واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: فیلمی كه ساخته نشد روایت هنرمندان از فیلمنامهی «آخرین پیامبر» علی حاتمی
محمدمهدی دادگو گفت: با توجه به دورخیزی كه معاونت سینمایی برای ساخت پروژههای فاخر دارد، امیدوارم فیلمنامه «آخرین پیامبر» علی حاتمی یكی از كارهایی باشد كه سال 87 جدی گرفته و تولید شود. این تهیهكننده و یكی از دوستان نزدیك زندهیاد علی حاتمی آخرین پیامبر (ص) را از معدود فیلمنامههایی دانست كه علی حاتمی آنرا به صورت كامل نوشته است و اظهار داشت: حاتمی مدتها تحقیق میكرد و با روحیات خاصی كه داشت شبها با وضو سراغ كار میرفت. دل میسپرد و فیلمنامه را مینوشت و آن را تمام و كمال نوشته و چیزی باقی نگذاشته است، هر چند در قید و بند نوشته نبود و به عنوان كارگردانی خلاق و بدیههساز برای بداهه هم كار میگذاشت، اما این سناریو را كامل نوشته است. وی ادامه داد: حتی همان سالها برای اینكه از روایات و احادیث فیلمنامه اطمینان پیدا كند، از رییس مجمع «تقریب مذاهب» مشاوره گرفت كه كار تایید شد و مورد توجه قرار گرفت. دادگو اظهار داشت: آخرین پیامبر (ص) در سه بخش قبل از بعثت، از بعثت تا هجرت و از هجرت تا وفات حضرت محمد (ص) را در بر میگیرد و در واقع شاهكاری است كه علی حاتمی آن را با ذهن بازنوشته است اما متاسفانه عمر او وفا نكرد تا آن را بسازد. تهیهكننده «هزاردستان» نگارش این فیلمنامه را قبل از پروژه جهان پهلوان دانست و گفت: در همان موقع میخواست آن را بسازد، اما چون پروژه عظیم بود و مقدمات زیادی لازم داشت و باید بخشهایی در مصر و جاهای دیگر گرفته میشد پس آن را به بعد از تختی موكول كرد و مدام میگفت: «خدا عمری به من دهد تا كار را شروع كنم» كه تقدیر این بود آخرین پیامبر توسط خودش ساخته نشود. دادگو با بیان این كه صداوسیما و بنیاد سینمایی فارابی چند بار به تولید این سناریو اقدام كرده است اظهار داشت: كارگردانهایی در نظر گرفته شدند، اما این كار بودجه زیادی میخواهد و كسانی باید داوطلب شوند كه مقتضیات لازم را داشته باشند و بودجه زیادی از نظر اجرایی به تولید این پروژه اختصاص یابد كه به نظر من داود میرباقری مناسبترین گزینه برای ساخت این كار است. این تهیهكننده ادامه داد: خود من حدود 5 سال قبل هنگامی كه در تلاش بودم تا بنیاد حاتمی را برای جمعآوری آثارش تشكیل دهم، قصد داشتم این فیلمنامه را نیز به مرحله تولید برسانم كه شرایط تاسیس این انجمن فراهم نشد. مرحوم حاتمی نوشتههای دیگری هم مانند «ملكههای برفی» و «گاردن پارتی» دارد كه قابلیت ساخت دارند و امیدوارم روزی ساخته شوند. وی اظهار امیدواری كرد: با توجه به بودجه مصوب مجلس برای سال 87 و اهمیت به تولید چنین آثاری فیلمنامه آخرین پیامبر (ص ) ساخته شود. « من یك آرزوی بسیار مهم دارم و آن این است اگر عمر ناقابلم یاری كند و اگر مهر خداوند شامل زندگی هنریام شود یك بار به ساخت یك شخصیت بدون نقطه ضعف بپردازم و آن ساخت فیلم عظیمی از زندگی حضرت رسول خدا (ص) است. من از روزی كه فیلم محمد (ص) و یا «الرساله» آثار مصطفی عقاد را دیدم، همواره این آرزو را داشته و دارم و از خداوند میخواهم كه قبل از مرگم این توفیق نصیبم شود...» علی حاتمی در بخشی از گفتگویی كه ده سال قبل با روزنامه ابرار داشت، آرزوی مهماش را ساخت، فیلمی درباره حضرت محمد (ص) عنوان كرد. اما درست چهار ماه بعد، در آذر ماه سال 75 چشم از جهان فروبست و آرزویش ... .یكی از فیلمنامههایی كه علی حاتمی به نگارش در آورد «آخرین پیامبر» بود. فیلمنامهای به سفارش مركز طرح «پژوهش كاربردی سینمای ایران»؛ او قصد داشت فیلمی با شكوه كه بتواند طیف گسترده و انبوه تماشاگران را به خود جلب كند را بسازد. امید روحانی یكی از نزدیكان و همراهان علی حاتمی در گفتوگویی كه دو سال قبل با ایسنا داشت درباره شكلگیری فیلمنامه «آخرین پیامبر» اینگونه سخن گفت: سالهای 70 - 71 مركز «پژوهش كاربردی سینمای ایران» كه در آن دوره رئیس آن آقای خوشنویس (مسئول فعلی فیلمخانه ملی) بود، تصمیم گرفتند فیلمنامههای را به فیلمسازان مختلف پیشنهاد دهند. برهمیناساس؛جلسات و دعوتهای مختلفی از فیلمسازان بزرگی همچون مخملباف، بیضایی، كیمیایی، مهرجویی،تقوایی، حاتمی، كیارستمی و دیگران انجام شد كه از این میان یك تعدادی آمدند كه براساس آن بحثها و گفتگوها، فیلمنامههای مختلفی هم نوشته شد. بهعنوان نمونه مسعود كیمیایی فیلمنامه «عینالقضات» را نوشت، علی حاتمی هم فیلمنامه «آخرین پیامبر» را نوشت و سپس به آن مركز تحویل داد و در حقیقت این فیلمنامهها برای آن مركز بود و اگر آلان هم، آن مركز وجود داشته باشد چون فیلمنامهها را خریده است، خودش نیز حق ساخت آن را دارد. امید روحانی كه در سال 77 به مدت كوتاهی دبیر سرویس صفحات لایی روزنامهای به نام «گزارش روز» بود؛ دو سال بعد از درگذشت علی حاتمی، تمامی فیلمنامه «آخرین پیامبر» را در سه شماره پیاپی این روزنامه به چاپ میرساند. وی درعین حال مطرح میكند: علی حاتمی بعد از اینكه فیلمنامه «آخرین پیامبر» را به آن مركز تحویل داد و به مرحله ساخت نرسید در یك فرصتی میخواست آن فیلمنامه را چاپ كند كه عجل فرصت نداد. به گفته روحانی فیلمنامه «آخرین پیامبر» از جهت امكانات تولیدی و ساخت جزء فیلمنامههای پر هزینه محسوب میشد. همان زمان طی صحبتهایی كه با مرحوم حاتمی برای ساخت این فیلم داشتیم پیشبینی او این بود كه 4 تا پنج سال ساخت این فیلم طول خواهد كشید. روحانی در ادامه گفتگویش با ایسنا به شیوه خاصی كه مرحوم حاتمی در فیلمنامه «آخرین پیامبر» داشته است، اشاره میكند: تمام آن فیلمنامه با شیوهای برای گریز از سبك اجرایی مصطفی عقاد در فیلم محمد رسولالله نوشته شده بود. چون همانطور كه در فیلم محمد رسولالله شاهد هستیم، برای نشان دادن حضرت محمد (ص) شیوهای همچون دوربین از نگاه پیامبر و ... كه نشانههای از حضور معصوم را به تماشاگر منتقل بكند،استفاده شده است. اما تاكید علی حاتمی این بود كه از این شیوه استفاده نكند، بنابراین او از شیوه نمایش ایرانی به این صورت كه اجرا آن را به «شبیهخوانی» تبدیل كند استفاده كرد. به هرحال این شیوه خاص «حاتمی» بود و خودش هم میتوانست آن را بسازد و هر فصلی كه مینوشت، دكوپاژ میكرد كه برای ساخت آماده باشد. روحانی در ادامه میگوید: فیلمنامههای كه توسط آن مركز پیشنهاد میشد که دربارهی چگونگی ساخت آنها هیچ پیشبینیهایی انجام نشده بود. به گزارش ایسنا: علی حاتمی در بخشی از توضیحاتی كه درباره فیلم «آخرین پیامبر» به قصد نظرخواهی به روحانی نوشته است آورده است:« …. شایسته است متن فیلم «آخرین پیامبر» محمد رسول الله (ص) به جای دو بخش در سهبخش، به ترتیب از تولد تا بعثت، از بعثت تا هجرت و از هجرت تا رحلت تهیه شود… . … توضیح مجدد: رحلت حضرت ختمی مرتبت (ص) به صورت نمادین در بخش اول طی صحنهای الحاقی با خروج اسامه، فرماندهی لشگر اسلام منتخب حضرت رسول اكرم (ص) از جوار بستر ارتحال و تشرف به بارگاه ملكوتی آن حضرت با استفاده از شیوههای نمایشی نوین موردپسند تماشاگر امروزی انجام میپذیرد. به جهت جذب تماشاگر جوان (كه این اسلام حقیقتا دین جوانان است) حتی الامكان صحنههای غم افزا و منتج به افسرده حالی را به اشاره و در عوض به صحنههایی كه مسبب شادابی و سلحشوری و مصفای دل و جان و روح است بپردازیم كه مبشر خلق و خوی محمدی است …. همچنین به دلیل حفظ وحدت مذاهب اسلامی كه از اهداف اصلی تهیه این فیلم مبارك است صحنهی پایانی (فینال) فیلم صحنه موثر و پرشكوه حجت الوداع است كه در حقیقت به نوعی یك جمع بندی عینی است از آنچه در طول بیست و سه سال رسالت آخرین پیامبر خدا محمد مصطفی (ص) بر اسلام عزیز و پیامبر عظیمش گذشت. در صحنه موخر با شیوهی نمایشی حركت به آینده (فلاش فوروارد) عظمت اجتماع امت اسلامی را متشكل از ملل گوناگون همه در یك رخت و یك هیات برگرداگرد خانهی خدا در مناسك حج، پس از چهارده قرن بقاء وعالمگیری این دین مبین در برابر دیدگان جهانیان به نمایش میگذاریم، انشاء الله» بنا بر این گزارش؛ از حاشیهنویسی دست نوشتههای علی حاتمی مشخص است كه علاوه بر قرآن از منابع متنوعی استفاده كرد و با صاحبنظرانی هم مشورت و مكاتبه داشته است. امید روحانی مطرح كرد: این فیلمنامه همانند كارهای قبلی حاتمی از ویژگی خاصی كه فقط خود حاتمی میتوانست به آن بپردازد؛ بهره برده است. عزتالله انتظامی هم از فیلمنامه نساخته علی حاتمی به نام آخرین پیامبر(ص) یاد میكند و به ایسنا میگوید: «زینالعابدین رهنما» كتاب زیبا و قشنگی درباره حضرت محمد(ص) نوشته بود كه علی حاتمی تصمیم گرفت فیلمنامهای براساس این كتاب آماده كرد. فیلمنامه آماده شد ولی سناریو رد شد و آقای حاتمی آن را به آقای رهنما برگرداند. علی حاتمی سناریوی دیگری را با نام «آخرین پیامبر» آماده كرد و آن را به من داد تا بخوانم و نظرم را بدهم. آن را خواندم و خیلی خوشم آمد در واقع خیلی خوب روی آن كار شده بود. فقط پیشنهاد كردم به خاطر اینكه فضای كار درست در بیاید در كشورهای عربی ساخته شود كه نظر خود حاتمی هم همین بود. این سناریو مورد تایید مراجع قم هم قرار گرفت و پروژه بسیار عظیم بود و بعد از سریال «هزاردستان» تنها سریالی بود كه دوست داشتم در آن بازی كنم كه نشد. در واقع حاتمی میخواست دولتهای دیگر را برای ساخت این مجموعه به مشاركت بكشاند كه اجل مهلتش نداد. سناریوهای علی حاتمی خاص بود و با وجود اینكه سناریوی این كار كامل است، اما معتقدم شخص دیگری نمیتواند این كار را بسازد.منبع : ایسنا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 448]