پارك‌هاي علم و فناوري؛ ايده تا دستاورد پارك‌هاي علم و فناوري؛ بستري آماده براي رشد اقتصاد

واضح آرشیو وب فارسی:شبكه خبر دانشجو: پارك‌هاي علم و فناوري؛ ايده تا دستاورد پارك‌هاي علم و فناوري؛ بستري آماده براي رشد اقتصاد
پارك‌هاي علم و فناوري به عنوان رابط دانشگاه و صنعت به عنوان بستري عمل مي‌كنند كه شركت‌هاي نوپا را از توليد علم و فناوري بدون حمايت صنعت به مرحله‌اي مي‌رساند كه صنعت از توليدات علمي آنها حمايت كند.

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ امروزه صنعت در راس فعاليت ها و اهميت هاي دنياي مدرن قرار دارد و توليد علم نيز به يكي از مهم ترين منابع درآمد ملت ها تبديل شده است؛ به طوري كه توليد انبوه ايده ها و اختراعات و حمايت صنعت حتي مي تواند سرنوشت بشر را متحول كند و پارك هاي علم و فناوري مي توانند به عنوان رابطي بين دانشگاه و صنعت طوري عمل كنند تا توليد علم با حمايت صنعت به ثروت تبديل شود.

پارك علم و فناوري سازماني است كه با هدف افزايش ثروت در جامعه توسط متخصصان حرفه‌اي مديريت مي‌شود و جريان دانش و فناوري را ميان دانشگاه ها، موسسات تحقيق و توسعه، شركت‌هاي خصوصي و بازار به حركت مي‌اندازد.

همچنين پارك علم و فناوري با هدف تعميق ارتباط بين دانشگاه ها، سازمان هاي تحقيقاتي، واحدهاي توليدي و مراكز تصميم‌گيري دولتي براي توسعه فناوري و علوم كاربردي ايجاد شده اند تا واحدهاي تحقيقاتي مستقل و يا وابسته به سازمان ها و صنايع، در آن مستقر شده و تحت حمايت قرار ‌گيرند تا به خلاقيت و نوآوري بپردازند.

افزايش نوآوري تكنولوژيك، توسعه اقتصادي و اشتغال‌زايي متخصصان نيز از ديگر اهداف ايجاد پارك هاي علم و فناوري است. پارك هاي علم و فناوري از طريق مراكز رشد، سازمان هاي نوآور را تقويت كرده و فرايندهاي زايشي را تسهيل مي‌كنند.

پارك هاي علم و فناوري در تقسيم بندي‌هاي مختلف فعاليت مي‌كنند

پارك هاي علم و فناوري در كشورهاي مختلف به عنوان نهاد اجتماعي و حلقه اي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري عمل مي كنند و توسعه بسياري از پديده هاي نوظهور فناورانه ايفاي نقش محوري در توسعه اقتصادي كشورها و توسعه نوآوري هاي دانش محور از طريق موسسات كوچك و متوسط از وظايف آنهاست، ولي در كشور ما پارك هاي علم و فناوري در بخش هاي مختلف فعاليت مي كنند؛ به طوري كه مي‌توان عملكرد آنها را در سه دسته تقسيم بندي كرد.

مراكز رشد شركت ها و موسسات (انكوباتورها) براي استقرار شركت هاي نوپا و Start up هستند. در پارك هاي علمي و فناوري بيشتر شركت ها و موسسات تحقيقاتي و فناوري و انكوباتورها حضور دارند و شهرك هاي علمي و تحقيقاتي نيز متشكل از چندين پارك، دانشگاه و مراكز مسكوني هستند.

البته در حال حاضر تعريف واحدي از پارك ها يا شهرك ها در جهان وجود ندارد و كشورها بر اساس مقتضيات و نيازهاي خود به ايجاد پارك ها اقدام مي كنند و حتي اسامي مختلفي نيز نظير انكوباتور تجاري، مركز نوآوري، مركز كارآفريني، پارك فناوري، پارك علمي، پارك تحقيقاتي، قطب فناوري، شهر علمي - تحقيقاتي، تكنوپوليس، تكنوپل و غيره براي پارك ها در كشورهاي مختلف گذاشته شده است.

پارك‌هاي علم و فناوري؛ عامل حضور دانشگاه در بازار داخلي ايران در سال‌هاي اخير

حدود 10 سال از ورود پارك هاي علم فناوري به كشور مي گذرد و در حال حاضر 30 پارك علم و فناوري در كشور وجود دارد كه با فعاليت در بخش هاي مختلف تكنولوژي بخش عمده اي از نياز صنعت را برآورده كردند، ولي هنوز جاي كار بسياري دارد كه محصولات توليد شده در شركت هاي مستقر پارك هاي علم و فناوري بتواند بازار اقتصاد كشور را به دست گيرد.

پارك هاي علم و فناوري اصفهان، فارس، گيلان، خراسان رضوي، يزد، مركزي و دانشگاه تهران به دليل تعداد شركت هاي فعال و گردش مالي خوبي كه دارند، از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري به عنوان فعال ترين پارك هاي علم و فناوري كشور انتخاب شدند.

سامانه نشت ياب تست هيدرو استاتيك، فرستنده تلويزيوني ديجيتالي DVBT/H با قدرت هزار وات، سامانه مبدل سينگال هاي ماهواره ديجيتال و ريماكس جهت مانتيتورينگ صدا و تصوير و پخش مجدد، سامانه الكتروكوتر نسل جديد و سامانه جهت ياب ديجيتال باند HF 5، توليد كود بيولوژيك گرانول از آبزيان غيرخوراكي، توليد انواع كودهاي شيميايي آلي، معدني و كمپلكس، توليد فيلم انيميشن و بازيهاي رايانه اي و آموزش هاي مرتبط، سامانه هوشمند در حوزه حمل و نقل عمومي، مركز مشاوره تخصصي صنعت و كارآفريني تحت عنوان كلينيك صنعت و معدن، بيوانفورماتيك، خودروي هيبريدي، ايجاد رصدخانه علم و فن آوري تنها گوشه اي از محصولات ارائه شده در چند پارك علم و فناوري كشور است.

البته پارك هاي علم و فناوري در كشور فقط به دانشجويان اختصاص ندارد و هر ايده جديدي از هر فردي در اين پارك ها مورد حمايت قرار مي گيرد، ولي توسعه پارك هاي علم و فناوري دانشجويي مي تواند تاثير بيشتري در تقويت ارتباط بين دانشگاه و صنعت داشته باشد كه هنوز در كشور ما پارك هاي علم و فناوري دانشگاه ها توسعه زيادي ندارد و از جمله دانشگاه هاي معتبر كه مي توان به پارك هاي علم و فناوري آن ها اشاره كرد، دانشگاه هاي تهران و امام خميني(ره) قزوين است.

پارك‌هاي علم و فناوري و نقش آنها در توسعه اقتصاد جامعه

به گفته كارشناسان، پارك هاي علم و فناوري نقش اساسي در توسعه اشتغال و اقتصاد جامعه دارند؛ زيرا اين پارك ها به عنوان يكي از نهادهاي اجتماعي و حلقه‌اي از زنجيره توسعه اقتصادي مبتني بر فناوري با هدف افزايش ثروت در جامعه توسط متخصصان حرفه‌اي مديريت مي‌شوند و جريان دانش و فناوري را ميان دانشگاه‌ها، موسسات تحقيق و توسعه، شركت‌هاي خصوصي و بازار به حركت مي‌اندازند تا اقتصاد جامعه رونق بگيرد.

اين پارك‌ها از طريق مراكز رشد، سازمان‌هاي نوآور را تقويت مي كنند و با افزايش تعداد شركت‌هاي كوچك و متوسط دانش‌محور بستري را آماده مي كنند تا اين شركت ها در يك محيط اقتصادي به فعاليت بپردازند و از اين شركت‌ها به عنوان پشتوانه بخش خصوصي براي كمك به تنوع اقتصادي نام برده مي‌شود.

حتي افزايش نوآوري تكنولوژيك، توسعه اقتصادي و اشتغال‌زايي متخصصان از اهداف ايجاد پارك هاي علم و فناوري برشمرده شده است. عدم تكميل زنجيره ساختاري صنعت و دانشگاه، يكي از موانع توسعه علمي واقتصادي كشورهاست، ولي پارك هاي علم و فناوري به عنوان نهادي اجتماعي و جايگاهي براي توسعه نوآوري هاي دانش محور از طريق مساعدت در تشكيل و تقويت بنگاه هاي اقتصادي كوچك ومتوسط (SMEs) نقش اساسي در پيشبرد اقتصاد در جهان دارند.

پارك هاي علم و فناوري علاوه بر امكان فعاليت شركت هاي كوچك و متوسط دانش محور و كارآفرين در يك محيط اقتصادي، بستر لازم را جهت انتقال و توسعه فناوري، توليد با ارزش افزوده بالا، جذب سرمايه‌گذاري خارجي و ورود كارآفرينان و واحدهاي صنعتي به بازارهاي جهاني را فراهم مي كنند.

پارك‌هاي نوپاي ايران در مقايسه با كشورهاي ديگر پيشرفت خوبي دارند

سن پارك هاي علم و فناوري در كشور ما از 10 سال تجاوز نكرده و از نظر ايجاد پارك هاي علم و فناوري هنوز نو پا هستيم، ولي شيب پيشرفت ما در مقايسه با كشورهاي ديگر شيب مناسبي است.

در كشورهاي پيشرفته، انجام تحقيقات كاربردي و توسعه‌‌اي محـور فعاليت مؤسسات در پارك‌هاست و پارك‌هاي علمي شرق آسيا، توليد را محـور فعاليت مؤسسات خود قرار مي‌دهند.

حمايت دولت‌هاي محلي و دولت مركزي، اتكا به منابع انساني براي توسعه فناوري و تشويق به باز شدن درها از جمله سياست‌هاي محوري در ايجاد پارك‌ها در چين است؛ به طوري كه پارك‌هاي علمي در چين با رشد اقتصادي بيش از 30 درصد موتور اصلي رشد و توسعه اين كشور به حساب مي‌آيند.

دولت كره جنوبي نيز علاوه بر ايجاد شهرك‌ تحقيقاتي دايدوك، اقدام به ايجاد پارك‌هاي علمي و مراكز رشد واحدهاي توليدي و تجاري در زمينه فناوري پيشرفته كرده و رسالت اصلي مراكز رشد در اين كشور كمك به ايجاد واحدهاي تجاري كوچك در زمينه فناوري نوين از طريق ارائه خدمات پشتيباني، مشاوره در زمينه مديريت فناوري و ايجاد ارتباطات جهاني است.

شركت توسعه فناوري مالزي هم كه يك شركت وابسته به دولت است، از طريق برنامه‌اي تحت عنوان توسعه فناوري خوشه‌اي براي ايجاد واحدهاي توليدي براساس فناوري نوين فعاليت مي كند.

اين شركت از طريق ارتباط رسمي و عملي با دانشگاه ها اقدام به تشكيل واحدهاي تجاري كوچك در زمينه فناوري نوين در پارك‌هاي علمي دانشگاهي مي كند و ساختار پارك‌هاي علمي در مالزي به دليل استفاده از امكانات دانشگاهي بسيار انعطاف‌پذير و ساده است.

تجربه كشورهاي شرق آسيا نشان مي‌دهد كه اين كشورها توانسته‌اند با سياستگذاري صحيح، تكيه بر منابع انساني و با ايجاد پارك‌هاي علمي قدم‌هاي مؤثري در راه توسعه علم و فناوري و همچنين رشد اقتصادي بر دارد، البته ايده اوليه پارك‌هاي تحقيقاتي در كشورهاي توسعه يافته از قبيل آمريكا شكل گرفت و نخستين پارك‌هاي تحقيقاتي گسترده كه شامل يك و يا چند پارك و دانشگاه است، با نام شهرك‌هاي تحقيقاتي شناخته شده‌اند.

كشور ما نيز هنوز در ابتداي راه است، ولي به گفته كارشناسان اگر با همين شيب به پيشرفت ادامه دهد و مورد حمايت دولت و صنايع نيز قرار بگيرد، مي توان نقش اساس در اقتصاد كشور و مقابله با تحريم ها داشته باشد.

حمايت از پارك‌هاي علم و فناوري به حركت آنها سرعت مي‌بخشد

اينكه پس از گذشت ۱۰ سال از فعاليت پارك ها و مراكز علم و فناوري هنوز جايگاه اين مراكز در قانون مشخص نشده و اين نوع مراكز به دليل نبود قانون مدون، با مشكلات بسياري براي ادامه فعاليت روبه رو هستند، بزرگترين مشكل اين پارك هاست.

مشكلات مالياتي، نبود حمايت هاي مادي و معنوي، ضعف مديريت پارك ها و نبود آيين نامه هاي مدون نيز از ديگر مشكلاتي است كه پارك هاي علم و فناوري با آنها دست و پنجه نرم مي كنند، ولي حمايت اين پارك ها به حركت آنها سرعت مي بخشد.

در حال حاضر نهادهاي دولتي نظير وزارت علوم و معاونت علمي رياست جمهوري تا حدودي از اين پارك ها حمايت مي كنند و البته مجلس شوراي اسلامي نيز با پي بردن به نقش اساسي آنها در اقتصاد و اشتغال در چند سال اخير قوانين مناسبي را تصويب كرده، ولي حضور بخش خصوصي مي تواند رونق بيشتري به اين پارك ها بدهد.

البته بخش خصوصي نيز بايد از اثربخش بودن فعاليت هاي پارك ها مطمئن باشد تا بتواند از آنها حمايت كند كه اين امر با فعاليت بيشتر شركت هاي دانش بنيان و كاربردي شدن طرح هاي آنها در صنعت امكان پذير است.

دوشنبه|ا|26|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبكه خبر دانشجو]

[مشاهده در: www.snn.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 831]