تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 15 تیر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):سزاوار است كه عاقل ، از مستى ثروت، قدرت ، دانش ، ستايش و مستى جوانى بپرهيزد، چرا ك...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

اتاق فرار

خرید ووچر پرفکت مانی

تریدینگ ویو

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید

سرور اختصاصی ایران

تور دبی

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

پیچ و مهره

طراحی کاتالوگ فوری

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

قیمت فرش

آموزش کیک پزی در تهران

لوله بازکنی تهران

میز جلو مبلی

هتل 5 ستاره شیراز

آراد برندینگ

رنگ استخری

سایبان ماشین

قالیشویی در تهران

مبل استیل

بهترین وکیل تهران

شرکت حسابداری

نظرسنجی انتخابات 1403

استعداد تحلیلی

کی شاپ

خرید دانه قهوه

دانلود رمان

وکیل کرج

آمپول بیوتین بپانتین

پرس برک

بهترین پکیج کنکور

خرید تیشرت مردانه

خرید نشادر

خرید یخچال خارجی

وکیل تبریز

اجاره سند

وام لوازم خانگی

نتایج انتخابات ریاست جمهوری

خرید سی پی ارزان

خرید ابزار دقیق

بهترین جراح بینی خانم

تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی

خرید ریبون

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1804785621




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

آرایش نیروهای سیاسی کشور یک سال پس از پیروزی روحانی


واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
احزاب,اعتدال
آرایش نیروهای سیاسی کشور یک سال پس از پیروزی روحانی بیش از یکصد سال از شکل‌گیری تشکل‌های سیاسی به شکل و شمایل احزاب مدرن در ایران می‌گذرد و این گروه‌ها در مقاطع مختلف هر یک به نامی، نقشی در رقابت‌ها و گاه منازعات سیاسی در ایران داشته‌اند.




با این همه به نظر می رسد هنوز کشورمان فاقد یک نظام حزبی روشن به منظور ایفای نقش گروه های شناسنامه دار بوده و چنین است که حتی چهره های حزبی هم وقتی به قدرت می رسند، گرایش های تشکیلاتی خود را انکار کرده و حزب خود را در مقابل سیاست های دولتی پاسخگو نمی دانند. هرچند در دیگر کشورها، جریانات سیاسی برنامه های روشنی برای اداره کشور ارائه کرده و پس از کسب رأی لازم، جهت اجرای این برنامه ها وارد عرصه قدرت شده و حزب تلاش می کند از این برنامه ها حمایت کند، اما در ایران معمولا احزاب به گونه ای تبلیغاتی و نه برنامه محور مبادرت به معرفی نامزد در حوزه های مختلف کرده و پس از پیروزی نامزد خود، ضرورتی برای پذیرش مسئولیت اقدامات نامزد مورد حمایتشان نمی بینند و در واقع بیرون از گود سیاست، ورود مستقیم دولت به عرصه رقابت با منتقدان را به نظاره می نشینند. روندی که نتیجه ای جز تشکیل حزب دولت ساخته جایگزین احزاب حامی اولیه و استفاده از امکانات دولتی برای پیروزی در عرصه منازعات سیاسی در بر ندارد. دست کم در 25سال اخیر که چهره هایی با سابقه عضویت در احزاب گوناگون پا به پاستور نهاده اند، روند تحولات به گونه ای رقم خورده که حزبی که نامزد پیروز از آن برخاسته، الزاما تشکیل دولت نداده و گاهی حتی به اپوزیسیون دولت نیز تبدیل شده است. به عنوان مثال سیدمحمد خاتمی هرچند نامزد مجمع روحانیون مبارز در انتخابات سال 76 بود، اما پس از پیروزی، چهره های نزدیک به او، حزبی دیگر به نام «جبهه مشارکت» تاسیس کردند و حزب مادر را با القابی چون چپ سنتی، مورد نقد قرار دادند. این همان روندی بود که البته در دوره سازندگی نیز طی شد و رئیس جمهوری که عضو شاخص جامعه روحانیت مبارز به شمار می رفت، پدرخوانده کارگزاران سازندگی شد تا باز هم خاستگاه حزبی اش نقشی در عملکرد دولت وی نداشته باشد. در دوران محمود احمدی نژاد هم نه فقط رئیس جمهور که سابقه عضویت در شورای مرکزی حزب ایثارگران را داشت، دولتی حزبی تشکیل نداد، بلکه این حزب در سال های پایانی دولتش، به منتقد رئیس جمهور نیز تبدیل گشت! حالا یک سال پس از روی کار آمدن حسن روحانی باز هم فقدان نظام حزبی در کشور خودنمایی می کند. هرچند حسن روحانی نیز عضو جامعه روحانیت مبارز به شمار می رود، اما با وجود حمایت های اولیه اصولگرایان از وی و تاکید بر این سابقه حزبی، حالا برخی معتقدند بین حسن روحانی92 و گرایشات سیاسی سال های دورش، فاصله ای افتاده است. سابقه عضویت روحانی در یکی از سنتی ترین تشکل های اصولگرای ایران پس از انقلاب، پیش از این برخی را به این نتیجه رساند که آرایش نیروهای سیاسی به تعریف قدیمی «چپ و راست» برگشته و احتمالا دیگر نه از اصلاح طلبان نامی می ماند و نه از نئواصولگرایان نشانی؛ اما تحولات پس از 24 خرداد 92 نشان می دهد حتی وابستگی رئیس جمهور به تشکل های ریشه دار نیز باعث نشده تغییر در آرایش نیروهای سیاسی رخ ندهد. آرایشی که به نظر می رسد برخلاف انشعاب های سابق، شکل و شمایلی برآمده از نوعی ادغام سیاسی داشته باشد. چنانچه اشاره شد، پیش از این کارگزاران سازندگی از دل جامعه روحانیت و جبهه مشارکت از متن مجمع روحانیون بیرون آمد، در حالی که این جامعه و آن مجمع خود حاصل انشعاب از حزب بزرگ تری به نام جمهوری اسلامی بودند. پس از روی کارآمدن محمود احمدی نژاد، شکافی دیگر رقم خورد و جبهه پایداری خود را موازی جامعتین و برخی دیگر از احزاب اصولگرا مطرح کرد و نامزد پیروز انتخابات 84 کسی بود که تن به حکمیت جریانات اصیل اصولگرا نداده بود و ابایی هم از این نداشت که خود را مستقل از اصولگرایان تعریف کند. روند واگرایی حزبی طی 35سال گذشته، به گونه ای تداوم انشعاب های تاریخی احزاب در تاریخ ایران بوده و شاید بتوان دلایل متعددی برای آن قائل شد. با این همه در پس پیروزی حسن روحانی دست کم تاکنون نه تنها تلاشی برای انشعابی تازه در احزاب موجود کشور رخ نداده، بلکه نوعی همگرایی حزبی رقم خورده که ناشی از عدم ورود مستقیم دولت یا بازوی تابلودار قوه مجریه به عرصه تنازعات حزبی بوده است. چنین است که یک سال پس از خرداد داغ 92، حالا اصلاح طلبان خود را ستون فقرات دولت روحانی می دانند و چهره های برجسته اصولگرا هم تاکید می کنند «اصولگرایان اپوزیسیون دولت نیستند» 17سال پس از شدت گرفتن منازعات درون جناحی در ایران، اکنون دو رقیب انتخاباتی خرداد 76، مواضعی نزدیک به یکدیگر دارند و فعالان حزبی، از اشتراک بر سر اصول به جای اختلاف بر سر فرعیات سیاست ورزی سخن می گویند. این تجربه تازه در سپهر سیاست در ایران پس از انقلاب، شاید واکنشی باشد به موج واگرایی تشکیلاتی که از ابتدای انقلاب تاکنون رقم خورده است. با این حال نیروهای انقلابی که طی سه دهه گذشته درگیر ناملایمات بسیاری بوده اند، حالا فرصتی یافته اند تا به دور از حواشی سیاست، به نوعی همگرایی بیندیشند. هرچند تاکنون گامی عملی به سوی این همگرایی برداشته نشده، اما حداقل در یک سال گذشته، سیر انشعاب نهادهای حزبی در کشور متوقف شده و نه دولت با تشکیل حزبی تازه، واگرایی را شدت بخشیده و نه تندروهایی که به فکر خارج کردن منازعات سیاسی از چارچوب تشکیلاتی در درون حاکمیت بوده اند، توانسته اند به اهداف خود دست یابند. اگرچه هم اکنون عده ای تلاش دارند دو قطب سیاسی اصلاح طلب/ اصولگرا برای توصیف رقابت های سیاسی در کشور را ناکارآمد نشان داده و مدل سه ضلعی اصلاح طلب ـ اصولگرا ـ اعتدال گرا را ارائه دهند، اما دولت عملا گامی برای این تحول ساختاری برنداشته و حتی از تشویق نمایندگان به تشکیل فراکسیونی به نام دولت در مجلس نیز پرهیز نموده تا نشان دهد اعتدال در فضای سیاست داخلی، نه شاخه ای سیاسی، رقیب با سایر گرایش ها، که روشی برای نزدیک تر کردن گروه های در ظاهر متعارض در راستای اصولی مشترک و اهدافی واحد است. بنابراین می توان امیدوار بود ادامه خط مشی دولت، طی سال های آینده به شکل گیری کلان حزب هایی منجر شود که حاصل اتحاد راهبردی احزاب کوچک تر برای رقابت سیاسی در چارچوب نظام سیاسی هستند. البته در تمام دنیا مرسوم است که احزاب شناسنامه دار با بدنه اجتماعی فراگیر، فراکسیون هایی با گرایش های متنوع در درون خود داشته باشند که چتر مرام نامه حزب، آنها را به یکدیگر پیوند دهد. بنابراین کلان احزاب آینده ایران می توانند گروه ها و سلایق متفاوتی را نمایندگی کنند، اما این به آن معنا نیست که یک خرده حزب می تواند در پناه برخی تفاوت های کوچک با دیگر احزاب کوچک تر، خود را از زیر چتر واحد ابرگفتمان حزبی خارج و راه دیگری طی کند؛ راهی که شاید فرجام آن چندان قابل پیش بینی نباشد. چنین است که گروه های سیاسی در کشور ما اکنون به جای تلاش برای برجسته کردن اختلافات جزئی، باید به فکر تبیین یک برنامه مدون ریشه دار و درون سازگار با سایر نظرات خود بوده و براساس آن، به فکر جذب سایر دیدگاه ها و نه فاصله گرفتن از نظرات متفاوت باشند. هرچند این روند به معنای خودداری از پالایش احزاب از حیث وجود عناصر تندرویی نیست که مواضعشان آب به آسیاب بیگانگان می ریزد، اما نکته اینجاست که عناصر حزبی با نزدیکی تشکیلاتی بیشینه و اختلاف کمینه، چرا باید به لحاظ تشکیلاتی از یکدیگر دور باشند، به گونه ای که حتی مردم در تشخیص تابلوی حزبی و نام آنها دچار سرگردانی شوند؟ بی شک اگر این خرده احزاب جای خود را به ابرحزب هایی فراگیر دهند، دیگر نیاز نیست یک تشکل حزبی، هویت خود را وابسته به یک فرد دانسته و به جای برخورداری از برند سیاسی مشخص، خود را حامی این یا آن چهره سیاسی تعریف کند. به نظر می رسد دولت روحانی اگر پس از چهار سال بتواند ضمن توقف واگرایی تشکیلاتی در آرایش نیروهای سیاسی، به وحدت گروه های کوچک تر و تشکیل احزابی قدرتمند کمک کند، همین گام به تنهایی دستاوردی قابل توجه در عرصه سیاست داخلی خواهد بود و بی تردید دیگر نیازی به ایجاد تشکیلات مستقل اعتدالی نیز نیازی نخواهد بود. هرچند در برابر این مسیر، مقاطعی چون انتخابات مجلس مانعی عمده محسوب می شود، چراکه ممکن است اختلاف بر سر یک یا چند اسم در فهرست های انتخاباتی به انشعاب هایی تازه بینجامد، اما اگر دولت بتواند از این مانع عبور کند و مشی اعتدال را به یک تشکل خاص سیاسی یا نخبگانی با ظرفیت محدود فرونکاهد، بی تردید می تواند این خط مشی را به عنوان یک الگوی تشکیلاتی ارائه و به همگرایی حزبی در کشورمان کمک کند. در حال حاضر، این نکته بر هیچ کس پوشیده نیست که تعدد (و نه الزاما تکثر) احزاب در ایران، نظام حزبی را ضعیف کرده و قدرت مانور را از آنها گرفته است. بنابراین تبدیل احزاب چندنفره با کر کره هایی پایین کشیده، به دو یا چند حزب شناسنامه دار و برخوردار از بدنه اجتماعی فراگیر می تواند نقش مهمی در کارآمدی نظام حزبی در کشورمان بازی کند. این وحدت تشکیلاتی به معنی نفی تکثر سلایق نیست و اتفاقا می تواند نقش مهمی در درک این تکثر برای افکارعمومی ایفا کند. با این حال دستیابی به این اصل مهم، نیازمند سطح بالایی از فرهنگ سیاسی، افزایش هوشمندی نخبگان و فعالان حزبی و نیز بهبود مناسبات سیاسی در کشور است. مولفه هایی که برای تحول در هر یک باید سال ها تلاش کرد. با این همه می توان روند فعلی اعتدال گرایی دولت در پرهیز از ورود به منازعات سیاسی و کمک به اتحاد بیشتر احزاب با گفتمان های مشترک را آغازی برای طی شدن این روند ارزیابی کرد. آغازی بر پایان شکاف ها و انشعابات سیاسی در ایران که نتیجه ای جز تبدیل عرصه سیاست داخلی به مجمع الجزایری از گروه های ناشناخته در بر نداشته است. برای تحقق چنین امر مهمی تنها کافی است اعتدال به جای یک تشکیلات، فقط یک راهکار سیاسی معرفی شده و وسوسه رقابت با منتقدان، دولتمردان را مانند دولت های سابق به وادی ورود مستقیم به عرصه منازعات سیاسی نکشاند. مصطفی انتظاری هروی / گروه سیاسی


پنج شنبه 05 تیر 1393 6:15    بازدید:0





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن