گفت وگو با دكتر مهرداد فتحيان متخصص ارتودنسي از دانشگاه بوستون درمان نوين ناهنجاري هاي دنداني و فكي با ارتودنسي نامرئي

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: گفت وگو با دكتر مهرداد فتحيان متخصص ارتودنسي از دانشگاه بوستون درمان نوين ناهنجاري هاي دنداني و فكي با ارتودنسي نامرئي
امروزه ارتودنسي نه تنها يك درمان براي ناهنجاري هاي فك و وصورت است بلكه به عنوان اقدامي در جهت زيبايي بيشتر فرد محسوب مي شود. رويكرد نوين به ارتودنسي، اين رشته از طب را در زمره رشته هاي معطوف به زيبا سازي فرد قرار داده است. اما اينكه اين رويكرد تا چه حد در كشور ما نيز مورد توجه بيماران قرار دارد موضوعي است كه با دكتر مهرداد فتحيان متخصص ارتودنسي و درمان ناهنجاري هاي فك و صورت از دانشگاه بوستون و عضو هيات علمي دانشكده دندانپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي درباره آن به گفت وگو نشسته ايم.
دكتر مهرداد فتحيان تخصص خود را در ارتودنسي از دانشگاه بوستون آمريكا گرفته اما پس از سال ها كار در كشورهاي آمريكا و كانادا به ايران بازگشته و از تجربياتش براي درمان ايرانيان بهره مي برد.
او درباره تحصيلات خود مي گويد: 15 -16 سال پيش براي ادامه تحصيل به كانادا رفتم. پس از گرفتن بورد كانادا و بورد آمريكا در ونكوور مستقر شدم. به دليل علاقه زيادي كه به ارتودنسي داشتم تلاش كردم آنچه را كه لازمه ورود به دانشگاه است، به دست آورم. به اين ترتيب به دانشگاه بوستون رفتم و طي سال هاي 2006 تا 2010 زير نظر اساتيد و صاحب نظران مشهور رشته ارتودنسي همچون دكتر درايزن، دكتر بلو و دكتر جيانلي تحصيل كردم و توانستم تخصص خود را تكميل و به دريافت درجه متر مشغول شدم. اما در سال 2010 با شروع بيماري مادرم و تصميم او براي بازگشت به ايران من هم تصميم گرفتم به ايران برگردم. پس از بازگشت به ايران خود را به وزارت بهداشت معرفي كردم و در ايران مشغول به تدريس شدم."
اما مبحث اصلي گفت وگوي ما با دكتر فتحيان روش هاي جديد درماني در ارتودنسي و رفع ناهنجاري هاي فك و دندان است كه در زير مي آيد:
ارتودنسي بيشتر براي درمان چه بيماري هايي به كار مي رود؟
ارتودنسي در واقع درمان ناهنجاري هايي است كه در رابطه با دندان ها و فك ها نسبت به قاعده جمجمه وجود دارد. درمان اين ناهنجاري ها مي تواند به صورت مجزا يا همزمان باشد. در درمان ارتودنسي دندان ها به مكان و نقطه اي حركت داده مي شود كه از لحاظ زيبايي بهترين حالت است.
شما چه سني را براي ارتودنسي توصيه مي كنيد؟
ارتودنسي سن خاصي ندارد. بچه اي كه با كام شكري به دنيا آمده در همان ابتدا تحت درمان ارتودنسي قرار مي گيرد. به خاطر برخي سندرم ها مانند سندرم كروزن ارتودنسي در زمان زود وارد عمل شود كه معمولا با جراحي همراه است اين درمان براي افراد بسيار مسن هم مي تواند جوابگو باشد. من در كانادا بيماري داشتم كه 70ساله بود. البته معاينات ارتودنسي براي بچه ها در آمريكا در سن شش سالگي انجام مي گيرد. اما پيش از آن برخي انحرافات و ناهنجاري ها در فك يا دندان مي تواند درمان شود. برخي ناهنجاري هاي فكين نيز بهتر است در سن خاصي نسبت به وضعيت رشدي بيمار درمان شود. به طور مثال براي درمان ناهنجاري هاي فك نسبت به جمجمه بهتر است از طريق رشد وارد عمل شد و ناهنجاري را رفع كرد تا در سال هاي بعد نياز به جراحي به حداقل برسد. اما برخي از ناهنجاري ها از كنترل خارج است. برخي از ناهنجاري ها ممكن است آنقدر شديد باشد كه درمان ارتودنسي به تنهايي نمي تواند آن را درمان كند. بنابراين ارتودنسي در هر سني امكان پذير است به اين شرط كه وضعيت استخواني و دندان ها و نسوج اطراف دندانهاي بيمار از سلامت لازم برخوردار باشد و اين اجازه را به پزشك بدهد. حتي بيماراني هستند كه درمان هاي ارتودنسي ناحيه اي دارند و متخصص ارتودنسي در همكاري با ديگر متخصصان برخي درمان ها را براي فرد انجام مي دهد.
شما به موضوع زيبايي در ارتودنسي اشاره داشتيد. هم اكنون ارتودنسي در ايران بيشتر به لحاظ زيبايي مورد توجه است يا درمان؟
در گذشته در ايران ارتودنسي صرفا براي درمان ناهنجاري هاي فكي و دنداني مورد استفاده بود اما در آمريكا جنبه زيبايي از اهميت ويژه اي برخوردار است و ملاك ارتودنسي زيبايي صورت و لبخند است.
البته ممكن است اين وضعيت هم اكنون در ايران نيز تا حدودي به وجود آمده باشد اما مطمئن نيستم كه به اندازه آمريكا باشد. ما در ارتودنسي تلاش مي كنيم در ابتدا شخص را زيباتر كنيم و بر اساس زيبايي صورت، فكين و دندان ها را با آن هماهنگ درمان مي كنيم. ارتودنسي ناحيه پاييني صورت را به طور كامل تحت تاثير قرار مي دهد و نه تنها لبخند، بلكه فرم لب و ارتفاع بيني تا چانه را اصلاح مي كند. با ارتودنسي مي توان قيافه بيمار را بهتر كرد. مي توان صورت خيلي گرد را كمي كشيده ساخت و بالعكس يا لب برجسته را كمي به سمت داخل و يا لبهاي نازك را كمي به سمت بيرون متمايل كرد. در مواردي كه ارتودنسي به تنهايي نتواند به نتيجه دلخواه برسد مي توان از درمان هاي جراحي نيز براي زيبايي بيشتر فك و دندان استفاده كرد. اما در بسياري موارد مي توان قسمت تحتاني صورت بيمار را بدون جراحي تغيير داد. زماني كه ما وضعيت مطلوبي براي صورت بيمار در نظر بگيريم دندان ها و فكين بايد در موقعيتي باشد كه نهايت زيبايي را فراهم كند و ارتودنسي مي تواند اين كار را انجام دهد.
در سال هاي اخير ارتودنسي چه پيشرفت هايي داشته و چه درمان هاي نويني به اين رشته وارد شده است؟
ارتودنسي مانند هر رشته ديگر پزشكي پيشرفت هاي زيادي داشته و چندين نسل را پشت سر گذاشته است. مي توان گفت در 30 سال گذشته در آمريكا و كانادا انقلابي در اين رشته رخ داده است و نوع حركت دندان ها و نيروهاي مكانيكي كه به دندان وارد مي شود بسيار تغيير كرده و پيشرفت كرده است. درمان ها در گذشته به جهت نوع نيروهاي وارده تخريب زاتر بود و زيبايي كمتر در آن مطرح مي شد اما هم اكنون نيروها فرق كرده و نتيجه كار سريعتر ظاهر مي شود. ضمن اينكه درمان ها براي بيمار قابل تحمل تر است. سرعت كار افزايش يافته و از لحاظ زيبايي و ثبات هم بهتر شده است.
البته روش هاي جديدي هم به اين درمان افزوده شده است. يكي از اينهاinvisalign است كه به آن ارتودنسي نامرئي هم گفته اند كه 10 تا 12 سال است كه در دسترس مردم است و ايده اوليه آن متعلق به يك دانشمند پاكستاني است كه از سوي آمريكا خريداري شد. ارتودنسي نامرئي در واقع طلق هاي شيشه اي هستند كه با توجه به ناهنجاري هاي دنداني تعداد آنها فرق دارد. اين طلق ها تا دو سال پيش تنها براي برخي درمان هاي ويژه قابل استفاده بود اما سال گذشته بسياري از اين مشكلات مرتفع شد. البته هنوز هم درمان همه ناهنجاري ها با اين وسيله مقدور نيست. اين طلق هاي بيرنگ روي دندان ها قرار مي گيرند و به زحمت مي توان آنها را ديد. بيمار هم هر دو هفته اين طلقها را تعويض مي كند و ارتودنتيست طلق جديدي را كه با توجه به وضعيت دندان هاي بيمار به شركت سازنده سفارش داده وارد دهان بيمار مي كند. بنابراين حتي در صورت تغيير رنگ اين طلق ها هم با توجه به اينكه زود تعوض مي شوند روي دندان ها به چشم نمي آيند. اين درمان فوق العاده راحت است و در طول درمان، كمتر كسي متوجه مي شود كه چيزي روي دندان هاي بيمار قرار دارد. البته همانطور كه گفتم اين طلق ها محدوديت هايي دارد و تنها 15تا 20درصد از افرادي كه نياز به ارتودنسي دارند مي توانند از اينها استفاده كنند. ضمن اينكه اين درمان بسيار گران است. البته به دليل برخي مشكلات اين سرويس ها به ايران ارائه نمي شود. هرچند برخي پزشكان كه شهروند آمريكا يا كانادا هستند و در ايران زندگي مي كنند مي توانند براي بيماران خود اين طلق ها را سفارش دهند.
نوع ديگري از درمان ارتودنسي هم هست كه در طول درمان مشخص نيست كه بركت ها و سيم ها در سمت داخلي دندانهاي بيمار قرار دارند. در اين روش بركت ها و سيم ها از داخل روي دندان ها نصب مي شود. اين درمان هم كاملا موثر است هرچند زمانگيرتر و گرانتر از درمان هاي معمولي است. اما بسيار مطلوب است و از آنجا كه نوع بركت ها با بركت هاي معمولي فرق دارد زبان را اذيت نمي كند و به نسوج اطراف دندان هم صدمه نمي زند. تنها بايد بهداشت دهان و دندان به خوبي رعايت شود.
رعايت بهداشت در اين روش سخت تر نمي شود؟
خير. در اين روش هم بايد به گونه خاصي دندان ها را مسواك زد و بهداشت را به خوبي رعايت كرد. ضمن اينكه نوع بركت ها در اين روش گردتر و مسطح تر است تا به زبان آسيب نزند و نتايج مطلوبي هم دارد. به همين دليل بيشتر از ارتودنسي معمولي مورد توجه بيماران قرار مي گيرد.
- ارتودنسي چه معايب يا مزايايي دارد؟ اينكه گفته مي شود ممكن است پس از ارتودنسي دندان ها خراب شوند و يا حتي شل شوند تا چه حد صحيح است؟
ارتودنسي حقيقتا يك درمان است و قرار نيست چيزي را خراب كند. اگر اين درمان درست انجام شود و هم پزشك و هم بيمار كار خود را درست انجام دهند مشكلات و عوارض بعدي براي فرد ايجاد نخواهد شد. رعايت بهداشت در ارتودنسي حرف اول را مي زند. بيمار بايد تمام دستورات پزشك را به درستي اجرا كند و نحوه درست مسواك زدن و نخ كشيدن دندان ها را رعايت كند. مطمئنا گذاشتن بركت ها و سيم ها در دهان گير غذايي را بيشتر مي كند و اگر بيمار در رعايت بهداشت كوتاهي كند دندان ها پوسيده مي شوند. درمانگر هم در درمان ارتودنسي هم بايد اصول را رعايت كند در غير اين صورت ممكن است ريشه دندان ها كوتاه شود. زماني كه جهت و فرم نيروهاي وارده به دندان درست باشد و دندان به جاي درست هدايت شود نه تنها نسوج دندان خراب نمي شود بلكه بيماري هاي نسوج دهان هم رفع مي شود و دندان ها سالم مي مانند. معمولا كساني كه مشكلات فكي و دنداني دارند مشكلات لثه اي هم خواهند داشت. درمان ارتودنسي براي رفع اين مشكلات هم بسيار كمك كننده است. دنداني كه كج شده به لثه و نسوج اطراف خود صدمه مي زند. اما زماني كه اين دندان توسط ارتودنسي صاف مي شود نيروي وارده به فك و جويدن بهتر مي شود. به اين ترتيب نسوج اطراف دندان سالم تر مي ماند. ارتودنسي در هر وضعيت و شرايطي امكان پذير است و نسبت به درمان هاي ديگر دندانپزشكي نيست كه در آنها از تزريق و يا تراش دندان استفاده مي شود كمتر تهاجمي است. ارتودنسي درمان ظريف تر و راحت تري براي بيمار است و چندان دردزا هم نيست. البته شايد در شروع كار به خاطر حركت دندان ها بيمار احساس درد داشته باشد اما پس از چند روز اين درد هم برطرف مي شود و بيمار در طول درمان شكايتي ندارد.

يکشنبه|ا|16|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 8961]