واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۴

"برای مدت 70 سال سنگ بنای سیاست خارجه عربستان مبتنی بر روابط این کشور با آمریکا بوده و آمریکا طی توافق برقرار شده در جریان نشست سال 1945 میان فرانکلین دی. روزولت و ملک عبدالعزیز در ناو آمریکایی یو اس اس کویینسی در کانال سوئز، امنیت عربستان را تضمین کرد اما در سه سال گذشته دگرگونیهای زیادی در خاورمیانه به وجود آمده و عربستان دیگر از بابت پاسخ واشنگتن مطمئن نیست." به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پایگاه تحلیلی "ورلد پولتیک ریویو" در گزارشی تحلیلی نوشته است: «حاکمان عربستان، اتکاپذیری آمریکا به عنوان یک همپیمان و محافظ را زیر سوال بردهاند. آنها مشاهده میکنند که آمریکا به تدریج نقش برجسته خود را از دست داده و به ایران انقلابی اجازه میدهد تا حوزه نفوذ خود را گسترش دهد؛ در نتیجه عربستانیها یک سیاست خارجی پر ریسک را آغاز کرده و طی این سیاست خارجی دیپلماسی آرام، محتاطانه و کم ریسک سالهای قبل را کنار گذاشته و تلاشی جسورانه ، پر ریسک و جنجالی را به منظور شکلدهی به نتیجه بسیاری از بحرانهای منطقه در پیش گرفتهاند. تا همین چند وقت پیش عربستانیها به خوبی از بابت چتر امنیتی آمریکا احساس ایمنی میکردند. توافق سال 1945 که از زمان روزولت، رئیسجمهور وقت آمریکا تاکنون از سوی هر رئیسجمهور این کشور مورد تاکید قرار گرفته عنوان کرد که عربستان تامین نفت حیاتی را تضمین میکند و آمریکا به تامین امنیت و ثبات آن میپردازد. هنگامی که صدام نیروهای عراق را در سال 1990 به کویت فرستاد آمریکا بیش از نیم میلیون پرسنل ارتش خود را به عربستان فرستاد تا جلوی حمله عراق را بگیرد و این مساله با جنگی همراه بود که باعث خروج عراق از کویت شد. آمریکا یک هم پیمان معتمد و قابل اتکا بود که اهداف راهبردی آن با عربستان هم راستا بود. همه چیز پس از آغاز قیامهای عربی و سقوط قدرتمردان هم پیمان واشنگتن در اثر این قیامها تغییر یافت. عربستان و دیگر شرکای آمریکایی منطقه از اینکه میدیدند آمریکا به همپیمانان قدرتمند خود پشت میکند آزرده خاطر بودند. آنها شدیدا از بابت عدم حمایت آمریکا از حسنی مبارک ناخرسند بوده و هنگامی که آمریکا پس از به ریاست جمهوری رسیدن محمد مرسی تلاش به برقراری روابط با اخوان المسلمین کرد، کاملا نگران شدند. اما نقطه عطف تعیین کننده برای ریاض ماه اوت گذشته بود هنگامی که باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا اعلام کرد تصمیم گرفته نیروهای متعلق به دولت بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه را پس از اقدام آنها در استفاده از سلاحهای شیمیایی و عبور از خط قرمز اوباما بمباران کند. ریاض از بابت مداخله آمریکا خرسند شد اما هنگامی که اوباما از این موضوع عقبنشینی کرد عربستانیها که پیش از این از سیاستهای اوباما نگران بودند تصمیم گرفتند تا مسائل را خودشان به دست بگیرند. حتی پیش از تصمیم آمریکا در قبال سوریه، عربستان از بابت اقدامات واشنگتن اظهار ناخرسندی شدید کرده بود. عربستان اکنون فهرست بلندبالایی از گلایهها از سیاست خارجی آمریکا دارد و آنها را به شکلی غیرمنتظره به صورت علنی اعلام میکند. در خط مقدم مناقشه ریاض با واشنگتن کسی بجز بندر بن سلطان، سفیر سابق عربستان در آمریکا و یکی از ساکنان پرسابقه واشنگتن که اکنون رئیس سازمان اطلاعات عربستان است، نیست. وی در ماه اکتبر به دیپلماتهای آمریکایی گفته بود که واشنگتن در قبال رویکرد خود نسبت به سوریه اشتباه میکند و عربستان ضمن کاهش همکاری با آمریکا شروع به مسلحسازی شورشیان سوریه خواهد کرد. این روابط حتی بدتر از این شد. هنگامی که آمریکا قدرتهای جهانی را در انعقاد توافق با ایران بر سر برنامه هستهای هدایت کرد عربستان که پیشتر از آمریکا خواسته بود به ایران حمله کند اکنون به تلخی درباره رویکرد آمریکا در قبال تهران صحبت میکرد. یکی از مشاوران بلندپایه خاندان سلطنتی عربستان اظهار گلایه کرد: آنها به ما دروغ گفتند و همه چیز را از ما پنهان کردند. در نشست چند روز پیش داووس ترکی الفیصل، شاهزاده عربستانی و رئیس سابق سازمان اطلاعات این کشور نسبت به اقدامات اوباما در قبال خاورمیانه اعتراض کرد. وی گفت: مساله تنها مربوط به ایران و سوریه نیست بلکه مساله مربوط به نامشخص بودن مسیر است. در حالی که آمریکا متمرکز بر دیپلماسی است بندر بن سلطان دست به یک رویکرد مخاطره برانگیز زده تا به مخالفان سوری در ساقط کردن حکومت بشار اسد کمک کند. از نظر عربستان پیروزی بشار اسد غیر قابل پذیرش است و سوریه یکی از عناصر مهم راهبرد ایران برای دستیابی به برتری منطقهای است. عربستانیها بارها گفتهاند که تمایل دارند آمریکاییها برای توقف این کشتارها در سوریه رویکرد نیرومندتری داشته باشند و به حکومت بشار اسد پایان دهند. ترکی الفیصل در اظهاراتی در نشستی در نشست داووس تاکید کرد که آمریکا باید به شورای امنیت برود و قطعنامهای را مطرح کند که درگیریهای سوریه را با استقرار نیرو متوقف کند. وی گفت که در صورت شکست این مساله آمریکا باید برای ایجاد کوریدورهای انسانی به منظور جلوگیری از مردن سوریها در اثر گرسنگی فشار وارد کند. بندر بن سلطان شروع به حمایت از شورشیان سوری کرده در حالی که به خوبی میداند این استراتژی ممکن است نتیجه عکس دهد. اپوزیسیون سوریه اکنون شامل عناصر قدرتمندی دارای روابط با القاعده است که موجب نگرانی عربستان شده اما نه به اندازهای که آنها از بابت پیروزی بشار اسد و ایران در سوریه نگران هستند. همزمان عربستان دست چک خود را باز کرده و مبالغ هنگفتی پول را برای تقویت نیروهای کلیدی در منطقه میفرستد. آنها اخیرا اعلام کردند که یک بسته سه میلیارد دلاری کمک به ارتش لبنان میدهند در حالی که این میزان تقریبا دو برابر بودجه دفاعی این کشور است. هدف از این کمک تغییر موازنه قدرت در لبنان است. در این کشور حزبالله به عنوان قدرتمندترین نیروی نظامی یک گروه شیعه است که از سوی ایران ایجاد شده و در حال حاضر در کنار بشار اسد در سوریه مشغول به جنگ است. عربستان همچنان نخستین تولیدکننده نفت در جهان است و به تامین تولید اضافی نفت و کنترل آن که تاثیر زیادی بر قیمتهای جهانی نفت دارد میپردازد. آمریکا نیز برای دفاع از عربستان یک عنصر کلیدی است اما عربستان نیز برای منافع راهبری آمریکا حیاتی است. اگر این روابط برای همیشه آسیب ببیند آمریکا زیان بسیاری خواهد دید.» انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]