واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، باراک اوباما رييس جمهوري آمريکا و دميتري مدوديف رييس جمهوري روسيه در حالي با چهره هايي خندان دستان يکديگر را در سالن اسپانيش کاخ رياست جمهوري چک فشردند که اجرايي شدن پيمان کاهش تسليحات راهبردي تهاجمي استارت -2 را در گرو تاييد مجالس دوماي روسيه و سناي آمريکا قرار داده بودند. تصميم دوم مردادماه سناي آمريکا براي توقف بررسي توافقنامه همکاري هسته اي با روسيه و موکول کردن آن به پس از انتخابات جديد آبانماه امسال براي تعيين سرنوشت 435 کرسي مجلس نمايندگان, يک سوم کرسيهاي سنا و شماري از فرمانداريهاي آمريکا، نشان از بروز اتفاقات يا هماهنگي هاي احتمالي پشت پرده هاي سياست آمريکا دارد. در پيمان استارت-1 که از سال 1991 تا پنجم دسامبر سال 2009 اعتبار داشت، سقف شمار کلاهک هاي هسته اي آمريکا و روسيه 6 هزار عدد تعيين شده بود. سال 2002 بر اساس قرارداد تکميلي کاهش توان تهاجمي استراتژيک در مسکو اين تعداد به 2200 کلاهک هاي هسته اي نزد هر کشور کاهش يافت و منجر به تفاهمنامه ادامه کاهش و محدوديت تسليحات تهاجمي استراتژيکي روسيه و آمريکا در تابستان سال 2009 شد. با وجود تلاش هاي جرج بوش، رييس جمهوري قبلي آمريکا براي نهايي کردن توافقنامه همکاري با روسيه در زمينه استفاده از انرژي هسته اي، اما نام اوباما رييس جمهوري جديد دموکرات، زير پيمان نوزدهم فرورين ماه دو طرف مبني بر کاهش شمار کلاهک هاي هسته اي به يک هزار و 550 عدد و آماده باش کمتر از 700 کلاهک آن نوشته شد. همسويي دوماي روسيه با تصميم هاي کرملين بارها به اثبات رسيده است اما همانگونه که پيش بيني مي شد سناي آمريکا سد محکمي مقابل دستاورد پرزرق و برق دولت جديد و بمب تبليغاتي آن در راستاي اقناع جامعه جهاني درباره اراده آمريکا براي اجراي معاهده هاي بين المللي مانند پيمان منع کسترش سلاح هاي هسته اي (ان. پي. تي) بود. گرچه اوباما اواخر ارديبهشت ماه توافقنامه همکاري با روسيه در زمينه استفاده از انرژي هسته اي را که روند تصويب آن از زمان جورج بوش متوقف مانده بود، به کنگره فرستاد اما حتي حضور وزيران خارجه و دفاع امريکا در کميته نيروهاي مسلح سنا در روز پنجشنبه (سي و يکم تيرماه)- که به سبب راي منفي نمايندگان کنگره به طرح اقتصادي دولت، روز رويايي سنا و اوباما نام گرفت- نتوانست نتيجه مورد نظر دموکرات ها را از روند بررسي طولاني اين موضوع حاصل کند؛ آنچنان که جان مک کين، سناتور جمهوريخواه در جلسه سنا گفت مواضع روسيه تا حدي موجب نگراني است و توضيحات اين وزرا را چندان متقاعدکننده ندانست. اين توافقنامه سي ساله موسوم به توافقنامه 123 به هر طرف اجازه مي دهد مواد و تجهيزات ( از جمله رآکتور)، تجهيزات تحقيقات هسته اي و توليد انرژي را در کشور ديگر نگهداري کرده و به تبادل فناوري بپردازند. بنا بر قانون اساسي امريکا، دولت براي تصويب هر معاهده و همچينين استارت 2 در سنا نيازمند راي دو سوم اعضا (67 راي از 100 نفر) شامل 57 نماينده دموکرات، هشت جمهوريخواه و دو سناتور مستقل بود اما با وجود راي مثبت سناتور ريچارد لوگار از ميان جمهوريخواهان به اين پيمان، سنا تصميم گيري درباره اين موضوع به پس از انتخابات آبان ماه موکول کرد. با اين حال دولت آمريکا همچنان اميدوار است بتواند پيش از تعطيلات تابستاني سنا در ماه اوت، پيمان استارت جديد را به تصويب برساند. تصميم محافظه کاران به متوقف کردن بررسي معاهده اتمي آمريکا و روسيه را مي توان از چند منظر بررسي کرد. ** سنگ اندازي هاي جمهوري خواهان در آستانه انتخابات نوامبر آمريکا انتقادهاي محافظه کاران به عملکرد دولت دموکرات آمريکا روز به روز افزايش مي يابد. پس از فاجعه زيست محيطي نشست نفت در آب هاي خليج مکزيک، نارضايتي از دموکرات ها عموميت يافت. نشريه اکونوميست از کاهش محبوبيت اوباما به حدود 43درصد خبر داده است. همچنين براساس نظرسنجي اخير سي بياس نيوز فقط 13درصد آمريکاييها برنامه هاي اقتصادي اوباما را موثر ارزيابي کرده اند. فشارهاي اقتصادي و بيکاري بي سابقه در آمريکا نيز مزيد بر علت شده است تا نمايندگان سنا، دل در گرو موفقيت در انتخابات آبان ماه براي تعيين سرنوشت 435 کرسي مجلس نمايندگان, 36 کرسي سنا و شماري از فرمانداريهاي آمريکا ببندند. روزنامه فايننشال تايمز بيست و سوم تيرماه به سخنان اخير سخنگوي کاخ سفيد استناد کرد که گفته بود دموکراتها ممکن است در ماه نوامبر کنترل مجلس نمايندگان را از دست بدهند و اين حزب را با بحران فزاينده اعتبار مواجه دانسته بود. از همين رو، طرفداران حزب رقيب درصددند فرصت هاي روبروي اوباما را يکي پس از ديگري از بين ببرند تا مانع محبوبيت احتمالي دموکرات ها در جامعه شوند. راي منفي نمايندگان محافظه کار به طرح اقتصادي دولت در روز رويايي سنا و اوباما را مي توان يکي از همين اقدام ها دانست. ميچ مک کانل يکي از رهبران جمهوريخواهان در سناي آمريکا، گفته آمريکاييها از باراک اوباما و دمکراتها نااميد شده اند و به همين دليل جمهوريخواهان در آستانه انتخابات آبان ماه براي تغيير وضع موجود به صحنه آمده اند. اکونوميست نيز شکست دموکرات ها را در انتخابات مجلس نمايندگان همانند آنچه در انتخابات ميان دوره اي سال 1994 زمان رياست جمهوري بيل کلينتون رخ داد، پيش بيني کرده است. تصميم تعليق بررسي معاهده مشترک آمريکا و روسيه نيز بر همين مبنا قابل تحليل است. مخالفان دولت که بسياري از آنان را جمهوري خواهان تشکيل مي دهند، به دلايل مختلف انتقادهايي به اين معاهده وارد دانستند. اين احتمال وجود دارد که نيت اصلي آنان از اين رويکرد، ناکام گذاشتن دولت اوباما در حل هر چند ظاهري و موقت موضوع کاهش سلاح هاي اتمي قدرت هاي بزرگ هسته اي جهان- آمريکا و روسيه- بوده است. سناتور لوگار در مصاحبه با مجله نشنال ژورنال با تاکيد بر دورنماي روشن پيمان جديد گفت: در فراکسيون حزب جمهوري خواه کساني هستند که صرفا به روس ها اعتماد ندارند و برخي ديگر تنها درصدد کسب پيروزي در مبارزات انتخاباتي آتي هستند. ** ذهنيت جنگ سرد در سنا بي اعتمادي به روسيه يکي ديگر از دستاويزهاي مخالفان دولت در سناي آمريکا براي متوقف کردن بررسي اين معاهده بود. آمريکا و روسيه همواره- حتي پس از پايان دوران جنگ سرد- مسابقه اي را براي گسترش حيطه نفوذ و نظارت خود در جهان داشته اند. اين امر بروشني در اظهارات مقام هاي دو طرف طي سال هاي اخير نمايان است. محکوم کردن عملکرد نامتناسب ارتش روسيه در درگيري هاي بين روسيه و گرجستان از سوي سناي آمريکا (هشتم مهرماه 1387) نمونه اي از واکنش هاي قبلي است. انتقادهاي مقام هاي واشنگتن از وضع حقوق بشر در روسيه نيز همواره صداي اعتراض مسکو به دخالت در امور داخلي کشور خود را در آورده است. با اين حال، مخالفان معاهده هسته اي اخير، نابرابري تسليحات دو کشور در اروپا را يکي از دغدغه هاي خود عنوان کرده اند. گفته مي شود روسيه تسليحاتي معادل 10 برابر آمريکا در اروپا دارد. با اين حال، دولتمردان آمريکايي سعي دارند اين موضوع را امري بي اهميت جلوه دهند. ** ابهام در جزييات استارت 2 اين احتمال وجود دارد که زمان مورد نظر نمايندگان سنا به دليل لزوم بررسي دقيق تر جزييات پيمان استارت 2 تعيين شده باشد. سيزدهم ارديبهشت ماه هيلاري کلينتون وزير امور خارجه آمريکا، تعداد کلاهک هسته اي اين کشور را تا سي ام سپتامبر سال ميلادي گذشته 5113 مورد اعلام کرد و آلکسي آرباتوف مدير مرکز امنيت بين المللي، نيز پانزدهم تيرماه در جلسه مجلس دوماي روسيه از وجود 10 هزار فروند کلاهک هسته اي روسيه خبر داد. با اين حال نحوه راستي آزمايي ادعاهاي تسليحاتي هر دو کشور تا رسيدن به ميزان مشخص يک هزار و 550 کلاهک معلوم نيست. برخي از نمايندگان جمهوريخواه نگران محدود شدن طرحهاي دفاع موشکي آمريکا به دليل اين توافقنامه هستند. علاوه بر اين برخي مقامهاي وزارت دفاع آمريکا گمان ميکنند اين مسئله توانايي اين کشور را براي استفاده از تسليحات کليدي تحتتأثير قرار ميدهد. البته با توجه به کاهش 30 تا 40 درصدي تسليحات راهبردي فعلي روسيه اين مخالفت ها بين نمايندگان مجلس دوماي روسيه بيشتر بروز کرده است اما انتظار مي رود توضيح مقام هاي روس درباره اينکه اين توافقنامه درباره محدودکردن سلاح هاي تهاجمي و نه تدافعي است، آنان را راضي کند. سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه، گفته است: در قرارداد کاهش تسليحات تهاجمي راهبردي روسيه و آمريکا، حق روسيه براي خروج از آن در صورت استقرار سامانه موشکي آمريکا دراروپا و ايجاد خطر براي نيروهاي راهبردي روسيه محفوظ مانده است. بر همين اساس برخي مخالفان آمريکايي معتقدند وجود اين شرط در معاهده، راه فراري براي روسيه ايجاد کرده است. شيوه هاي موثر و قابل اعتماد راستي آزمايي در ادعاي دو طرف براي کاهش ذخيره تسليحاتي نيز يکي ديگر از علامت هاي سوال اين معاهده است. جمعي از نمايندگان محافظه کار سنا نيز بر اين باورند که دموکرات ها در ازاي امضاي اين معاهده، امتيازهاي زيادي به طرف روس داده اند. **عواقب در حالي که رسانه ها از ماه آوريل (فروردين ماه)- پس از امضاي پيمان استارت 2- با تبليغات متعدد درباره اراده جدي آمريکا براي کاهش ذخيره تسليحات اتمي، سخن مي راندند اما افرادي همچون ميت رومني فرماندار ايالت ماساچوست، اين پيمان را بدترين اشتباه باراک اوباما در عرصه سياست خارجي ناميدند. با توجه به همراهي هاي اخير روسيه با سياست هاي آمريکا در موضوع ايران و همچنين امتيازهاي متقابلي مانند مسکوت ماندن استقرار سپر موشکي در اروپا، توقف اين پيمان عواقب نه چندان دلچسبي براي دولت اوباما به همراه خواهد داشت. آمريکا بايد براي تداوم همنوايي روسيه به فکر جايگزين هايي مناسب باشد و از طرف ديگر، بايد راهي بجويد تا انتقادها درباره کم کاري براي توجيه نمايندگان سناي کشور خود را پشت سر بگذارد. نگاه هاي جهاني سال هاست به مناسبت هاي مختلف، متوجه انباشته هاي تسليحات اتمي آمريکا مي شود و خواست 188کشور عضو معاهده ان. پي. تي درباره خلع سلاح اتمي قدرت هاي هسته اي، آمريکا را در فشار افکار عمومي قرار مي دهد. بويژه اينکه سند نهايي آخرين اجلاس بازنگري اين معاهده که با مواضع جمهوري اسلامي ايران براي لزوم خلع سلاح اتمي اين قدرت ها همراه بود، بر اين امر تاکيد دارد. از منظري ديگر، آمريکا که همواره به انتقاد از سياست هاي تکروانه روسيه و طرح احتمال پيمان شکني اين کشور مي پرداخت اينک به عنوان سدي مقابل جهان عاري از سلاح هسته اي شناخته مي شود. پيمان شکني آمريکا مقابل رقيب قدرتمند خود –روسيه- ترديدي تامل بر انگيز را ميان ديگر کشورهاي طرف قرارداد با واشنگتن درباره سرانجام معاهده هاي دو يا چندجانبه ايجاد خواهد کرد. تا آنجا که آسوشيتدپرس اول مردادماه به نقل از جوزف سيرينسيون رييس بنياد حمايت از جهان عاري از تسليحات هسته اي، نوشت تاخير در تصويب پيمان کاهش تسليحات راهبردي جديد بين آمريکا و روسيه ضربه اي به تلاش هاي واشنگتن در ايجاد جهان عاري از تسليحات هسته اي خواهد بود. در آن صورت ترديدهايي درباره توانايي رييس جمهوري آمريکا در مذاکره درباره موافقتنامه هاي ديگر به وجود خواهد آمد. رابطه ميان دو ابرقدرت به درجه اي از حساسيت رسيد که جيمز ميلر معاون وزير دفاع امريکا، سي و يکم تيرماه گفت : اگر پيمان جديد کنترل تسليحاتي درباره کاهش زرادخانه هاي تسليحات هسته اي امريکا و روسيه در پارلمان هاي دو کشور تصويب نشود احتمالا فرصتي براي دستيابي به يک پيمان ديگر در زمينه کنترل تسليحات وجود نخواهد داشت. پژوهش.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 184]