صنايع دستي، بستري براي اشتغال پايدار

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: صنايع دستي، بستري براي اشتغال پايدار

صنايع دستي در ايران كه مي‌تواند جمعيت وسيعي به ويژه زنان را مشغول به كار كند، هر روز بيش از گذشته به فراموشي سپرده مي‌شود تا شايد روزي برسد كه تنها نامي از اين هنرهاي ارزشمند در كتابها به يادگار بماند.‏ به گزارش ايرنا، صنايع دستي در ايران به دليل ويژگي‌هاي فرهنگي خاصي كه دارد، همواره مورد توجه نه تنها ايرانيان بلكه جهانيان بوده است. ‏

بافت فرش، گليم، جاجيم، منبت كاري، شيشه گري، سفالگري و سراميك سازي، سوزن دوزي، قلاب‌دوزي، مليله دوزي، خوس دوزي، گلابتون‌دوزي، پته‌دوزي، مينياتور، نقره كاري و بسياري ديگر از انواع صنايع دستي در ايران نه تنها مي‌تواند كاري ارزشمند در جهت معرفي فرهنگ غني ايراني باشد، بلكه مي‌تواند به سبب جذب گردشگر، اشتغالزايي بالايي را در كشور رقم بزند. ‏

بر اساس سرشماري سال 90، جمعيت روستايي كشور به 30 درصد كاهش يافته كه دليل عمده اين كاهش، مهاجرت روستاييان به شهرهاي بزرگ و كلان شهر بوده است. ‏

كوچك شدن روستاها و در بسياري از موارد خالي شدن يك روستا از جمعيت به معناي آن است كه هنر صنايع دستي همراه با خانه‌هاي روستايي رو به نابودي مي‌روند. ‏

وجود صنايع دستي در مناطق روستايي مي‌تواند زمينه ساز جذب گردشگر به يك منطقه باشد، به طوري كه در كنار رونق اين نوع صنايع به دليل جذب گردشگر، مشاغل بي شمار ديگري در مناطق روستايي ايجاد شود. ‏

هنر صنايع دستي با توجه به استفاده از مواد اوليه داخلي، ارزان و فناوري ساده كه نياز به سرمايه گذاري بالايي هم ندارد و همچنين نداشتن آلايندگي زيست محيطي، مي‌تواند گزينه‌اي درخور توجه براي ايجاد اشتغال به خصوص براي روستاييان و زنان روستايي محسوب شود. ‏

بالا بودن نرخ بيكاري در كشور به ويژه براي زنان اين پرسش را در ذهن ايجاد مي‌كند كه چرا توان بالقوه‌اي كه در كشور در زمينه‌هاي مختلف و به خصوص در زمينه صنايع دستي وجود دارد، به بالفعل تبديل نمي‌شود. ‏

صنايع دستي ايران كه نمادي از تجلي فرهنگي كشور محسوب مي‌شود، همه اشتغال كشور نيست، اما مي‌تواند بخش قابل توجه‌اي از جمعيت كشور را مشغول به كار كند و زمينه جذب گردشگر را هم فراهم كند. ‏

افرادي كه در بخش صنايع دستي كار مي‌كنند، تنها كارگري نمي‌كنند، بلكه اين هنرمندان با دستان توانمند خود هنر ايراني را دوباره متولد مي‌كنند. ‏

كارشناسان اقتصادي معتقدند كه موضوع بيكاري و به ويژه بيكاري جوانان از مهمترين دغدغه‌هاي اجتماعي است و اين در حالي است كه برخي از زمينه‌هاي اشتغال هر روز در كشور از بين مي‌روند. ‏

به گفته اين كارشناسان، هم اكنون نرخ بيكاري زنان در كشور بيش از 20 درصد است و اين نرخ براي زنان جوان بيش از 40 درصد گزارش شده است. ‏

آنها مي‌گويند: كم نيستند تعداد فارغ التحصيلان رشته‌هاي صنايع دستي كه هر ساله پس از فارغ‌التحصيلي شدن از جستجوي كار در زمينه تحصيلي خود نااميد مي‌شوند و به مشاغل ديگر روي مي‌آورند.

به گفته آنان، استقبال گردشگران داخلي و خارجي براي بازديد و خريد از توليدكنندگان انواع صنايع دستي، يكي از مهمترين مزيت‌هاي پرداختن به اين هنر و تقويت آن محسوب مي‌شود. ‏

ارتقا سطح اشتغال با سرمايه‌اي بسيار اندك، بالا رفتن درآمد كشور از طريق جذب گردشگر، ارتقا صنعت توريسم، و در نهايت هويت بخشي به اقوام گوناگون ايراني از جمله مهمترين دستاوردهاي توسعه صنايع دستي در كشور محسوب مي‌شود. ‏

‏سيروس دادوند يكي از كارشناسان حوزه كار در صنايع دستي در خصوص اين هنر در كشور مي‌گويد: متاسفانه تاكنون بازبيني عميقي از تاريخ گذشته و چرخش اقتصادي بسيار مفيد صنايع دستي در كشور صورت نگرفته است. ‏

وي مي‌افزايد: نگاه و شناخت ما از هنرهاي دستي يا صنايع دستي و ديگر حرفه‌هاي ساخت دست بشر متاسفانه به دليل ويژگيهاي فرهنگي و اقتصادي بسيار اندك است. ‏

دادوند اظهار مي‌دارد: همين فقدان شناخت و آگاهي و حضور كم رنگ صنايع دستي ايران در بازارهاي جهاني كه همه ساله با ديگر كشورها به صورت اقتصادي در رقابت هستند، موجب توقف حركت ما در اين زمينه شده است. ‏

وي معتقد است كه ارتقا و توسعه چنين صنعتي احتياج مبرمي به برنامه ريزي بسيار دقيق و كلان دارد تا هنرمندان زحمتكش و خلاق صنايع دستي در اين پروژه‌ها به حرفه‌هاي ديگري روي نياورند. ‏

وي ادامه مي‌دهد: تا زماني كه دستاوردهاي ملي و سنتي بسيار ارزشمند در زمينه صنايع دستي را در اختيار داريم، به ما اين اجازه را مي‌دهد كه از دست اندركاران و مسئولان بخواهيم توجه قابل ملاحظه‌اي به اين نوع صنايع در برنامه ريزي‌هاي اقتصادي و پاك كردن لايه‌هايي كه مانع شفافيت صنايع دستي كشورمان است، مبذول دارند. ‏

دادوند تاكيد مي‌كند: بايد در جهت ارتقا و افزايش توان عملكردهاي تعاوني‌هاي مختلف در بخش‌هاي دولتي و خصوصي و تشكيل اصناف و مراكز صنايع دستي در سطوح مدارس و دانشگاهها و بالا بردن اعتبارات مالي و معنوي در جهت آموزش و بيمه كردن صنعتگران و بازاريابي‌هاي كلان و به كارگيري صحيح از توليدات در محل كار و منازل در رشد و تقويت اين صنعت فراموش شده اقدام كرد. ‏

وي با اشاره به اين كه، اشتغالزايي در صنايع دستي با اندكي سرمايه گذاري قابل حصول است مي‌گويد: براي نجات معنوي و مالي اين صنعت و هنرمندان ارزشمند فراموش شده در صنايع دستي بايد مديريتي توانمند و كارشناسانه در ابن بخش به كار گرفته شود.

دادوند كه خود يكي از فعالان در بخش صنايع دستي كشور است تاكيد مي‌كند: صنايع دستي از جمله مشاغلي است كه نيروي كار در آن نقش اصلي و اساسي دارد. ‏

وي بـا اشاره به هزينه سرمايه گذاري در بخش صنايع دستي تصريح مي‌كند: از ويژگي‌هاي صنايع دستي، سرانه اشتغال اندك آن نسبت به ساير رشته‌ها است، چرا كه هم اكنون سرانه اشتغال در رشته‌هاي صنايع دستي به طور ميانگين 80 ميليون ريال برآورد مي‌شود. ‏

وي مي‌افزايد: سرمايه گذاري در بخش صنايع دستي در مقايسه با موارد مشابه در صنعت و كشاورزي و ساير خدمات بسيار مناسب است و از آنجا كه عمده توليد در رشته‌هاي صنايع توسط صنعتگر و هنرمند صورت مي‌گيرد، لذا باعث ايجاد اشتغال خواهد شد. ‏

دادوند در خصوص جهت گيري‌هاي صنايع دستي در بخش اشتغال مي‌گويد: ايجاد اشتغال پايدار در صنايع دستي از طريق تسهيلات ارائه شده در بخش بنگاه‌هاي كوچك اقتصادي زودبازده و همينطور توسعه مشاغل خانگي و حمايت‌هاي لازم در خصوص ايجاد بيمه هنرمندان از جمله اهداف صنايع دستي است. ‏

وي در مورد اين كه آيا تسهيلات دولتي به امر صنايع دستي تخصيص يافته است؟ مي‌افزايد: در سالهاي اخير توجه خاصي به بخش صنايع دستي شده و تسهيلاتي هم به اين امر اختصاص يافته است، به طوري كه در بخش مشاغل خانگي در سال جاري 19 ميليارد و 430 ميليون ريال تسهيلات در نظر گرفته شده كه با توجه به گستردگي و اهميت موضوع نيازمند تسهيلات بيشتر است. ‏

دادوند با اشاره به تاثير صنايع دستي در جامعه مي‌گويد: مهمترين ويژگي‌هاي صنايع دستي تاثير فرهنگي و تاريخي آن در جامعه و همچنين معرفي فرهنگ و هنر هر منطقه‌اي است. ‏

وي تاكيد مي‌كند: صنايع دستي داراي ارزش افزوده بسيار بالا و اشتغالزايي فراوان است و از اين رو يكي از راههاي مناسب در جوامع رو به رشد و توسعه يافته توجه به صنايع بومي و منطقه‌اي آن و صادرات محصولات صنايع دستي است كه اين مهم موجب رشد و شكوفايي در توليد ناخالص ملي شده و مي‌تواند جايگزين مناسبي در صادرات محصولات نفتي و پتروشيمي شود. ‏

وي با اشاره به اين كه صنايع دستي چه ميزان شغل ايجاد كرده يا چه تعداد فرصت شغلي مي‌تواند ايجاد كند؟ مي‌گويد: در سال جاري صنايع دستي استان تهران 11 هزار فرصت شغلي در اين استان ايجاد كرده است. ‏بي‌ترديد صنايع دستي از فرصت‌هايي است كه مي‌توان با توسعه آن نه تنها به ارتقا فرهنگ پر بار ايراني كمكي شايسته كرد، بلكه در سايه اين توسعه به رونق اشتغال و افزايش درآمد كمك شاياني كرد. ‏غفلت از صنايع دستي و رشته‌هاي مختلف اين صنعت ارزشمند مي‌تواند موجب شود در سالهايي كه شايد نه چندان دور باشد اين صنعت ارزشمند را فقط در لابلاي كتابها جستجو كنيم و از مينياتور، شيشه گري، خطاطي،قلم كاري و رشته‌هاي بي شمار ديگر فقط تصويري خالي از احساس هنرمند باقي بماند و چه بسيار فرصت‌هاي اشتغال را در كشور از دست داده باشيم. ‏

سه|ا|شنبه|ا|1|ا|فروردين|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 677]