واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: بالای سر کودکش ایستاده بود. امروز دوازده ساله می شد.امروز ده سال می گذشت از زمانی که او به تنهایی مجبور شده بود کودکش را بزرگ کند. هر چند از بسیاری از لذت ها و فرصت های زندگی اش چشم پوشیده بود اما توانسته بود. حال که به او نگاه می کند بعد از این همه مدت تنهایک دختر بچه ۱۲ ساله است به این فکر می کند که چه راه درازی در پیش دارد تا این دختر بچه تبدیل به زنی بشود که بتواند در جامعه رهایش کند. چند سال دیگر باید از بسیاری از چیزها چشم پوشی کند تا دختر بچه اش آنقدر بزرگ بشود که بتواند در این جامعه رهایش کند. والدین تک سرپرست یعنی پدر یا مادری که به تنهایی باید فرزندش را بزرگ کند. تک سرپرست شدن به علت فقدان یکی از والدین است که هر دلیلی می تواند داشته باشد. شیوه زندگی و رفتار کودک و پدر و مادر دراین صورت بسیار متفاوت است و محدودیت ها و اقتضائات خاص خودش را دارد که اگر رعایت شوند از بار بسیاری از مشکلات خواهد کاست. ● وقتی تو بزرگش می کنی هنگامی که پدر به عنوان سرپرست فرزندش شناخته می شود، شرایط متفاوتی پدید می آید. یک پدر تک سرپرست معمولا از حمایت اطرافیان برای بزرگ کردن فرزندش بهره مند خواهد شد. اطرافیان مانند مادر بزرگ، عمه و ... به کمک پدر می آیند و گاهی بسیاری از مسوولیت های فرزند را به دوش می گیرند. به این شکل هر چند نه مثل یک خانواده معمولی اما پدر وقت بیشتری برای خودش خواهد داشت. هنگامی که مادر به عنوان تنها سرپرست شناخته می شود به میزان کمتری از این حمایت ها بهره مند شود. چون به طور ذاتی و طبیعی از مادر انتظار می رود که رسیدگی بیشتری به کارهای فرزندش کنند و در جامعه این باور وجود ندارد که یک مادر نمی تواند مسوولیت تمام کارهای فرزندش را به عهده بگیرد اما در خصوص پدر اینگونه تصور می شود که مردها نمی توانند به تنهایی این مسوولیت را به دوش بکشند. پس هنگامی که ما با یک مادر تک سرپرست مواجه هستیم در اصل با زنی مواجه می شویم که دیگر هیچ فرصت و وقتی برای خودش باقی نمانده است. اینها را دکتر یوسف مجد مشاور می گوید و معتقد است که مادر سرپرست خانواده فشار بیشتری را متحمل می شود. او اعتقاد دارد که مادران چون نمی خواهند که فرزندشان کمبود پدر را احساس کنند معمولا اجازه دخالت به دیگران نمی دهند و واهمه دارند از اینکه برخی از مسوولیت های فرزندشان را به دیگران بسپارند. دکتر مجد در توصیف مادران تک سرپرست می گوید: در بیشتر مواقع زنانی خسته را می بینیم که پر از نگرانی برای فرزند یا فرزندانشان هستند و خود را فراموش کرده اند. اینها مادرانی هستند که مسوولیت فرزند را به تنهایی به دوش می کشند. ● تک سرپرست ها سیده فاطمه محبی، کارشناس مسائل اجتماعی شورای فرهنگی اجتماعی زنان در پژوهشی در خصوص مشکلات کودکان در خانواده های تک سرپرست انجام داده و در مورد تاثیرات منفی عدم حضور یکی از والدین در خانواده می گوید: فقدان پدر در خانواده های تک والدی که زن سرپرست آن است تنها از دست دادن درآمد مرد نیست. پدرانی که از تامین معاش فرزندانشان دست می کشند مادران را در شرایطی قرار می دهند که مجبورند بار مالی خانواده را هم بر عهده بگیرند و این مادران فرصت کمتری برای مراقبت از کودکان خود دارند. مادری که به تازگی شریک زندگی خود را از دست داده است به ناگاه با موجی از مسوولیت های جدید روبه رو خواهد شد که هماهنگ شدن با شرایط جدید برای آنها بسیار زمان بر خواهد بود و ضمن آنکه کودکان نیز هر چه بزرگ تر بشوند با سوالاتی در خصوص سرگذشت والدینشان، مادران را به ستوه می آورند. دکتر مجد معتقداست که این مادران نباید به هیچ دلیلی خود را از حمایت ها و کمک های اطرافیانشان محروم کنند. او می گوید: سپردن بخشی از مسوولیت های فرزند به دیگران مثل پدر، مادر، دوست نزدیک و ...تنها کمک به مادر نیست بلکه نقش موثری هم در تربیت فرزند دارد. فرزندی که از داشتن پدر محروم است، بسیاری از رفتارهای اجتماعی را که باید از پدرش بیاموزد، نمی بیند بنابراین بهتر است که برای انجام برخی از کارهایش با مردهای دیگری مانند پدربزرگ یا دایی، عمو و ... همراه شود. محققان معتقدند نبود پدر اثرات منفی روی رفتار دختران و پسران دارد. هنگامی که پدر خانواده حضور ندارد، پسران تمایل بیشتری دارند که قواعد و قالب های اجتماعی را نقض کنند. عدم حضور پدر پایداری احساس دختران را به مبارزه می طلبد. اکثر تحقیقات در مورد اثرات نبود پدر در انجام کارهای خردمندانه و عاقلانه کودکان است. روانشناسان معتقد هستند که عدم حضور پدر بر تکلم و نوع بیان دختران نسبت به پسران بیشتر است. پرخاشگری پسران در خانواده های بدون پدر بیشتر است و علت آن ناتوانی مادر به عنوان سرپرست خانواده در پرورش حالات مردان در پسران است. به همین دلایل است که توصیه می شود مادران حضور مردها را در زندگی نادیده نگیرند و حتما قسمتی از مسوولیت را به عهده مردهای خانواده بگذارند. ● او بزرگ می شود مهنازجفادوست، جامعه شناس معتقد است که مقتضیات تک سرپرستی تنها به دوران کودکی و نوجوانی ختم نمی شود و روی آینده کودکان هم تاثیر دارد و رفتار صحیح پدران و مادران در سنین کودکی باعث می شود که فرزندان در بزرگسالی هم با مشکلات کمتری روبه رو شوند. فرزندی که همیشه مادری را دیده است که از تمام خواسته های خودش گذشته است تا او بتواند بهتر زندگی کند نمی تواند مادرش را رها کند و به دنبال زندگی خودش برود. مادران هم بعد از مدتی نمی توانند از فرزندشان دل بکنند و آنها را ناخواسته از بسیاری از چیزها محروم می کنند. فرزندشان هم همیشه با این احساس عذاب وجدان همراه اند که مادرانشان را رها کرده اند و نمی توانند زندگی معمول خود را پیش بگیرند. دکترمجد معتقد است چاره این عدم وابستگی فرزند به مادر و بالعکس در این است که کودکان از همان ابتدا ببینند که مادرشان تمام زندگی اش وابسته به او نیست و برای خودش برنامه داد. نکته دیگر قابل توجه این است که باید کودک هم با شرایط آشنا باشد و اینگونه نباشد که کودک از شرایط حاکم بر خانواده اطلاع نداشته باشد چون پدر یا مادر هر قدر هم که تلاش کنند نمی توانند زندگی را برای فرزندانشان به ارمغان بیاورند که مانند خانواده های معمولی باشد. بالاخره آنها با مشکلاتی درگیر خواهند بود و کودک باید این را بداند این مساله باعث می شود که او هم یاد بگیرد خواسته هایش را براساس امکانات موجود تنظیم کند و پدر و مادر هم می دانند که قرار نیست نقش دو طرف را برای کودک شان بازی کنند. در جامعه امروز شاید گریزی از بسیاری از اتفاقات نباشد و نادیده گرفتن یک مساله مانند والدین تک سرپرست به معنای عدم وجود آن نیست. منکر آن نیستیم که پدران هم هنگامی که به عنوان تنها سرپرست کودک خود هستند بامشکلاتی مواجهند اما ناگفته پیداست زنان به خاطر ساختارهای خاص جامعه با مشکلات بیشتری دست به گریبان خواهند بود. ۴۶ درصد خانواده های بدون پدر، بیش از یک فرزند داشته اند. مادران سرپرست فرزند، با احتمال بیشتری کار پاره وقت خواهند داشت. ۴۸ درصد پدران مجرد و ۴۴ درصد مادران مجرد در حاشیه شهرها زندگی می کنند. ۸۹ درصد پدران مجرد شاغلند، همچنین ۷۷ درصد مادران مجرد شاغل هستند. ۶ /۵ میلیون فرزند آمریکایی هم اینک با پدربزرگ ها و مادربزرگ هایشان زندگی می کنند. در فرانسه از اواخر دهه ۷۰ میلادی تا سال ۲۰۰۰ خانواده تک والدینی با رشدی بیش از ۵۰ درصد روبه رو شده است. همچنین در یونان، از سال ۱۹۸۰ میلادی، تعداد مادران ازدواج نکرده، ۸/۲۹ درصد افزایش یافته است. همچنین در انگلیس نیز نسبت خانواده های تک والدینی به حدود ۲۵ درصد کل خانواده ها افزایش یافته است که رشد زیادی را در تعداد مادرانی که هرگز ازداوج نکرده اند و نرخ طلاق در ۳۰ سال گذشته نشان می دهد. در ژاپن، خانواده هایی با سرپرستی مادران در طول سال های دهه ۷۰ میلادی با رشد روبه رو شده اند. در سال ۱۹۹۷ میلادی، ۱۷ درصد کل خانواده ها با سرپرستی زنان اداره می شده اند. از هر ۴ کودک استرالیایی، یک کودک تنها با یکی از والدین واقعی (فیزیولوژیکی) خود زندگی می کند. این امر نتیجه طلاق های خانوادگی در این کشور است. نتایج یک پژوهش در استرالیا نشان می دهد که در ۲۵ سال آینده، تعداد این خانواده ها بین ۳۰ تا ۶۶ درصد رشد پیدا می کند. روزنامه تهران امروز
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 398]