محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803719385
استان گیلان | مرجع جاذبه های گردشگری ایران
واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: موقعيت جغرافيايى و تقسيمات سياسى استان
استان گيلان با مساحت ۷۱۱۱۴ کيلومتر مربع در ميان رشته کوه‌هاى البرز و تالش در شمال ايران جاى گرفته است. اين استان به واحد جغرافيايى جنوب درياى مازندران تعلق دارد و با استان‌هاى اردبيل در غرب، مازندران در شرق، زنجان در جنوب و کشور تازه استقلال يافته آذربايجان و درياى خزر در شمال هم مرز و همسايه است. استان گيلان بين ۳۶ درجه و ۳۶ دقيقه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقيقهٔ عرض شمالى و ۴۸ درجه و ۲۵ دقيقه تا ۵۰ درجه و ۳۴ دقيقهٔ طول شرقى از نصف‌النهار گرينويچ قرار دارد و رود سفيد تِمشک که بين چابکسر و رامسر جارى است، آن را از استان مازندران جدا مى‌کند. براساس تقسيمات کشورى سال ۱۳۷۵، اين استان به مرکزيت رشت، ۱۲ شهرستان، ۳۵ شهر، ۳۰ بخش، ۹۹ دهستان و ۲۷۶۳ آبادى دارد. شهرستان‌هاى استان عبارت‌اند از: آستارا، آستانهٔ اشرفيه، بندر انزلى، رشت، رودبار، رودسر، شفت، صومعه‌سرا، طوالش، فومن، لاهيجان و لنگرود.
جغرافياى طبيعى و اقليم استان
استان گيلان از استان‌هاى شمالى کشور است. ناهموارى‌هاى آن از غرب به شرق شامل: تالش، ماسوله، پشته کوه و رشته کوه البرز است که از سه بخش غربى، مرکزى و شرقى تشکيل شده است. البرز غربى مانند حصارى استان گيلان را در بر گرفته است و بلندترين قلهٔ‌آن فک يا دلفک (آشيانهٔ‌عقاب) نام دارد. جلگه‌هاى استان گيلان در ميان دريا و کوهستان، تا ارتفاع يکصد مترى سطح دريا، گسترده‌اند. مساحت اين جلگه‌ها به بيش از پنج هزار کيلومترمربع (نزديک به يک سوم زمين‌هاى استان) مى‌رسد. اين زمين‌ها به سه قسمت عمدهٔ تالش، گيلان غربى و گيلان شرقى تقسيم مى‌شوند.
اقليم سرزمين گيلان به آب و هواى معتدل خزرى معروف است. کوهستان تالش با جهت شمالى، جنوبى و کوهستان البرز با امتداد غربى – شرقى، مانند سدى از عبور بخار آب درياى مازندران و بادهاى مرطوب شمال غربى به داخل ايران جلوگيرى مى‌کند و به علت ارتفاع زياد، موجب بارندگى‌هاى فراوان در استان گيلان مى‌شود. تبخير فراوان درياى مازندران ضمن افزايش رطوبت هوا (به ويژه در ماه‌هاى گرم سال تا ۹۳ درصد)، به تعديل دماى هوا در تابستان و کاهش آن در زمستان، به ويژه در نواحى جلگه‌اى نزديک به دريا، مى‌انجامد. از اين رو، يخ‌بندان زمستانى در نزديکى کناره‌هاى دريا بسيار کم گزارش شده است. براساس گزارش ايستگاه‌هاى هواشناسى استان متوسط حداقل مطلق دماى رشت ۶/۳ و متوسط حداکثر مطلق آن ۲۹/۸ درجه سانتى‌گراد، متوسط حداقل مطلق دماى آستارا ۷/۳ و متوسط حداکثر مطلق دماى آن ۲۵/۴ و متوسط حداقل مطلق دماى بندر انزلى ۹/۸ و متوسط حداکثر مطلق دماى آن ۲۳/۷ و متوسط حداقل مطلق دماى منجيل ۷/۲ و متوسط حداکثر مطلق دماى آن ۳۱/۱ درجه سانتى‌گراد گزارش شده است. ميزان بارندگى در استان گيلان به بادهاى مرطوبى بستگى دارد که در زمستان از شمال غرب، در بهار از شرق و در تابستان و پاييز از غرب مى‌وزند. اين بادها، هواى مرطوب دريا را به سوى جلگهٔ گيلان مى‌رانند. اين توده‌هاى هوايى بر اثر برخورد با توده‌هاى هواى مرطوبى که از سوى درياى مديترانه به سوى فضاى درياى مازندران مى‌آيند، موجب بارندگى‌هاى فراوان و طولانى مى‌شوند. بادهاى استان گيلان، هر يک تأثيرى ويژه بر طبيعت منطقه مى‌گذارند که مهم‌ترين آنها عبارت‌اند از:
باد بيرون‌وا، باد خزرى، باد سَرتُوک، باد دشنه‌وا، باد گيله‌وا، باد گرمش (گرميش)، باد منجيل، خشک دشنه‌وا، کنار گيله‌وا، بيرون گيله‌وا، آفتاب بوشه، سياه‌وا، کويتم‌وا و باد سَمام.
جغرافياى تاريخى استان
تاريخ گيلان تا شش قرن پيش از ميلاد، يعنى تا زمانى که تاريخ‌نگاران يونان، گوشه‌هايى از تاريخ ايران را روشن کرده‌اند، تاريک و مبهم است و تنها با تکيه بر پاره‌اى اشاره‌ها، گمانه‌ها و کاوش‌هاى باستان‌شناختى است که مىتوان گوشه‌هايى از تاريخ اين منطقه را روشن کرد.
کاوش‌هاى باستان شناختى نشان مى‌دهند، آثار به دست آمده از سرزمين‌هاى سواحل جنوب درياى مازندران (خزر) به دورهٔ پيش از آخرين يخ‌بندان (بين ۵۰ تا ۱۵۰ هزار سال پيش) تعلق دارند.
با مهاجرت آريايى‌ها و ديگر قوم‌ها به اين سرزمين، از آميزش مهاجران و ساکنان بومى منطقه، قوم‌هاى جديدى پديد آمده‌اند که در اين ميان دو قوم «گيل» و «ديلم» اکثريت داشته‌اند. از همان آغاز، فرمان‌روايان اين دو قوم از آزادى کامل برخوردار بوده‌اند و هيچ‌گاه، در برابر بيگانگان و يا در مقابل حاکمان ديگر، تسليم نشده‌اند و حتى به اطاعت دولت ماد نيز در نيامده‌اند. در قرن ششم پيش از ميلاد، گيلانيان با کوروش هخامنشى متحد شدند و دولت ماد را سرنگون کردند. گيلانيان، در جريان محاصره و تسخير بابل، به يارى کوروش شتافتند.
در زمان ساسانيان، گيلان تا اندازه‌اى استقلال خود را از دست داد و اردشير بابکان بر اين قوم پيروز شد. او به يارى ارتشى مرکب از ۳۰۰ هزار مرد جنگى و نزديک به ۱۰ هزار سوار، گيلان را تسخير کرد. اين ارتش به زودى از هم پاشيد و کارايى خود را از دست داد. در اواخر پادشاهى قباد که هرج و مرج در ايران پديد آمده بود، گيل‌ها بناى سرکشى و تعرض به همسايگان را گذاشتند. خسرو انوشيروان در آغاز سلطنت خود ارتشى بزرگ به گيلان فرستاد و گيلانيان را ناگزير کرد به درگاه کسرا به عذرخواهى بروند. انوشيروان نيز آنها را بخشيد و در دوران ساسانيان، گيلان همچنان زير فرمان شاهان ساسانى باقى ماند.
پس از پيروزى عرب‌هاى مسلمان بر ايرانيان، گيلان به مأمن علويان تبديل شد. ديلميان نيز که در مخالفت با خلفاى عباسى در حدود دو قرن در کوهستان‌ها پناه گرفته بودند، به مرور با علويان متحد شدند. نخستين علوى که به ديلم پناه برد، يحيى بن عبدالله از نوادگان امام حسن (ع) بود. پس از وى، انبوهى از علويان به آن جا راه يافتند. در حدود سال ۲۹۰ هجرى قمرى، مردم گيلان و ديلم کم‌کم به مذهب علويان روى آوردند و در گسترش آن نيز کوشش بسيار کردند.
از سال ۲۹۰ هـ.ق در تاريخ ايران، سلسله‌هايى با منشاء گيلانى و ديلمى پديد آمدند و دايرهٔ نفوذ خود را حتى تا مکه و مدينه گستردند. يکى از مهم‌ترين اين سلسله‌ها آل‌بويه بود که حتى به بغداد، مرکز خلفاى عباسى نيز لشگر کشيد و خليفهٔ عباسى را شکست داد. از اين تاريخ به بعد، کم‌کم دست خلفاى عباسى از ايران کوتاه شد. از اين قرن تا زمان حملهٔ مغولان، فرقه‌هاى مختلف اسلامى، از جمله اسماعيليه در اين ناحيه نفوذ داشتند. فاتحان مغول در قرن هفتم، ارتشى بزرگ را براى تصرف ايران فرستادند. اما به دليل راه‌هاى سخت گيلان، تا اوايل سدهٔ هشتم هجرى قمرى بر اين بخش از ايران دست نيافتند. سرانجام اولجايتو موفق شد اين سرزمين را به تصرف خود در آورد؛ ولى نتوانست براى مدت درازى آن را در اختيار داشته باشد. گيلانيان در به قدرت رسيدن صفويان نقش مهمى ايفا کردند. در سال ۹۰۰ هجرى قمرى، شيخ‌زادگان اردبيلى از اولاد شيخ صفى، سلطان حميد و فرزندش را پذيرفتند.
مردم گيلان که از مريدان خانقاه اردبيل بودند، به شايستگى از شيخ‌زادگان اردبيلى پذيرايى کردند. در زمان سلطنت شاه عباس اول، گيلان استقلال خود را از دست داد. نادرشاه افشار که علاقهاى وافر به افزايش قدرت نيروى دريايى ايران داشت. نادرشاه افشار که علاقهاى وافر به افزايش قدرت نيروى دريايى ايران داشت، چندين کارگاه کشتى‌سازى در اين استان، به ويژه در لنگرود، تأسيس کرد. پيش از روى کار آمدن نادر، روس‌ها نخستين حملات خود را به ايران آغاز کردند. در سال ۱۰۷۱ هجرى قمرى، شمارى از قزاقان روس به قصد غارت گيلان، با چند کشتى به ساحل گيلان حمله کردند و در برخى از مناطق آن دست به چپاول زدند. در سال ۱۱۳۶ هجرى قمرى، قواى روسيه به دستور پتر کبير به گيلان حمله برد و رشت را تا سال ۱۱۴۵ هجرى قمرى در اشغال خود نگه داشت. در آن تاريخ، عهدنامه‌اى ميان ايران و روس بسته شد که براساس آن، نواحى جنوبى رودخانهٔ کورا به ايران بازپس داده شد. گيلک‌ها در پيروزى انقلاب مشروطيت نيز سهمى عمده داشتند؛ آنها در سال ۱۲۸۷ هـ.ق تهران را فتح کردند. نقش مردم گيلان در نهضت ميرزا کوچک‌خان جنگلى نيز از نمونه‌هاى درخشان تاريخ اين سرزمين است.
وضعيت اجتماعى و اقتصادى استان
در آبان سال ۱۳۷۵، جمعيت استان گيلان ۸۹۶۲۴۱۲ نفر سرشمارى شده است. از اين تعداد ۴۶/۸۳ درصد در نقاط شهرى و ۵۳/۱۵ درصد در نقاط روستايى سکونت داشته و بقيه غيرساکن بوده‌اند. در همين سال، از کل جمعيت استان، ۳۹۱۱۱۵۱ نفر را مردان و ۵۰۵۱۲۶۱ نفر ديگر را زنان تشکيل مى‌داده‌اند. نسبت جنسى جمعيت اين استان ۹۹ است. به عبارت ديگر، در مقابل هر ۱۰۰ نفر زن، ۹۹ نفر مرد وجود داشته است. در آبان ماه سال ۱۳۷۵، از جمعيت استان ۹۹/۸۸ درصد را مسلمانان تشکيل مى‌داده‌اند. اين نسبت در نقاط شهرى ۹۹/۸۵ درصد و در نقاط روستايى ۹۹/۹۱ درصد بوده است.
در فاصلهٔ سال‌هاى ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵، ۰۸۴۲۹۶ نفر به استان وارد، يا در داخل آن جا‌به‌جا شده‌اند. محل اقامت قبلى ۳۴/۷۰ درصد مهاجران ساير استان‌ها، ۱۸/۹۲ درصد شهرستان‌هاى ديگر همين استان و ۴۵/۶۸ درصد شهرستان محل سرشمارى بوده است. محل اقامت قبلى بقيهٔ افراد، خارج از کشور يا اظهار نشده بوده است.
در آبان سال ۱۳۷۵، از ۷۷۳۹۹۷۱ نفر جمعيت ۶ ساله و بالاتر استان ۷۹/۲۰ درصد باسواد بوده‌اند. نسبت باسوادى در گروه سنى ۱۴-۶ ساله، ۹۷/۲۰ درصد و در گروه سنى ۱۵ ساله و بالاتر ۷۲/۶۶ درصد بوده است. در اين استان، نسبت باسوادى در ميان مردان ۸۳/۹۲ درصد و در ميان زنان ۷۴/۵۵ درصد بوده است.
در آبان‌‌ماه سال ۱۳۷۵، در اى استان، افراد شاغل و افراد بيکار (جوياى کار)، در مجموع ۴۰/۹۲ درصد از جمعيت ۱۰ ساله و بالاتر را تشکيل مى‌داده‌اند. اين نسبت در نقاط شهرى ۳۷/۳۰ درصد و در نقاط روستايى ۴۴/۱۳ درصد بوده است. از جمعيت فعال اين استان، ۷۶/۹۶ درصد را مردان و ۲۳/۰۴ درصد را زنان تشکيل مى‌داده‌اند. بيش‌ترين ميزان فعاليت به گروه سنى ۴۴-۴۰ ساله با ۶۲/۶۲ درصد و کم‌ترين ميزان به گروه سنى ۱۴-۱۰ ساله با ۳/۴۲ درصد تعلق داشته است. بالاترين ميزان فعاليت براى مردان به گروه سنى ۳۹-۳۵ ساله با ۹۶/۴۳ درصد، و براى زنان در گروه سنى ۴۴-۴۰ ساله با ۲۹/۵۳ درصد تعلق داشته است. در آبان ماه سال ۱۳۷۵، از شاغلان ۱۰ ساله و بالاتر، ۳۹/۴۶ درصد در گروه‌هاى عمدهٔ کشاورزى، ۲۰/۴۸ درصد در گروه عمدهٔ صنعت، ۳۸/۵۱ درصد در گروه عمدهٔ خدمات و ۱/۵۵ درصد نامشخص و اظهار نشده، گزارش شده است. گيلان از نظر نوعِ زمينِ زيرکشت و محصولات کشاورزى، به دو منطقهٔ کلى تقسيم مى‌شود:
- منطقهٔ جلگه‌اى که با بهره‌گيرى از خاک حاصل‌خيز، شبکهٔ آبرسانى وسيع، هواى معتدل و مرطوب به کانون کشت برنج، چاى، توتون، بادام زمينى، حبوب، صيفى‌جات و مرکبات تبديل شده است.
- منطقهٔ کوهستانى که با خاک و شبکهٔ آبرسانى مناسب، به کانون‌هاى کشت گندم و جو، يونجه، زيتون و فندق تبديل شده است.
صنايع استان گيلان بيش‌تر مرتبط با بخش کشاورزى و صنايع وابسته به آن است. صنايع نساجى، شيميايى و الکترونيک و همچنين صنايع دستى استان نيز بسيار معروف است. از معادن شناخته شده استان نيز مىتوان به معادن زغال‌سنگ، خاک نسوز، سنگ ساختمانى، نفت، گاز، سنگ آهک، گرانيت، ميکا و … اشاره کرد.
این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید" rel="nofollow">این مطلب را به لیست مطالب مورد علاقه خودتون اضافه کنید
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[مشاهده در: www.seeiran.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]
-
گوناگون
پربازدیدترینها