راهبرد واشنگتن در برابر گزينه‌هاي متناقض

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: راهبرد واشنگتن در برابر گزينه‌هاي متناقض

* اشاره:

ناظران مسائل منطقه بر اين باورند كه آمريكا در حال تجربه‌كردن دشوارترين روزهاي عمر روابط خود با پاكستان است. آنچه سبب بروز چنين دشوارهايي شده، گزينه‌هايي با پيامدهاي متناقض است كه انتخاب هر يك از آنها توسط آمريكا، مي‌تواند برايش در بخشي ديگر مشكل‌آفرين باشد. همين مسأله در نگاه اسلام‌آباد به واشنگتن نيز وجود دارد و دو كشور به يك اندازه در گرداب روابط كنوني خود، غوطه‌ورند. ظاهراً تنها فصل مشترك ميان دولت‌هاي آمريكا و پاكستان، رسيدن به اين واقعيت است كه هيچيك نمي‌توانند بدون ديگري، از عرصه تحولات پرتنش منطقه به سلامت عبور كنند، اما سئوال اساسي اينجاست كه آيا دو طرف، به يك اندازه اراده و توان غلبه بر مشكلات را براي ترميم روابط دارند؟ اين مقاله درصدد بررسي معضلاتي است كه آمريكا و پاكستان را در مقطع كنوني، مقابل چنين پرسشي قرار داده است.

***

نگارنده اين مقاله در ادامه افزود: به بهانه اين اتهامات جعلي، مقامات ارشد آمريكا به پاكستان فشار آورند تا سازمان اطلاعات اين كشور را بازسازي كند.

در همين رابطه، «ريچارد بوچر» مدير كل وقت وزارت امور خارجه آمريكا گفت كه سازمان اطلاعات پاكستان نياز به اصلاحات اساسي دارد، اما وقتي «شجاع پاشا» از بازسازي سازمان خود طبق الگوي آمريكا خودداري كرد، طرح اتهامات واشنگتن عليه سازمان اطلاعات پاكستان و مديركل آن شدت يافت. ‏

به دليل رد درخواست‌هاي آمريكا از طرف ژنرال پاشا و عملكرد مثبت وي در حمايت از منافع ملي پاكستان، بر شدت اقدامات مخرب در اين كشور با حمايت سيا و موساد افزوده شد و اين حملات به طور ويژه مقرهاي فرعي سازمان اطلاعات پاكستان در لاهور، مولتان و پيشاور را هدف قرار داد. همچنين حملاتي به پرسنل اين سازمان در مناطق ديگر نيز وارد شد. ‏

در همان زمان اسلام‌آباد طبق قرار قبلي خود با آمريكا، به همكاري‌اش در زمينه مبارزه با تروريسم و فعاليت‌هاي اطلاعاتي مشترك با اين كشور ادامه داد. در اين زمينه، سازمان اطلاعات پاكستان شماري از فرماندهان سرشناس القاعده در پاكستان را نيز بازداشت و تلاش‌هاي تروريستي بسياري را با پيش دستي در بازداشت شبه‌نظاميان، خنثي كرد. ‏

به‌رغم تمامي اين موارد،‏ تحت سرپرستي شجاع پاشا، تأمين امنيت داخلي و خارجي اين كشور در وضعيت مطلوبي قرار گرفت. ‏ اين سازمان در خارج از طريق سازوكارهاي نامرئي خود، توطئه‌هاي ضد پاكستاني آمريكا و اسرائيل را به باد انتقاد گرفت و به مانعي در برابر طرح‌هاي راهبردي سري اين عناصر تبديل شد. ‏

سازمان اطلاعات پاكستان همچنين علاوه بر تحولات برون مرزي، در داخل نيز فعاليت‌هاي مخرب عوامل شركت‌هاي امنيتي خصوصي مخوف آمريكا مانند «بلك واتر» را نقش بر آب كرد. ‏آمريكا به بهانه تامين امنيت براي سفارتخانه‌هايش، شبكه‌اي جاسوسي را در پاكستان مستقر كرده بود. در همين خصوص، بلك واتر و سيا، گروهي از اتباع پاكستاني را كه آسيب‌پذير بودند و مي‌توانستند در ليست حقوق بگيرانشان قرار گيرند، جذب كردند. ‏

«پاكستان آبزرور» در ادامه نوشت: در اين اوضاع و احوال، با اطلاع‌رساني سازمان اطلاعات پاكستان، پليس اين كشور و ديگر نهادهاي امنيتي، شماري از اين جاسوسان را بازداشت كردند. ‏

به علاوه در بسياري از مواقع، «آي.اس.آي»‏ مانع فعاليت‌هاي سري عوامل سيا بود. «آي.سي.آي» اين ماموران مخفي را كه سوار بر خودروهايي با شيشه‌هاي دودي به عنوان ديپلمات در تمامي نقاط پاكستان تردد مي‌كردند، يا متوقف مي‌كرد و از آنها سلاح مي‌گرفت، يا آنها را به اسلام‌آباد برمي‌گرداند. ‏

در اين بين، «پاشا» به هدف ويژه عناصر سيا و موساد تبديل شد. در اين اوضاع و احوال، با حمايت لابي‌هاي اسرائيل، پرونده‌اي عليه پاشا در نيويورك تنظيم شد كه وي را به تسهيل بمب‌گذاري در بمبئي در سال 2008 متهم مي‌كرد.

در همين حال، اين پرسش مطرح است كه چرا عليه جرج بوش و باراك اوباما، رؤساي جمهوري سابق و كنوني آمريكا كه مسئول اشغال غيرقانوني عراق و قتل عام هزاران نفر در اين كشور، افغانستان و ديگر كشورهاي اسلامي به نام جنگ با تروريسم هستند، اقامه دعوا نمي‌شود؟

اين مقاله در ادامه مي‌افزايد: در پي كشته شدن اسامه بن لادن، سركرده القاعده در سال 2011 در پاكستان، مقامات آمريكا و رسانه‌هاي اين كشور به مبارزه خود عليه ارتش پاكستان و سازمان اطلاعات اين كشور، افزودند. ‏

در همين ارتباط، در يكي از جلسات پارلمان پاكستان كه تمامي احزاب در آن شركت كرده بودند، تصميم گرفته شد در روابط با آمريكا تجديدنظر شود.

اين مسأله قابل توجه است كه به دليل مهارت حرفه‌اي سازمان اطلاعات پاكستان در دوران رياست شجاع پاشا، توطئه ضد پاكستاني آمريكا براي افزايش تبليغات عليه وي و سازمان متبوعش، خنثي شد. ‏

درياسالار «مايك مولن» رئيس وقت ستاد مشترك ارتش آمريكا، شبكه «حقاني» را به راه‌اندازي يك «جنگ نيابتي» در افغانستان با كمك سازمان اطلاعات پاكستان متهم كرد و اين شبكه را مسئول حمله به سفارت آمريكا در كابل در سپتامبر 2011 دانست. ‏

اين در حالي است كه هيلاري كلينتون، وزير امور خارجه آمريكا تصديق كرد كه هيچ مدركي درخصوص دست داشتن سازمان اطلاعات پاكستان در بمب‌گذاري در سفارت آمريكا در دست نيست. با اين حال مقامات ارشد آمريكا، همچنان اين سازمان را به تروريسم فرامرزي متهم مي‌كنند. ‏

اين مساله، بازي دوگانه آمريكا را نه فقط با پاكستان، بلكه با آژانس مافوق اطلاعاتي اين كشور به نمايش مي‌گذارد. ‏ در اين بين، مديركل سازمان اطلاعات پاكستان در يك كنفرانس خبري اعلام كرد كه شبكه حقاني هيچ گونه حضوري در پاكستان ندارد، زيرا پايگاه اين شبكه در افغانستان است. ‏

از طرفي، ارتش پاكستان و دولت غيرنظامي اين كشور به سفارش پاشا، رئيس پيشين «آي.اس.آي» تاكتيك‌هاي فشار آمريكا براي اقدام بيشتر عليه شبكه حقاني در وزيرستان شمالي را رد كردند. ‏ به علاوه، پس از حمله هوايي جنگنده‌هاي ناتو به ايست‌هاي بازرسي ارتش پاكستان كه منجر به كشته شدن 28 سرباز پاكستاني شد، اسلام‌آباد تصميم گرفت در روابط خود با آمريكا و متحدان ديگرش تجديدنظر كند. ‏

در ادامه اين مقاله آمده است: اما تأسف‌بارترين مسأله اين است كه حاكمان پاكستان، برخي رهبران سياسي و اصحاب رسانه، بدون علم به واقعيات سازمان اطلاعات پاكستان و خدمات آن، همچون دشمنان خارجي و رسانه‌هاشان درصدد بي‌اعتبار كردن ارتش، به ويژه شجاع پاشا مديركل سازمان اطلاعات پاكستان برآمدند و زمينه بركناري وي توسط نخست‌وزير را فراهم كردند. ‏ به نظر مي‌رسد كه برخي سياستمداران و روزنامه‌نگاران پاكستان، يا در ليست حقوق بگيران نهادهاي ضدپاكستاني تحت رهبري آمريكا هستند، يا مي‌خواهند با هدف قرار دادن سازمان اطلاعات پاكستان، در رسانه‌هاي غربي كسب اعتبار كنند. ‏

«پاكستان آبزرور» در ادامه مي‌افزايد: هيچ شكي نيست كه اقداماتي از اين دست، به آمريكا و اسرائيل سود مي‌رساند. اين دو كشور درصدد ايجاد اختلاف بين سازمان‌هاي امنيتي و غيرنظامي پاكستان هستند تا از اين رهگذر به ناآرامي در اين كشور دامن زنند. ‏ اين مقاله خاطرنشان كرد: به جاي درگير كردن سازمان اطلاعات پاكستان با تنش‌هاي داخلي، عوامل پاكستان بايد خدمات اين سازمان را در خنثي كردن توطئه‌هاي مختلف عليه تماميت ارضي پاكستان به‌ويژه عليه اهداف هسته‌اي‌اش، بهتر بشناسند. ‏

به نوشته اين نشريه سازمان اطلاعات پاكستان به‌رغم برخورداري از منابع اندك در مقايسه با سيا و موساد، هيچگاه در اهدافش شكست نخورده است و شكي نيست كه وجود سازمان اطلاعات پاكستان براي امنيت ملي اين كشور، ضروري است.

* گودال معماي پاكستان ‏

با وجود چنين شرايطي، تضاد متهم‌كردن پاكستان در كنار نياز به بهبود رابطه با اين كشور و استفاده از جغرافياي آن براي دستيابي به افغانستان، معماي بسيار سختي براي آمريكا ايجاد كرده است.‏ پس از آنكه پارلمان پاكستان طرح تغيير روابط با آمريكا را مورد بررسي قرار داد و با اكثريت، به بهبود رابطه با اين كشور رأي داد، قرار است ‏كميته دفاعي كابينه پاكستان نيز با تشكيل جلسه‌اي، اين موضوع را بررسي و درباره بازگشايي مسير تداركاتي ناتو تصميم بگيرد. پارلمان پاكستان چندي پيش با بازگشايي مسير تداركاتي ناتو در خاك پاكستان به طور مشروط موافقت و اعلام كرد كه در صورت عذرخواهي رسمي واشنگتن از حمله پنج ماه پيش ناتو به مرز پاكستان (كه موجب بسته‌شدن مسير تداركاتي ناتو شد) اين مسير بازگشايي مي‌شود. با وجود آنكه مخالفت‌هاي شديدي از سوي مردم و احزاب مختلف در قبال تغيير مثبت در روابط با آمريكا ابراز شده، گفته مي‌شود كه دولت پاكستان مصمم به تغيير در اين روابط است. در اين رابطه قرار است آمريكا 110 ميليون دلار براي اجراي قانون مبارزه با مواد مخدر و آموزش نيروهاي امنيتي و انتظامي به پاكستان كمك كند. ‏

‏* فهم روابط

پاكستان از زمان استقلال از كشور هند در سال 1947 به كشوري مهم براي آمريكا تبديل شد، اما توقف و نوسان، يكي از مهمترين شاخصه‌ها براي توضيح اين رابطه است. پاكستان در دوران جنگ سرد در بلوك غرب در كنار ايران، عراق و تركيه قرار مي‌گرفت و سازمان «سنتو» را تشكيل مي‌داد. با حمله شوروي به افغانستان، آمريكا براي مقابله با شوروي و تشكيل زنجيره‌اي كه بتواند با شكست شوروي، ابهت اين كشور را از بين ببرد نياز مبرمي به پاكستان داشت. خطري كه در همسايگي پاكستان قرار داشت، در كنار الزامات ائتلاف، اين كشور را به سمت همكاري با آمريكا سوق مي‌داد. در اين ارتباط، پاكستان پايگاهي بود كه نيروهاي خارجي شامل عرب افغان‌ها و نيروهاي ضدشمال (ضدمجاهدين) در آن آموزش ديده و به جنگ اعزام مي‌شدند. با پايان اين جنگ، اهميت اسلام‌آباد براي آمريكا از بين رفت و لزومي براي واشنگتن براي ارتباط با اسلام‌آباد به عنوان يك قدرت كم اهميت و عادي وجود نداشت. تا آنكه 11 سپتامبر و حمله آمريكا به افغانستان توجه كاخ سفيد را به پاكستان ‏جلب كرد. گفته مي‌شود كه جرج بوش، رئيس‌جمهوري وقت آمريكا، دقايقي قبل از حمله آمريكا به افغانستان در اكتبر 2001 در تماس تلفني با «پرويز مشرف» نخست وزير وقت پاكستان، دو گزينه را براي اين كشور پيشنهاد كرده بود: «جنگ يا حمله به پاكستان.» مشرف نيز در پاسخ به وي گفته بود: «تروريست‌ها كجا هستند؟ بگوييد تا ما آنها را بكشيم.»

هر چند معادلات حاشيه‌اي در روابط پاكستان و آمريكا وجود دارد و اين ‏مناسبات دايره‌اي وسيع يافته است، اما در زمان حاضر اهميت پاكستان براي آمريكا، لزوماً معطوف به جنگ افغانستان است. اين اهميت در دوران رياست جمهوري باراك اوباما، بيش از پيش افزايش يافته است. مشاوران اوباما به خصوص «ولي‌رضا نصر» از اعضاي شوراي روابط خارجي آمريكا به عنوان كارشناس مسائل پاكستان، از مهمترين افرادي هستند كه در تعيين استراتژي آمريكا در مورد افغانستان و پاكستان، متنفذ هستند. گفته مي‌شود كه طرح اصلي استراتژي اوباما در مورد افغانستان و پاكستان، مبني بر حل مسئله مناطق قبيله‌اي به عنوان پيش درآمد حل بحران افغانستان، ناشي از تفكرات وي است. همين موضوع مي‌تواند دليلي كافي براي افزايش حملات هواپيماهاي بدون سرنشين آمريكا به مناطق قبايلي پاكستان باشد. اقدامي كه با برانگيختن اعتراضات وسيع در پاكستان

جهت گيري اين كشور نسبت به آمريكا را تعيين مي‌كند. ‏تاريخ معاصر پاكستان و حضور تاريخي گروه‌هاي افراط‌گرا كه سبب گسترش ريشه‌هاي بحران جهاني تروريسم در كشور پاكستان شد، اين موضوع را براي آمريكايي‌ها تداعي مي‌كند كه پاكستان منشأ بسياري از ناامني‌ها، حملات انتحاري و اقدامات تروريستي عليه نيروهاي آمريكا و مردم افغانستان است. نكته مهم آنست كه از ارديبهشت1390 (مي 2011) تاكنون، روابط دو كشور رو به افول نهاده و وقايعي همچون مرگ بن لادن در خاك پاكستان توسط نيروهاي ويژه آمريكا، تداوم حمله هواپيماهاي بدون سرنشين آمريكا به خاك پاكستان، كشتن دو پاكستاني توسط «ريموند ديويس» شهروند آمريكايي و متهم كردن پاكستان به همكاري با شبكه «حقاني» از جمله نشانه‌هاي افول در روابط دوجانبه است؛ اما اكنون اين روابط در يك لبه بسيار حساس قرار دارد. لبه‌اي كه انتخاب دو ‏كشور مي‌تواند سرآغاز جديدي را رقم بزند، يا با ادامه روابط پرتنش ‏گذشته، شكاف بين دو كشور را عميق‌تر كند؛ گزينه‌اي كه در آينده بايد تلاش‌هاي بيشتري براي ترميم آن صرف شود. ‏

‏* گزينه‌هاي معلوم در معادلات

در روابط جاري پاكستان و آمريكا چند نكته براي هر طرف معلوم است، اما چند ‏گزينه مجهول نيز وجود دارد. مشخص‌ترين گزينه معلوم، نياز دو طرف پاكستاني و آمريكايي به يكديگر است. مقامات هر دو كشور مي‌دانند كه روابط مطلوب، مي‌تواند هم منافع دو كشور را افزايش داده و هم جلوي زيان‌هاي بسياري را بگيرد. به همين دليل است كه آمريكا برجسته‌ترين ديپلمات‌هاي خود را به اسلام‌آباد مي‌فرستد تا از تجربه‌هاي آنان براي ارتقاي منافع خود استفاده كند. علاوه بر «مارك گراسمن» نماينده ويژه اوباما در امور افغانستان و پاكستان، «جان كري» از اعضاي كميته روابط خارجي سناي آمريكا از جمله اين افراد هستند. از طرف پاكستان نيز ملاقات‌هاي آصف علي زرداري، رئيس‌جمهور پاكستان با باراك اوباما در حاشيه كنفرانس امنيت هسته‌اي سئول، سفر زرداري به آمريكا در 21 فروردين (9 آوريل) قرار ملاقات زرداري و اوباما در كنفرانس شيكاگو در مورد افغانستان كه قرار است در 16 و 17 ارديبهشت ( 20 و 21 مي‌ماه) برگزار شود، در كنار طرح پارلمان براي تجديد‌نظر درباره رابطه با آمريكا از جمله نشانه‌هاي علاقه اسلام‌آباد به گسترش روابط با واشنگتن براي افزايش منافع ملي است. بر اساس اين طرح، آمريكا مي‌خواهد با بهبود روابط خود با پاكستان هر چه زودتر از بحران افغانستان خلاص شود و پاكستان مي‌خواهد از فشارهاي چندجانبه‌اي كه از جانب آمريكا به آن وارد مي‌شود، بكاهد. ‏اما مهمترين مانع، افغانستان است؛ گزينه‌اي كه هيچ كدام از طرفين نمي‌‏‌خواهند از آن بگذرند. آمريكا نمي‌خواهد به تخريب اعتبار خود

از طريق يك ‏افغانستان تخريب شده

بي ثبات و با آينده نامعلوم دست بزند. پاكستان هم نمي‌خواهد نفوذ خود را در افغانستان از دست بدهد و سرچشمه قدرتي را كه افغانستان ابزار اصلي آن است، رها كند. مانع ديگر، مخالفت مردم و احزاب پاكستان است. آنها نسبت به هر گونه تغيير مثبت در رابطه با آمريكا واكنش‌هاي بسيار شديدي نشان داده‌اند. «كنفرانس دفاع پاكستان» و ديگر احزاب سياسي و مذهبي پاكستان، اين اقدام پارلمان را محكوم كرده‌ و اين موضوع را قدمي بر خلاف حاكميت ملي پاكستان مي‌دانند. ‏

‏* گزينه‌هاي مجهول

از گذشته، گزينه‌هاي مجهول در روابط پاكستان و آمريكا وجود داشت، اما در تحولات جاري، اين موضوع بسيار واضح‌تر جلوه كرده است. اكنون كه روابط آمريكا و پاكستان در لبه بهبود يا افزايش شكاف‌ها به دليل فرسايشي‌شدن قرار گرفته است، مديريت گزينه‌هاي مجهول مي‌تواند آينده روابط را تعيين كند. دو موضوع وجود دارد كه هر كدام در تركيب با يكديگر، نه فقط مجهول، بلكه وزن بسيار زيادي در روابط دو كشور دارد. موضوع اول بحث استفاده ناتو از مسير تداركاتي است كه از خاك پاكستان مي‌گذرد. ‏

‏«تركمن» و «چمن» دو مرزي هستند كه از مناطق شمالي پاكستان، گذرگاه‌هاي اصلي انتقال تجهيزات ناتو به افغانستان محسوب مي‌شوند. اين دو مسير در يك سال گذشته چند بار به‌طور موقتي بسته شد، اما در تاريخ 4 آذر ( 26 نوامبر) كه با حمله دو بالگرد نيروهاي ناتو به دو پست مرزي پاكستان، 28 سرباز اين كشور كشته و 13 تن ديگر زخمي شدند، پنج ماه است كه اين مسير به‌طور كامل بسته شده و همچنان منتظر اقدام دولت پاكستان است. ‏

از اين مسير، روزانه 200 تا 250 كانتينر عبور مي‌كند، لذا اهميت آن به اندازه‌اي است كه با بسته‌شدن آن، ناتو مجبور شد دست به دامن روسيه شود تا از مسير شمالي افغانستان ـ روسيه ـ اروپا استفاده كند. البته ناتو همچنان از مسير تداركاتي هوايي ناتو كه از مرزهاي هوايي پاكستان عبور مي‌كند، استفاده مي‌‌كند. پاكستان دليل اين اقدام را اهداف بشر دوستانه اعلام كرده است. فشردن گلوگاه ناتو، تشبيهي از سردي روابط آمريكا با پاكستان از طريق بسته‌شدن مسير تداركاتي ناتو است. ‏

گزينه مجهول ديگر، انفجارها و حملات اخير طالبان در افغانستان است. عمليات نيروهاي طالبان در كابل، پايتخت افغانستان، بزرگترين حمله طالبان در كابل طي شش ماه گذشته بود. گفته مي‌شود كه اين عمليات در پاسخ به سوزاندن قرآن، ويديوي اهانت سربازان آمريكايي بر اجساد و كشتار قندهار صورت گرفته است. سفارتخانه‌هاي آمريكا، روسيه، بريتانيا، آلمان و ژاپن، ساختمان مجلس افغانستان، يك هتل و فرودگاه «جلال‌آباد» از جمله اهداف حملات بود. آمريكايي‌ها به خصوص شخص هيلاري كلينتون، وزير امور خارجه آمريكا، در كنار برخي از مقامات افغانستان، پاكستان را به دليل ارتباط با شبكه «حقاني» متهم به دست داشتن در اين عمليات كردند. وي از گفتگوي تلفني خود با «حنا رباني» همتاي پاكستاني‌اش هم خبر داد و اعلام كرد كه در اين گفت‌وگو، خواهان همكاري مشترك پاكستان و آمريكا براي اقدام عليه تروريست‌ها شده است. كلينتون در گفتگوي خود با حنا رباني، درباره مصوبه مجلس پاكستان و نحوه ارتباط آمريكا با پاكستان در آينده نيز تبادل نظر كرد، اما قبل از آنكه اتهامي متوجه پاكستان شود، زرداري اين حملات را محكوم كرد. ‏تركيب دو گزينه مجهول طرح شده به معمايي بسيار سخت براي آمريكا تبديل شده است. آمريكا مشوق يا هويج‌هاي بسياري همانند وعده كمك مالي به پاكستاني‌ها داده تا بتواند مسير تداركاتي ناتو را باز كند و اكنون كه اين موضوع در پارلمان پاكستان بررسي شده و قرار است كميته دفاعي كابينه نظر خود را اعلام كند، آمريكا چماق يا مانعي بزرگ براي ضربه به پاكستان در دست گرفته است. خانم كلينتون قبل از هر مقام ديگري از اين چماق استفاده كرد. چماق اتهامي كه آمريكا در دست دارد، همواره باعث نارضايتي پاكستان و فشار ديپلماتيك بر اين كشور بوده است. ‏همچنين شايد آمريكا و دولت دموكرات آن كشور كه هشت ماه ديگر تا انتخابات زمان دارد، بايد تصميمات بسيار دشواري بگيرد كه نه فقط مي‌تواند آينده جنگ افغانستان، بلكه مهمتر از آن مي‌تواند دولت آينده آمريكا را تعيين كند. دولت اوباما براي پيروزي در انتخابات آينده بايد چهره موجهي از خود در بين مردم آمريكا نشان دهد و يكي از مهمترين ابزارها براي اين امر، تحقق خواسته‌هاي مردم اين كشور در مورد جنگ افغانستان است. به همين دليل، حملاتي كه اخيراً در افغانستان رخ داد، مي‌تواند به نمادي از ناكارآمدي فعاليت نيروهاي خارجي به خصوص آمريكايي‌ها و همچنين دولت افغانستان، به عنوان حاصل اقدامات آمريكا تبديل شود. به همين دليل شايد آمريكا مي‌خواهد اتهام عليه واشنگتن مبني بر ناكارآمدي را با اتهام به شبكه حقاني كه در پاكستان قرار دارد، جايگزين كند. يعني ناكارآمدي آمريكا و زمينه‌سازي انتخابات اين كشور با معرفي يك متهم ديگر توجيه مي‌‌شود. البته برخي تحليل‌ها معتقد به دست داشتن آمريكا در اين حملات است تا از اين طرق ناامني را بهانه ‏حضور خود در افغانستان قرار دهد. ‏

بنابراين معماي بزرگ براي آمريكا آنست كه نياز به بازكردن مسير تداركاتي ‏ناتو از خاك پاكستان و همچنين بهبود رابطه با اسلام آباد، در تضاد با ‏موانعي مثل متهم‌كردن پاكستان به همكاري با شبكه حقاني به عنوان عامل اصلي حملات اخير در افغانستان، قرار گرفته است. اگر آمريكا هر يك از دو طرف معادله را انتخاب كند، طرف ديگر را از دست مي‌دهد. انتخاب اتهام‌زدن به پاكستان، به معناي تضعيف احتمال بازگشايي مسير تجهيزاتي ناتو و كاهش احتمال بهبود روابط مجدد با پاكستان است. همچنين معرفي نكردن پاكستان به عنوان متهم جديد در توجيه اقدامات 11 ساله آمريكا، سبب از دست دادن انتخابات آينده خواهد بود. ‏ همچنين در آن سوي معادلات، پاكستان نيز در يك ابهام بزرگ قرار گرفته است. ‏

دولتي كه پشتيباني مردم يا مقبوليت آن به دليل نامه زرداري به آمريكا در ‏مورد احتمال كودتاي ارتش ضعيف شده، اكنون نيازمند حمايت بيشتر مردم است، اما دولت براي ادامه كار خود به حمايت مالي ـ سياسي آمريكا نياز دارد. ‏تظاهرات ضدآمريكايي مردم اسلام‌آباد و تهديد دولت در مخالفت با برقراري رابطه با آمريكا و بازگشايي ‏مسير تداركاتي ناتو در كنار نياز پاكستان به پول آمريكايي‌ها، دولت را در ‏لبه يك انتخاب مهم قرار داده كه يك سوي آن سرازيرشدن كمك مالي آمريكا همراه با كاهش حمايت دولت و افزايش تظاهرات ضد دولتي است و سوي ديگر آن، رضايت مردم از يك دولت نيازمند است. ‏ دولت پاكستان پس از موافقت با درخواست گروه‌هاي مخالف، مبني بر كاهش رابطه با آمريكا، دچار مشكل شده است و پارلمان به دنبال ايجاد تعادل بين خواسته‌هاي ضدآمريكايي مردم و يك تصميم عقلاني عملگرا در مورد آينده رابطه با آمريكا است. در حقيقت دولت مي‌خواهد به دوران گذشته رابطه با آمريكا بازگردد، زيرا اين امر موضوع مهمي براي دولت پاكستان است. هرچند اكنون روابط هند و پاكستان با توجه به چراغ‌سبزهايي كه دو طرف به يكديگر نشان داده‌اند، بهبوديافته، اما قرارداد همكاري استراتژيك هند و افغانستان، موضوعي نيست كه مقامات پاكستان به‌طور كامل با آن موافق باشند. ‏

دوشنبه|ا|11|ا|ارديبهشت|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 186]