تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834368691
تالاب‌ها بايد بمانند براي مردم، براي طبيعت
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: تالاب‌ها بايد بمانند براي مردم، براي طبيعت
تالاب‌ها را مي‌توان از زيباترين مظاهر حياتي در جهان ناميد. محيط‌هايي كه به طور حتم در ابتدا حيات را در خود پروراندند و با نهايت سماجت در مقابل انواع فشارهاي ساخته دست انسان، مقاومت كردند تا همچنان حيات را در دامان خود حفظ كنند. اما بايد بدانيم كه اگر چه تالاب‌ها نخستين مكان‌هايي بوده‌اند كه حيات را در خود پرورانده‌اند، چنين به نظر مي‌رسد كه در عين حال اولين مناطقي هم هستند كه از حيات عاري مي‌شوند. شكنندگي، پيچيدگي و ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي و ساختار اعجاز انگيز تالاب‌ها مناطقي را به وجود آورده‌اند كه شناخت آنها لازم است. زيرا به نظر مي‌رسد كه انسان، اين مناطق بهشتي را با سرعتي مهارگسيخته از دست مي‌دهد و يا گاه چنان دستخوش تغيير مي‌كند كه ديگر به عنوان يك تالاب طبيعي، شناخته نمي‌شوند.
تالاب‌ها درون خود از تنوع فراوان زيستگاهي برخوردارند و اين امر موجب پيچيدگي ساختار و عملكرد آنها مي‌شود. تنوع پديد آمده درون و اطراف تالاب‌ها، پذيراي انواع حيات گياهي و جانوري شده است. تنوع زيستگاهي موجب تنوع زيستي مي‌شود و از اين ديد تالاب‌ها طيفي متنوع از انواع زيست‌گاه‌ها را در خود فراهم كرده‌اند كه هر كدام به نوبه خود به راحتي پذيراي جمع كثيري از انواع زيستمندان شده است.
فوايد تالاب‌ها
تركيب بوم سازگان‌هاي خشكي و دريايي، موجب پديدار شدن زيست گاه‌هايي مي‌شوند كه به آنان «تالاب» يا «مرداب» مي‌گويند. اين محيط‌هاي حياتي بارورترين، پيچيده‌ترين و حساس‌ترين زيست گاه‌هاي كره زمين محسوب مي‌شوند.
كميسيون تالاب‌هاي كشور در سال 1362 خورشيدي «تالاب» را اين گونه تعريف كرده است: «تالاب ناحيه‌اي از مظاهر طبيعي خدادادي است كه در روند پيدايش، خاك آن به وسيله آب‌هاي سطحي و زيرزميني به صورت اشباع در مي‌آيد و در طول زمان و با شرايط عادي و محيطي تشكيل مي‌شود و داراي توالي زيستي است. اين مجموعه اكوسيستم داراي جوامعي از گياهان و جانوران ويژه است كه امكان سازگاري در چنين شرايط اكولوژيكي را دارا هستند. تالاب‌ها شامل مرداب، باتلاق، بركه،آب بندان و... مي‌شوند.»
هنوز همه خواص تالاب‌ها در اين كره خاكي، بر انسان معلوم و آشكار نشده است. تالاب‌ها به عنوان منابع طبيعي و دست نخورده و بكر شناخته مي‌شوند. اغلب مردم، آرامش يك تالاب را نسبت به كوه و بيابان يا دلتاهاي فراخ ترجيح مي‌دهند. تعداد زياد گياهان و جانوران موجود در تالاب‌ها، موجب جلب توجه مردم مي‌شود. مثلاً ني‌ها و رقص آنها در باد و پرندگاني كه در لابه لاي آنها مخفي شده‌اند چشم انسان را كنجكاو براي ديدن و گوش‌ها را مهياي شنيدن مي‌سازند. علاقه مندان به طبيعت مي‌دانند كه حتي يك تالاب داراي ارزش شفابخش رواني است.
انوشيروان نجفي - كارشناس محيط زيست، در مقدمه كتاب «فوايد تالاب‌ها» به برخي از بديهي‌ترين اهميت‌هاي تالاب‌ها اشاره مي‌كند و مي‌گويد: تالاب‌ها به طرق گوناگون، براي اهداف گردشگري و نيز آموزش فيلم به كار گرفته مي‌شوند. قايق سواري، ماهي گيري، شكار، مشاهده پرندگان و گل‌ها و گياهان، فيلم برداري، انجام مسابقات شنا و نقاشي، الهام براي نويسندگي يا به نظاره نشستن اين همه تنوع و عطر و طعم و صوت در تالاب‌ها ميسر مي‌شود. در دل انسان پيوسته تمايل به نزديكي به طبيعت به صورت آرزو وجود دارد و تالاب اين آرزو را برآورده مي‌كند. آشنا شدن به راز تالاب، صبر، حوصله، رفتار آرام و دور از شتاب و چشم‌ها و گوش‌هاي باز و زبان بسته را مي‌طلبد.
وي ادامه مي‌دهد: اگر مدتي خود را در اختيار تالاب گذاشتيد، آن وقت تالاب شما را مي‌پذيرد و پرندگان شما را از خود خواهند دانست و روي لنز دوربين شما خواهند نشست. خشونت و عكس العمل‌هاي سريع و تند موجب بسته شدن گل تالاب مي‌شود، امكانات آموزشي تالاب‌ها در سطح تخصصي و همگاني براي همه قابل استفاده است. بردن كودكان به داخل تالاب‌ها موجب آشتي آنان با طبيعت مي‌شود و متخصصين هميشه مي‌توانند پروژه‌هاي تحقيقاتي مهم را به انجام برسانند و رازهاي سر به مهر طبيعت را آشكار كنند. در تالاب، طبيعت معلم است و به ما مي‌گويد كه چه طور ببينيم و بشنويم، تا ياد بگيريم. نجفي همچنين مي‌گويد: تالاب‌ها موجب بالا آمدن سطح آب زيرزميني و غني شدن سفره‌هاي آب زيرزميني مي‌شوند، اما در مواردي كه از آب تالاب‌ها برداشتي صورت مي‌گيرد، سطح آب زيرزميني هم پايين مي‌رود. سفره‌هاي آب زيرزميني كاملاً گسترده است و با استفاده نابه‌جا از آب تالاب‌ها، نتايج منفي آن كيلومترها آن طرفتر دامن‌گير انسان‌هايي مي‌شود كه از اين سفره‌هاي زيرزميني تغذيه مي‌كنند. تالاب‌ها با تبخير و ايجاد رطوبت در هوا، از حرارت زياد جلوگيري مي‌كنند و در زمستان سرماي بيش از حد را كاهش مي‌دهند. تالاب‌ها به عنوان منابع آبي عمل و از طريق تشكيل ابر، به بارندگي‌ها كمك مي‌كنند و به رطوبت خاك و هوا مي‌افزايند.
زيستگاه حياتي
تالاب‌ها زيست گاهي چشمگير براي چرخه حياتي گياهان و جانوران مهم هستند. به طور مثال، به گزارش فدراسيون ملي حيات وحش آمريكا، اگر چه تالاب‌ها كمتر از 5 درصد از خاك قاره آمريكا را به خود اختصاص مي‌دهند، ولي 43 درصد از تمامي گونه‌هايي كه در فهرست فدرال گونه‌هاي در معرض خطر قرار دارند، به نحوي در چرخه حياتي خود از تالاب بهره مي‌جويند. اين امر اهميت ويژه تالاب‌ها از نظر پناه دادن به گونه‌هاي محلي و گونه‌هاي داراي گستردگي محدود را مشخص مي‌سازد.
اين‌ها بخش اندكي از فوايد بسيار تالاب‌هاست و بر خلاف تمامي اين اهميت‌ها، به گفته بسياري از كارشناسان محيط زيست تعدادي از تالاب‌هاي ايران به دليل بهره برداري‌هاي بيش از حد در حوزه‌هاي بالادست و تغييرات اقليمي، در معرض تهديد و خشك شدن قرار دارند.
معصومه ابتكار - رئيس سازمان حفاظت محيط زيست كشور چندي پيش، از بحراني بودن وضعيت 45 تالاب كشور خبر داده و گفته است: تالاب‌هاي مهمي مانند پريشان، بختگان، اروميه و گاوخوني دچار مشكل‌هستند كه در بخشي از آنها برداشت بي رويه آب باعث ناديده گرفته شدن حقابه تالاب شده است.
كنوانسيون رامسر
همه اين‌ها در حالي است كه به گفته ديويد فرگوسن- يك آمريكايي طرفدار حفاظت از حيات وحش كه پژوهش‌هاي وي در ايران در اواخر دهه 1960 ميلادي به جلب توجه بين‌المللي به اهميت تالاب‌هاي ايران به عنوان زيست گاه ياري داده، ايران در سال 1971 پيشگام محافظت از تالاب‌ها بوده است.
وي مي‌گويد: در سال 1971، شهر رامسر، ميزباني نشستي از نمايندگان گروه‌هاي محافظت از تالاب‌ها را با شركت 18 كشور به عهده گرفت. در آن نشست، «كنوانسيون محافظت از تالاب‌هاي داراي اهميت بين المللي» كه بيشتر با عنوان «كنوانسيون رامسر» شهرت دارد، به تصويب رسيد.
ايران به سبب موقعيت و جغرافياي خود،مكان بسيار مهمي در رابطه با مرغان آبي مهاجر و حفاظت از تالاب‌ها شمرده مي‌شود. به گفته مقامات وابسته به «تالاب‌هاي بين‌المللي»، چندين ميليون مرغ آبي براي گذراندن زمستان به تالاب‌هاي ايران مهاجرت مي‌كنند و به همان تعداد، پرندگان از تالاب‌ها به عنوان مرحله‌اي از راه خود به سوي اقامتگاه‌هاي زمستاني دورتر در جهت غربي يا جنوب شرقي و بازگشت از آن، سود مي‌جويند.
معاهده رامسر پيماني بين‌المللي در سال 1971 ميلادي است. اين كنوانسيون به منظور حفاظت از تالاب‌ها و پرندگان مهاجر شكل گرفته است و بر مبناي آن، كشورهاي عضو موظف هستند از تالاب‌هاي ثبت‌شده حفاظت كنند. در ابتدا اين معاهده به امضاي نمايندگان 18 كشور شركت‌كننده رسيد، اما امروزه 160 كشور جهان عضو اين پيمان هستند. تالاب‌هاي مشمول اين پيمان با نام «تالاب رامسر» مشخص مي‌شوند.
هر چند در حال حاضر برخلاف وجود ميثاق‌هاي بين‌المللي محيط زيستي، اكوسيستم‌هاي طبيعي و مصنوعي با انواع مشكلات روبه رو هستند، ولي اگر همين تعداد كم از توافق و قراردادهاي بين‌المللي زيست محيطي وجود نداشت، عمل حفاظت و نگهداري از محيط زيست به مراتب مشكل‌تر از آنچه امروز با آن مواجه هستيم، بود.
كنوانسيون رامسر باعث دستاوردهاي قابل توجهي در زمينه حفاظت از تالاب‌ها شده است، اما حفاظت و نگهداري، ايده‌آل‌هاي شكننده‌اي است و ما بايد دائماً هشيار باشيم تا اطمينان حاصل كنيم كه تمامي موافقت نامه‌ها، معاهدات، قوانين و كنوانسيون‌هاي زيست محيطي، با شدت و حدت پيگيري شوند.
طرح حفاظت از تالاب‌ها
محسن سليماني روزبهاني- مدير عامل طرح حفاظت از تالاب‌هاي ايران در گفتگو با گزارشگر روزنامه اطلاعات اظهار مي‌دارد: طرح حفاظت از تالاب‌هاي ايران بر اساس نيازي كه در زمينه اكوسيستم‌هاي تالابي كشور احساس شده، شكل گرفته است. يكي از دلايل اصلي كه منجر به از ميان رفتن بخشي از كاركردهاي تالاب مي‌شود، ريشه در مديريت دولت در زمينه حفاظت از تالاب‌ها دارد و از اين رو اين شيوه مديريتي بايد تغيير كند. وي ادامه مي‌دهد: شيوه مديريتي سابق پاسخگوي مديريت و حفاظت تالاب‌ها در كشور ما نيست. دوره‌اي بود كه چه در كشور ما و چه در دنيا به موضوع حفاظت از محيط زيست توجهي نمي‌شد و در زمينه محيط زيست، نگاهي توسعه محور وجود داشت.
نگاهي كه طبق آن همه چيز بايد در خدمت انسان باشد و ما هر طور مي‌خواهيم و به هر قيمتي از محيط زيست و منابع طبيعي و سرزمين مان استفاده كنيم تا منجر به رفاه و آسايش‌مان شود، نگاه درستي نيست. كما اين كه در سال‌هاي گذشته توجه نداشتيم كه بهره برداري‌هاي بيش از اندازه از محيط زيست، چه عواقبي به بار خواهد آورد.
اما، امروز نگاه جديدي در حال شكل گرفتن است كه طبق آن، مردم به رسميت شناخته مي‌شوند و با مديريت درست، موضوع حفاظت اكوسيستم‌هاي طبيعي به بهره‌برداري‌هاي پايدار مردم از تالاب‌ها گره مي‌خورد و مردم هم در طرح حفاظت از تالاب‌ها مشاركت مي‌كنند.
سليماني با بيان اين كه حفاظت از محيط زيست فقط كار يك تشكل يا يك سازمان واحد مثل سازمان حفاظت محيط زيست نيست، مي‌افزايد: نگاه همه سازمان‌ها و وزارت خانه‌ها مثل وزارت نيرو، وزارت كشاورزي و همچنين استانداري‌ها بايد نگاهي محيط زيستي باشد و بر همگان لازم است كه در مديريت تالاب‌ها و به طور كلي اكوسيستم‌هاي طبيعي، درگير شوند. همه بايد توجيه باشند كه چرا ضروري است از منابع آبي و تالاب‌ها به صورت پايدار بهره‌مند شوند و همگام با محيط زيست عمل كنند. وي ادامه مي‌دهد: تالاب‌ها به واسطه اين كه فضاي بينابين خشكي و آب هستند، اكوسيستم‌هاي پيچيده‌اي به شمار مي‌آيند كه در دل خود ميزبان بسياري از گونه‌هاي طبيعي هستند. اين، باعث به وجود آمدن تنوع زيستي در تالاب‌ها و حاشيه آنها و همچنين ايجاد ظرفيت‌هاي مناسب براي زندگي جوامع انساني شده است.
اين ظرفيت‌ها در زمينه صيد و ماهيگيري و همچنين دسترسي به زمين‌هاي حاصلخيز كشاورزي در حاشيه تالاب‌ها و يا در زمينه تامين منابع آبي براي مردمي كه دراطرافشان زندگي مي‌كنند، وجود دارند.
مشكلات تالاب‌ها
تالاب‌ها، هم غذا را تامين مي‌كنند و هم آب و هواي خوبي را در اطراف خود به وجود مي‌آورند و بسياري از اوقات، در نقش فيلترينگ آلاينده‌هاي هوا عمل مي‌كنند و همچنين ارزش تفريحي و توريستي دارند.
سليماني ـ كارشناس محيط زيست در ادامه سخنانش مي‌گويد: به طور كلي، تالاب‌ها كاركردها و خدمات بسياري به جوامع انساني ارائه كرده‌اند و به همين دليل توانسته‌اند افرادي را در حاشيه خود جمع كنند. تالاب‌ها گاهي محل شكل گيري تمدن‌هاي انساني بوده اند. مثل تالاب‌هاي بين النهرين، تالاب‌هاي هور العظيم، شادگان و يا درياچه اروميه كه نطفه‌هاي شكل گيري تمدن‌هاي مختلف در زمان‌هاي گذشته بوده‌اند.
سليماني با اشاره به اين كه رشد زياد جوامع انساني در حاشيه تالاب‌ها باعث «توسعه لجام گسيخته» در اطراف اين اكوسيستم‌هاي طبيعي شده است، مي‌گويد: اين امر، منجر به بروز مشكلات متعدد براي تالاب‌ها و حتي از ميان رفتن آنها شده است. تا يك دوره اي، ميان برداشت‌هاي مردم از تالاب‌ها و نعماتي كه تالاب‌ها ارائه مي‌كردند، تعادلي وجود داشت و خطراتي كه اين زيست بوم‌ها را تهديد مي‌كرد، هنوز خود را به صورت جدي نشان نداده بودند. ولي از دوره‌اي به بعد، روند توسعه سرعت روز افزوني به خود گرفت و باعث شده است تالاب‌ها هم در دنيا و هم در كشور ما، دچار آسيب‌هاي بسياري شوند.
در حال حاضر بسياري از زمين‌هاي اطراف تالاب‌ها مورد تعرض سوداگران واقع شده‌اند و عده‌اي اين زمين‌ها را مورد استفاده قرار داده اند. حجم بالاي ورود آلاينده‌ها به تالاب‌ها هم از مسائل و مشكلات كليدي ديگر است.
ما در كشور خشكي زندگي مي‌كنيم و همين مساله باعث شده است در بحث منابع آبي، ميان بخش‌هاي مختلف رقابت سختي شكل بگيرد. تالاب‌ها در پايين‌ترين خط حوضه‌هاي آبريز قرار گرفته‌اند و بايد با ساير بهره برداران آب مثل بخش‌هاي كشاورزي، صنعت و شُرب رقابت كنند. سيستم مديريتي بايد وجود داشته باشد كه حقابه تالاب‌ها را تضمين كند و اگر اين سيستم وجود نداشته باشد، به واسطه كمبود آب در سرزمين خشك ايران، آب‌ها در مسير رسيدن به تالاب برداشت مي‌شوند و حق آب طبيعي به تالاب‌ها نمي‌رسد و آنها از بين مي‌روند.
شكل گيري صنايع بزرگ، توسعه كشاورزي و صيد بي‌رويه آبزيان در بسياري از تالاب‌ها، همگي باعث به وجود آمدن وضعيت سختي شده‌اند كه امروز با آن مواجهيم.
شبنم سيد‌مجيدي
چهارشنبه 20 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]
-
گوناگون
پربازدیدترینها