روان‌شـنـاسـي مـوفـقـيـت در ورزش

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: روان‌شـنـاسـي مـوفـقـيـت در ورزش
استرس زياد ممكن است اثرات منفي فيزيكي و رواني روي ورزشكار بگذارد و از توان و كارائي او بكاهد. در اين حالت، ورزشكار عرق سرد مي‌كند درباره نتيجه رقابت خود نگراني مضاعفي دارد و در مي‌يابد كه تمركز كافي را براي انجام رقابت ندارد.

به اين علت توجه به روانشناسي ورزشي و نقش بخصوص آن در مديريت استرس اهميت دارد. روانشناسي ورزشي يك ابزار بسيار قدرتمند درپيروزي يك ورزشكار به حساب مي‌آيد و تاكيد روز افزوني بر آن مي‌شود. تاكيد بر چهار ويژگي ذهني ورزشكاران اساس اين رشته است كه در زير به آنها مي‌پردازيم.

تمركز

تمركز يك ويژگي ذهني است كه در آن فرد تمام ذهن خود را معطوف به كار خاصي مي‌كند. چنانچه ورزشكاري تمركز مناسبي نداشته باشد، نمي‌تواند توانايي‌هاي خود را به صورت موثر در جهت رسيدن به هدف كه همان پيروزي بر حريف است به كار گيرد و نتيجه مناسبي را كسب نمي‌كند.نوع تمركز در ورزش‌هاي مختلف تفاوت دارد :

* تمركز پايدار : در دوهاي مسافت، دوچرخه سواري، تنيس و اسكواش

* تمركز لحظه‌اي و ناگهاني : در كريكت، گلف و رخدادهاي ميداني ( دوميداني )

* تمركز عميق : در دوهاي سرعت و اسكي

مختل كننده‌هاي تمركز ورزشكار مي‌توانند موارد زير باشد :

* اضطراب و افكار منفي ورزشكار و خستگي * رقيب ورزشي وي حين رقابت و صحبت‌هاي نابجاي مربي حين ورزش يا مسابقه

* راه‌هاي كسب تمركز

لازم است ورزشكار بر راه‌هاي رسيدن به هدف نهايي خود تمركز كند، مثلاً چنانچه ژيمناستيك كار مي‌كند، لازم است بر مراحل انجام تكنيك‌هاي هر حركتي كه مي‌خواهد طي مسابقه انجام دهد، تمركز كند. استفاده از تصوير‌سازي ذهني و تصور كردن خود طي انجام آن حركت در كسب اين نوع تمركز بسيار مي‌تواند مفيد باشد.

ورزشكار مي‌تواند روزهاي قبل از مسابقه، شب قبل از مسابقه و حتي در زمان قبل از مسابقه چندين بار آنچه را كه طي مسابقه انجام خواهد دارد را تمرين كند و به صورت عملي اجرا كند تا هماهنگي عصب عضله و تمركز دروني وي تقويت شود. اين امر كمك مي‌كند تا بدن ورزشكار بهترين نتيجه را كسب كند.

* اعتماد به نفس

اعتماد به نفس به معناي اعتقاد به توانايي‌هاي خود است. ورزشكاري مي‌تواند به هدف خود برسد كه معتقد باشد مي‌تواند به هدف خود برسد. حتي اگر فرد توانايي رسيدن به هدف را داشته باشد اما اعتقاد به رسيدن به هدف را نداشته باشد، نمي‌تواند به هدف برسد. هنگامي كه ورزشكار اعتماد به نفس مناسبي داشته باشد مي‌تواند حتي وقتي كه كارها بصورت دلخواه پيش نمي‌رود روحيه خود را حفظ و كماكان براي پيروزي خود اشتياق و تلاش خود را حفظ كند. براي بهبود اعتماد به نفس ورزشكار مي‌تواند از تصوير‌سازي ذهني استفاده كند به اين صورت كه:

* موفقيت‌هاي قبلي خود را به ياد بياورد و آنها را مجسم كند تا به احساس موفق بودن و لذت پيروزي دست يابد.

* سناريو‌هاي شكست دادن حريف يا انجام حركات ورزشي را تجسم كند.

* كنترل هيجانات منظور ازكنترل هيجانات وزشكار اين است كه بدانيم ورزشكار چه موقع و چرا دچار هيجانات مي‌شود تا بتوانيم اين هيجانات را در مسير درست هدايت كنيم. هيجان مضر كه سبب كاهش عملكرد ورزشكار مي‌شوند، عبارتند از خشم و اضطراب.

* اضطراب خود را به دو صورت بروز مي‌دهد، به صورت فيزيكي و به صورت روحي. علائم فيزيكي و جسمي اضطراب عبارتند از تعريق، تهوع، لرز و... علائم روحي مربوط به اضطراب عبارتند از نگراني، افكار منفي و گيج بودن و فقدان تمركز. استفاده از تكنيكهاي آرامش بخش در امر كاهش و رفع اضطراب بسيار مفيدند.

هنگامي كه ورزشكار خشمگين مي‌شود، توجه و تمركز او به سمت عامل ايجاد كننده خشم معطوف و لذا از توجه و تمركز بر كار اصلي ورزشكار منحرف مي‌شود، در اين موقعيت، كارايي ورزشكار كاهش مي‌يابد و اعتماد به نفس وي از بين مي‌رود و به راحتي شكست مي‌خورد. آموزش روش‌هاي كنترل خشم مي‌تواند كمك شاياني به ورزشكار بكند.

* پشتكار و تعهد ورزشي كارايي و موفقيت ورزشكار به اين امر بستگي دارد كه طي سال‌ها ورزش در زمينه راه‌هاي مختلف كسب آمادگي پشتكار مناسبي داشته باشد. يك ورزشكار براي موفقيت در امر ورزش بخصوص وقتي كه به صورت حرفه‌اي انجام گيرد، لازم است كه بسياري از مسائل زندگي و روابط خود با خانواده، دوستان و..... را دوباره تنظيم كند و اين امر پشتكار مضاعف را مي‌طلبد.

* عللي كه مي‌تواند تعهد پشتكار ورزشكار را تحليل ببرد عبارتند از: ـ عدم مشاهده پيشرفت در امر ورزشي ـ آسيب‌هاي ورزشي ـ فقدان علاقه كافي به انجام ورزش مربوطه ـ اضطراب‌هاي مرتبط با ورزش و رقابت بسياري از افراد مثل مربي، دوستان، پزشك تيم و.... مي‌توانند با دادن انرژي مثبت به ورزشكاران به‌خصوص در دوران آسيب ديدگي، كارائي پايين و بيماري، انگيزه، پشتكار و تعهد آنان را حفظ و افزايش دهند و به اين ترتيب شروعي دوباره را براي وي متصور باشند.

جمعه|ا|11|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 273]