چگونگي عزاداري ازنگاه بزرگان-3حكم حكومتي رهبر معظم انقلاب؛ موج قدرتمند مقابله با بدعت در عزاداريها

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: چگونگي عزاداري ازنگاه بزرگان-3حكم حكومتي رهبر معظم انقلاب؛ موج قدرتمند مقابله با بدعت در عزاداريها
خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: عزاداري براي امام حسين(ع) از كاركردهاي حفظ مكتب اهل بيت است به همين دليل علما همواره براي صيانت از اين مجالس تلاش كرده‌اند، در جريان مقابله با بدعتهايي چون قمه‌زني، نقش بازدارنده امام خميني و رهبر معظم انقلاب بسيار قابل توجه بوده است .

عزاداري براي امام حسين(ع) يكي از مهمترين كاركردها در حفظ مكتب اهل بيت است، به همين دليل علما براي حفظ و صيانت از اين مجالس تلاش كرده و كوشيده اند آن را از گزند انحراف و تندرويها محفوظ نگهدارند .

در دوران معاصر نيز اين رسالت حساس مورد توجه و اهتمام زعماي حوزه علميه قرار داشته، علماي روشن بين به سهم خود در زدودن آفاتي كه از روي جهالت عوام و گاه با تحريك و توطئه معاندان دامنگير اين محافل گرانقدر مي‌شد، كوشيده اند:

موج اول: مرحوم علامه سيد محسن امين در كتاب خويش به نام "التنزيه لاعمال الشبيه" با استدلال و برهان ثابت مي كند قمه زني و برخي ديگر از اعمال رايج در عزاداري امام حسين نه تنها ثوابي ندارند، بلكه از نظر شرع مقدس حرام هستند. در پي انتشار اين اثر كه با هدف پاكسازي گردهمايي هاي مذهبي از بدعتها و گمراهيها انجام شد، مردم ناآگاه چنان در برابرش موضع گرفتند كه برخي از دوستانش خطر " انقلاب عوام" را به وي گوشزد كردند.

وي در اين باره مي گويد: در برابر اين رساله برخي از مردم برخاسته، هياهو كردند و ناآگاهان را به هيجان آوردند... آنها در ميان بخش گسترده ناآگاه جامعه چنين پخش كردند كه فلاني ( سيد محسن امين) برپا داشتن عزاي امام حسين را حرام كرده و علاوه بر اين، مرا به خروج از دين متهم كردند.

تبليغات فراگير درباره دانشمند مصلح دمشق، چنان مؤثر افتاد كه حتي گروهي از گويندگان مذهبي در مسجدها او را گمراه معرفي كرده و برخي از مردم با گرو نهادن خانه خود و به دست آوردن اندكي پول، در جهاد نامقدس ضد سيد محسن شركت كردند.

آيت‌الله اصفهاني

ولي از آنجا كه حق با سيد بود، بالاخره پيروز و سربلند شد . تا آنجا كه پس از اندك زماني، آيت الله العظمي سيد ابوالحسن اصفهاني به طرفداري از امين و كتاب بيداري بخش او فتوا صادر كرده و به صراحت گفت: همانا استفاده از امثال شمشير و زنجير و طبل و بوق و امثال آنچه امروزه در دسته ها و مواكب عزاداري عاشورا رايج شده، قطعا حرام و غير شرعي است.

اين فتوا نيز موجب اختلافات و سر و صداي شديدي شد و برخي از وعاظ در سخنرانيهاي خود آيت الله اصفهاني را به سختي مورد انتقاد و حتي اهانت قرار دادند ولي وي هرگز حاضر نشد از فتوا و عقيده خود دست بردارد.

در بصره نيز آيت الله سيد مهدي قزويني به حمايت از علامه سيد محسن امين برخاسته و در آثار خويش به انتقاد از قمه زني پرداخت. وي بر اين اعتقاد بود كه استفاده از آهن، يعني زنجير و قمه در مراسم عزاداري حدود يك قرن قبل و توسط مردماني كه تسلط زيادي به قوانين شريعت نداشتند، پديد آمده است.

موج دوم: مقابله امام خميني (ره) با قمه زني و امثال آن

پس از پيروزي انقلاب اسلامي جرياني تحت تأثير محافل روشنفكري در ايران شكل گرفت كه با عزاداري حسيني به صورت سنتي به مخالفت پرداخت. بنيانگذار جمهوري اسلامي در مقابل اين تفكر با شدت و حدت ايستادند و طي چند سخنراني، به تبيين نقش مجالس عزاي حسيني در حفظ و بقاي مكتب تشيع پرداخته و ضرورت برگزاري مراسم عزاداري به همان شيوه سنتي را مورد تأكيد قرار دادند.

با گسترش برخي مظاهر آزار جسماني در مراسم سوگواري امام حسين (ع) و امكان بهره برداري دشمنان از اين رفتارها، ايشان با صدور حكمي عزاداران را از قمه زني نهي و جواز شبيه خواني را مشروط به عدم وهن اعلام كردند.

در پي حكم امام (ره) آيت الله شهيد سيد محمد باقر صدر و شهيد آيت الله مرتضي مطهري و جمعي از علماي بصير به حمايت از اين اقدام و محكوميت اين اعمال پرداختند.

شهيد مطهري با ذكر سابقه ورود قمه زني به ايران مي نويسد: قمه زني و طبل و شيپور، از ارتدوكس قفقاز به ايران سرايت كرده و چون روحيه مردم براي پذيرفتن آنها آمادگي داشت، همچون برق در همه جا دويد.

شهيد آيت الله مطهري در كتاب "حوزه و روحانيت" نيز به اين مبحث پرداخته و اعلام كرد: قمه زني در شرايط فعلي هيچ دليل عقلي و نقلي ندارد و يكي از مصاديق بارز تحريف بوده و حداقل اينكه در زمان فعلي، باعث زير سؤال رفتن تشيع مي شود. از برنامه هايي كه هيچ ارتباطي با اهداف امام حسين (ع) ندارد، تيغ، قمه و قفل زدن است، قمه زدن هم همين طور است. اين كار، كار غلطي است. يك عده قمه ها را بگيرند، به سرهاي خودشان بزنند و خونها را بريزند كه كه چه شود؟ كجاي اين حركت، عزاداري است.

روحاني شهيد سيد عبدالكريم هاشمي نژاد نيز به تأثيرات سوء قمه زني در تخريب چهره تشيع پرداخته، مي گويد:" سوگواري براي حسين بن علي (ع) و ياد نمودن از فاجعه خونين نينوا اگر به طرز صحيح انجام شود، علاوه بر ارزشهاي اسلامي و معنوي كه دارد، اصولا خود يك عمل منطقي و معقولي است كه از عواطف انساني و حس حمايت از مظلوم سرچشمه مي گيرد. اما با كمال تأسف گاهي به نام عرض ارادت به پيشگاه مقدس حسين كارهايي انجام مي شود كه در برابر دنياي روز موجب شرمسازي و سرافكندگي است.

كارهايي كه نه با مقررات اسلامي سازش دارد و نه از نظر منطق، صحيح و قابل درك است. براي نمونه بايد موضوع " قمه زدن" را ياد كرد. اين عمل ناراحت كننده و چندش آور نه تنها با هيچ اصلي قابل تفسير نيست، بلكه مخالفان و دشمنان اسلام در داخل و خارج، از آن به صورت يك حربه مؤثر و قاطع عليه آيين مقدس ما استفاده مي كنند."

موج سوم: حكم حكومتي رهبر معظم انقلاب در مورد قمه‌زني

پس از گسترش غيرعادي تظاهر به قمه زني بعد از رحلت امام خميني (ره) و ايجاد زمينه بهره برداري خبرگزاريها و پايگاههاي اطلاع رساني معاند از اين صحنه ها براي ضربه زدن به اساس تشيع، رهبر معظم انقلاب طي بياناتي كه در آستانه محرم الحرام (17 خرداد 73) در جمع روحانيون استان كهكيلويه و بويراحمد ايراد شد، بر لزوم هرچه باشكوهتر برگزار شدن عزاي حسيني تأكيد، انحرافي بودن جريان قمه زني در عزاي حسيني را تبيين فرموده و خواستار زدودن اين حركات وهن آميز از ساحت قدسي عزاي حسيني شدند.

پس از انتشار اين بيانات، جمعي از مراجع و شخصيتهاي فقهي حوزه علميه با صدور فتواهاي جديد و برخي نيز با تصريح به لازم الاتباع بودن حكم رهبر معظم انقلاب، به عدم جواز اين عمل فتوا دادند . نكته قابل توجه اينكه، برخي برخلاف فتواي پيشين خود كه قمه زني را با هدف برگزاري هرچه باشكوهتر عزاي حسيني جايز دانسته بودند فتوا دادند.

آيت الله اراكي كه پس از رحلت آيت الله گلپايگاني با وجود فتواي پيشين خود مبني بر جواز اين گونه رفتارها به عنوان مصاديق عزاداري حسيني، با صدور فتوايي جديد، دستور ولي امر مسلمين مبني بر جلوگيري از اعمال خرافي در عزاداري محرم را لازم الاطاعه اعلام كرد.

آيت الله فاضل لنكراني نيز برخلاف فتواي اوليه خود كه در آن به جواز قمه زني، البته در خفا و مشروط به قابل سوء استفاده نبودن توسط رسانه هاي استكباري، فتوا داده بودند فتوايي جديد صادر و در آن تصريح كرد: با توجه به گرايشي كه نسبت به اسلام و تشيع بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران در بيشتر نقاط جهان پيدا شده و ايران اسلامي به عنوان ام القراي جهان اسلام شناخته مي شود و اعمال و رفتار ملت ايران به عنوان الگو و بيانگر اسلام مطرح است، لازم است در رابطه با مسائل سوگواري و عزاداري سالار شهيدان حضرت ابي عبدالله الحسين (ع) به گونه اي عمل شود كه موجب گرايش بيشتر و علاقمندي شديدتر به آن حضرت و هدف مقدس وي گردد. پيداست در اين شرايط، مسئله قمه زدن نه تنها چنين نقشي ندارد، بلكه به علت عدم قابليت پذيرش و نداشتن هيچ گونه توجيه قابل فهم مخالفين، نتيجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است شيعيان علاقمند به مكتب امام حسين از آن خودداري كنند.

اين موج حمايتي از سوي علما و مراجع عظام تقليد و دلايل محكم ارائه شده براي موهن و غيرمشروع بودن اين رفتارها، حمايت مجامع حقيقت طلب ديگر كشورهاي اسلامي را نيز به دنبال داشت.

ابراهيم الحيدري جامعه شناس عراقي در كتاب "تراجيديا كربلاء" در اين باره مي نويسد: فتواي آيت الله خامنه اي با عكس العملهاي متفاوتي در جهان اسلام مواجه شد، از يك سو بسياري از علما و مصلحان و مؤسسات اسلامي به حمايت از اين اقدام شجاعانه برخاسته و آن را تلاشي آگاهانه براي حفاظت از اصالت و خلوص اسلام شمردند چرا كه اين فتوا بيانگر عزمي والا براي پاكسازي نهادهاي مذهبي از بدعت ها و گمراهي ها و مظاهر انحراف بود كه از دوران عقب ماندگي و ركود مسلمانان بر جاي مانده بود. از سوي ديگر، احساسات و عواطف برخي عوام بر ضد آقاي خامنه اي به هيجان آمده و ايشان را مورد توهين و ناسزا قرار داده و متهم به كفر و خروج از اسلام كردند.

آيت الله بروجردي نيز با رهبري حضرت معظم له اداره مي شود، از جريانات نامطلوب بعضي از موكب هاي عزا اظهار انزجار كرده و مخالفت خود را با اعمالي كه مناسب با جهان تشيع نبوده و مخصوصا شايسته يك شهر مقدس نيست ابراز كرد.

چهارشنبه|ا|30|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 200]