محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827342634
آیین های جشن بزرگ ˈعید بهارˈ در تاجیکستان
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
آیین های جشن بزرگ ˈعید بهارˈ در تاجیکستان دوشنبه - ایرنا - تاجیکان فارسی زبان که سالیان زیادی زیر سلطه نظام شوروی سابق بودند 22 سال است که دل به آیین های نیاکان از جمله نوروز باستانی بسته اند و اکنون آنها همراه با ایرانیان و دیگر مناطق فارسی زبان نوروز را به عنوان یک جشن ملی تجلیل می کنند.
تا قبل از سال 1370 ، رژیم کمونیستی شوروی سابق که 80 سال بر جمهوری های آسیای میانه از جمله تاجیکستان تسلط داشت تلاش می کرد که خاطرات و فرهنگ نوروزی از مردم تاجیکستان زدوده شود اما تاجیکان با پایبندی به سنت های اصیل خود نوروز را زیر عناوین ˈعید بهارˈ و ˈجشن کشاورزانˈ زنده نگه داشتند.
جشن سنتی نوروز در این کشور چند سالی است که احیا شده و مردم فرهنگ دوست تاجیکستان نوروز را به هم شادباش می گویند و پنج روز اول بهار هر سال نیز به مناسبت جشن های نوروزی در این کشور تعطیل رسمی اعلام شده است.
بسیاری از نوزادانی که روز 20 یا 21 مارس (مطابق با اول نوروز) در استان بدخشان تاجیکستان به دنیا می آیند ، به دلیل محبوبیت فراوان جشن نوروز در این سرزمین، ˈنوروزˈ یا ˈنوروزشاهˈ یا ˈنوروزگلˈ نام می گیرند.
آیین های نوروزی تاجیک ها به آن سبک که در کشور ما ایران برگزار می شود مقداری تفاوت دارد.
در تاجیکستان مراسم سیزده بدر و یا مراسم چهارشنبه سوری وجود ندارد و فقط جشن نوروز در یک یا دو روز تجلیل می شود. نوروز در این کشور به نام ˈجشن بزرگˈ معروف است.
ˈجشن بزرگˈ نوروز در تاجیکستان به شکل دسته جمعی و در دو سه روز اول خلاصه می شود. همه مردم شهر در محلی به نام نوروزگاه جمع شده و در این مکان ، بخصوص روز اول برنامه های مختلف فرهنگی ؛ هنری و ورزشی اجرا می شود.
دکتر ˈعلی اصغر شعردوست ˈ سفیر سابق ایران در تاجیکستان و محقق تاریخ تاجیکستان در گفت وگو با ایرنا اظهار می دارد که با وجود تلاش های نظام شوروی سابق برای فاصله گرفتن تاجیکان از فرهنگ و آیین های خود از جمله نوروز ، اما این مناسبت باستانی برای مردم تاجیکستان، جشنی ملی و دیرینه است و مردم این کشور جشن نوروز را بسیار محترم می شمرند.
شعردوست افزود: تاجیکان از دیرباز نوروز را مقدس می دانند و با دعا و نیایش های ویژه که در رسوم گل گردانی، سمنوپزی و کلوچه پزی دارند به استقبال نوروز می روند و رسیدن بهار را با گل گردانی گل های نرگس ، سیاه گوش و گل های بهمن خبر می دهند.
علاوه بر جشن عمومی نوروز در تاجیکستان ، تاجیکان آیین های نوروزی را به خصوص در شهرهای خجند و بدخشان برگزار می کنند.
ˈخانه تکانیˈ یا ˈجاروب بندانˈ یکی از این آیین هاست که معمولاً روز 19 مارس برگزار می شود. اشیای خانه را به تمام بیرون می برند، گرد و غبار را از در و دیوار و طاقچه ها می زدایند، پشت بام ها را می روبند و هزار-اسپند دود می کنند.
زنان خانواده با آرزوی پرباری و برکت سال نو، جلد منقش کلاه های گردی را به آرد می زنند و بر دیوارهای دودخوردۀ خانه، نقش گل می آفرینند. کودکان با گچ سفید روی دیوار نقش گل و بلبل و آهو و بز کوهی می کشند. رنگ سفید در روزهای نوروز نقش نمادین دارد و همه جا به چشم می خورد.
درحالی که زنان و کودکان سرگرم آرایش خانه هستند، مردان خانواده شاخه های بلند درختان را می برند و با کارد روی آنها گل می تراشند. سپس شاخه های آراسته را با ندای ˈشاگون بهار مبارک!ˈ وارد خانه می کنند و در سوراخ های پنج ستون خانه استوار می کنند.
در روز نوروز دختران جوان با لباس های تازه و رنگارنگ میان درختان باغ تاب می بندند و تاب بازی می کنند. درحالی که یکی مشغول تاب سواری است، دیگران دف می زنند و سرودهای نوروزی می خوانند و تاب هر دختری بالاتر برود، برایش در طول سال نو بخت بلندتری را پیش گویی می کنند.
یکی دیگر از آیین های نوروزی در تاجیکستان ˈکلا غزغزˈ است. کودکان و نوجوانان و گاه افراد بزرگسال روسری می بندند و گروه گروه کو به کو می گردند و با شعر و شعارهای نوروزی به خانه های مردم سر می زنند. در جریان این آیین برخی به خواسته های دیرین خود می رسند اما برای برآورده شدن خواسته شان این افراد باید روسری خود را به گونه ای بر فراز خانه ها پرت کنند که از راه ˈروزنه ˈ واقع در مرکز سقف خانه های چارگوش بدخشی، به درون خانه بیفتد. آن گاه آن فرد خوش اقبال می تواند با ندای بلند ˈای پدر، برخیز، نوروزی بیارˈ از صاحب خانه ارمغان نوروزی بخواهد. در گذشته خواسته ها فروتنانه بود و به شیرینی و حلوا محدود می شد. اما اکنون برخی ترجیح می دهند تلفن همراه و دستگاه ضبط صوت و چیزهایی از این دست هم بخواهند.
شماری هم چه در گذشته و چه اکنون با استفاده از این فرصت از دختر خانواده خواستگاری می کنند. پدر خانواده مجبور است به خواسته های مهمان تن دهد، چون بنا به باور مردم، در روز نوروز کسی نباید زیر روزنه خانه را ناامید ترک کند.
آتش بازی هم از مراسم رایج نوروزهای تاجیکستان است. جوانان دور هیمه آتش رقص و بازی می کنند و از فراز آن می جهند و می گویند: ˈزردی من از تو، سرخی تو از منˈ.
در شب نوروز در مزار بزرگواران که در بدخشان تاجیکستان ˈآستانˈ گویند، آتش روشن می کنند و مردم به زیارت مزارها می روند و سنگ آتش را سه بار می بوسند و به دیده ها می مالند. این آیین می تواند بازماندۀ رسم زرتشتی ˈفروردینگانˈ باشد که اکنون هم در میان زرتشتیان معمول است.
سمنوپزان یکی از این آیین های نوروزی در تاجیکستان است.
سمنک یا سمنو از بهترین غذاهای نوروزی است که از جوانه گندم و آرد تهیه می شود و یکی از اجزای اصلی سفره هفت سین یا خوان نوروزی به شمار می آید.
البته مراسم سمنوپزان در کشورهای افغانستان، ایران، تاجیکستان و ازبکستان مهم ترین رسم نوروزی است. با وجود این، این خوراکی در این کشورها به ندرت در طول سال خورده می شود و تنها در نوروز زینت بخش سفره های نوروزی است.
این غذا در کشورهای دیگر به نام های سمنی٬ سوملک٬ سومنک و سومولوک هم شناخته می شود.اما در تاجیکستان مهمترین خوراکی تاجیکان برای نوروز که در تمام مناطق تاجیکستان عمومیت دارد، سمنو است که هنگام پختن آن نواهایی نظیر،ˈبوی بهار است سمنک، آش نهار است سمنک، از گل گندم سمنک، خوردن مردم سمنکˈ را سر می دهند.
آیین تهیه و پخت سمنک یا سمنو در همه مناطق این کشور هنوز هم باقی است و پس از اعلام استقلال به جدول جشن های رسمی عید نوروز وارد و دوباره احیا شده است.
نان تاجیکی اگرچه همواره خوشمزه و پرطرفدار است اما در ایام نوروز با پیوستن انواع شیرینی های محلی از طعم و جاذبه بیشتری برخوردار می شود.
آیین پخت سمنک نوروزی که تا به حال بیشتر خاص مردم روستاهای تاجیکستان بود، هم اکنون در میان ساکنان شهرها نیز اجرا می شود. سمنک را در تاجیکستان عمدتا زنان می پزند و برای این کار از قبل در ظروف رو باز گندم را به خیس می گذارند و تا زمان سبز شدن دانه های گندم انتظار می کشند.
در روزهای آمادگی برای برپایی جشن نوروز شیره گندم را با آرد مخلوط کرده به دیگ می ریزند و روی آتش برای پخت می گذارند. پخت سمنک از صبح زود دو روز قبل از عید آغاز می شود و برای این که سمنک خیلی دیر می پزد، زنان طباخ گرد دیگ جمع شده و تا پخت آن با زدن دف در وصف نوروز ترانه می خوانند.
به عقیده تاجیک ها، در زمان پخت سمنو حاجتمندان می توانند حاجت بگیرند و بیماران نیز شفا یابند و به این خاطر سمنو به معنی استقبال از بهار و در بین تاجیک ها شفابخش است.
در مراحل آخر پخت این خوراکی عیدانه زنان با آرزوی نیک به داخل دیگ سمنک هفت دانه سنگ خرد و چهارمغز (گردو) می اندازند. گفته می شود هنگام توزیع سمنو این سنگ ها و گردوها به کاسه هر کسی افتاد، وی به آرزویش خواهد رسید.
یکی دیگر از مراسم مهم وابسته به نوروز و کارهای کشاورزی ˈگل گردانیˈ نام دارد. مراسم گل گردانی را ˈبایچیچکˈ یا ˈبایچیچک گوییˈ نیز می نامند.
مردم تاجیک از زمان های قدیم به مناسبت بیداری طبیعت و آغاز شکوفه دهی گل ها و درختان به گل گردانی می پرداختند. در گذشته وظیفه گل گردانی به عهده بزرگسالان بود. اما این مراسم اکنون در اکثر محل ها توسط بچه ها و جوانان انجام می شود. این مراسم به این صورت اجرا می شود که پیش از فرارسیدن نوروز گل گردان ها و کودکان به دره و کوه و دشت و تپه رفته و از آنجا گل زردک یا سیاه گوش (بایچیچک) می چینند. سپس با دسته های گل، روستا به روستا می گردند و به ساکنان آنها، مژده رسیدن بهار و پایان یافتن زمستان و آغاز کشت و کار بهاری را با اشعاری می سرایند.
جشن ˈبایچیچکˈ یا ˈگل بهمنˈ روز و یا گل گردانی تاریخ بخصوصی ندارد و وابسته به میل طبیعت است و هرگاه نخستین گل های بهمن جوانه بزنند و کودکان این گل ها را پیدا کنند، مژد رسیدن بهار در کوی و برزن طنین می اندازد.
ˈجانییک اسراریانˈ شخصیت فرهنگی تاجیک به ایرنا گفت: این مراسم در مکان های مختلف به نام های خاص نامیده می شود بطور مثال مردم ˈدره حصارˈ و تاجیکان استان ˈسرخان دریاˈ و در ازبکستان این مراسم را با نام ˈگل گردکˈ برگزار می کنند.
براساس تصمیم شهرداری شهر ˈدوشنبهˈ پایتخت تاجیکستان، از نوروز سال جدید در سفره های نوروزی این کشور علاوه بر ˈهفت سینˈ و ˈهفت شینˈ ، ˈ هفت میمˈ نیز اضافه خواهد شد.
به گزارش ایرنا، شهردار شهر دوشنبه در جلسه برنامه ریزی برنامه های نوروز امسال گفت: اکنون در برابر ˈسمنوˈ و ˈسمبوسهˈ و ˈˈشمعˈ و ˈشیرˈ ، ماهی و میسه نیز سفره های نوروزی تاجیکستان را زینت خواهند داد.
ˈمحمد سعید عبیدالله افˈ هفت میم را از سنت های باستانی نوروز عنوان کرد و افزود: از بهار جدید هفت میم نیز به هفت سین و هفت شین اضافه خواهد شد.
وی گفت: هفت میم ریشه های تاریخی در فرهنگ کهن فارس زبان ها و اقوام آریایی دارد، از این رو هفت میم در سفره های نوروزی بهار آینده در نوروزگاه این شهر اضافه خواهد شد.
شهد ، شیر ، شیرینی و شکر ناب، شمع ، شمشاد و شایه اندر خوان، هفت شین تاجیکی ها را تشکیل می دهد.
براساس این گزارش، برنامه تجلیل از جشن نوروز در پایتخت تاجیکستان امسال در شهر دوشنبه با ویژه برنامه های خاصی اجرا خواهد شد.
طبق برنامه ریزی شهرداری دوشنبه ، نوروز امسال با راهپیمایی ساکنان چهار ناحیه شهر از پارک ها آغاز و سپس در نوروزگاه شهر به هم خواهند پیوست.
براساس این گزارش، برنامه جشن نوروز از اولین روز سال 1393 با آتشبازی در پارک پیروزی شهر آغاز و سپس جشن بین المللی نوروز در نوروزگاه با برنامه های سنتی ویژه نوروز و برنامه های فرهنگی و هنری و ورزشی ادامه خواهد یافت.
دایر شدن نمایشگاه های هفت سین و هفت شین و هفت میم ، نمایشگاه کتاب، سازهای موسیقی و نمایش هنرهای دستی از جمله دیگر برنامه های نوروزی در دوشنبه پایتخت تاجیکستان خواهد بود.
انتظار می رود که در مراسم تجلیل نوروز سال جدید در نوروزگاه شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان 20 هزار نفر شرکت کنند.
آساق**1663**1392
انتهای پیام /*
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 113]
-
گوناگون
پربازدیدترینها