عبرت های جشنواره فیلم كن برای سینمای ایران

واضح آرشیو وب فارسی:ایران ناز:
عبرت های جشنواره فیلم كن برای سینمای ایران

شصت و چهارمین جشنواره فیلم كن در حالی اوایل هفته جاری در ساحل جنوب شرقی فرانسه به پایان رسید كه ماجراهای حاشیه‌ای آن در فضای سینمای ایران همچنان ادامه دارد. درباره آنچه در این دوره بر لارس فن تریر فیلمساز سرشناس دانماركی گذشت و نامه‌ای كه جواد شمقدری معاون سینمایی وزیر ارشاد درباره همین موضوع به ژیل ژاكوب رئیس جشنواره كن نوشت چند نكته به نظر من می‌رسد:

1. فیلمساز عجیب و غریب دانماركی كه محبوب مدیران كن است و امسال هم فیلمی در بخش مسابقه داشت، در روز اكران «مالیخولیا» در كاخ جشنواره اظهارنظری به شدت عجیب و غریب در اعلام همدردی با آدلف هیتلر به زبان آورد. همین سخنان نسنجیده باعث شد سازمان جشنواره كن او را «عنصر نامطلوب» توصیف كند و عذرش را بخواهد. فن تریر هم كه خودش فهمیده بود چه دسته گلی به آب داده و چه شوخی نابجایی كرده، خیلی زود به اشتباهش اعتراف كرد تا ماجرا به خوبی و خوشی به پایان برسد و اوضاع از اینكه هست بدتر نشود.

2. این ماجرا اما در رسانه‌های ایران به شكلی دیگر بازتاب یافت و چند رسانه دلیل اخراج فن تریر را از جشنواره كن اظهارنظرهای ضد صهیونیستی او عنوان كردند. در حالی كه اصل ماجرا چیزی دیگر بود و در حرف‌های فیلمساز دانماركی تنها در حد یك جمله به رژیم جعلی اسرائیل اشاره شده بود: «اسرائیل موی دماغ است». تمام مشكل مدیران كن با لارس فن تریر حرف‌هایی بود كه او درباره هیتلر زده بود.

3. معاون سینمایی وزیر ارشاد كه همین پارسال پروانه ساخت «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی را به خاطر نامناسب بودن حرف‌های او در جشن خانه سینما (برای مدتی) باطل كرده بود، یك روز پس از پایان جشنواره نامه‌ای به رئیس جشنواره كن نوشت و از اینكه مدیران معتبرترین جشنواره سینمایی جهان در كشور مدعی آزادی بیان تحمل چند جمله انتقادی ندارند، او را حسابی نواخت و از رفتار فاشیستی كن‌نشینان به شدت انتقاد كرد.

4. هیات داوران جشنواره كن 2011 به ریاست رابرت دنیرو جایزه بهترین بازیگر زن را به كرستن دانست بازیگر فیلم سینمایی «مالیخولیا» اهدا كرد تا ثابت كند مشكلی كه كارگردان فیلم باعث و بانی آن بوده، ربطی به خود فیلم و دیگر عوامل آن ندارد. همین چند ماه پیش بود كه سیدرضا میركریمی لب به انتقاد از هیات داوران جشنواره فیلم فجر گشود و وزن سینمایی آنها را زیر سوال برد. واكنشی كه از جانب تعدادی از داوران بخش مسابقه سینمای ایران فجر 89 دیده شد، در نوع خود شگفت‌انگیز و عبرت‌آموز بود. دوستان نه تنها حسابی از خجالت فیلمساز سرشناس ایرانی درآمدند و بارها در انواع و اقسام رسانه‌ها پاسخ او را با عبارت‌هایی نه‌چندان محترمانه دادند، بلكه این مشكل به شدت شخصی را در قضاوت خود هم دخیل كردند تا زحمت دیگر عوامل «یه حبه قند» به واسطه مشكلی كه داوران جشنواره با كارگردان فیلم پیدا كردند، دیده نشود.

5. اگر به قول جواد شمقدری به خاطر رفتار جشنواره كن با لارس فن تریر «شاید لازم باشد در دایره‌‌المعارف‌ها مفهوم جدیدی از آزادی بیان ارائه شود»، به نظر می‌رسد با كاری كه داوران جشنواره بیست و نهم فیلم فجر با میركریمی و فیلم او كردند، شاید لازم باشد در دایره‌المعارف‌های ما هم مفهومی تازه از رعایت بی‌طرفی در قضاوت ارائه شود.

6. جواد شمقدری پارسال با حضور در محل برگزاری جشنواره كن با ژیل ژاكوب دیدار كرد و در بازگشت مدعی شد رئیس جشنواره بابت عملكرد جعفر پناهی از او عذرخواهی كرد. اما به فاصله‌ای كوتاه ژاكوب اعلام كرد محتوای دیدار او با شمقدری آن چیزی نبوده كه در رسانه‌های ایران انعكاس یافته است و وقتی پاسخی از طرف ایرانی به گفته‌های رئیس كن صادر نشد، اینگونه به نظر رسید كه گفته‌های طرف فرانسوی نه عین حقیقت، بلكه به صواب نزدیكتر بوده است.

7. حالا هم من هر چه فكر می‌كنم دلیلی موجه برای نوشته شدن نامه از سوی معاون سینمایی وزیر ارشاد دولت جمهوری اسلامی ایران به رئیس جشنواره بین‌المللی فیلم كن پیدا نمی‌كنم. فیلمساز دانماركی شوخی بی‌جایی كرده (به اعتراف خودش كه گفته لحن شوخی حرف‌های او در ترجمه به مخاطبان منتقل نشده) و پاسخش را با اخراج محترمانه از كن دریافت كرده است. نمی‌فهمم اینكه ما برای احقاق حق كارگردانی گریبان چاك كنیم كه خودش هم می‌داند حق با او نیست و در همان نشست مطبوعاتی گفته شاید ساخته بعدی‌اش یك فیلم مستهجن باشد، چه معنی می‌دهد.

8. حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: «ما اكثر العبر و اقل الاعتبار: عبرت‌ها چه بسیارند و عبرت‌گیرندگان چه اندك».

ارسال شده در ۰۰۰۰/۰۰/۰۰ ۰۰:۰۰:۰۰

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران ناز]

[مشاهده در: www.irannaz.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]