تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804481793
آیت الله سید علی قاضی، کوه توحید
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
به مناسبت سالگرد رحلت
آیت الله سید علی قاضی، کوه توحید خبرگزاری رسا ـ اوائل بهمن ماه مصادف است با سالگشت رحلت آیت‌الله میرزا علی قاضی طباطبایی؛ انسانی کامل در جهانی که سال‌هاست پیدایی این دست انسان‌ها به علت رشد مادیتی لجام گسیخته، کم و کمتر شده است.
درآمد
نهم بهمن ماه مصادف است با سالگشت رحلت انسانی کامل، در جهانی که سال‌هاست پیدایی این دست انسان‌ها به علت رشد مادیتی لجام گسیخته، کم و کمتر شده است. انسانی که مرحوم امام(ره) او را کوه توحید خواندند؛ عارفی کامل که سلاسل عرفانی عارفان متأخر شیعه همه از او می‌گذرد و فقیهی کامل که عرفان را جز در پرتو شرع نمی‌دید. زاهدی عارف که دنیا برایش جز کاروان‌سرایی فانی نبود و دل از غیر خدا کنده بود. انسانی که همه چیز را در شعاع او می‌دهید؛ در شعاع معشوق کل. این روزها سالگشت رحلت آیت‌الله سید علی قاضی طباطبایی است.
شریعه شهود
نگاهی به تاریخ معرفت در ادیان، این مسأله رخ می‌نماید که در سیستم معرفت شناختی ادیان، راه‌های دست‌یابی به معرفت دینی چیست و چگونه است؟ ایمان از چه سنخ مسائل است؟ تعبد چگونه در تفکر مذهبی توجیه می‌گردد و بالاخره اینکه شهود و عرفان در تفکر مذهبی چگونه اثبات می‌گردد و حدود و ثغور آن چیست و کدام است؟
حضرت علامه سید محمد حسین طباطبایی در باب مأخذ تفکر مذهبی در تاریخ معرفتی شیعه چنین می‌گوید: «تفکر مذهبى، تفکر بحث و کنجکاوى را مىگوییم که مادهاى از مواد مذهبى را که در تعالیم آن مذهب است، نتیجه بدهد؛ چنان‌که تفکر ریاضى، مثلا تفکرى را مىگویند که یک نظریه ریاضى را نتیجه بدهد یا یک مسأله ریاضى را حل کند. البته تفکر مذهبى نیز مانند سایر تفکرات، مأخذى مىخواهد که مواد فکرى از آن سرچشمه بگیرد و به آن تکیه بزند؛ چنان‌چه در تفکر براى حل یک مسأله ریاضى، یک رشته معلومات ریاضى را باید استخدام نمود که بالأخره به عملیات فن مربوط منتهی شود. یگانه مأخذى که دین آسمانى اسلام(از آن جهت که به وحى آسمانی مىرسد) به آن اتکا دارد، همانا «قرآن کریم» است. قرآن کریم است که مدرک قطعى نبوت همگانى و همیشگى پیغمبر اکرم(ص) است و محتویات آن دعوت اسلامی مىباشد، البته تنها مآخذ و مصادر دیگر تفکر صحیح و حجت‌هاى دیگر را الغا نمىکند، چنان‌که خواهیم گفت.
قرآن کریم در تعلیمات خود براى رسیدن و درک نمودن مقاصد دینى و معارف اسلامى، سه راه در دسترس پیروان خود قرار داده، به ایشان نشان مىدهد که ظواهر دینى و حجت عقلى و درک معنوى از راه اخلاص و بندگى است. توضیح اینکه: ما مىبینیم قرآن کریم در بیانات خود، همه مردم را طرف خطاب قرار داده گاهى بىاینکه حجتى به گفته خود اقامه کند، بلکه به مجرد اتکا به فرمانروایى خدائى خود، به پذیرفتن اصول اعتقادى مانند توحید و نبوت و معاد و احکام عملى مانند نماز و روزه و غیر آنها امر مىکند و در برخى از اعمال نهى مىنماید و اگر این بیانات لفظى را حجیت نمىداد، هرگز از مردم پذیرش و فرمان‌بردارى آنها را نمىخواست؛ پس ناگزیر باید گفت این‌گونه بیانات ساده قرآن، راهى است براى فهم مقاصد دینى و معارف اسلامى. ما این بیانات لفظى را مانند: آمنوا بالله و رسوله و اقیموا الصلوة را ظواهر دینى مىنامیم.
از سوى دیگر مىبینیم قرآن کریم در آیات بسیارى به سوى حجت عقلى، رهبرى مىکند و مردم را به تفکر و تعقل و تدبر در آیات آفاق و انفس، دعوت مىفرماید و خود نیز در موارد احقاق حقایق به استدلال عقلى آزاد مىپردازد و حقا هیچ کتاب آسمانى علم و معرفت برهانى را براى انسان مانند قرآن کریم نمىشناسد. قرآن کریم با این بیانات، اعتبار حجت عقلى و استدلال و برهانى آزاد را مسلم مىشمارد؛ یعنى نمىگوید که اول حقانیت معارف اسلامى را بپذیرید سپس به احتجاج عقلى پرداخته معارف نامبرده را از آنها استنتاج کنید؛ بلکه با اعتماد کامل به واقعیت خود مىگوید: «به احتجاج عقلى پرداخته حقانیت معارف نامبرده را از آن دریابید و بپذیرید و سخنانى که از دعوت اسلامى مىشنوید، تصدیق آنها را از آفرینش جهان که گواهى است راستگوى، بپرسید و بشنوید و بالأخره تصدیق و ایمان را از نتیجه دلیل به دست آورید» نه اینکه اول ایمان بیاورید و بعد به قید مطابقت آن دلیل اقامه کنید؛ پس تفکر فلسفى نیز راهى است که رسائى آن را قرآن کریم تصدیق مىنماید.
از طرف دیگر قرآن کریم با بیانى جالب، روشن مىسازد که همه معارف حقیقیه از توحید و خدا شناسى واقعى سرچشمه گرفته، استنتاج مىشود و کمال خداشناسى از آنِ کسانى است که خداوند آنان را از هر جاى جمع‌آورى کرده و براى خود اختصاص داده است. آنان هستند که خود را از همه کنار کشیده و همه چیز را فراموش کردهاند و در اثر اخلاص و بندگى، همه قواى خود را متوجه عالم بالا ساخته، دیده به نور پروردگار پاک روشن ساختهاند و با چشم واقع بین، حقایق اشیاء و ملکوت آسمان و زمین را دیدهاند؛ زیرا در اثر «اخلاص و بندگى» به یقین رسیدهاند و در اثر یقین ملکوت آسمان و زمین و زندگى جاودانى، جهان ابدیت بر ایشان مکشوف شده است».(شیعه در اسلام ص25) بنا بر آن‌چه گذشت، راه‌های دست یابی به تفکر مذهبی در نزد شیعه، این سه راه است که عرفان شیعی آبشخور در راه سوم دارد؛
راه شهود قلبی: «در عین حال که اکثریت قاطع افراد انسان سرگرم تنظیم امور معاش و تلاش در رفع حوایج زندگى روزانه هستند و به معنویات نمىپردازند، در نهاد این نوع، غریزهاى به نام «غریزه واقع بینى» موجود است که گاهى در برخى از افراد به کار افتاده، به یک رشته درک‌هاى معنوى وادارش مىکند. هر انسان(على رغم سوفسطی‌ها و شکاکان که هر حقیقت و واقعیتى را پندار و خرافه مىنامند) به واقعیت ثابتى ایمان دارد و گاهى که با ذهنى صاف و نهادى پاک به واقعیت ثابت جهان آفرینش تماشا مىکند، از سوى دیگر ناپایدارى اجزاى جهان را درک مىنماید؛ جهان و پدیدههاى جهان را مانند آیینههایى مىیابد که واقعیت ثابت زیبایى را نشان مىدهند که لذت درک آن هر لذت دیگرى را در چشم بیننده خوار و ناچیز مىنمایاند و طبعا از نمونههاى شیرین و ناپایدار زندگى مادى باز می‌دارد.
این همان جذبه عرفانى است که انسان خداشناس را به عالم بالا متوجه ساخته و حجت خداى پاک را در دل انسان جایگزین مىکند و همه چیز را فراموش مى‌دارد و گرداگرد همه آرزوهاى دور و دراز وى خط بطلان مىکشد و انسان را به پرستش و ستایش خداى نادیده که از هر دیدنى و شنیدنى روشن‌تر و آشکارتر است، وا مى‌دارد و در حقیقت همین کشش باطنى است که مذاهب خدا پرستى را در جهان انسانى به وجود آورده است. عارف، کسى است که خدا را از راه مهر و محبت پرستش مىکند، نه به امید ثواب و نه از ترس عقاب و از این‌جا روشن است که عرفان را نباید در برابر مذاهب دیگر، مذهبى شمرد؛ بلکه عرفان راهى است از راه‌هاى پرستش(پرستش از راه محبت نه از راه بیم یا امید) و راهى است براى درک حقایق ادیان در برابر راه ظواهر دینى و راه تفکر عقلى».(همان ص43) در پرتو همین بیانات است که ما شاهد ظهور عارفانی سترگ در پرتو معارف اهل بیت نبوت(ع) هستیم و از همین جاست که عرفان شیعی نضج می‌گیرد و عارفی کامل چون سید علی قاضی طباطبایی رخ می‌نماید.
آن شمس تبریزی
سید علی قاضی، مقدمات علوم دینی را در دیار تبریز در نزد پدرش، سید حسین قاضی و میرزا موسی تبریزی و میرزا محمد علی قراجه داغی آموخت. او نزد پدر خود تفسیر کشاف را آموخت و ادبیات عرب و ادبیات فارسی را در نزد دانشمند و شاعر نامی، میرزا محمد تقی تبریزی متخلص به «نیر» خواند. سید علی قاضی در سال 1305 قمری در سن ۲۳ سالگی عازم نجف اشرف شد. او پس از اقامت در نجف، تحصیلات خود را در نزد اساتیدی از جمله فاضل شربیانی، شیخ محمد ممقانی، شیخ فتح الله شریعت و آخوند خراسانی ادامه داد و در سن ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد نائل شد. او همچنین در نزد شیخ محمد بهاری و سید احمد کربلایی که هر دو از شاگردان مبرز "ملا حسینقلی شوندی همدانی" بودند، به کسب مکارم اخلاقی و علوم عرفان و الهی پرداخت.
ایشان از سن نوجوانی تحت تربیت والد گرامی، آقا سید حسین قاضی بود و جوهره حرکت و سلوک ایشان از پدر بزرگوارشان می‌باشد و بعد از آن که به نجف اشرف مشرف شدند، نزد آیت‌الله شیخ محمد بهاری و آیت‌الله سید احمد کربلایی، معروف به واحد العین، به کسب مکارم اخلاقی و عرفانی پرداخت و این دو نیز از مبرزترین شاگردان ملاحسینقلی همدانی(ره) بودند.
درباره ملاحسینقلی همدانی، حکایات‌های بس شگفت‌آوری نقل شده که گویای عظمت، روح بلند و نفوذ معنوی ایشان می‌باشد. او با عشق و همت بی‌نظیر، زمان زیادی از عمرش را به تربیت مستعدین سپری کرد تا اینکه توانست 300 نفر را مانند شیخ محمد بهاری، مرحوم سید احمدکربلایی، مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی و... تربیت کند که هر یک از آنها یکی از اولیای الهی شدند. سلسه اساتید ملاحسینقلی همدانی به حاج سید علی شوشتری و سپس به شخصی به نام ملاقلی جولا می‌رسد. آقا سید علی قاضی در عراق به خدمت جمعی از اکابر اولیاء رسید و از آن جمله سال‌هایی چند در تحت تربیت مرحوم آقا سید احمد کربلایی معروف به واحدالعین، قرار گرفت و از صحبت آن بزرگوار به درجات اولیاء أبرار ارتقاء گزید؛ چندان که در تهذیب اخلاق، شاگردان و مریدان و ملازمان چندی را تربیت کرد.
آقا سید علی آقای قاضی درباره این استادش می‌گوید: «شبی ازشب‌ها را به مسجد سهله می‌گذارنیدم- زاده‌الله شرفا- به تنهایی به نیمه شب یکی در آمد و به مقام ابراهیم(ع) مقام کرد و از پی فریضه صبح در سجده شد تا طلوع خورشید. آن‌گاه برفتم و دیدم عین الانسان و الانسان العین آقا سید احمد کربلایی بکاء است و از شدت گریه، خاک سجده گاه گل کرده است! و صبح برفت و در حجره نشست و چنان می‌خندید که صدای او به بیرون مسجد می‌رسید».
آیت‌الله شیخ علی سعادت‌پرور نقل می کند: «وقتی مرحوم آقا سیدعلی قاضی جوانی بیش نبود، پدر مرحومش آقا سید حسین قاضی که خود از دست پروردگان مرحوم عارف کامل حاج امامقلی نخجوانی بود، به آقای قاضی سفارش کرده بود که هر روز به محضر استاد مشرف شده و چند ساعتی در محضرش بنشیند؛ اگر صحبت و کلامی شد که بهره گیرد و گرنه به صورت و هیئت استاد نظاره نماید. در آن روزها، مرض وبا در نجف غوغا می‌کرد؛ فرزندان مرحوم آقا امامقلی نخجوانی یکی پس از دیگری در اثر مرض وبا رحلت می‌کردند و ایشان بدون هیچ ناراحتی و انزجار قلبی، به شکرگزاری مشغول بود. وقتی از وی علت این عمل را جویا شدند، فرمود: قباله‌های زمین را دیده‌اید که وقتی کسی صاحب یکی از آنها شد، هر کاری که دلش خواست با زمینش انجام می‌دهد؛ حالا هم خدای سبحان صاحب و مالک اصلی این فرزندان و همه چیز من است و هر کاری که بخواهد با آنان انجام می‌دهد و کسی را حق سوال و اعتراض نیست».
استاد در آینه شاگرد
مرحوم قاضی شاگردان بسیاری در سیر و سلوک و عرفان داشتند که یکی از مبرزترین ایشان مرحوم علامه طباطبایی بودند. مرحوم آیة‌الله سید محمد حسین طهرانی درباره رابطه این استاد و شاگرد در کتاب مهر تابان می‌گویند: «علامه معارف الهیه و اخلاق و فقه الحدیث را نزد عارف عالی‌قدر و کم‌نظیر یا بی‌نظیر، مرحوم آیة‌الحقّ حاج میرزا علی آقا قاضی آموخته‌اند و در سیر و سلوک و مجاهدات نفسانیه و ریاضات شرعیه تحت نظر و تعلیم و تربیت آن استاد کامل بوده‌اند.
مرحوم قاضی از بنی اعمام ایشان بوده‌اند و در نجف اشرف به تربیت شاگردان الهی و وارستگان و شوریدگان جمال الهی و مشتاقان لقاء و زیارت حضرت احدیت مشغول و در آن خطه، عالِم وحید و یگانه در این فن بوده‌اند؛ به طوری‌که ایشان نام «استاد» را فقط بر او می‌بردند و هر وقت استاد به طور اطلاق می‌گفتند، مراد مرحوم قاضی است. گویا در مقابل مرحوم قاضی، تمام اساتید دیگر با وجود آن مقام و عظمت علمی، کوچک جلوه می‌کردند.
لیکن در مجالس عمومی اگر مثلاً سخن از اساتید ایشان به میان می‌آمد، از فرط احترام، نام «قاضی» را نمی‌بردند و او را هم ردیف سائر اساتید نمی‌شمردند. هم چنان‌که در مقاله مختصر و کوتاهی که به قلم خود ایشان دربارۀ زندگانی ایشان آمده و در مقدمه مجموعه مقالات و رسائل ایشان به نام «بررسی‌های اسلامی» منتشر شده است، نامی از مرحوم قاضی در ردیف اساتید به چشم نمی‌خورد. کما آنکه از شب زنده‌داری‌های ایشان و عبادت‌ها و بیتوته‌ها در مسجد سهله و کوفه به چشم نمی‌خورد و در آن‌جا مرقوم داشته‌اند که بسیار می‌شد(وبه ویژه در بهار و تابستان) که شب را تا طلوع آفتاب با مطالعه می‌گذراندم.
معلوم است که نخست: بیان عبادت‌ها و مقدار شب‌زنده‌داری به تهجد و ذکر و فکر برای عامه مردم به عنوان مقالۀ عمومی چقدر سبک و فاقد ارزش است؛ آن‌هم از مثل چنین استادی که یک‌قدم به طرف شخصیت طلبی نزدیک نشد و ریشه خودنمائی و انانیت در وجودشان به کلی محترق گشته بود.
و دوم: جائی‌که استاد یکی از شرائط پیمودن راه خدا را کتمان سِر می‌شمرند، کجا احتمال آن می‌رود که عبادات مستحب خود را که سرّی بین خود و بین ذات خداوند است افشاء نموده و در دسترس انظار عمومی بگذارند! پس همان‌طور که معلوم است در این عبارت ایشان فریضه صبح مستثنی است، سائر عبادات مستحب و لازمه نیز در استثناء مقدر مندرج است.
و لیکن در جائی‌که محل مناسب ذکر آن بزرگوار بود، از ذکر آن دریغ نداشتند و با تجلیل و تکریمی خاص بیان می‌نمودند. از جمله در تصدیری که بر تذییلات مرقومه بر مکاتبات عَلَمین: کربلائی و کمپانی به عنوان «محاکمات» نوشته‌اند چنین مرقوم داشته‌اند که:
آقای آقا سید احمد کربلائی اخیرا در بوته تربیت و تهذیب مرحوم آیت الحق و استاد وقت، شیخ بزرگوار آخوند ملا حسینقلی همدانی(ره) قرار گرفته و سالیان دراز در ملازمت مرحوم آخوند بوده و از همگنان، گوی سبقت ربوده و بالأخره در صف اول و طبقه نخستین تلامذه و تربیت یافتگان ایشان مستقر گردیده و در علوم ظاهری و باطنی مکانی مکین و مقامی امین اشغال نمود.
بعد از درگذشت مرحوم آخوند، در عتبه مقدسه نجف اشرف اقامت گزیده و به درس فقه اشتغال ورزیده و در معارف الهیه و تربیت و تکمیل مردم، ید بیضا نشان می‌داد. جمعی کثیر از بزرگان و وارستگان، به یمن تربیت و تکمیل آن بزرگوار قدم در دائره کمال گذاشته و پشت پای به بساط طبیعت زده و از سُکّان‌داران خُلد و محرمان حریم قرب شدند.
که از آن جمله است سید اجل، آیه حق و نادره دَهر، عالم عابد فقیه محدث شاعر مُفلِق، سید العلماء الربانیین مرحوم حاج میرزا علی قاضی طباطبائی تبریزی، متولد سال هزار و دویست و هشتاد و پنج هجری قمری و متوفای سال هزار و سیصد و شصت و شش هجری قمری؛ که در معارف الهیّه و فقه حدیث و اخلاق، استاد این ناچیز می‌باشند. ـ تمام شد کلام استاد ما علامه طباطبائی.
پروانگانی بر گرد خورشید
مرحوم آیةالحق قاضی طباطبایی عمده آثارش تربیت نفوس بود؛ لذا شاگردان سلوکی او از مهم‌ترین استوانه‌های عرفان شیعی در قرن معاصر هستند. از جمله آنها می‌توان افراد زیر را نام برد: آیت‌الله شیخ محمد تقی آملی، آیت‌الله سید محمد حسین طباطبائی، آیت‌الله سید محمد حسن طباطبایی، آیت‌الله محمد تقی بهجت فومنی، آیت‌الله سید عباس کاشانی، آیت‌الله سید عبد الکریم کشمیری، آیت‌الله شهید سید عبدالحسین دستغیب، آیت‌الله علی اکبر مرندی، آیت‌الله سید حسن مصطفوی تبریزی، آیت‌الله علی محمد بروجردی، آیت‌الله نجابت شیرازی، آیت‌الله سید محمد حسینی همدانی، آیت‌الله سید حسن مسقطی، آیت‌الله سید هاشم رضوی کشمیری و حاج سید هاشم حداد.
پرواز
میرزا علی آقا قاضی پس از سال‌ها تدریس معارف بلند اسلامی و تربیت شاگردان‌الهی، در روز دوشنبه چهارم ماه ربیع المولود سال 1366 مطابق نهم بهمن ماه، در نجف اشرف وفات کرد و در وادی الاسلام نزد پدر خود دفن شد. مدت عمر شریف ایشان هشتاد و سه سال و دو ماه و بیست و یک روز بوده است.
ایشان در سال‌های آخر عمر، عطش و بی‌تابی، جسم و روحش را با هم می‌سوزاند و او مرتب آب می‌خواهد و می‌گوید: «در سینه‌ام آتش است، ساکت نمی‌شود»!
و دائم با خود تکرار می‌کند:
گفت من مستسقی‌ام آبم کشد گر چه می‌دانم که هم آبم کشد
منابع:
1. شیعه در اسلام- محمد حسین طباطبایی
2. مهر تابان- سید محمد حسین حسینی طهرانی
3. روح مجرد- سید محمد حسین حسینی طهرانی
4. تاریخ حکما و عرفای متاخر- منوچهر صدوقی سها
5. گفتگوها- حسن حسن زاده آملی
6. پایگاه کنگره بزرگداشت آیة‌ِالله سید علی قاضی طباطبایی
هادی شاملو
/979/702/ر
۱۳۹۲/۱۱/۱۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[مشاهده در: www.rasanews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 82]
-
گوناگون
پربازدیدترینها