مثلث سقوط يك شبه موصل

واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: مثلث سقوط يك شبه موصل
سقوط يك شبه شهر دو ميليون نفري موصل در استان نينوا و پيشروي سريع گروه تروريستي داعش طي روز‌هاي اول شروع درگيري‌ها در عراق، از خيانتي بزرگ در پشت اين ماجرا حكايت دارد.

سقوط يك شبه شهر دو ميليون نفري موصل در استان نينوا و پيشروي سريع گروه تروريستي داعش طي روز‌هاي اول شروع درگيري‌ها در عراق، از خيانتي بزرگ در پشت اين ماجرا حكايت دارد. علاوه بر نقش فرماندهان ارتش، توطئه خارجي و نقش برخي كشورهاي عربي منطقه نيز در اين پيشروي مشهود است. گروه تروريستي دولت اسلامي عراق و شام (داعش) روز سه‌شنبه (20 خرداد) توانست در مدت چند ساعت شهر موصل در استان نينوا را بدون هيچ مقاومتي از سوي نيروهاي ارتش تصرف كند. از همان ابتدا حدس و گمان‌هايي زده شد مبني بر اينكه در پس اين اقدام خيانتي نهفته است، به خصوص كه داعش با نيرويي 3‌هزار نفري در مقابل 26 هزار نيروي امنيتي در موصل توانست بر اين شهر مسلط شود. نيروهاي نظامي ارتش در اين شهر نزديك به 9 برابر داعش بودند و مي‌توانستند جلوي پيشروي آنها را بگيرند ولي نه تنها چنين اتفاقي نيفتاد، بلكه بر اساس گزارش‌ها، نيروهاي ارتش، موصل را تقديم داعش كردند.

خيانت فرماندهان ارتش و بعثي‌ها
آنچه در موصل اتفاق افتاد نشان داد كه دست‌هاي پشت پرده در كار است. در اين بين نقش فرماندهان فراري و تقديم كامل شهر به تروريست‌هاي داعش بيش از هر چيزي نمايان است. روزنامه فايننشال تايمز به نقل از شهروندان عراقي نوشته كه تحركات داعش در موصل كاملاً براي اهالي اين شهر قابل پيش‌بيني بوده و خيانت نيروهاي ارتش در اين اقدام بسيار كارساز بوده است. اهالي موصل به اين روزنامه گفته‌اند، از يك ماه پيش خودشان و ارتش از تجمع شبه‌نظاميان در پيرامون موصل آگاهي داشته‌اند ولي ارتش به اطلاعات مردمي در اين باره توجهي نكرد. يكي از نيروهاي پيشمرگ كرد نيز گفته، از يك افسر ارتش كه در حال فرار از موصل بوده، پرسيده‌‌كه چرا از ارتش ‌فرار كرده و وي اظهار داشته است: «همه ارتش چنين كرده است، زيرا فرمانده نظامي موصل دستور فرار داده و موصل را به داعش فروخته است». در اين ميان، عبود بندر از بعثي‌هاي سابق، مهدي الغراوي فرمانده نيروهاي مسلح در نينوا و علي غيدان فرمانده نيروي زميني ارتش، افرادي بودند كه بيشتر در معرض اتهام خيانت قرار داشتند. با افشاي دست داشتن اين افراد در سقوط موصل نوري المالكي، نخست‌وزير عراق چهارشنبه گذشته آنها را از كار بركنار كرد و اعلام كرد كه در آينده نزديك برخي ديگر از فرماندهان خائن ارتش را بركنار خواهد كرد. ابو احمد يكي از افسران پليس استان نينوا مي‌گويد كه در روز سقوط موصل دستوري از فرماندهي به نيروهاي نظامي مبني بر ترك مقرها ارسال شد. در اين پيام كه از طرف فرماندهان امنيتي استان نينوا صادر شده بود از نظاميان خواسته بودند براي در امان بودن در ميان مردم آواره به سمت اقليم كردستان حركت كنند. مسئولان امنيتي هم در پي دريافت اين دستور سوار بر هلي‌كوپتر به سمت بغداد فرار كردند و برخي نيز با لباس شخصي به كردستان متواري شدند. اثيل النجيفي، استاندار نينوا جنبه‌اي ديگر از ماجراي سقوط موصل را افشا كرده و فرماندهان نظامي را به دادن گزارش‌هاي نادرست به فرماندهي بغداد درباره آنچه كه در نينوا روي داد، متهم كرد. البته نكته قابل توجه اين است كه خود وي نيز به اتهام خيانت عليه كشور متهم است. برخي ناظران معتقدند كه ادامه نيافتن روند بعثي‌زدايي در ارتش عراق بعد از سال‌هاي اول سقوط صدام و به خصوص توقف اين روند در دوران نخست‌وزيري اياد علاوي(كه خود بعثي بود) يكي از مهم‌ترين دلايل تحولاتي است كه اين روز‌ها در عراق شاهد هستيم، ارتشي كه حتي فرمانده نيروي زميني آن نيز يك بعثي وفادار به حكومت صدام حسين، ديكتاتور سابق عراق است. با اين وجود، حضور نيروهاي نفوذي بعثي در ارتش و عدم مسئوليت‌پذيري مسئولان عراقي نسبت به تحولات و نظام سياسي موجب سوءاستفاده داعش شده است. به گفته اين ناظران، مالكي گمان نمي‌كرد بعثي‌ها به او خيانت كنند اما اكنون به روشني مي‌بيند تمام كساني كه سابقه بعثي داشتند همچنان با بعثي‌هاي خائن همكاري مي‌كنند و براي به زير آوردن او از هيچ كاري فروگذار نمي‌كنند.

نقش سياسيون در پيشروي داعش
سقوط شهر موصل عراق به اندازه‌اي ناباورانه بود كه حتي خوشبين‌ترين كارشناسان نظامي دنيا و حتي همسو با «داعش» نيز پيش‌بيني اين گونه پيشروي تروريست‌ها در نقاط مختلف عراق را نمي‌كردند. سقوط شهرهايي مانند موصل، تكريت، كركوك (برخي از شهر‌ها را ارتش بازپس گرفت) به قدري سريع اتفاق افتاد كه ناظران در پشت اين پيشروي غير‌منتظره، عواملي غير از بعد نظامي را ذكر كرده‌اند. به نظر ناظران، اتفاقات موصل قطعاً حكايت از بازي سياسي پشت پرده براي تغيير در حكومت مركزي عراق و همچنين سرپوش گذاشتن جبهه غربي- عربي در انتخابات پارلمان عراق دارد. اكنون نظام سياسي عراق در حال تشكيل دولت جديد است و اختلافات زيادي بين احزاب شيعه و سني بر سر نخست‌وزيري و تقسيم وزارتخانه‌ها مطرح شده است. اين اختلافات سبب شده تا داعش نيز از اين وضعيت نهايت استفاده را كرده و بتواند بر بخش‌هايي از عراق مسلط شود. آنچه مسلم است اينكه برخي سياسيون عراق نيز در پيشروي سريع تروريست‌‌ها نقش داشتند. حتي برخي منابع عراقي دست داشتن اسامه النجيفي، رئيس پارلمان عراق را در پيشروي داعش و توطئه عليه دولت متهم مي‌كنند. هفته گذشته يك منبع قضايي آگاه، اعلام كرد كه برخي طرف‌هاي سياسي از اسامه النجيفي، به اتهام توطئه عليه كشور و خسارت وارد كردن به مصالح عالي عراق، شكايت كردند و دادگاه فدرال نيز نام النجيفي را از فهرست پارلمان جديد خط زد. بر اساس اطلاعات به دست آمده، النجيفي پس از آنكه متوجه اتهام توطئه عليه خود شد، عراق را به مقصد استانبول ترك كرد. گفتني است النجيفي پس از پيشروي گروه تروريستي داعش در سه استان عراق، متهم به توطئه و به خطر انداختن كشور براي امتياز‌گيري از دولت عراق و ائتلاف دولت قانوني به رهبري نوري المالكي شده است.

تمايل تلويحي كردها
پيشروي سريع داعش در روزهاي نخست بحران، شك و ترديدهايي را درباره نقش كرد‌ها در اين ماجرا مطرح كرده است. اين فرضيه به خصوص و زماني تقويت شد كه همزمان با حمله تروريست‌ها به موصل اقليم كردستان مرزهاي خود را به روي پناهندگان موصل بست و اجازه ورود به اين منطقه را نداد اما از فرماندهان فراري موصل با آغوش باز استقبال كرد. از طرفي، تحويل ندادن برخي فرماندهان فراري ارتش به اقليم كردستان به دولت مركزي نيز شك و ترديدها را درراه توطئه كردها افزايش داده است. منابع عراقي مي‌گويند با وجود صدور حكم بازداشت اين فرماندهان گويا اقليم كردستان تمايلي براي تحويل دادن آنها به دولت مركزي ندارد و اين موضوع ابهاماتي را درباره اين پرونده به وجود آورده است. رضايت تلويحي كردها از پيشروي داعش را مي‌توان در اظهارات نيچروان بارزاني نخست‌وزير اقليم كردستان نيز مشاهده كرد. بارزاني هفته گذشته در سخناني جنجالي اعلام كرد كه اقليت سني نيز بايد همچون كردها يك منطقه خودمختار داشته باشد، زيرا دولت شيعيان تاكنون نسبت به آنها سختگيري‌هاي زيادي رواداشته است. او آنها را محق به داشتن دولت مستقل مي‌داند. بارزاني حتي پا را فراتر گذاشته و اعلام كرد تا زماني كه نوري المالكي در قدرت باشد نمي‌توان به حل بحران امنيتي در اين كشور اميد داشت.

توطئه خارجي
گرچه خيانت فرماندهان ارتش يكي از عوامل مهم پيشروي داعش در شهرهاي عراق بود اما در اين ميان نمي‌توان نقش كشورهاي عربي منطقه به خصوص عربستان و قطر را كه حاميان اصلي اين گروه‌ها به شمار مي‌روند ناديده گرفت. اطلاعات زيادي وجود دارد كه عربستان و قطر در پشت اين ماجرا هستند و با كمك‌هاي تسليحاتي و مالي خود تروريست‌هاي داعش را تأمين مي‌كنند. مقامات سازمان‌هاي اطلاعاتي و امنيتي عراق، از پشت پرده حمله تروريست‌هاي داعش به شهرهاي سامرا و موصل و پشتيباني 3 ميليارد دلاري عربستان و قطر از اين عمليات پرده برداشته‌اند. بر اساس اين گزارش، برنامه‌ريزي براي اين عمليات از حدود 6 ماه پيش در اتاق‌هاي جنگ ارتش سعودي آغاز شده و دولت قطر نقش هماهنگ‌كننده و پشتيباني را در اين طرح داشت. افسران طراح اين عمليات به پادشاه عربستان اطمينان داده بودند كه با جداسازي مناطق شمالي و افزايش بمبگذاري‌ها و كشتارهاي وسيع، توجه غرب جلب شده و اين پيام به آنها منتقل خواهد شد كه استان‌هاي سني‌نشين خواهان استقلال و استقرار حكومت دلخواه هستند و افكار عمومي جهان، اين بخش از عراق را به عنوان منطقه‌اي جداگانه تصور خواهد كرد. به اين ترتيب مقدمه براي پس گرفتن نيمي از عراق فراهم خواهد شد. به همين خاطر، تعدادي از فرماندهان داعش نيز به ملاقات پادشاه عربستان برده مي‌شوند و همانجا دستور قرارگرفتن امكانات ارتش سعودي در خدمت افسران سابق حزب بعث و فرماندهان داعش صادر شده و به‌زودي گروه‌هايي از اعضاي داعش براي آموزش به عربستان منتقل مي‌شوند. نقش قطر نيز، در اين فرآيند مهم بود و شبكه‌هايي براي استخدام جنگجويان جديد از كشورهاي عربي به ويژه مغرب و تأمين و انتقال تسليحات و تجهيزات از مسير تركيه و كردستان عراق را راه‌اندازي مي‌كند. به نظر مي‌رسد، آنچه در موصل اتفاق افتاد نه بازگوكننده قدرت داعش، بلكه حكايت از توطئه‌اي بزرگ ساخته و پرداخته بخش‌هايي از نخبگان حاضر در قدرت عراق با كمك نيروهاي خارجي دارد. اكنون بايد مسئولان سياسي و دولتي در عراق وحدت و يكدلي ميان خود را قوي‌تر كرده و مقابله با داعش را در اولويت قراردهند و مشكلات بين خود را ناديده گرفته و مقابل دشمن مشترك در يك سنگر قرار بگيرند و دفاع كنند.

نویسنده : روح ‌الله صالحي
منبع : روزنامه جوان

تاریخ انتشار: 30 خرداد 1393 - 15:54

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جوان آنلاین]

[مشاهده در: www.javanonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]