واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > سینما - بانی فیلم نوشت: تصویری که سینمای ایران از شهر نشان میدهد تا چه اندازه قابل استناد و اجرای هویت است؟ در حالی که اکثریت تولیدات سینمای ایران در فضای شهری ساخته میشوند نمیتوان اینکه نکته را انکار کرد که تصویر شهر در اغلب فیلمهای ایرانی مخدوش و فاقد هویت است.در مورد تعداد قابل توجهی از فیلمها به راحتی میتوان محل رخدادها را به هر شهر و در برخی موارد کشور دیگری منتقل کرد بیآنکه تغییری در ماجرا رخ دهد.اگر بخواهیم تصویری قابل استناد از لالهزار مهمترین خیابان تهران در دهه 30 ببینیم جز «توفان در شهر ما» ساخته ساموئل خاچکیان تقریباً هیچ نمونه دیگری وجود ندارد.تصویر ملموس تهران در دهههای 40 و 50 را هم تنها میتوان در فیلمهایی چون «خشت و آینه»، «رگبار»، «قیصرن، «گوزنها»، «رضا موتوری»، «زیر پوست شب»، «کندو» و «دایره مینا» مشاهده کرد و انبوه فیلمفارسیهای آن دوران تصویری جعلی از شهر ارائه میکردند.در سالهای پس از پیروزی انقلاب تداوم ارائه تصویرشناسنامه دار از شهر را میتوان در آثاری چون «زیر بامهای شهر»، «نرگس»، «مجنون»، «زیر پوست شهر» و ... مشاهده کرد. در سالهای اخیر به عنوان نمونه شاخص میتوان به «محاکمه در خیابان» اشاره کرد که در آن کیمیایی تصویری کاملاً واقعی اما تاکنون دیده نشده از بزرگراههای تهران ارائه کرده است.در زمینه ویژگیها و خصائل سینمای شهری با علیرضا زرین دست، ایرج رامینفر و سامان سالور گفتوگو کردهایم.علیرضا زریندست: ارائه تصویر نامطلوب از شهر کار درستی نیستفیلمبردار برجسته سینمای ایران در خصوص توفیق سینمای ایران در به تصویر کشیده شدن ابعاد گوناگون کلان شهرها گفت: «این مثل این میماند که بگوییم نظام پزشکی ایران در امور معالجات مربوط به مغز و کلیه موفق عمل کرده است یا خیر؟ اما اینکه چگونه میتوانیم کلان شهرها را حتی شهرهای کوچک ایران را در فیلمهای ایرانی به تصویر بکشیم این به ذات فیلمنامه بر میگردد.» زریندست توضیح داد: «درون و ذات یک فیلمنامه سینمایی باید سیستم شهری در آن وجود داشته باشد. اینکه در یک فیلمنامه، شهر باید از اتفاقات و شخصیتهای اصلی فیلم باشد. به عنوان نمونه در اتفاقاتی مثل جنایت، دزدی و سرقت و ارتباط آن با شهر، موضوعات پیرامون شهر شکافته میشود.» او ادامه داد: «به عقیده من سینمای ایران در به تصویر کشیدن شخصیت شهر و مقصر یا بیگناه بودن آن مطلوب عمل کرده شاید این تصویر ایدهآل نبوده اما قطع به یقین مطلوب بوده است.» زریندست گفت: «بعضی فیلمسازان سعی میکنند شهر و سیستم اجتماعی شهری ایران را مقصر جلوه دهند تا خارجیها از این تصویر نامطلوب خوششان بیاید و به نفع خود استفاده کنند، اما در کنار این برخی فیلمسازان هم هستند چهره شهر خود را دوستداشتنی، مهربان و با تعصب نشان میدهند چون کشورشان را دوست دارند و دوست دارند در فیلمها شهرشان را خوب جلوه دهند.» ایرج رامینفر: در بسیاری از فیلمها تصویر شهر در حد بکراند استرامینفر با بیان اینکه سالهاست سینمای ایران در به تصویر کشیدن ابعاد گوناگون شهرهای ایران توفیق حاصل نکرده، گفت: «از دو وجه این نگاه در فیلمها لحاظ میشود. نگاه به شهر قدیم و نگاه به شهر معاصر، اما اینکه در فیلمها چقدر شهر معاصر و قدیم ملموس به تصویر کشیده میشود باید بگویم که این به فیلمنامه برمیگردد که شهر در آن فیلمنامه به شخصیت تبدیل شود.» این طراح صحنه و لباس گفت: «اما متاسفانه در اکثر فیلمهای این سالها شهر در بک راند فیلمها قرار میگیرد و در سناریو و در روند داستان نقشی ندارد این در حالیست که در یک فیلم شهری داستان شهر و داستان آدمهای آن باید مثل زنجیر به هم متصل باشند و لوکیشنهای یک شهر باید در روند داستان نقش داشته باشد که در فیلمهای سالهای اخیر یک چنین چیزی را نمیبینیم.»او ادامه داد: «در سالهای اخیر در اغلب فیلمها قسمتهای مدرن و ساختمانهای شیک تهران در بکراند فیلمها دیده میشود به طوری که اگر تهران به عنوان مکان فیلم با شهر شیراز عوض کنیم در روند داستان هیچ اتفاقی نمیافتد. سوای از اینکه برخی فیلمها داستان و شهرهای مربوط به داستان خود را دارند در اغلب فیلمها این تغییر مکان هیچ صدمهای به فیلم نمیزند.» سامان سالور: مسئولان ارائه تصویر واقعی از شهر را برنمیتابندسالور نیز با بیان اینکه متأسفانه سینمای ایران در به تصویر کشیدن ابعاد گوناگون کلان شهرها به توفیقی دست نیافته، گفت: «دلایل این عدم موفقیت هم کاملاً مشخص است. در فیلم شهری با رویکرد اجتماعی در شهرهای بزرگی مثل تهران باید واقعیات را نشان داد که نشان دادن این واقعیات هم تلخ است و هم سیاه و نشان دادن این تصاویر به زعم بسیاری، تلخ و گستاخانه و بیپروایانه است.»سالور در توضیح بیشتر مطلب فوق گفت: «متأسفانه در سینمای ایران از ساخت فیلمهای شهری با نگاه انتقادی هیچ حمایتی صورت نمیگیرد و حمایتها در شعارها باقی میماند. گویی با خودمان رودربایستی داریم. نمیدانیم از شهر و به تصویر کشیده شدن واقعیات در آن چه هدفی داریم.»سالور در ادامه صحبتهایش به برگزاری جشنواره شهر اشاره کرد و گفت: «به عنوان نمونه جشنوارهای برگزار میکنیم با نام شهر که حداقل برگزاری این رویداد این است که در آن فیلمها با نگاه انتقادی برای تعداد قشر خاص به نمایش گذاشته شود. با هماهنگی با مسؤولان جشنواره شهر فیلم «ترانه تنهایی تهران» را برای شرکت در بخش ویدیویی این رویداد برای آنها فرستادم. متأسفانه چند نفر ممیز در کنار هیأت داوران قرار گرفتند و این فیلم که موفقیتهایش برای همه مشخص است در بخش فیلمهای ویدیویی قرار نگرفت.» 58301
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 520]