلیغات بازرگانی چندان تحقق پذیر نیست
2- بیشتر مخاطبان به تبلیغات بازرگانی باهدف جذب اطلاعات اقتصادی می نگرند
3- موضوع مهمی مانند کم آبی را همزمان با تبلیغات کالاهای دیگر اطلاع رسانی کردن یعنی بی اثر کردن موضوع اصلی
4- این شیوه تبلیغاتی یعنی نگاه اقتصادی به موضوعی مثل کم آبی که از تاثیرگذاری آن می کاهد و .....
اگرچه در کنار تبلیغات بازرگانی برنامه های دیگری نیز همچون سخنرانی مدیران متولی، گزارش هایی از وضعیت کم آبی در بخش های خبری و ... به صورت پراکنده و غیرمرتبط بایکدیگر تهیه شده است.
اما همه این اقدامات به شکل یک مجموعه هدفمند، الگوهای کاری و چشم انداز مشخص نبوده تا بتواند باساختاری حرفه ای، رویکرد رفتارسازانه درست داشته است.
**پیشنهاد
در مدل جامعه پذیری ارتباطات وقتی به مقوله فرهنگ سازی می نگریم منظور کاربرد همه قالب ها و شیوه های اطلاع رسانی برای تغییر (اصلاح) رفتار انسان هاست.
رفتار انسان به راحتی و ناگهان در نتیجه یک فیلم، یک آگهی یا برنامه رسانه ای تغییر نمی کند. تغییر رفتار که باید به تثبیت آن نیز نیز بیانجامد، دربرگیرنده پیشفرض هایی از انتخاب، تصمیم گیری در مخاطب و ... لازم دارد که بیش از هرچیز نیازمند تدوین نقشه راه، ابزار مناسب و تهیه پیام متناسب با شرایط مخاطب است.
پیشنهاد می شود، الگوی حرفه ای و کامل اطلاع رسانی برای اصلاح فرهنگ مصرف آب در کشور با هماهنگی بین رسانه ها و مدیران متولی در سطح کلان تدوین و پازل های متعددی برای آن برای اجرا در سطوح مختلف تعریف شود.
در این حالت، رسانه ها دیگر نگاه تبلیغات بازرگانی صرف و درآمد زایی به موضوع آب را نخواهند داشت و هرکدام نقشی از پیش تعریف شده را ایفا خواهند کرد.
در این مدل دیگر به پخش یک تیزر بین برنامه ها یا سخنرانی مدیران و کارشناسان به تنهایی اکتفا نمی شود، بلکه در برنامه ای درازمدت در فیلم های سینمایی و تلویزیونی، در مجموعه های ورزشی پربیننده و .... یک بخش مربوط به این موضوع با ساختار و پیامی مجزا تعیین و درهربرنامه با قالبی مناسب به طوری که به دلزدگی مخاطب هم نیانجامد، ارائه می شود.
استفاده از شیوه های تبلیغ غیرمستقیم این جا به طور کامل مصداق می یابد؛ مخاطب در این زمینه نباید متوجه شود که رسانه ها به زور درحال تزریق پیام هستند تا واکنش منفی نشان دهد؛ بلکه غیرمستقیم با نشان دادن چشم انداز کم آبی یا حتی بی آبی، شیوه های صحیح الگوی مصرف صحیح نیز آموزش داده شود.
نکته قابل توجه اینکه برای هردسته از مخاطبان باتوجه به تیپ شناسی مخاطب موردنظر، باید قالب های مشخص و مخصوص را به منظور انتقال پیام به کار برد.
به طور مثال در برنامه پربیننده ورزشی که عموما مخاطبان جوان و میانسال دارد، نوعی پیام با قالبی خاص تعریف شود و در بخش اخبار که مخاطبان سالخورده بیشتر دارد باید از قالب های دیگری بهره گرفت.
در مجله ها و رسانه های تخصصی هم که مخاطبان خاص علمی دارد، باید از ساختارهای مخصوص این طبقات استفاده شود.
این لازمه های حرفه ای نباید تنها در رسانه های تصویری و رادیویی، روزنامه ها و خبرگزاری ها خلاصه شود، بلکه این زنجیره اطلاع رسانی باید با همکاری نهادهای فرهنگی و اجتماعی مستقر در شهرها و سازمان های غیردولتی شامل تمامی طبقات اجتماعی و در حد امکان بیشتر شهروندان شود.
همزمان با فعالیت های اجتماعی و رسانه ای، آموزش و پرورش نیزمی تواند و باید در مفاهیم درسی، آموزش های مربوط به مصرف صحیح نه تنها آب، بلکه دیگر موارد مانند انرژی، استفاده بهینه از تلفن همراه، برنامه ریزی اوقات فراغت، وسایل حمل و نقل عمومی، اصول تغذیه مناسب و ... زمینه های فرهنگ سازی را فراهم کند.
تنها با رویکردهای حرفه ای و دانش روز و بهره گیری از مزیت های
آموزه های دینی و فرهنگ ملی می توان امیدوار بود که فعالیت های مکمل و همگرا به رفتارسازی و درنهایت فرهنگ سازی کامل و کارآمد بیانجامد.
*خبرنگار ایرنا
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
09/04/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]
-
گوناگون
پربازدیدترینها