تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821000016
نقد فقهی آيت‌الله صانعي درباره پارازيتها
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: نقد فقهی آيت‌الله صانعي درباره پارازيتها
آنچنان که متن استفتاء به روشني نشان مي دهد سوال مربوط به تزاحم دو تالي فاسد است: مضرات جسمي شبکه هاي ماهواره اي و مضرات فرهنگي- سياسي آنها.
کد خبر: ۳۹۴۹۰۲
تاریخ انتشار: ۰۲ ارديبهشت ۱۳۹۳ - ۰۹:۳۱ - 22 April 2014
بهزاد حميديه در سرمقاله روزنامه رسالت نوشت:
شفقنا «پايگاه بين‌المللي همکاري‌هاي خبري شيعه»، استفتائي را به شرح متن زير به دفتر مراجع و آيات عظام فرستاده است: «با توجه به بهره‌برداري دشمنان اسلام از شبکه‌هاي ماهواره‌اي جهت پيگيري و انتشار اهداف خود بر ضد اسلام و ضد منافع جهان اسلام و ضد فرهنگ جوامع اسلامي از يک‌سو و آسيب ارسال پارازيت روي اين امواج ماهواره‌اي که منجر به افزايش احتمال بروز اختلالات عصبي و مغزي، آريتمي قلبي يا توقف حرکت قلب، مرگ کودکان و نوزادان، ابتلا به سرطان خون، ام‌اس و بيماري‌هاي صعب‌العلاج و به مرور زمان مرگ خاموش مسلمانان و ساير شهروندان کشورهاي اسلامي مي‌شود از سوي ديگر، آيا ارسال اين پارازيتها به لحاظ شرعي مجاز است يا خير و چه حکمي دارد؟»
آنچنان که متن استفتاء به روشني نشان مي دهد سئوال مربوط به تزاحم دو تالي فاسد است: مضرات جسمي شبکه هاي ماهواره اي و مضرات فرهنگي- سياسي آنها. در واقع، درخواست پرسشگر، تعيين تکليف بر سر اين دو راهي است که پرهيز از کدام دسته مضرات لازمتر و مهمتر است. اگر به لحاظ شرعي، اجتناب از مضرات جسمي مذکور در استفتا واجبتر باشد نتيجه آن است که ارسال پارازيتها شرعا حرام خواهد بود.
طبعا عمده آيات عظام مسئله را بر محور اين تزاحم پاسخ داده اند. آيت الله مکارم شيرازي با توجه به اهميت هر دو مفسده فوق، به دنبال راهي براي رفع تزاحم و امکان پرهيز توامان از هر دو دسته مضرات بوده، پاسخ داده اند:
«بايد تدبيري انديشيد که هم جلوي مفاسد ماهواره ها گرفته شود و هم ضرري بر جسم مردم وارد نشود». آيت الله شبيري زنجاني و آيت الله سبحاني نظر قاطعي اظهار نداشته اند و مسئله را موکول به تعيين اهم و مهم در ميان اين دو نوع مفسده (جسمي، فرهنگي- سياسي) کرده اند، با اين تفاوت که آيت الله سبحاني تشخيص اهم و مهم را مختص به حاکم شرع دانسته اند. آيت الله موسوي اردبيلي در دو راهي فوق، مضرات جسمي را در صورت اثبات مهمتر از مضرات فرهنگي سياسي دانسته، چنين پاسخ داده اند: «چنانچه ثابت شود که ارسال پارازيت موجب ضرر معتنابهي مانند موارد مذکور در سئوال مي‌شود ارسال آنها جايز نيست».
اما در ميان همه پاسخها، پاسخ آيت الله صانعي بسيار جلب توجه مي کند، چه اينکه با قاطعيت و بدون تعليق و شرط مطرح شده است. ايشان در پاسخ استفتاي فوق فرموده اند: «تصرف در هوا و فضاي منزل مردم ولو به واسطه ارسال پارازيت که تعدي به سلطه مالکانه و حقوق شخصي مردم محسوب مي شود، شرعا جايز نيست و حرام مي باشد چه رسد به آنکه سبب عواقب خطرناک ذکر شده در سئوال و ضرر زدن به انسان ها و صاحبان فضا باشد که حرمت و معصيت کبيره بودنش براي ارسال کننده پارازيت جاي شک و شبهه نبوده به علاوه که موجب ضمانش هم مي باشد».
جالب توجه بودن اين پاسخ زماني آشکار مي شود که به ارتباط اين پاسخ با متن استفتا توجه کافي شود. با توجه به ارتباط مزبور مي توان چند گزاره زير را از پاسخ فوق استنباط کرد:
1- ارسال پارازيت حتي اگر عواقب خطرناکي نداشته باشد، با آنکه مايه بهره‌برداري دشمنان اسلام از شبکه‌هاي ماهواره‌اي جهت پيگيري و انتشار اهداف خود بر ضد اسلام و ضد منافع جهان اسلام و ضد فرهنگ جوامع اسلامي است باز هم حرام است زيرا تعدي به سلطه مالکانه و حقوق شخصي مردم است.
2- امواج شبکه هاي ماهواره اي که در «هوا و فضاي منزل مردم» وارد مي شود، مملوک شخصي مردم است و اشخاص بر آن امواج تسلط مالکانه دارند.
3- مضرات فرهنگي- سياسي امواج ماهواره اي (انتشار اهداف دشمنان اسلام بر ضد اسلام و منافع جهان اسلام) در برابر مضرات جسماني پارازيتها («عواقب خطرناک ذکر شده در سئوال و ضرر زدن به انسان ها و صاحبان فضا») بي اهميت هستند و در نتيجه، ارسال پارازيت، «حرمت و معصيت کبيره بودنش براي ارسال کننده پارازيت جاي شک و شبهه نيست».
4- ارسال پارازيت به خاطر آثار مضر جسماني، موجب ضمان ارسال کننده آن مي باشد.
در ادامه مي خواهيم گزاره هاي استنباطي فوق را مورد تدقيق منطقي قرار دهيم و پيشفرض هاي احتمالي هر يک را تنقيح کنيم.
اما مورد اول: حرمت ارسال پارازيت به جهت تعدي به سلطه مالکانه افراد به رغم بهره برداري دشمنان از شبکه هاي ماهواره اي.
اين حرمت، قاعدتا بايد مصداقي از يک قاعده کلي باشد بدين مضمون که: هر گونه تعدي به سلطه مالکانه حرام است ولو مملوک، وسيله و آلت دست دشمنان براي توطئه عليه مسلمانان باشد.
حرمت تعدي به سلطه مالکانه، در فقه، امري کاملا روشن و بي ابهام است، «الناس مسلطون علي اموالهم». حرمت تعدي به مايملک خصوصي افراد را بر اساس قاعده لاضرر نيز مي‌توان توضيح داد. «لا ضرر و لا ضرار في الاسلام» هم مي تواند نهي از ضرر رساندن به ديگران در هر آنچه بدانها تعلق دارد باشد و هم نفي وجود حکم ضرري در شريعت اسلام (نفي مشروعيت ضرر) و هم نفي ضرر غير متدارک (يعني نفي ضرري که موجب ضمان و وجوب جبران و تدارک نشود). آيت الله بجنوردي در القواعد الفقهيه (ج1 ص 178) ضرر را چنين تعريف مي کند:
«نقصي است در مال يا آبرو يا جان يا در شاني از شئون او که بعد از اصل وجود و هستي براي او مطرح است». بنابر اين، اگر کسي در ملک خصوصي ديگر افراد تصرف عدواني کند از آنجا که ضرر بدانها وارد کرده است کار حرامي مرتکب شده و ضمان يعني وجوب جبران هم دارد.
يکي از قواعد فرعيه مربوط به قاعده لاضرر، قاعده «الضرر لا يزال بمثله» است. يعني نمي تواند يک ضرر را به قيمت ايجاد ضرري ديگر از ميان برد. مثلا فرد مضطر نمي تواند بخاطر دفع اضطرارش، غذاي فرد مضطر ديگر را بردارد. در پرتو اين قاعده، مي توان درباره مسئله ارسال پارازيت به تامل نشست. اگر ارسال پارازيت را وارد کردن ضرر (اضرار) به حقوق شخصي برخي مردم (حق استفاده از شبکه هاي ماهواره اي براي کساني که مايل به استفاده از اين حقند) بدانيم، طبعا جلوگيري از اين ارسال، دفع ضرر (ازاله ضرر) تلقي مي‌شود.
اما اين نوع ازاله ضرر از طالبان استفاده از ماهواره، موجب وارد کردن ضرري ديگر به خود ايشان و افراد ديگر جامعه مي شود، چرا که بنابر فرض استفتا کننده، اين شبکه ها آلت دست دشمنان براي ضربه زدن به فرهنگ و ديانت مردم هستند.
علاوه بر اين، اگر حق استفاده از شبکه هاي ماهواره اي را يکي از امور تحت مالکيت افراد بدانيم، چرا نبايد حق بهره مندي از محيطي اخلاقي در محيطهاي عمومي جامعه را نيز يکي از امور تحت مالکيت افراد بدانيم؟ بر اين اساس، ازاله ضرر از طالبان ماهواره (به واسطه عدم ارسال پارازيت)، موجب وارد شدن ضرر به مخالفان ماهواره (به واسطه اخلال در حق برخورداري آنها از محيط سالم اجتماعي) مي شود، چرا که گسترش استفاده از ماهواره موجب رواج سبک هاي زندگي غربي و پوششها و رفتارهاي ضد اسلامي در سطح اجتماع مي شود. و طبق قاعده «الضرر لا يزال بمثله» اين نوع ازاله ضرر (جلوگيري از ارسال پارازيت)، جايز نيست. به زبان ساده بگوييم، نمي‌توان ضرر را با ضرر از بين برد چرا که در اين صورت نهايتا قاعده لاضرر محقق نشده است. نمي توان اجازه داد امواج شبکه هاي ماهواره اي به گيرنده هاي خانه ها برسد تا حق استفاده از ماهواره استيفا شود اما در کنار آن، به حقوق فرهنگي- اخلاقي کل جامعه ضرر وارد شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها