واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > پاک آئین، محسن - شنیده بودم که امیر تیمور یا همان تیمور لنگ، از مریدان خواجه احمد یسوی بوده و جهت ابراز ارادت خود،مقبره باشکوهی را برای وی ساخته است.در واقع علاقه به این بارگاه مارا به دیار"یسه" کشاند.این زیارتگاه با الگوی معماری اسلامی ساخته شده و از اماکن زیارتی معتبر و معروف بخصوص اهل سنت می باشد. مقبره احمد یسوی سنگ قبری داشت که ظاهرا بسیار کمیاب بود و به دستور تیمور از هندوستان آورده شد. این مقبرة در اواخر قرن هشتم هجری تقریباً دویست و سی سال بعد از وفات وی به فرمان تیمور و توسط استادان ایرانی مرمت شد. یکی از همراهان ما می گفت.... یک بار در هنگام ماموریت در ازبکستان،با اتومبیل به قزاقستان رفتم و توفیق زیارت یکی از پیران طریقت و ارباب متصوفه یعنی خواجه احمد یسوی حاصل گردید.وی یکی از چهرههای برجسته تصوف و عرفان در آسیای مرکزی است که طریقت خاصی به نام " یسویه" را تاسیس کرد.مرقد این عارف بزرگ که از او به عنوان "سلطان العارفین" هم یاد کردهاند،در شهر"یسه"در قزاقستان است. تولد احمد یسوی حدوداً به قرن پنجم برمیگردد.در دائرة المعارف بزرگ شوروی تاریخ تولد وی در حدود 1105 میلادی یا 484 هجری شمسی ذکر شده است.وی در شهرک «سمیرم» واقع در شرق شهر چیمکنت در جنوب قزاقستان چشم به جان گشود و پس از چندی به شهر "یسه" مهاجرت کرد. یسه که بعدها ترکستان نام گرفت و ه م اکنون نیز به این نام شناخته میشود یکی از مراکز فعال دینی در عصر یسوی بود. این شهر که در افسانهها به عنوان پایتخت اوغوزخان شناخته شده، یکی از مراکز تصوف اسلامی در ماوراءالنهر به شمار می آمد.شنیده بودم که امیر تیمور یا همان تیمور لنگ، از مریدان خواجه احمد یسوی بوده و جهت ابراز ارادت خود،مقبره باشکوهی را برای وی ساخته است.در واقع علاقه به این بارگاه مارا به دیار"یسه" کشاند.این زیارتگاه با الگوی معماری اسلامی ساخته شده و از اماکن زیارتی معتبر و معروف بخصوص اهل سنت می باشد. مقبره احمد یسوی سنگ قبری داشت که ظاهرا بسیار کمیاب بود و به دستور تیمور از هندوستان آورده شد. این مقبرة در اواخر قرن هشتم هجری تقریباً دویست و سی سال بعد از وفات وی به فرمان تیمور و توسط استادان ایرانی مرمت شد. یکی از همراهان ما می گفت پس از اینکه به فرمان تیمور تجدید بنای مقبرة خواجه احمد یسوی آغاز شد، این کار چندین بار با مشکل مواجه شد و هر بار بنای مقبره پس از ساخت، به ناگهان ویران میشد تا اینکه شبی تیمور در خواب دید که اگر میخواهد مقبرهای مجلل برای خواجه احمد بسازد، ابتدا باید ساختمانی بر روی مقبرة ارسلان باب ، استاد خواجه احمد یسوی بنا کند. تیمور این کار را کرد و پس از آن مقبرة را بنا نمود.هنگام بازدید از ساختمان مقبرة ، نام استادانی را دیدیم که در جاهای مختلف بنا حک شده بود.آنها از تبریز، اصفهان و شیراز بودند . در داخل این زیارتگاه یک دیگ برنزی بود که مردم نذورات خود را در آن می اندختند. نام یک استاد ایرانی از شهر تبریز به نام " اوستا عبدالعزیز شرف الدین تبریزی" بر آن حک شده بود. ارتفاع این دیگ بزرگ حدود یک متر و نیم و قطر آن 2/45 متر و دارای دو تُن وزن بود.در فرهنگ ترکها، دیگ مظهر وحدت و مهمان نوازی است. ریختهگری، نقوش گل نیلوفری و حروف عربی که بر روی این دیگ وجود دارد، حکایت از مهارت استاد آن می کند. ساختمان بنای زیارتگاه به هشت بخش مستقل تقسیم میشود. تالار اساسی و اولیة این زیارتگاه که دیگ بزرگ نیز در مرکز آن گذاشته شده، بسیار با عظمت است و در گوشة راست و چپ آن نیز شبستان هایی وجود دارد. ساختمان گنبد اصلی زیارتگاه دارای 2/18متر قطر است و از سطح مقبره تا نوک گنبد 5/37متر ارتفاع دارد. مردم منطقه سه بار زیارت خواجه احمد یسوی را معادل یک سفر حج می دانند. راهنمای ما می گفت خواجه احمد یسوی در عهد قراخانیان متولد شده و در آن دوره که آسیای مرکزی مرکزعلوم مختلف بوده رشد کرده و به بلوغ عقلانی رسیده است.در این دوره بزرگانی چون ابوعلی سینا و ابوریحان بیرونی می زیسته اند و تفکرات آنان بر اندیشه های احمد یسوی تاثیر بسزائی داشته است. برخی از عرفا گفته اند"شناخت ترکستان، بدون شناخت خواجه احمد یسوی، میسر نخواهد شد".او خدمت زیادی به زبان ترکی کرده و جزو اولین کسانی بوده که زبان مادری خود یعنی ترکی را به زبان تصوف رسانده است.همچنین گفته شده که وی با اشارت غیبی رسول گرامی اسلام (ص) رشد کرده است. یکی از شرقشناسان می گفت بیش از چهارده نسخه خطی وجود دارد که به بیان نسبنامه خواجه احمد یسوی پرداخته است.کوچکترین نسخه از نسخ یاد شده،اثری با نام "مرآت القلوب" منسوب به صوفی محمد دانشمند میباشد.[1] این کتاب از جمله نخستین آثار علمی است که تعلیمات یسّویه را مورد بررسی و تحقیق قرار داده است. زیارت مقبرة خواجه احمد یسوی در واقع زیارتگاه مشتاقانی است که از مناطق مختلف با حاجات و نذر و نیاز راهی ترکستان می شوند. ای سفربرای ما بسیار جالب و خاطره انگیز بود و افسوس که به دلیل دوری راه ، دیگر تکرار نشد. 1 - نسخه دستنویس این اثر در مجموعهی "حمید سلیمانی" مؤسسهی خاورشناسی موسوم به ابوریحان بیرونی فرهنگستان علوم ازبکستان با شمارهی 1/3004 نگهداری میشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 506]