واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چين ستيزي، كانون موافقتنامه 2014 امريكا - فيليپين
امريكا در راستاي راهبرد تمركز دفاعي- امنيتي بر منطقه آسيا- اقيانوسيه، رقابت عميق و چندجانبه با چين را به ويژه از دوره دوم رياست جمهوري اوباما به اجرا گذاشته است. در اين راهبرد، نه تنها چين بلكه مقابله با گسترش نفوذ روسيه و شكلگيري قدرتهاي جديد نيز به عنوان خطوط اصلي تعيينكننده خط مشي امريكا محسوب ميشود. انعقاد موافقتنامههاي همكاري دفاعي- امنيتي با دولتهاي متحد يا زير چتر امنيتي امريكا در منطقه خاور دور و اقيانوسيه، از جمله محورهاي اجراييسازي راهبرد مذكور به شمار ميرود. در اين راستا، در كنار تنظيم سند همكاري نظامي امريكا با ژاپن كه به حضور بلندمدت نيروهاي مسلح امريكايي و پايگاههاي در اختيار آنها و همچنين ادامه چتر دفاع هستهاي از آن كشور انجاميده است، منابع خبري از انعقاد سند محرمانه همكاري دفاعي امريكا با دولتهاي ديگر از جمله فيليپين خبر ميدهند. براساس يك پيشنويس محرمانه دولتي و گفتههاي دو تن از مقامهاي مجمع الجزاير فيليپين، امريكا و فيليپين به يك معاهده 10 ساله دست يافتند كه اجازه حضور نظامي گستردهتر امريكا را در اين كشور جنوب شرق آسيا ميدهد. اين توافقنامه، ضمن افزايش همكاري دفاعي از نوع سخت افزاري، انتقال نيرو و تجهيزات به فيليپين براي عملياتهاي مختلف احتمالي، به نيروهاي زميني، هوايي و دريايي امريكا امكان ميدهد به چند پايگاه نظامي كه بدين منظور تعيين شدهاند، دسترسي موقت داشته و از آنها براي استقرار جنگندهها و كشتيهاي جنگي استفاده نمايند. انتخاب فيليپين به عنوان طرف اين همكاريها، به سابقه اختلافات اين كشور با چين در مورد درياي چين جنوبي مربوط ميشود. در واقع، نبود رابطه دوستانه و راهبردي فيليپين با چين بلكه ظرفيتهاي تقابلي و اختلافي، امريكاييها را به سمت بهرهگيري از اين كشور به عنوان كانوني براي كنترل رفتار و قدرت چين به عنوان دشمن يا رقيب مشترك دو كشور، ترغيب نموده است. پيش بيني ميشود كه در ديدار اوباما با مقامات دفاعي فيليپين كه در انتهاي سفر وي به ژاپن، كره جنوبي و مالزي خواهد بود، اين موافقتنامه به امضاي مقامات دو كشور برسد. امريكا با انعقاد اين موافقتنامه درصدد است زمينهها و تمهيدات لازم براي پايش مستمر تحركات نظامي چين و ديگر رقباي آن كشور در منطقه آسيا پاسفيك را فراهم و از اين ظرفيتها به عنوان عاملي براي كنترل رفتار اين دولتها به ويژه چين استفاده كند. فايننشال تايمز نيز در گزارشي تأكيد كرده كه اصليترين هدف اوباما از سفرهاي اخير آسيايي، مقابله با گسترش قدرت چين بوده است. همين چند روز پيش بود كه امريكاييها با آشكار كردن اهداف ضدچيني خود در سفر اخير اوباما، اعلام كردند كه از مواضع ژاپن در اختلافات سرزميني با چين حمايت خواهند كرد. با اين حال، به نظر نميرسد كه ثبات قدم و عزم چين براي نوسازي دفاعي و كسب قدرت برتر در اين منطقه، از اقدامات اخير دفاعي و امنيتي امريكا تأثير بپذيرد. بلكه با در نظر داشتن منافع حياتي چين در رابطه با محيط خارج نزديك خود و عدم پرهيز از آشكار شدن رقابت نزديك با هر عنصر فرامنطقهاي در اين رابطه، و همچنين اهميتي كه عامل بازدارندگي نظامي در راهبرد دفاعي و امنيتي چين دارد، گسترش همكاريهاي دفاعي امريكا با دولتهاي اين منطقه خود عاملي براي تقويت هرچه بيشتر انگيزه تمركز و سرمايهگذاري چين در زمينه امنيت اين منطقه خواهد بود. گفتني است كه در كنار نقش چين در راهبرد منطقهاي نظامي و امنيتي امريكا، مقابله با گسترش اسلام و نفوذ مسلمانان در منطقه نيز به عنوان هدفي راهبردي و در حاشيه چين ستيزي تعقيب ميشود. بر اين اساس، امريكا به منظور مقابله با گروههاي اسلامگراي مخالف دولت فيليپين و همچنين ظرفيتسازي در اين زمينه، يك دهه همكاري اطلاعاتي و دفاعي را با دولت فيليپين آغاز و از اين ظرفيت به منظور انتقال تجارب به ساير كشورهاي جنوب شرق آسيا نيز استفاده كرده است. در موافقتنامه محرمانه جديد نيز توسعه همكاريهاي مذكور مدنظر قرار گرفته و در آن، اسلامگرايان رسماً به عنوان گروههاي تروريستي تلقي شدهاند. برنامهريزي دولت اوباما براي انجام تور آسيايي اخير و تمركز بر مسائل دفاعي- امنيتي، مويد آن است كه واشنگتن تلاش دارد با درس گرفتن از تجارب ناكاميهاي اخير به ويژه در بحران اوكراين كه به تقويت رقابتپذيري روسيه جديد با اين كشور منتهي شده است، از قدرت گرفتن رقيب خفتهاي به نام چين كه يك دهه برنامهريزي گسترده براي تقويت قدرت نظامي را انجام و پي گرفته است، جلوگيري كند. از نظر سياست داخلي امريكا، اگر اوباما بتواند ناكامي در اوكراين را با تكيه بر متمركز نبودن سند امنيت ملي آن كشور بر اروپاي شرقي توجيه كند، بدون شك ناكامي در برابر چين آن هم در محيط آسيا پاسفيك كه نقطه تمركز راهبردهاي اين كشور شمرده شده است، نتايج منفي زيادي بر آينده دولت اين كشور و سرنوشت جناح سياسي وي در رقابتهاي آتي انتخاباتي برجاي خواهد گذاشت. گفتني است كه اين تحركات نظامي امريكا، بدون واكنش چين نمانده است. سفير چين در امريكا ادعاي بيطرفي امريكا درباره دولتهاي داراي اختلاف سرزميني و امنيتي يا چين را «دور از حقيقت» شمرده است. وي تأكيد نموده كه امريكا بايد تصميم خود را بازبيني كند و ببيند كه آيا اين موضع در تطابق با منافعش در منطقه است يا خير. اين مقام ديپلماتيك چين نگراني خود را از اينكه همكاريهاي امريكا با دولتهاي مجاور چين، به بهانهاي براي صدمه زدن به منافع اين كشور تبديل شود، ابراز داشته است.
نویسنده : دكتر نادر ساعد
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 07 ارديبهشت 1393 - 21:28
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]