واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: تحليلي بر دلايل حمله مرگبار القاعده به مهندسان ايراني؛ تروريستها و مثلث تهران، بغداد، دمشق
روز جمعه بيست و دوم آذر ماه، در حمله تروريستي به كاروان مهندسان ايراني طرح انتقال گاز ايران به عراق، 15 ايراني و دو عراقي به شهادت رسيدند. چرايي شكل گيري حمله روز جمعه و اهداف احتمالي تروريستها را، بايد در اضلاع مثلث روابط سوريه، عراق و ايران و روند تحولات در سوريه جستجو كرد. از يك طرف تروريستها براي تسري بحران به كشورهاي همجوار اين كشور در تلاشند و از سوي ديگر بعد از سقوط صدام حسين گروههاي افراطي نزديكي ايران و عراق را بر نميتابند.
حمله تروريست به مهندسان ايراني در استان دياله عراق و در مسير خط لوله اي صورت گرفت كه قرارداد آن در تابستان گذشته براي انتقال گاز از ايران به استانهاي بغداد و دياله بسته شده است. قرار است اين خط لوله، گاز صادراتي ايران را براي استفاده در نيروگاههاي اين دو استان انتقال دهد.استان دياله از جمله استانهاي عراق است كه گروههاي وابسته به القاعده در آن فعاليت دارند.ماه هاست عراق در وضعيت بي ثبات امنيتي به سر ميبرد و انفجارهاي انتحاري و حملههاي گروههاي شبه نظامي به يك امر روزمره در اين كشور تبديل شده است. طبق آمارهاي سازمان ملل، از ابتداي 2013 تاكنون نزديك به 8 هزار نفر در انفجارها و حملههاي شبه نظاميان در عراق كشته شده اند. نا آراميها و تنشهاي فرقه اي در اين كشور از زماني كه بشار اسد توانست در سوريه بر معارضين عليه دولت غلبه ميداني يابد گسترش يافته است.با نگاهي دقيق تر به حملههاي روز جمعه به كاروان مهندسان ايراني در عراق، ميتوان روابط معناداري بين اين حمله و حمله ماه پيش به سفارت ايران در بيروت مشاهده كرد. از همان ابتداي حمله به سفارت ايران در بيروت انتظار ميرفت كه در عراق نيز حملههاي مشابه عليه اهداف ايراني صورت گيرد.چرايي شكل گيري حمله روز جمعه و اهداف احتمالي تروريستها را، بايد در اضلاع مثلث روابط سوريه، عراق و ايران و روند تحولات در سوريه جستجو كرد. ناكامي در براندازي دولت اسد باعث شد معارضين به راهبردهاي جديدي در مقابله با دولت اسد و حاميان منطقه اي آن روي آورند. يكي از مهمترين اين راهبردها، تسري بحران به كشورهاي همجوار حامي دولت سوريه است. انفجارها و حملههاي تروريستي در لبنان و بويژه در طرابلس، حمله به سفارت ايران در بيروت و گسترش حملهها به شيعيان عراق نمونه بارز اين راهبرد جديد گروههاي تروريستي براي انتقال بحران به كشورهاي همجوار و البته دوست دولت سوريه است.عراق، كه از زمان روي كار آمدن دولتي شيعي در اين كشور همواره مورد غضب گروههاي افراطي بوده، يكي از كشورهايي است كه قرباني اين سياست جديد گروههاي تروريستي در سوريه و حاميان منطقه اي آنها شده است. بر همين اساس ما شاهديم كه از زماني كه اسد توانست بر القصير تسلط يابد، انفجارها و حملات انتحاري در عراق گسترش يافت. اين امر نشان ميدهد كه تروريستها در پي آن هستند كه با تسري بحران به هم پيمانان منطقه اي سوريه، هزينههاي دفاع از دولت اسد را افزايش دهند.بنابراين ميتوان ديد كه با افزايش ناكاميهاي گروههاي تروريستي در سوريه و تسلط بشار اسد بر مناطق مختلف درگيريها در اين كشور، ناآراميها در عراق گسترش يافته است. پيروزي در نبرد «قلمون» باعث خشم بيشتر تروريستها و افزايش فشارهاي آنها در لبنان و عراق شده است. اين مساله نشان ميدهد كه هدف اصلي تروريستها بي ثبات كردن كل منطقه است تا ايجاد حكومت مطلوب در سوريه.ضلع ديگر اين ديدگاه، فشار بر روابط جمهوري اسلامي ايران و عراق است. سياست جمهوري اسلامي ايران در عراق همواره بر محور حفظ ثبات و تماميت سرزميني اين كشور بوده است. حمايت ايران از دولت «نوري مالكي» نيز به همين مساله بر ميگردد چرا كه شيعيان در عراق اكثريت را دارا هستند و دولت مالكي نيز كه در زمان حاضر بهترين گزينه براي حفظ ثبات و امنيت در عراق است، با اكثريت آرا بر سر كار آمده است. بر اين اساس و با توجه به وضعيت سياسي شكننده عراق، ايران از دولت مالكي حمايت ميكند.اما گروههاي افراطي و تروريستي و برخي كشورهاي منطقه اين حمايت ايران را به حساب دخالت و گسترش نفوذ در عراق تفسير ميكنند. بنابراين به دنبال مقابله با ايران و جلوگيري از نفوذ اين كشور، سعي در به راه انداختن جنگ سني-شيعي در عراق دارند.
سقوط صدام و روي كار آمدن دولت مردمي باعث شد علقههاي دو كشور بار ديگر بر تنشها و تضادها فائق آيد و همكاريهاي دو جانبه گسترش يابد.در اين چارچوب است كه ما شاهد گسترش مناسبات سياسي-تجاري بين ايران و عراق هستيم. در چارچوب همين نگاه است كه در تابستان 2013 قرارداد همكاري براي ارسال گاز ايران به عراق منعقد شد.اما مخالفان نزديكي دو كشور، اين قراردادها را در جهت گسترش نفوذ ايران در عراق تفسير ميكنند و سعي دارند با تقويت عناصر افراطي خود در اين كشور و گسترش چندين عمليات خشونت طلبانه عليه اهداف ايراني و شيعي در عراق، به مناسبات دو كشور صدمه بزنند.هر چند هيچ گروهي تاكنون مسئوليت اين حمله را بر عهده نگرفته، اما با نگاهي به سابقه فعاليت گروههاي افراطي وابسته به القاعده و اهداف آنها از حملات انتحاري و بمب گذاريها در عراق، ميتوان فهميد كه يكي از اهداف آنها ضربه زدن به روابط نزديك سياسي-اقتصادي ايران و عراق و فشار بر دولت نوري مالكي جهت كاهش ارتباط با ايران است. اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه با نزديك شدن به انتخابات پارلماني عراق، گروههاي مختلف سعي دارند ضمن ناكارآمد نشان دادن دولت مالكي در تامين امنيت، در عرصه سياسي وزن كشي نمايند.
ارسال نظر
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابتکار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 57]