واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:

۲۷ فروردين ۱۳۹۳ (۱۴:۴۰ب.ظ)
فرار از تنش آبي؛ با تغيير الگوي کشت در بخش کشاورزي گروه زيربنائي؛
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، ايران به علت قرار گرفتن در منطقه گرم و خشک در بسياري از فصول سال تشنه است و از کمبود منابع آب رنج مي کشد. در سال هاي گذشته، کاهش بارندگي در فصول مختلف کمبود منابع را دو چندان کرده و کمبود آب در زير و روي زمين به خوبي احساس مي شود.
متاسفانه عملکرد بخش هاي مختلف که در صرف منابغ آب ذي نفع هستند نيز مشکلات را گسترده تر کرده و ديگر تنها مناطق مرکزي و نزيدک به کوير از بي آبي رنج نبرده بلکه اين مشکل به رودخانه ها و درياچه هاي غرب کشور هم نفوذ کرده است.
متاسفانه در 20 سال گذشته پافشاري در يک رفتار اشتباه در برخي از بخش هاي توليد کشور از جمله، بخش کشاورزي باعث شده است که آب اين مايه حيات به دري گرانقدري تبديل شود که از دسترس خارج شده است.
شايد بعد از هيرمند، اروميه و زاينده رود معروفترين مواردي باشند که قصه پر غصه اي از تشنگي و رفتار نادرست بشر دو پا داشته باشند. متاسفانه خيلي دير پاي درد و دل اين رنج کشيده ها نشستيم و قصه براي اينان گوئي که به اتمام رسيده است.
بخش زيادي از کشاورزي ايران هنوز نيز به صورت سنتي کار مي کند و اين کشت سنتي باعث آسيب هاي فراوان به منابع کشورمان از جمله آب و خاک شده است.
هر دوي اين منابع تقريبا غير فابل برگشت هستند و هدر دادن آنها يعني کمک کردن به نابودي کشور که گوئي کسي به آن توجه ندارد يا دارند ولي سرشان جاي ديگري گرم است.
به گفته وزارت نيرويي ها، بخش اعظمي از آب شرب کشور در بخش کشاورزي مصرف که نه ! به هدر مي رود و البته اين رقم تقريبا 90 درصدي را وزارت جهادي ها اساسا قبول ندارند.
ميزان آبي که هر ساله در بخش دکشاورزي ايران به هدر مي رود مي تواند براي سيراب کردن مردم چند کشور در حوزه خليج فارس کافي باشد اما ...!
سالهاست که مسئولان آبي کشور به روند هدر رفت آب در بخش کشاورزي هشدار مي دهند اما بخش کشاورزي در جواب اين همه هشدار، با مقايسه ميزان آب مصرفي کشاورزان صده هاي گذشته در ايران، ميزان آب مصرفي فعلي در اين بخش را خيلي ناچيز و تازه کم مي دانند!
اين گفتار در حالي شنيده مي شود که به گفته مسئولان وزارت نيرو، ميزان آب مصرفي ذر بخش کشاورزي بسيار بيشتر راز سال هاي و دهه هاي گذشته است و اين رقم به علت کاهش بارندگي و خشکسالي اين سال ها که کشور را فرا گرفته است، از اهميت بالاتري برخوردار است.
برخي از کارشناسان بر اين عقيده هستند که علت اين مصرف و هدر رفت بالاي آب در بخش کشاورزي به روش کشت، نوع آبياري و محصول توليد شده مربوط است.
متاسفانه برخي از متوليان کشاورزي با اينکه از بي آبي يک منطقه خاص خبر دارند، به جاي تبليغ کاشت يک محصول بي نياز از آب يا محصولي که براي رشد در گرما و محيط خشک مناسب تر است، محصولي را ترويج مي کنند که براي رشد به آب بسيار زيادي نياز دارد و يا به عبارتي روش کشت آن «غرق آبي» است!
مثال نيز براي اين اشتباه تاريخي، کاشت هندوانه و برنج در مناطق بي آب کشور است که تازه وقتي به آنها انتقاد مي شود دست به دامان نماينده شهرشان شده که؛ نگذاريد که ما را از توليد اين محصول استراتژيک دور کنند!
جالب تر اينکه بسياري از اين محصولات آبخور را صادرمي کنند يعني با منابع کم آبي محصولي مانند هندوانه را که حجم اصلي آن آب است را توليد و با ارزشي بسيار کم به ساير نقاط دنيا صادر مي کنند و به جايش محصولي همچون نخود وارد مي شود که اساسا براي توليد به آب بسيار کمي نياز دارد.
در اصل دوستان محصول را جابه جا توليد کرده و به جاي اينکه در منطقه بي آب کشور، نخودي را توليد کنند که ارزش صادراتي آن چندين برابر هندوانه است، هندوانه توليد و به منابع آبي کشور خيانت و به ساير کشورها خدمت مي کنند.
برخي از کارشناسان پا را فراتر نهاده و بر اين عقيده هستند که چرا وقتي بيش از 7 ميليون تن از نياز 9 ميليون تني کشور به گندم را از ساير کشورها وارد مي کنيم، خود را به زحمت انداخته و براي توليد تنها 2 ميليون تن ديگر که در برخي دولت ها به اشتباه 12 ميليون تن عنوان مي شد، همه را به زحمت انداخته و منابع آبي فراواني را به هدر مي دهيم.
با تعوجه به ورود کشور به تنش آبي و زمان 13 ساله براي ورود به نقطه بحران آب، بي شک اگر از همين امروز براي تغيير الگوي کشت و نوع آبياري در بخش کشاورزي و همچنين توليد محصولات مناسب با شرايط کشور اقدام مناسبي نشود، بايد در انتظار درياچه هاي اروميه و زاينده رودهاي فراوان ديگري در نقاط مختلف کشور باشيم.
نگارنده اميدوار است که قبل از اينکه مجبور شود براي از دست دادن بسياري از تالاب ها و نقاط سرسبز کشور مرثيه نويسي کند، خبر تغيير در بخش کشاورزي و خروج از نقطه تنش آبي را به رشته تحرير در آورد.
انشاالله!
محمد علي رفيعي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]