واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: دست در دست هم دهيم تا جلوي اين ناهنجاري فرهنگي، اجتماعي را بگيريم تكديگري، معضلي كه پايان ندارد
اعظم بزارپور - كارشناس روانشناسي باليني
كساني در گوشه و كنار شهرها ديده مي شوند كه از اين و آن تقاضاي كمك و مساعدت
مي كنند، تا به وسيله جمع آوري پول، غذا يا لباس و ديگر مايحتاج روزمره خود را تامين كنند. از اين رو آنان به درهر خانه اي مراجعه كرده و به داخل هر مغازه اي مي روند. يا اينكه در كنار كوچه ها، ميادين، معابرعمومي، مساجد و محل هاي زيارتي، منتظر ديگران بوده و دست نياز به سوي آنان دراز كرده تا مقداري پول ازآنها به عنوان كمك دريافت كنند.
عده اي از متكديان به صورت دائمي با بلند كردن موهاي سر و صورت و پوشيدن
لباس هاي عجيب و غريب با خواندن اشعار در خيابان هاي شهر به گدايي مي پردازند. عده اي ديگر، در قالب فالگير و كف بين يا به صورت كولي و آواره در شهرها به اقسام مختلف به نوعي گدايي توام با كارهاي كاذب روي مي آورند. جمعي ديگر نيز در ميان متكديان مشاهده مي شود كه زن بوده و بچه هايي را به همراه دارند كه اين بچه ها در آغوش آنها هميشه در حال خواب يا مريضي بوده و معلوم نيست كه متعلق به كيستند؟ شايد بتوان گفت اين اطفال، كودكان سر راهي بوده يا ربوده شده و يا اينكه متعلق به خود آنها هستند كه از شهرهاي كوچك و روستا هاي ديگر به شهرهاي بزرگ آمده اند.
همان طور كه اشاره شد، گاهي گدايان در قالب مشاغل كاذب از قبيل واكس زني، آدامس فروشي، سيگار فروشي يا وزن كشي در
ترمينال ها و جاهاي شلوغ و يا فروختن فال حافظ در كنار معابرعمومي نظير كوچه، خيابان و بازارها به فعاليت پرداخته و كسب درآمد مي كنند. زيرا اين اشخاص به دليل درآمد كم و حرص زيادي كه دارند معمولاً با خواهش و التماس به مردم، خدمات خود را ارائه
مي دهند و يا هنگام اجراي خدمات، تقاضاي پول بيشتري به عنوان كمك مي نمايند. مسئله تكديگري، امروزه يكي از معضلات جوامع جهاني است و به نوعي در بعضي از جوامع متاسفانه به صورت يك فرهنگ درآمده است. هرروز تعداد بسياري از افراد در گروه هاي سني مختلف از سنين كودكي تا كهنسالي مشاهده مي شوند كه دست خود را به سوي اين و آن دراز كرده و تقاضاي كمك مي كنند. اين پديده به عنوان يك ميكروب زشت اجتماعي است كه عوارض بدي را براي جامعه در بردارد. از اين رو بايد نسبت به اين مسئله توجه ويژه اي داشت. در قوانين كشورمان تكدي و تكديگري به عنوان يك جرم محسوب مي گردد و براي آن مجازات نيز تعيين شده است. ماده هاي جزائي قانون مجازات اسلامي جمهوري اسلامي ايران در رابطه با تكديگري عبارتند از:
ماده 712- هركس تكدي يا كلاشي را پيشه خود قرار داده باشد و از اين راه امرار معاش نمايد يا ولگردي نمايد به حبس از يك تا سه ماه محكوم خواهد شد و چنانچه با وجود توان مالي مرتكب عمل فوق شود علاوه بر مجازات مذكور كليه اموالي كه از طريق تكدي و كلاشي به دست آورده است، مصادره خواهد شد.
ماده 713 - هر كس طفل صغير يا غير رشيدي را وسيله تكدي قرار دهد يا افرادي را به اين امر بگمارد به سه ماه تا دوسال حبس و استرداد كليه اموالي كه از طريق مذكور به دست آورده است محكوم خواهد شد.
در اسلام نيز از تكديگري به شدت مذمت شده است. از رسول اكرم (ص) نقل شده است: هر كس دري از سئوال و خواهش به روي خود بگشايد خداوند متعال هفتاد در فقر و تنگدستي به او باز مي كند كه هيچ كس نتواند آن را ببندد. باز رسول اكرم (ص) مي فرمايد: اگر مردم مي دانستند در سئوال و تكدي چه
بدي هايي وجود دارد هرگز كسي از كسي چيزي درخواست نمي كرد. امام صادق(ع) مي فرمايد: مؤمن اظهار فقر و تنگدستي پيش مردم نمي كند. باز حضرت مي فرمايد: هر كس بدون نياز، چيزي از ديگري درخواست كند همانا پاره هاي آتش مي خورد.
با وجود آنكه در قانون عمل متكديان را جرم شناخته و فرد متكدي را مجرم و همچنين اسلام نيز اين عمل را امري ناپسند و مسلمانان را از آن بر حذر داشته است باز در جامعه همچنان شاهد حضور اين قشر هستيم.بررسي محققين پيرامون گدايي نشان مي دهد كه علل و عوامل مختلفي در اين عمل ناپسند تاثير دارد كه ذكر اين قسمت مناسب به نظر مي رسد:
علل خانوادگي: بي سرپرستي اطفال به هر نوعي (طلاق، فوت والدين، گم شدن طفل يا نوجوان و...)، بدرفتاري والدين از سوي ناپدري يا نامادري و يا سختگيري اولياي واقعي آنها نسبت به فرزندان مثل تبعيض هاي خانوادگي يا عدم احساس آرامش در محيط خانه يا تشويق والدين به تكدي و فقر خانوادگي به گونه اي كه والدين هزينه نيازمندي هاي كودك را از قبيل غذا، پوشاك، مسكن، دارو و... نتوانند تامين كنند.
علل اجتماعي: تورم اقتصادي كه موجبات فقر را به وجود آورده، تماس با رفقاي بد كه تشويق به تكدي مي كنند، بيكاري دائمي يا موقتي، مهاجرت هاي دسته جمعي خانوادهها به شهرهاي بزرگ كه غالباً آوارگي كودكان را به همراه خواهد داشت، تبليغ گدايي از طريق مستقيم يا غير مستقيم وسايل ارتباط جمعي، عدم برخورد قاطعانه مسئولين با امر گدايي، نداشتن فرهنگ مناسب، نرمش بيش از حد مردم نسبت به متكديان و عدم
برنامهريزي هاي صحيح براي پر كردن اوقات فراغت و بيكاري نوجوانان و جوانان را مي توان از علل گسترش گدايي دانست.
علل شخصي مربوط به متكدي: وجود معلوليت در اشخاص گدا يا وجود بيماري هاي لاعلاج، نداشتن هنر و مهارت هاي كاري و حرفه اي، بي سوادي، تقليد و هم چشمي از رفتار سايرين، پيري و بيماري هاي ناشي از آن، اعتياد به مواد مخدر، حرص و آز بيش از اندازه، تنبلي براي به دست آوردن يك كار مناسب، سوء استفاده از ترحم مردم، عدم اتكاي به نفس براي ايجاد يك مهارت و... از علل فردي اين كار مي باشد.شايان ذكر است كه بسياري از مردم با
انگيزه هاي مختلف به متكديان كمك
ميكنند و بسياري نيز با چهره اي خونسرد و بيتفاوت از كنار آنها مي گذرند. اما يك پرسش تقريبا هميشه وجو دارد و آن اين است؛ آيا بايد به اين افراد كمك كرد يا خير؟
بدون شك هر انسان نوعدوستي با ديدن چنين صحنه هاي ناگواري كه همنوعش از او طلب ياري مي كند، دلش به درد
مي آيد و سعي مي كند به اندازه دلخواه به فرد متكدي كمك كند كه همين موضوع
زمينه ساز سوء استفاده برخي افراد شده است. اين روزها متكديان چه نيازمند و چه بي نياز، با شيوهاي بسيار نوين و احساسات برانگيز، به امرار معاش ميپردازند و از عواطف مردم استفاده ميكنند. بعضي از جامعه شناسان و تحليلگران مسائل اجتماعي مي گويند: "متكديان براي جلب و جذب ترحم افراد به شيوه هاي گوناگون متوسل مي شوند. در واقع اينها از احساسات مردم سوء استفاده كرده و تلاش مي كنند تا از روانشناسي اجتماعي مخاطبانشان براي كسب درآمد خود بهره مند شوند، بنابر اين طبيعي است كه مردم نبايد به اين دسته از افراد كمك كنند." برخي ديگر از متخصصان، براين باورهستند كه مردم به جاي اينكه نسبت به گدايان ترحم كرده و مقدار ناچيزي به آنها كمك كنند، بايد سعي نمايند كه به موسسات خيريه كمك كنند تا از اين طريق به افرادي كه در واقع بي بضاعت هستند يا كودكاني كه بي سرپرست مي باشند، ياري برسانند. همچنين جامعه و دولت بايد برنامه هاي دقيق و مطلوبي را طرح و اجرا نمايند، به گونه اي كه متكديان را از سطح جامعه جمع آوري كرده و به مراكز مخصوص روانه سازند. زيرا متكديان مخصوصا كودكان و نوجوانان متكدي اگر خيلي زود از طرف
مسئولان مربوطه از خيابان ها جمع آوري نشده و به خانه اولياي خود هدايت نگردند، طعمه هاي خوبي براي باندهاي تبهكاري يا گدايان حرفه اي و حاميان فساد و فحشا بوده، به آساني به ورطه جرم و جنايت سقوط
ميكنند. در اين مرحله لازم به يادآوري است كه گدايي براي اطفال و نوجوانان معمولاً
پيشدرآمد و مقدمه جرايم مهم تر و مفاسد بيشتري است. از آن جمله است: سرقت،
جيببري، قاچاق اشياء، حمل يا فروش مواد مخدر، سيگار كشيدن، فحشا و اعمال منافي عفت. زيرا غالباً اين گونه افراد تازه كار در حين گدايي با افراد ناباب آشنا شده و براي گذراندن وقت و يا امرار معاش اغفال مي گردند. بخصوص اطفالي كه توانايي جسمي كافي جهت دفاع از خود نداشته، گول افراد شرور را خورده و با آنها همكاري مي كنند.بايد بپذيريم اين مشكل به كمك مردم و مسئولين حل
ميشود. اميد است، همه (مردم و مسئولين) دست در دست هم دهيم تا جلوي اين ناهنجاري فرهنگي، اجتماعي را همين امروز بگيريم تا شاهد عواقب بسيار بدتر و شكل گيري ناهنجاريهاي اجتماعي سخت تر از تكديگري نباشيم كه فردا دير است.
سه|ا|شنبه|ا|27|ا|دي|ا|1390
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: رسالت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 260]