واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تلههاي غربي در مسير رفع تحريمهاي ايران
ترافيك اين روزهاي پاويون فرودگاه مهرآباد بيشتر از هر زمان ديگري است
ترافيك اين روزهاي پاويون فرودگاه مهرآباد بيشتر از هر زمان ديگري است. هواپيماهاي نمايندگان كشورهاي مختلف يك به يك در تهران به زمين مينشينند تا ديدارهاي برگزار شده اين نمايندگان با مسئولان كشور، حكايت كننده آغاز سياست تازهاي در عرصه ديپلماسي كشور باشد؛ ملاقاتهايي كه گاهي به صورت رسمي است و گاهي اوقات به صورت محرمانه كه اگرچه اخبار اين ديدارها نيز خيلي زود منتشر ميشود، البته در اين ميان، اروپاييها كه طي چند سال گذشته رفتاري خصمانه را در قبال جمهوري اسلامي ايران در پيش گرفته بودند، گويي عجله بيشتري نسبت به ديگر كشورها دارند و سهم عمدهاي از ملاقاتهاي ديپلماتيك مقامات ايراني به ديدار با مقامات كشورهاي اروپايي اختصاص دارد.
بر اين اساس، به غير از هيئتهاي اروپايي كه در مراسم تحليف رئيسجمهور شركت داشتند، تاكنون هفت وزير خارجه اروپايي نظير سوئد، لتوني، بلژيك، ايتاليا، لهستان، يونان و اتريش به تهران سفر كردهاند و در كنار آن نيز ايران ميزبان تعداد زيادي از هيئتهاي پارلماني بود. در عين حال نقطه عطف اين سفرها نيز، سفر جنجالي كاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا به ايران بود. اين در حالي است كه شنيدهها نيز حكايت از آن دارد كه احتمال سفر مقامات عالي رتبهتر اروپايي نيز به ايران وجود دارد؛ رفت و آمدهايي كه حكايت كننده عجله زياد اروپاييها براي برقراري تماس با ايران است.
عجله براي چيست؟
اما شايد سؤال اين باشد كه دليل اين همه عجله مقامات اروپايي براي سرازير شدن به ايران چيست؟ براي پاسخ به اين سؤال بايد به بحران اقتصادي اشاره كرد كه اين روزها اروپا با آن دست و پنجه نرم ميكند و بازار بزرگ ايران كه تنوع بيشماري از نيازها و ارائهها در آن وجود جذابيتي خاص براي رفع بخشي از اين بحران دارد. اروپا كه طي چهار سال گذشته با پيوستن به حركت ايالات متحده براي تحريم اقتصادي ايران ضربههاي متعددي را در حوزه اقتصاد متحمل شده، حالا با چراغ سبز ايران براي حل و فصل مسالمتآميز مسائل موجود در پرونده فعاليتهاي صلحآميز هستهاي مواجه شده و همين موضوع بهانهاي شده كه با دور زدن امريكا خود را به درياي بزرگ اقتصادي ايران برساند؛ ماجرايي كه موجب عصبانيت ايالاتمتحده نيز شده، به گونهاي كه هنگام سفر هيئت اقتصادي و سياسي فرانسه به تهران، جان كري وزير امور خارجه امريكا در تماسي با لوران فابيوس همتاي فرانسوي خود به اين سفر اعتراض كرده بود، البته تمامي اين موارد در حالي است كه هنوز موانع بسيار سخت و محكمي براي شكستن تحريمهاي ناعادلانه غرب عليه ايران وجود دارد و نميتوان اين سفرهاي مكرر اروپاييها را پايان تمام مشكلات و مسائل ايران دانست.
موضوع مذاكرات چيست؟
اما در كنار تمامي اين رفت و آمدها، اين سادهانگاري است كه موضوع مذاكرات دوجانبه ميان ايران و كشورهاي اروپايي را تنها در حوزه اقتصادي بدانيم. واقعيت امر آن است كه اروپا اگرچه بسيار مشتاق دستيابي به بازار ايران و شروع گسترده تبادلات اقتصادي است اما در طرف مقابل ايجاد موانع تازه براي جمهوري اسلامي، ميتواند به اين كشورها براي كنترل جمهوري اسلامي و ممانعت از پيشرفت ايران كمك شاياني كند.
درست پس از حصول توافق اوليه هستهاي ايران و غرب كه بسياري آن را پاياني بر مسأله هستهاي ايران عنوان ميكردند، موضوعات تازهتري در رسانههاي غربي عليه ايران مطرح شد كه تحليلگران آن را آغاز فشار تازه غرب به جمهوري اسلامي عنوان كردند. موضوع حقوق بشر و موشكهاي جمهوري اسلامي جزو همين موضوعات تازه بودند كه در سفرهاي مكرر هيئتهاي اروپايي به ايران نيز روي آن تأكيد شده است.
اين تأكيدات را ميتوان از نوع گفتار اين هيئتها در مواجهه با نمايندگان رسانههاي گروهي بيشتر درك كرد، به طور نمونه در سفر اخير وزير خارجه اتريش به ايران وي در گفتوگو با خبرنگاران عنوان كرده بود كه «امروز هم مثلاً در زمينه حقوق بشر و هستهاي گفتوگوهايي انجام داديم. از فرصت استفاده كردم كه نگراني خود را درباره حقوق بشر عنوان كنم» و در طرف مقابل محمد جواد ظريف هم به خبرنگاران گفته بود كه موضوع موشكهاي بالستيك ايران در دستور كار مذاكرات ايران و غرب قرار نخواهد داشت تا از اين طريق پيام خود را به صورت غيرمستقيم به وزير خارجه اتريش منتقل كند، به گونهاي كه اين احتمال را در اذهان تقويت ميكرد كه وزير خارجه اتريش با هدف گنجاندن موضوعات حقوق بشري و موشكهاي بالستيك ايران در مذاكرات به تهران سفر كرده است.
آيا قطعنامههاي شوراي امنيت لغو ميشود؟
ايران در پس تمامي اين رفت و آمدهاي ديپلماتيك و نشستن پشت ميز مذاكرات با غرب تنها اين هدف را دنبال ميكند تا در كنار رفع نگرانيهاي جامعه جهاني در خصوص فعاليتهاي صلحآميز هستهاياش، سد تحريمهاي ناعادلانه اقتصادي را نيز بشكند اما واقعيت امر آن است كه در قطعنامههاي شوراي امنيت سازمان ملل كه عليه جمهوري اسلامي صادر شده موضوع موشكهاي بالستيك ايران و موضوعات حقوق بشري جايگاه ويژهاي دارد و قطعاً براي حذف اين تحريمها كه قرار است بر اساس توافق ژنو صورت بگيرد، ايران لازم به ارائه توضيحاتي در خصوص اين دو مقوله است.
حال سؤال اين است كه به رغم تأكيدات و گفتههاي ديپلماتهاي ايراني، در خصوص عدم مذاكره بر سر موضوع موشكهاي بالستيك، آنها چطور ميتوانند از سد تلههايي كه غرب در مسير حذف تحريمهاي اقتصادي ايران كار گذاشته است، بگذرند؟
آيا جذابيت بازار ايران براي غربيها به حدي است كه چشم بر توانمنديهاي موشكي ايران ببندند يا تأكيد ايران بر عدم مذاكره در اين دو حوزه بازي توافق را برهم خواهد زد؟
پاسخ به اين سؤالات را بايد در ماههاي آينده و هنگام حصول توافق نهايي ايران و غرب جستوجو كرد...
نویسنده : جعفر تكبيري
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 09 ارديبهشت 1393 - 17:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 88]