آيا تفكر انقلاب اسلامي، جهاني است؟

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: آيا تفكر انقلاب اسلامي، جهاني است؟
خبرگزاري فارس: آيا تفكر اين انقلاب، جهاني است؟ اساسا در دنياي امروز به واسطه گسترش رسانه ها، انديشه ها يا با استقبال مواجه خواهند شد و در دنيا جاي خود را باز خواهند كرد يا آن كه رو به زوال خواهند رفت و راه سومي وجود ندارد.

سخن اول: حدود بيست سال از فوت امام(ره) مي گذرد. اين گذر ايام و تحولات اين چند ساله، خودبخود به ايجاد قرائت هاي مختلفي از نظرات و انديشه هاي امام انجاميده است. هر طيف سياسي و فكري، نظرات و انديشه هايي را به امام منتسب مي كند و آنها را آرمانهاي انقلاب مي خواند. چندين دهه فعاليت مستمر فكري و سياسي امام و موضع گيري هاي متعدد و متكثر ايشان، في حد ذاته خود قابليت اين را قرائتهاي گوناگون فراهم مي آورد. در اين ميان گاهي ديده مي شود برخي جريانات به دلايل جناحي و سياسي به انكار برخي از اصول فكري ايشان مي پردازند كه اين مساله اگر چه در كوتاه مدت نگران كننده نيست اما در بلند مدت مي تواند به تحريف حقايق و انديشه هاي امام منجر شده و مهمتر آن كه انقلاب را در مسيري غير از آنچه كه مد نظر امام بوده بياندازد و مباني تئوريك انقلاب را دچار خلل نمايد.
البته اين موضوع كه كساني تفكرات و انديشه هاي امام را قبول نداشته باشند، نگران كننده نيست. اصولا كسي را براي فكر و انديشه اي كه دارد نه مي توان مواخذه كرد و نه مي توان تفكري را به او تحميل كرد؛ انديشه تحميل شدني نيست. «تحميل» انديشه ها نه مطلوب است و نه ممكن؛ انديشمندان تنها مي توانند به «تبيين» انديشه ها براي مخاطب خود بپردازنند.
اما تحريف ديدگاه هاي امام، هنگامي كه از سوي برخي سابقه داران عرصه هاي فرهنگيِ پس از انقلاب انجام مي شود، هم مايه تعجب است و هم به آلودگي هاي فكري و فرهنگي جامعه مي انجامد.

سخن دوم: آيا تفكر اين انقلاب، جهاني است؟ اساسا در دنياي امروز به واسطه گسترش رسانه ها، انديشه ها يا با استقبال مواجه خواهند شد و در دنيا جاي خود را باز خواهند كرد يا آن كه رو به زوال خواهند رفت و راه سومي وجود ندارد.
اگر به بيان انديشه ها و اعتقادات خود بپردازيم، اگر در عرصه ي رسانه هاي گوناگون مانند شبكه هاي تلويزيوني، سينما، مطبوعات و... به فعاليت بپردازيم، بي آن كه بخواهيم در مسير جهاني شدن قرار گرفته ايم. انديشه، در اين زمانه، در حدود مرزهاي جغرافيايي كشورها محدود نمي ماند.
هر كالاي فرهنگي براي اين كه بتواند ادامه حيات دهد، بايد جهاني ساخته شود و توان مقابله با ديگر محصولات فرهنگي را داشته باشد. اگر امروزه در كشور ما فيلمي ساخته مي شود، بايد توان مقابله با محصولات هاليوود را داشته باشد همچنان كه توليدات عرصه موسيقي كه آهنگسازان ما توليد مي كنند، بايد در ميان انبوه موسيقي هايي كه در دنيا عرضه مي شوند، توان رقابت را دارا باشند. به همين سياق در زمانه اي كه دهها كتاب و مجله و مقاله فلسفي، جامعه شناختي و... نگاشته مي شوند و به بازار عرضه مي شوند، نويسندگان ما بايد توان مقابله و رقابت با آنها را داشته باشند.
بنابر اين، بيان اين مطلب كه بهتر است به مشكلات داخلي پرداخته و از تفكر در مسائل جهاني صرف نظر كنيم، چندان موجه به نظر نمي رسد؛ چه بخواهيم و چه نخواهيم در اين مسير قرار گرفته ايم و خواست ما در اين ميان، تاثيري در واقع امر ندارد مگر آن كه بپذيريم فرهنگ ما توانايي و ظرفيت حضور در عرصه هاي جهاني را ندارد و رضايت دهيم كه در مقابل سيل محصولات فرهنگي- كه عموما از غرب وارد مي شوند- از صحنه روزگار محو شود.

سخن سوم: از سوي ديگر نكته اي كه معمولا از آن غفلت مي شود درهم تنيده بودن مسائل و مشكلات داخلي و جهاني است به صورتي كه اصولا جدا كردن و خط كشي بين اين دو تصنعي است. ساليان سال است كه تفكرات چپ و يا در دوره اي ديگر تفكرات ليبرال– از جمله در اين ساليان اخير- در اين كشور مطرح شده اند و ادعاي حل مشكل را داشته و دارند. آيا براي حل مشكلات داخلي نبايد به بررسي اين مكاتب پرداخت؟ و در صورتي كه بتوانيم راه حلهاي بومي در مقابل اين مكاتب- حتي اگر از برخي عناصر آنها بهره ببريم- ارائه دهيم، اين راه حل ها ماهيتا وجهي جهاني نخواهد يافت؟ حاصل سخن آن كه حتي براي حل مشكلات داخلي نيز بايد رويكردي جهاني داشته باشيم.
امام در پيامي به ملت ايران درباره سياستهاى كلى نظام در دوران بازسازى، به جهاني بودن انديشه انقلاب تاكيد دارند:«... بر هيچ يك از مردم و مسئولين پوشيده نيست كه دوام و قوام جمهورى اسلامى ايران بر پايه سياست نه شرقى و نه غربى استوار است و عدول از اين سياست، خيانت به اسلام و مسلمين و باعث زوال عزت و اعتبار و استقلال كشور و ملت قهرمان ايران خواهد بود.
جمهورى اسلامى ايران نبايد تحت هيچ شرايطى از اصول و آرمانهاى مقدس و الهى خود دست بردارد. ان شاء اللَّه مردم سلحشور ايران كينه و خشم انقلابى و مقدس خويش را در سينه‏ها نگه داشته و شعله‏هاى ستم سوز آن را عليه شوروى جنايتكار و آمريكاى جهانخوار و اذناب آنان به كار خواهند گرفت تا به لطف خداوند بزرگ پرچم اسلام ناب محمدى- صلى اللَّه عليه و آله و سلم- بر بام همه عالم قد برافرازد...( 11مهر 1367) »
و در پيامي به مناسبت قبول قطعنامه 598 مي گويند: «... من دست و بازوى همه عزيزانى كه در سراسر جهان كوله بار مبارزه را بر دوش گرفته‏اند و عزم جهاد در راه خدا و اعتلاى عزت مسلمين را نموده‏اند، مى‏بوسم... ملت عزيز ما كه مبارزان حقيقى و راستين ارزشهاى اسلامى هستند، به خوبى دريافته‏اند كه مبارزه با رفاه طلبى سازگار نيست؛ و آنها كه تصور مى‏كنند مبارزه در راه استقلال و آزادى مستضعفين و محرومان جهان با سرمايه دارى و رفاه طلبى منافات ندارد، با الفباى مبارزه بيگانه‏اند؛ و آنهايى هم كه تصور مى‏كنند سرمايه داران و مرفهان بى‏درد با نصيحت و پند و اندرز متنبه مى‏شوند و به مبارزان راه آزادى پيوسته و يا به آنان كمك مى‏كنند، آب در هاون مى‏كوبند. بحث مبارزه و رفاه و سرمايه، بحث قيام و راحت طلبى، بحث دنياخواهى و آخرت جويى دو مقوله‏اى است كه هرگز با هم جمع نمى‏شوند... امروز جهان تشنه فرهنگ اسلام ناب محمدى است و مسلمانان در يك تشكيلات بزرگ اسلامى رونق و زرق و برق كاخهاى سفيد و سرخ را از بين خواهند برد. امروز خمينى آغوش و سينه خويش را براى تيرهاى بلا و حوادث سخت و برابر همه توپها و موشكهاى دشمنان باز كرده است و همچون همه عاشقان شهادت، براى درك شهادت روزشمارى مى‏كند. جنگ ما جنگ عقيده است، و جغرافيا و مرز نمى‏شناسد.
و ما بايد در جنگ اعتقادى‏مان، بسيج بزرگ سربازان اسلام را در جهان به راه اندازيم. ان شاء اللَّه ملت بزرگ ايران با پشتيبانى مادى و معنوى خود از انقلاب، سختيهاى جنگ را به شيرينى شكست دشمنان خدا در دنيا جبران مى‏كند و چه شيرينى بالاتر از اينكه ملت بزرگ ايران مثل يك صاعقه بر سر امريكا فرود آمده است... مليگراها تصور نمودند ما هدفمان پياده كردن اهداف بين الملل اسلامى در جهان فقر و گرسنگى است، ما مى‏گوييم تا شرك و كفر هست، مبارزه هست و تا مبارزه هست، ما هستيم. ما بر سر شهر و مملكت با كسى دعوا نداريم؛ ما تصميم داريم پرچم «لا اله الّا اللَّه» را بر قلل رفيع كرامت و بزرگوارى به اهتزاز درآوريم...( 29 تير 1367 )»
با اين كه نظرات امام صراحت دارد، از طرف ديگر، در ساليان اخير نظرات ديگري از طرف برخي اهل سياست و فرهنگ مطرح مي شود چنانچه رييس جمهور سابق ايران در سخناني در اين باره گفت«...ما هيچ رسالتي جهاني نداريم. خيال نكنيد كه آمده ايم همه عالم را طبق روال خودمان به حكومتهاي ديگري تبديل كنيم و حرفهايي بزنيم كه مشكلات اقتصادي و سياسي براي خودمان در دنيا به وجود بياوريم. چه كسي گفته است كه ما رسالت داريم همه دنيا را مسلمان كنيم؟»
در حالي كه اصولا رسالت جهاني داشتن مترادف با مسلمان كردن تمام دنيا نيست مگر پيامبر(ص) كه رسالت جهاني داشتند همه مسيحيان و يهوديان را به زور مسلمان كردند؟

سخن چهارم: از طرف ديگر، مبارزه با قدرتهاي مروج كفر و فساد- كه از ديدگاه امام اين موضوع وظيفه هر مسلمان است- خواه ناخواه به اهداف انقلاب، وجهه اي جهاني مي بخشد. مصداق اين قدرتها، امروزه كشورهاي مدرني هستند كه تفكرات مدرنيستي خود را با كالاي فرهنگي و يا با روشهاي نظامي و قهر آميز، به خورد كشورهاي ديگر مي دهند؛ ايالات متحده مصداق كامل اين دولتها به شمار مي رود.
امام در پيام نوروزي سال 67 بر مبارزه و ذاتي بودن آن در تفكر توحيدي تاكيد دارند:«...تمام انبيا كه قيام كرده‏اند در عالم طبيعت- حالا معانى‏شان كه، معارف غيبيه‏شان را خدا مى‏داند، ما نمى‏دانيم، اما در عالم طبيعت- وقتى زندگى اينها را مى‏بينيم از اول مقابله با طاغوت بوده است. بنابر اين معنا بوده و اين بايد سرمشق بشود از براى مسلمانها؛ كسانى كه واقعاً مسلمان هستند و واقعاً علاقه مند به اهل بيت عصمت هستند و به پيغمبر اسلام هستند و از هر مذهبى كه هستند، علاقه مند به آن مذهبشان هستند، بايد ببينند كه صاحب مذهب چه كرده است؛ موسى بن عمران چه كرد، در زندگى‏اش چه كرد، حضرت ابراهيم در زندگى‏اش چه كرد، تمام اينها قيام كردند در مقابل جور، در مقابل ظلم، بايد[اين موضوع] هيچ درش سستى نشود تا وقتى كه ان شاء اللَّه علم را به دست صاحب علم بدهند. ... مع الأسف به قدرى به گوش ما خواندند، به قدرى به گوش ملت ما خواندند، به گوش ملتهاى ضعيف خواندند كه حكومت به شما چه كار دارد، شما برو نمازت را بخوان، شما مسجدت را برو، همين! البته، ما اگر فقط مسجد برويم و دعا بكنيم و بعد هم دعا به- عرض بكنم كه- آن بزرگان چه بكنيم، همه با ما خوب مى‏شوند! اما وظيفه اين است كه ما برويم مسجد بنشينيم دعا بخوانيم يا وظيفه اين است كه ما بايد قيام بكنيم؟!»

نويسنده: عليرضا مكاريان پور
........................................................................................
منبع: باشگاه انديشه
انتهاي پيام/

شنبه|ا|12|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 142]