قشقاوي در گفتگوي اختصاصي با فارس:نگاه غرب به اسرائيل صد درصد ايدئولوژيك است

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: قشقاوي در گفتگوي اختصاصي با فارس:نگاه غرب به اسرائيل صد درصد ايدئولوژيك است
خبرگزاري فارس: سخنگوي وزارت امور خارجه گفت: در حالي كه غربي ها برخي كشورها را متهم به نگاه ايدئولوژيك مي كنند اما نگاه خودشان به اسرائيل نه بر اساس منافع ملي بلكه نگاهي صددرصد ايدئولوژيك است.

حسن قشقاوي سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان از آن دست مسئوليني است كه علاقه‌اي به انجام كارهاي روتين و يكنواخت و تكراري ندارد. فارغ التحصيل رشته حقوق از دانشگاه شهيد بهشتي، داراي تحصيلات دوره سطح از حوزه علميه قم، كارشناس حقوقي جهاد كشاورزي، كارشناس سياسي اداره كل غرب اروپاي وزارت امور خارجه، نمايندگي مجلس شوراي اسلامي در دوره چهارم از شهرستان شهريار و ششم از رباط‌ كريم و عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي، مشاور وزير امور خارجه در اواخر دوره وزارت ولايتي، سفارت كشورمان در كشورهاي قزاقستان و سوئد و سخنگوي فعلي وزارت خارجه و دستيار ويژه وزير امور خارجه به مناسبت سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي درباره سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در 30 سال اخير، نگاه به شرق دولت نهم، رابطه با آمريكا با خبرنگاران فارس به گفتگو نشست كه مشروح اين گفتگوي يك ساعته را در زير مي‌خوانيد.

** دشمن‌ترين دشمنان ايران اجماع دارند كه سياست‌ها در تهران تعيين مي‌شود

* فارس: شما عملكرد جمهوري اسلامي ايران در عرصه سياست خارجي را در 30 سال گذشته چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

- قشقاوي: دو مبحث وجود دارد يكي بحث رويكرد سياست خارجي و ديگري بحث عملكرد.
رويكرد جمهوري اسلامي ايران مبتني بر اصول قانون اساسي و مباني انقلاب اسلامي است كه ريشه‌ در باورهاي ديني و ملي كشور دارد. همچنين موقعيت سوق الجيشي، استراتژيكي و جغرافيايي ايران و حوادث پيراموني و محيط بين‌المللي همه اينها تاثيرگذار است و اين مجموعه عواملي است كه سياست خارجي را شكل مي‌دهد.
انقلاب اسلامي در زمان جنگ سرد و رقابت دو بلوك قدرت شكل گرفت. طبعاً انتظار شعار اصلي مردم در خيابان‌ها كه باعث سرنگوني رژيم گذشته شد، يعني استقلال،‌ ايجاب مي‌كرد ايران به دو بلوك موجود قدرت در عصر جنگ سرد وابستگي نداشته باشد و راه استقلال خود را طي كند.
خوشبختانه ظرفيت كشور هم اين زمينه را فراهم كرد كه استقلال ما به نوعي شكوفا باشد.
اگر ما يك كشور ديگري با نيروي انساني و موقعيت جغرافيايي ديگري بوديم، شايد بنا به دلايلي اعمال كامل استقلال را نداشتيم ولي حمايت مردمي، رهبري كاريزما، مباني ايدئولوژيكي دست در دست هم داده و امروز دشمن‌ترين دشمنان جمهوري اسلامي ايران بر اين نكته اجماع دارند كه سياست‌ها در تهران تعيين مي‌شود.
خوشبختانه كتاب‌هاي خاطرات باقي مانده از رژيم گذشته، عمق وابستگي رژيم گذشته را مستند كرده است. اعلم در خاطراتش به صرف صبحانه با سفير رژيم صهيونيستي، صرف ناهار با سفير آمريكا و صرف شام با سفير انگليس اشاره كرده است.
اصول و مباني انقلاب اسلامي پايدار، اساسي و راهبردي است. در طول اين سال‌ها تغييري در آن ايجاد نشده است. مواضع ما نسبت به خاورميانه و در جهت حمايت از محرومين و مستضعفين روشن است. مواضع ما در قبال زورگويي‌هاي قدرت‌هاي بزرگ روشن است.
اينها چيزهايي نيست كه تغييراتي در آن ايجاد شده باشد.
اما جاي بسيار خوشبختي است كه رهبر معظم انقلاب به ويژه در اظهارات مكرري كه داشتنند نسبت به رويكرد دولت نهم در سياست خارجي اعلام رضايت كردند و اين خود سند افتخاري براي دولت است.
واقعيت اين است كه روحيه انقلابي، استقلال طلبانه، مبتني بر ارزش‌هاي ديني در فضاي ديپلماسي دولت به ويژه وزارت خارجه، در پيشبرد رويكرد استقلال طلبانه انقلاب اسلامي تاثيرگذار بوده است.
توفيقات پي در پي در بحث هسته‌اي و آخرين آن پرتاب ماهواره ملي اميد توسط ماهواره‌بر سفير 2 كه نقطه اوج شكوفايي و بالندگي علمي دانشمندان ايراني بود.
همه اينها تاثيرگذار بوده و مي‌تواند به عنوان نقطه موفقي براي ديپلماسي دولت تلقي شود.
تاثير مثبتي كه ايران در روند دولت سازي در عراق و افغانستان داشته و همچنين در كمك به صلح و ثبات در اين دو كشور همسايه، از شاخص‌هاي مهم سياست خارجي در اين چند سال اخير است.

** 30 سال انقلاب را جشن مي‌گيريم

* فارس: به نظر مي‌آيد در سه چهار سال اخير رويكردهاي جمهوري اسلامي ايران در عرصه سياست خارجي دارد به منصه ظهور مي‌رسد.
به نظر مي‌آيد توازن در منطقه به سرعت در حال تغيير است.
آيا اين درست است كه در چهار الي پنج سال اخير اين اتفاق در حال رخ دادن است و اگر اين گونه است چقدر تحت‌تاثير سياست‌هاي دولت نهم است و چقدر دنباله آن چيزي است كه از ابتداي پيروزي انقلاب پيگيري شده است؟

- قشقاوي: به هر حال مباني سياست خارجي ما ملهم از افكار حضرت امام (ره) و سپس رهبر معظم انقلاب بوده است. به هيچ وجه بناي اين را ندارم كه توفيقات گذشته را نفي كنم. اين شيوه درستي نيست.
ما 30 سال انقلاب را جشن مي‌گيريم، با همه فراز و نشيب‌ها و با همه توفيق‌ها و عدم توفيق‌ها.
باز تاكيد مي‌كنم كه پايداري دولت در تحقق اهداف استقلال طلبانه بي ترديد نقش مهمي در تجلي اين پيروزي و موفقيت‌ها در عرصه‌هاي مختلف داشته است.
ما هيچ برخورد متعصبانه‌اي با عملكرد سياست خارجي نداريم و هيچ حريم قدسي هم براي وزارت خارجه قائل نيستيم كه از هرگونه نقدي در امان باشيم و مثلاً حرمت و حريم ويژه‌اي براي خودمان قائل باشيم.
ضمن احترام به همه نظرات منتقدين سياست خارجي، ولي همواره در اظهاراتشان به ويژه زماني كه تحليلشان را ادامه مي‌دهند يك تناقض آشكاري وجود دارد. گاهي اوقات گفته مي‌شود سياست خارجي منفعل و فشل است و خيلي فعال نيست.
كما اينكه اين رسم راديوهاي بيگانه شده است. هميشه نيم ساعت دوم مصاحبه‌هاي آنها نيم ساعت اول را نيز از بين مي‌برد. در نيم ساعت اول، سخن از فشل بودن و شكست سياست خارجي ايران و عدم موفقيت در مقابل قدرت‌هاي جهاني است ولي نيم ساعت دوم ناله و فغان از ميزان تاثيرگذاري ايران در خاورميانه، لبنان، فلسطين، آمريكاي لاتين و آفريقا دارند.
ديپلماسي اعمال قدرت نرم است. ديپلماسي يعني تاثير نرم و نفوذ و غير از اين معنايي ندارد.
اگر بپذيريم كه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران تاثير نرم و نفوذ قابل توجهي در تحولات منطقه‌اي، خاورميانه، عراق، افغانستان، آمريكاي لاتين و آفريقا دارد، پس بايد بپذيريم كه اين ديپلماسي موفقي است.
چه كساني در آمريكاي لاتين فعاليت مي‌كنند؟ مگر غير از اين است كه سفراي ما، نمايندگان رسمي ما و سفارتخانه‌هاي ما هستند.
چگونه مي‌شود گفت اين ديپلماسي ضعيف و منفعل است و از سوي ديگر از نفوذ و تاثير سخن به ميان آورد.
اخيراً رسانه‌هاي غربي عادت كرده‌اند و يك موج تبليغاتي به راه انداخته‌اند كه فلان شركت ايراني را مسدود و فلان فرد ايراني را در فلان كشور بازداشت كرده‌اند.
در واقع آن چيزي كه نمي‌خواهند به آن اذعان كنند، تاثير و نفوذ طبيعي جمهوري اسلامي ايران است. آنها در قالب اين گونه اخبار انحرافي و عموماً مغرضانه سعي مي‌كنند انحرافي را به وجود آورند.

** مهم‌ترين موضوع، مسائل ايران و آمريكا

* فارس: در خصوص روابط ايران و آمريكا به نظر مي آيد كه در حال حاضر دو طرف در حال رسيدن به مواضع مشتركي هستند. آيا اين استنباط درستي است؟
حضرت امام (ره) فرمودند كه يك رابطه گرگ و ميش وجود دارد و تا زماني اين رابطه هست، برقراري ارتباط ممكن نيست.
امروز برخي استنباط مي‌كنند كه فرصت آن رسيده كه ايران با آمريكا به صورت برابر چانه زني كند. از آن سو استنباط مي‌كنند كه آمريكايي‌ها نمي‌خواهند اين شرايط را بپذيرند.
آيا اين شرايط حاصل شده است؟

- قشقاوي: به هر حال يك واقعيت است كه سياست قبلي محافظه كاران تندروي آمريكا سياست همراه با شكستي بوده و اين هم به تدريج حتي در درون دولت بوش عملاً با حوادثي كه اتفاق مي‌افتد يعني بركناري دونالد رامسفلد وزير دفاع و يا حتي جان بولتون سفير آمريكا در سازمان ملل و كنار گذاشتن ريچارد پرل و ديگران كه معماران فكري نئومحافظه‌كاران بودند، نمود پيدا كرد.
از دو سه سال قبل و به محض اينكه متوجه شدند رويكرد غلطي در خاورميانه اعمال كرده‌اند و يك جانبه‌گرايي‌ آنها در موضوع جنگ عراق و حتي در افغانستان بي تاثير بوده، به نوعي تغييراتي در انتصابات در درون نومحافظه‌كاران صورت گرفت.
نهايتاً به آقاي اوباما رسيد كه ايشان اين انتقاد جدي و يا مخالفت افكار عمومي جهاني با سياست‌هاي يك جانبه‌گرايانه و غيرعادلانه آمريكا را مشاهده كرد و در ابتدا گفت تغيير و بعد گفت ما مي‌توانيم.
يعني مخاطبين در حالي پاي صندوق راي رفتند و به آقاي اوباما راي دادند كه با يك گوش شعار ما مي‌توانيم و با گوش ديگر شعار تغيير را داشتند، يعني به اميد توانمندي وي در ايجاد تغييرات.
الان موضوع كاملاً دست آنهاست.
به هر حال يك موضع اظهارات است، كه همين عبارت تغيير ممكن است در حد يك اظهارات تلقي شود.
الان بايد ببينيم اين تغييرات واقعاً تاكتيكي است يا راهبردي؟ اين تغييرات واقعي و عملياتي است و يا فقط حرف است؟
اين تغييرات تا چه مقدار از شعاع سياست‌هاي افراط گرايانه و يك جانبه‌گرايانه طرفداري از رژيم صهيونيستي كه نقطه اصلي سياست‌هاي خاورميانه‌ در آمريكا را تشكيل مي‌دهند تا چه مقدار در معرض تغيير قرار خواهد داد.
ما هم مثل شما و همه تحليلگران. در حقيقت امروز جامعه جهاني در انتظار است كه ببيند در عمل چه اتفاقي مي‌افتد.
شما شاهديد كه هر حركتي كه آقاي اوباما انجام مي‌دهد بازتاب‌ گسترده‌اي دارد. به عنوان مثال در خصوص انتصابات ايشان تعابير مختلفي مطرح شده است. يك عده گفتند اين نيوكلينتونيسم (كلينتونيسم جديد) است اما عده‌اي ديگر عنوان كردند نه همان كلينتونيسم سابق است.
اين موضوع، فقط موضوع ما، مفسران سياسي ايران زمين و مقامات ايراني نيست. اين موضوع بين‌المللي و جهاني است كه همگان منتظرند شعاع تغييراتي كه آقاي اوباما تاكيد كرده را ببينند كه تا چه ميزان جدي و واقعي است.
تا زماني كه موضع رسمي دريافت نكرده‌ايم، به ويژه در حوزه رسمي، نبايد انتظار فوق العاده‌اي داشت. در واقع پس از دريافت موضع رسمي آن زمان موضع گيري ما قابل بررسي است.
ما الان دنبال اين نيستيم كه در يك دوئل بگوييم چه كسي شروع كرده و چه كسي ختم كرده است.
اصلاً مايل نيستيم كه به عنوان مثال نامه‌اي كه آقاي احمدي‌نژاد به آقاي اوباما نوشت، اين گونه تحليل شود. ولي واقعيت اين است كه به هر حال نامه‌اي پس از انتخابات نوشته شده است.
واقعاً نبايد انتظار داشت كه من به عنوان سخنگوي رسمي قبل از اينكه ببينم در مرحله عمل چه تغيير اساسي و جدي اتفاق مي‌افتد، موضعي را اعلام كنم.

* فارس: فكر مي‌كنيد به نامه آقاي احمدي‌نژاد پاسخ دهد؟

- قشقاوي: در اين خصوص تحليل‌هاي متفاوتي وجود دارد. به هر حال كاري از سمت ايران انجام شده است.

* فارس: مدتي است واشنگتن در حال زمينه سازي براي انجام مذاكره مستقيم با تهران است، آيا تهران پيش شرطي براي مذاكره احتمالي با واشنگتن دارد؟

- قشقاوي: آقاي احمدي نژاد در مراسم راهپيمايي 22 بهمن اعلام كرد كه ما براي گفتگو بر اساس احترام متقابل و عدالت حاضريم. هر چيزي آدابي دارد و آداب گفتگو اين است كه از تكرار اتهامات بي اساس و ادعاهاي دروغين دست برداشته شود.
بنا نداريم پيش داوري كنيم، مايليم فرصت تغيير اساسي و راهبردي براي آقاي اوباما حاصل شود تا همه جهانيان ببينند آنچه كه در عمل اتفاق مي‌افتد، چيست. براي پيشگيري از هرگونه پيش داوري و قضاوت از پيش، همگان بايد اين فرصت را براي اوباما قائل باشند.
آداب گفتگو بايد رعايت شود، سياست چماق و هويج از آداب گفتگو به دور است و احترام بايد متقابل و برابر بوده و به غرور و عزت ملي توجه شود. حضور پرشور مردم در راهپيمايي 22 بهمن نشان داد كه مردم دوستدار آرمان‌هاي انقلاب هستند و اظهارات را رصد مي‌كنند، تحريم و چماق بي تاثير بوده است.
شما به گسترش حجم روابط اقتصادي ايران با كشورهاي مختلف، عليرغم تحريم‌هاي اعمالي نگاه كنيد، اگر تحريم‌ها موثر بود، پس چرا روابط اقتصادي هر سال نسبت به گذشته افزايش نشان مي‌دهد؟

* فارس: با توجه به اظهارات اخير اوباما آيا در دستور كار ايران برنامه ريزي براي گفتگوي مستقيم با آمريكا وجود دارد؟

- قشقاوي: موضع ما آن چيزي است كه رئيس جمهور در راهپيمايي اعلام كرد. ما اهل گفتگو هستيم و آمادگي داريم و قبلا هم اهل گفتگو بوديم، منتهي در چارچوب احترام متقابل و رعايت آداب گفتگو و عدالت. علاوه بر اين ادعاهاي دروغين و كذب نيز بايد از بين برود.
براي مسئله گفتگو درخواستي از طريق كانال رسمي در اين خصوص نداشته‌ايم و در عين حال مايل نيستيم فرصت آقاي اوباما براي اينكه اگر مايل است تغيير اساسي در سياست‌هايش داشته باشد، از بين برود. براي اينكه اين فرصت از بين نرود پيش دستي نمي‌كنيم و قضاوت عجولانه‌اي در اين خصوص نداريم.

** ايران مشت گره كرده به كسي نشان نداده است

آقاي اوباما تازه بر سر كار آمده و در گذشته دست و مشتي كه به ملت‌هاي خاورميانه نشان داده ‌شد، دست و مشت آقاي بوش بود كه حاصل آن جنگ در عراق و افغانستان بود، ما مشتي را به كسي نشان نداديم.
جناح محافظه‌كار حاكم بر آمريكا با تحميل جنگ و تداوم سياست‌هاي يكجانبه‌گرايانه در خاورميانه عمل كرده ولي ما همواره اهل منطق، گفتگو و تعامل هستيم، همواره آمادگي داريم به رفع مشكلات موجود در منطقه كه حاصل سياست‌هاي غلط دولت محافظه‌كار حاكم بر آمريكاست، كمك كنيم.
ما و همه جهان منتظريم ببينيم كه در صحنه زمين و عالم واقع و در دوران اوباما چه چيزي در عمل اتفاق مي‌افتد. ما متناسب با آنچه در عمل اتفاق مي‌افتد، بررسي موضع داريم و مواضع مقتضي و مناسب را اعلام خواهيم كرد.

* بند زدن رابطه ايران و آمريكا به انتخابات رياست جمهوري كاري ناآگاهانه است

*فارس: آيا مواضع آقاي احمدي نژاد در خصوص رابطه با آمريكا با مجوز مقام معظم رهبري صورت گرفته است؟

- قشقاوي: موضوع مهم و اساسي مانند مسائل ايران و آمريكا آن هم با ريشه 30 ساله، موضوع مهمي است كه فرآيند قانوني خودش را براساس قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران دارد و مكانيسم تصميم‌گيري و تصميم‌سازي در اين خصوص مشخص است. هر موضعي كه از سوي رئيس جمهور مطرح مي‌شود، حتماً و قطعاً در چارچوب همان فرآيند قانوني و براساس قانون اساسي است.
برخي به غلط مي‌خواهند اين فرآيند قانوني و موضوع 30 ساله را در تحليل‌هاي اشتباهشان به انتخابات آينده ايران بند بزنند، در حالي كه اين ارتباط و بند زدن با توجه به پيشينه 30 ساله و فرآيند قانوني، كار ناآگاهانه و ناشي از عدم درك واقعيت جمهوري اسلامي ايران است.
انتخابات جزو شئونات ملي و يك امر داخلي است كه در يك رقابت آگاهانه و آزادانه صورت مي‌گيرد و نتيجه آن قابل احترام است. فرآيند موضوع ايران و آمريكا، در چارچوب قانون اساسي فرآيند خاص خودش است و ملت ما در مقابل طمع كاري‌هاي احتمالي بحث انتخابات توسط قدرت‌هاي خارجي، هوشياري و آگاهي لازمه را دارند.

** شأن من پيش‌بيني و پيشگويي نيست

* فارس: پيش‌بيني شما چگونه است آيا فكر مي‌كنيد بالاخره تغييري در موضع آمريكا رخ مي‌دهد يا خير؟

- قشقاوي: نمي‌دانم. اين بر مي‌گردد به اينكه آمريكايي‌ها چقدر مي‌خواهند متناسب با واقعيات، با مسائل عملگرايانه برخورد كنند.
اوضاع خاورميانه در حال تغيير جدي است و اين واقعيتي است كه روي زمين اتفاق مي‌افتد.
به عنوان مثال برخوردي كه با حماس صورت گرفت اصلاً با واقعيات روي زمين همخواني ندارد. چه در جنگ 23 روزه و چه در حال حاضر كه عصر بازسازي است.
حماس واقعيت موجود است.
من الان مايل نيستم پيش‌بيني داشته باشم، اصلاً شأن من پيش‌بيني و پيشگويي نيست.
مواضع ايران و اتخاذ تصميم مناسب و يا موضع مناسب ما منوط به تغييراساسي، جدي و واقعي در مواضع طرف آمريكايي است نه آنچه كه فقط در حد حرف و گفتار بيان مي‌شود و در اين 30 سال هم ما به كرات اين حرف‌ها را شنيديم.

** رژيم مبتني بر ظلم و اشغالگري پايدار نخواهد بود

* فارس: جنگ 33 روزه لبنان اسطوره شكست ناپذيري رژيم صهيونيستي را شكست و امروز بعد از جنگ اخير در غزه اين زمزمه‌ها به گوش مي‌رسد كه اسرائيل باري بر دوش غرب است و غربي‌ها احساس مي‌كنند كه اينقدر هزينه كردن براي اسرائيل ارزش ندارد.
از سوي ديگر اسرائيل در درون هم ضعيف شده و رهبران كاركشته‌اي مثل اسحاق رابين و ... ندارد.
نظر شما در اين زمينه چيست؟

- قشقاوي: اينكه عرض كردم تغييراتي در خاورميانه به طور واقعي وجود دارد و روي زمين در حال اتفاق افتادن است و بايد واقع بينانه با آن برخورد كرد، شايد بخشي از آن مشرف به اين تحليل شما باشد.
در اينكه بحران هويت و مشروعيت همواره رژيم صهيونيستي را از درون تهديد مي‌كند، شكي نيست.
اين نكته‌اي است كه در مقالات مختلفي كه صهيونيست‌ها در روزنامه‌هاي صهيونيستي به آن اشاره كردند وجود دارد و چاره‌اي ندارند در مقابل بيداري انساني و اسلامي و وجدان عمومي ملت‌ها.
مخصوصاً بازتاب‌هاي جنگ اخير غزه در افكار عمومي جهان مي‌تواند در سرنوشت نامشروع اين رژيم بي تاثير نباشد.
حديث معروف الملك يبقي مع الكفر و لايبقي مع الظلم.
اساس ظلم همه جانبه باعث نابودي حكومت‌ها، ساختارها و رژيم‌ها خواهد شد. اين سنت الهي و ناموس خلقت است و خداوند دشمن ظالمان.
آنچه در عرصه حمايت يك جانبه‌گرايانه جهان غرب ار رژيم صهيونيستي شاهديم تشجيع اين رژيم به تداوم اين كشتارهاست.
همين عبارتي كه امروز در رسانه‌هاي غربي تحت عنوان Kid Killer (رژيم كودك كش) ذكر مي‌شود واقعيتي است كه حتي با تعاليم دين يهود نيز ناسازگاري دارد.
متاسفانه گاهي تعبير مي‌شود ضديت ما با صهيونيسم، خداي نخواسته، به معناي ضديت با يك دين آسماني مثل يهود است.در حالي كه اين چنين نيست. بخش اعظمي از آيات الهي در قرآن كريم و مفصل‌ترين قصص قرآني قصه حضرت موسي و قوم بني اسرائيل است.
آنچه ما امروز با آن مواجهيم يك رژيم حتي يهودي نيست، رژيمي است كه با سوء استفاده از مذهب يهود چنين مي‌كند والا تعاليم حضرت موسي و انبياء الهي هرگز آدمكشي، زن كشي و كودك كشي و كشتن افراد بيگناه را نمي‌پذيرد.
براساس آموزه ديني ما، رژيمي كه مبتني بر ظلم، بي عدالتي و اشغالگري باشد، پايدار نخواهد بود.

** نگاه 100 درصد ايدئولوژيك غرب به اسرائيل

* فارس: اين موضوع كه اسرائيل براي غرب هزينه براست آيا مي‌تواند در تعامل ايران با غرب و بخصوص آمريكا تاثيرگذار باشد؟

- قشقاوي: نگاه غرب به اسرائيل براساس منافع ملي آنها نيست، نگاهي صددرصد ايدئولوژيك است. با اينكه آنها بقيه كشورها را همواره متهم مي‌كنند يا توصيه مي‌كنند نگاه ايدئولوژيك را كنار بگذارند و بيشتر به منافع ملي فكر كنند اما در خصوص موضوع حمايت غرب از رژيم صهيونيستي كاملاً مشخص است كه اين نگاه ايدئولوژيك است.
بسياري از تحركات در برخي كشورهاي غربي خيلي شگفت انگيز است. در برخي از وزارت خارجه‌ها و پارلمان‌هاي غربي ميزان حمايت از رژيم صهيونيستي نسبت به ميزان حمايت از منافع ملي كشور خودشان به مراتب وسيع‌تر است.
در برخي كشورها ميزان احضاري كه از سفراي ما (ايران) در خصوص رژيم صهيونيستي صورت مي‌گيرد به مراتب بيشتر از احضاري است كه در خصوص روابط دوجانبه يا منافع اقتصادي ماليات دهندگان آن كشور صورت مي‌گيرد.
اين يك پديده شگفت انگيز و منحصر به فردي در ديپلماسي غرب است. سال‌ها بايد محققان و كارشناسان اين موضوع را بررسي كنند كه بالاخره مرغ به وجود آمد يا تخم‌مرغ.
اينكه اين كار را انجام مي‌دهند از سر عشق به اسرائيل است يا از سر ترس از لابي‌هاست.
اينها سؤالاتي است كه من در حال حاضر در موضع سخنگوي رسمي در مقامي نيستم كه به اين سؤالات پاسخ دهم. اين سؤالات نيازمند تحليل‌هاي كارشناسي است.
به عنوان مثال زماني موضوع هولوكاست از سوي آقاي رئيس جمهور مطرح شد من شاهد بودم كه برخي از مقامات كشورهاي غربي براي اينكه مراتب ارداتمندي خود را نشان د هند به همتايان اسرائيلي خود نامه نوشتند كه يكي از عبارات در متن نامه‌ها اين بود كه ما امنيت اسرائيل را مقدم بر امنيت و منافع كشور خودمان مي‌دانيم.
اينكه از سر ترس، يا از سردلسوزي است يا نگاهي ايدئولوژيك، هر چه هست يك موضوع بسيار ريشه دار است كه در مجال اين مصاحبه يا موضع رسمي نمي‌گنجد.
البته نقش رسانه‌ها در اين زمينه غيرقابل انكار است.رسانه‌ها خيلي تحت تاثير اين لابي قدرتمند به ويژه در خود آمريكا هستند. گرچه در سال‌هاي اخير روزانه‌اي پيدا شده كه آزادي عمل‌هاي بسيار كم، ضعيف و نسبي در نقد عملكرد رژيم صهيونيستي در برخي از روزنامه‌هاي كم تيراژ آمريكا ايجاد شده، ولي همچنان خط قرمز رسانه‌هاست. به ويژه در آمريكا و كشورهاي اروپايي به وضوح از نقد اساسي ماهيت اشغالگرانه رژيم صهيونيستي جلوگيري مي‌كنند.
اي كاش همه ملت ايران به انگليسي مسلط بودند و مي‌توانستند شبكه فاكس نيوز را ببينند كه چه برخوردي مي‌كند. بسيار درس‌آموز و عبرت آموز است.
عليرغم آن همه ادعاي آزادي بيان، زماني موضوع رژيم صهيونيستي مطرح مي‌شود تهيه كننده، مجري و ... دست بسته و اسير هستند.
انسان گاهي تعجب مي‌كند كه اين همه مفسرسياسي هيچ آزادي عملي در اين خصوص ندارند.
در اين خصوص خاطرات زيادي هست كه اميدوارم روزي به صورت كتاب درآيد.
افرادي كه در كشورهاي غربي زندگي مي كنند مستندات عجيب و غيرقابل باوري در حمايت يكجانبه رسانه‌هاي غربي از رژيم صهيونيستي دارند كه اگر منتشر شود بخصوص براي نسل جوان ما بسيار درس آموز است.
البته سمپاشي‌هاي برخي از راديوهاي بيگانه هم بد نشده است. اين راديوها كه به زبان فارسي برنامه پخش مي‌كنند در حالي كه از آزادي بيان و حقوق بشر سخن مي‌گويند زماني كه موضوع رژيم صهيونيستي پيش مي‌آيد الكن و تحت فشار هستند كه هيچ اظهاراتي در اين خصوص مطرح نكنند.

** بحث برد و باخت نيست

* فارس: عليرغم اقدامات حمايتي ايران از مردم فلسطين به ويژه در قضيه غزه، اما در پي اقدام اردوغان در اجلاس داووس برخي عنوان مي‌كنند كه تركيه گوي سبقت را از ايران ربود و همه تحسين‌ها ر ا نسبت به خود برانگيخت.
آيا شما با اين نظر موافق هستيد؟

- قشقاوي: اين روزها خيلي بحث‌ها در موضوع فلسطين مطرح مي‌شود مثل محور تركي، محور ايراني و محور عربي و اجلاس‌هايي نيز دراين زمينه برگزار مي‌شود.
دامن زدن به اين گونه بحث‌ها به ويژه بحث‌هاي اختلافي، خيلي مفيد نيست.
واقعيت اين است كه فقط بحث ترك جلسه توسط آقاي اردوغان نبود بلكه در همه تحليل‌ها مطرح شده كه تركيه به ويژه در جنگ اخير به وضوح موضع حمايتي داشت.
ما هيچ رقابتي نداريم. بحث برد و باخت نيست.
در پي اقدام اردوغان شما شاهد عكس العمل‌هاي تمجيدآميز مقامات جمهوري اسلامي ايران بوديد.
ما يك محور داريم و آن محور تقويت جهان اسلام براي مصالح عاليه اسلامي است و معتقديم صفوف همبستگي جهان اسلام، امت عربي و اسلامي بايد براي حمايت از آرمان بزرگ فلسطين باشد.
اين جبهه‌گيري‌ها، جبهه‌كشي‌ها كه در قالب ايران هراسي و محوربندي‌ها و ... هست ساختگي است و قطعاً در افكار عمومي ملت‌ها جايگاهي ندارد.
اينها تلاش‌هاي خاص رسانه‌اي است كه انجام مي‌شود.
نظرات جهان اسلام همانهايي است كه در نظرسنجي‌ها اعلام مي‌شود.
در حادثه 23 روز غزه برخي از شبكه‌هاي عربي و ... نظرسنجي‌هايي را انجام دادند كه نشان داد آرمان عمومي ملت‌ها چگونه است.

** چرا اين همه حساسيت و اعلام نگراني

* فارس: انتقاداتي به نگاه دولت نهم نسبت به شرق و از جمله آفريقا وجود دارد. آيا فكر مي‌كنيد اين نگاه درست بوده است؟

- قشقاوي: قدم زدن روي يك آسفالت با كت و شلوار شيك با فتح يك قله توسط يك كوهنورد خيلي فرق مي‌كند.
وقتي بناست شما فتح قله فناوري صلح‌آميز هسته‌اي را داشته باشيد بايد توجه كنيد كه اين قدم زدن روي آسفالت صاف نيست بنابراين بايد در دو شرايط به تجزيه و تحليل سياست خارجي پرداخت.
ما مثل كوهنوري هستيم كه عليرغم همه موانع مسير،‌قله‌هاي پيروزي را در دستيابي به اهداف صلح‌آميز خود طي مي‌كنيم. بنابراين فتح اين قله نمي‌تواند بدون ريختن عرق، نفس نفس زدن و يا برخي هزينه‌هاي مقطعي امكانپذير باشد.
به هر حال غربي‌ها به دليل حضور ما به دنبال اين هستند كه دامنه رفت و آمدها و برخي تحركات ما محدود شود.
جمهوري اسلامي ايران كشوري نبود كه بخواهد منزوي شود. طبيعت ايران، انزوا نيست. طبيعي بود ما بتوانيم از پتانسيل‌هاي بازارها و مناطق ديگر استفاده كنيم.
امروز فقط ما نيستيم. چين هم با آفريقا اجلاس سران برگزار مي‌كند، روس‌ها نيز روابط خود را گسترش مي‌دهند.
در آمريكاي لاتين همه قدرت‌ها فعال و در صحنه هستند.
اين منحصر به ايران نيست.
بالاخره 25 كشور هستند كه شما مي‌خواهيد صنعت خودروسازي و يا قطعات خود را صادر كنيد. شما كه نمي‌توانيد به آلمان صادرات اتومبيل داشته باشيد.
انتظار از يك رئيس جمهور و وزير خارجه‌اي كه كت و شلوار شيك مي‌پوشد و روي يك آسفالت گرم و هواي بهاري قدم مي‌زند با كسي كه كوهنورد است و كاملاً لباس كوهنوردي پوشيده و بنا دارد ملتش را به قله رفيع منافع ملي برساند دو موضوع جداگانه‌اي است.
اگر آنجا ديديد كوهنورد عرق ريخته و نفس نفس مي‌زند دليل براين نيست كه ضعيف عمل كرده، بلكه به اين دليل است كه در حال فتح مسيري است.
ما غيرواقع بين نيستيم. به هر حال در مسير دستيابي به موفقيت‌ها، متاسفانه به دليل اينكه نظام غيرعادلانه و تبعيض آميزي در جهان وجود دارد، بي ترديد بخشي از هزينه‌ها بايد پرداخته شود.
پرداخت هزينه امري معقول، منطقي و مشروع است و در چارچوب منافع درازمدت ملي و امنيت و مصالح ملي قرار مي‌گيرد.
در اين دو موقعيت بايد قضاوت منصفانه‌اي كرد. طبيعي است ما نداي استقلال داريم و بايد مستقل باشيم.
رسانه‌ ملي و خبرگزاري‌ها بايد فضاي نقادي را حتي بازتر ازاين كنند. اين قطعاً به نفع كشور است زيرا ما در مشروعيت و حقانيت مشكلي نداريم.
از يك سو گفته مي‌شود ايران با كشورهاي فقير و فاقد ارزش سياسي به دنبال گسترش روابط است.
ابراز نگراني‌هاي مقامات آمريكايي از گسترش روابط ايران با اين كشورها نشان مي دهد كه دايره فعاليت ايران در آفريقا و آمريكاي لاتين مهم است.
اگر واقعاً آنگونه كه منتقدان مي‌گويند خيلي بي ارزش است و اينها كشورهاي فقيري هستند پس چرا اين همه حساسيت‌و اعلام نگراني وجود دارد؟
اگر موضوعي مهم نباشد نياز به اعلام نگراني نيست.
واقعيت اين است كه اين كشورها ارزش‌هايي براي روابط با ما دارند. زمينه كار اقتصادي، صدور خدمات فني و مهندسي و مصنوعات ما در اين كشورهاست. ما نمي‌توانيم اين كشورها را ناديده بگيريم.
در مورد كار ما با ونزو ئلا گفته‌اند ديپلماسي تراكتور. صدور تراكتور به ونزوئلا يعني چه؟ يعني رفع بيكاري در تبريز.
ارائه فعاليت‌ اقتصادي در خارج از كشور مستقيماً به مسائل داخلي برمي‌گردد نه به معني ريختن پول در جيب ديگران.
در بيش از 80 درصد كابينه‌ها در كشورهاي اروپايي وزارتخانه كمك‌هاي توسعه‌اي وجود دارد و هيچ زمان افكار عمومي نمي‌گويند كه از 50 درصد ماليات وصولي ما در كشورهاي مختلف آفريقايي و جاهاي ديگر هزينه مي‌كنيد.
براي مردم و افكار عمومي غرب اين موضوع پذيرفته شده كه كشورشان از طريق كمك‌‌هاي توسعه‌اي اين هزينه‌ها را براي پيشبرد مقاصد خود بپردازند.
پس چطور اين انتقاد نسبت به جمهوري اسلامي ايران وجود دارد؟
من شخصاً‌ از انتقادات بيرحمانه استقبال مي‌كنم.

* فارس: آقاي سلطانيه اعلام كرد كه تا كمتر از دو هفته ديگر گزارش البرادعي درباره برنامه هسته‌اي ايران منتشر مي‌شود. پيش بيني شما از محتواي اين گزارش چيست؟

- قشقاوي: از الان نمي توان پيش‌بيني كرد، زيرا هم زمان زيادي تا آن موقع وجود دارد و هم اينكه ما نيت آقاي البرادعي را نمي‌دانيم.
آن چيزي كه بررسي مي‌كنيم، جنبه نقد اظهارات ايشان است كه به طور مشخص اخيراً دو مصاحبه خيلي مهم با سي.ان.ان و واشنگتن پست در خصوص فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران،‌ داشت و به صراحت براي چندمين بار اعلام كرد كه هيچ دليلي بر انحراف ايران از فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي به سمت سلاح هسته‌اي وجود ندارد و حتي توصيه اكيد داشت كه بقيه كشورها به ويژه كشورهاي غربي هم واقع‌بين باشند.
همچنين در اجلاس داووس نيز كه از سي.ان.ان پخش شد ايشان باز همان موضعي كه من بارها به عنوان سخنگو در كنفرانس‌هاي هفتگي عنوان مي‌كردم به نوعي مطرح كرد، يعني تفكيك موضوع حقوقي از موضوع سياسي.
ايشان در آن اظهارات به صراحت گفت كه به لحاظ حقوقي مشكلي در كار ايران وجود ندارد و ايران تا الان همكاري خوبي داشته است.
واقعيت همين است چرا كه نمي‌توان براي بحث‌هاي سياسي محدوديتي قائل شد، چون ذات مباحث سياسي، ذات بحث‌هاي كش‌دار است و عمدتاً به جاي اينكه متكي بر ارزش‌هاي حقوقي و قواعد شناخته شده بين‌المللي باشد، ريشه در منافع و مواضع كشورها دارد كه طبعاً خيلي از اينها نسبت به جمهوري اسلامي ايران مواضع مشخصي دارند.
به همين دليل است كه ما دست به نقد قبل از اين گزارش، اظهارات ايشان را داريم كه در سطح جهاني منتشر شده و ما از اظهارات آقاي البرادعي ارزيابي مثبتي داريم. يعني اعلان اين نكات كه مواضع جمهوري اسلامي ايران تاكنون صادقانه بوده است.

* فارس: سه ماه است كه درباره پرونده هسته‌اي ايران با سكوت خبري مواجهيم. به نظر مي‌آيد ما هم به اين سكوت رضايت داده‌ايم، آيا اين سياست درست بود؟
در اين مدت غرب در يك خلاء تصميم‌گيري و عدم تمركز قرار داشت كه ناشي از پايان رياست جمهوري بوش و آمدن اوباما بود و غرب خيلي موضع مشخص و باثباتي درباره پرونده هسته‌اي ايران نداشت.
آيا بهتر نبود در اين مدت بحث پرونده هسته‌اي را زنده نگه مي‌داشتيم و به غرب فشار وارد مي‌كرديم كه راجع به مسائل مختلف اعلام موضع كند و ما از اين عدم تمركز آنها صيد خوبي به دست آوريم؟

- قشقاوي: خبر تابع فعاليت‌هاي روي زمين است، نمي‌توان خبر ساخت.
اخبار بيان رويدادها و حوادث است. از مدت‌ها قبل، بحث حوادث گرجستان بود، بعداً بحران اقتصادي پيش آمد و پس از آن در آستانه انتخابات رياست جمهوري آمريكا قرار گرفتند.
اينها مجموعه حوادثي بود كه به صورت طبيعي بيشتر از اخباري نظير هسته‌اي و حتي بسياري از مسائل ديگر، توجه رسانه‌هاي جهاني را به خود جلب كرد.
نكته ديگر اينكه بالاخره درهر مذاكراتي طرفين، تصميم مي‌گيرند موضوع را خبري كنند يا نكنند.
سكوت خبري در سطح رسانه‌ها منتج از تصميمات دوجانبه است، يعني بعضاً طرفين مذاكرات تصميم مي‌گيرند موضوع را خبري نكنند.
اين در عالم سياست بسيار اتفاق مي‌افتد.

* اين بدان معناست كه اتفاقاتي رخ داده است؟

- قشقاوي: قطعاً مذاكراتي بوده به ويژه در طول اين سه چهار ماه.
در ايران سياست‌هاي تبليغي و خبري كردن برعهده دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي است و طرف غربي نيز براساس صواب ديدش اعلام مي‌كند.
بنابراين با شما هم عقيده هستم كه مجموعه اين حوادث جهاني كه ذكر كردم بي تاثير نبوده است. بسياري از مسائل ديگر از جمله بحث هسته‌اي ايران طبعاً تحت الشعاع اين حوادث قرار مي‌گيرد.
انتهاي پيام/

دوشنبه|ا|12|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]