بـه خـود اعـتـمـاد كـن!‏

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بـه خـود اعـتـمـاد كـن!‏

داشتن عزت نفس و توجه به «خود ارزشمندي» از اساسي‌ترين عوامل در رشد مطلوب شخصيت نوجوانان است. قدرت تصميم‌گيري و ابتكار، خلاقيت و نوآوري، سلامت فكر و بهداشت رواني، رابطه مستقيمي با ميزان و چگونگي عزت‌نفس و احساس خود ارزشمندي فرد دارد. امروزه مشاوران در درمان بسياري از اختلالات شخصيتي و رفتاري نوجوانان نظير كمرويي و گوشه گيري، لجبازي و پرخاشگري و تنبلي، به عنوان اولين يا مهم‌ترين گام، به ارزيابي و پرورش احساس عزت نفس، تقويت اعتماد به نفس و مهارت‌هاي فردي و اجتماعي آنان مي‌پردازند. در عصر جديد كه روند تحولات سريع است، يكي از مؤثرترين راه‌هاي كمك به نوجوانان، حفظ عزت نفس آن‌هاست. زماني كه اين نيرو در وجود او قوي باشد و خود او سازوكارهاي ايمن‌ نگه داشتن آن را بشناسد، مي‌تواند در زندگي به آن تكيه كند. در اين مقاله به موضوع عزت نفس اين اكسير زندگي مي‌پردازيم.

عزت نفس چيست؟

عزت‌نفس را مي‌توان احساس مثبت يك فرد درباره شايستگي و ارزشمندي خود تعريف كرد. اين شايستگي عبارت است از: احساس عمومي فرد درباره لياقت و توانايي خود به بيان ساده، شايستگي عبارت است از داشتن اعتماد به نفسي كه عموماً فرد را قادر مي‌سازد، با تكيه برآن، نتايج مورد انتظار را به دست آورد.

دليل اهميت عزت نفس

احساس ارزشمند بودن از مجموع افكار، احساسات، عواطف و تجربياتمان در طول زندگي ناشي مي‌شود: مي‌انديشيم كه فردي با هوش يا كودن هستيم، احساس مي‌كنيم كه شخصي منفور يا دوست‌داشتني هستيم، خود را دوست داريم يا نداريم. مجموعه‌اي از هزاران برداشت، ارزيابي و تجربه‌اي كه از خويش داريم، باعث مي‌شوند كه نسبت به خود احساس خوشايند ارزشمند بودن يا برعكس، احساس ناخوشايند بي‌كفايتي داشته باشيم. همه افراد، صرف‌نظر از سن، جنسيت، زمينه فرهنگي و نوع كاري كه در زندگي دارند، نيازمند عزت‌نفس هستند. عزت نفس واقعاً برهمه سطوح زندگي اثر مي‌گذارد. در حقيقت، بررسي‌هاي گوناگون روان‌شناسي حاكي از آن هستند كه چنانچه نياز به عزت نفس ارضاء نشود، نيازهاي گسترده‌تر نظير نياز به آفريدن، پيشرفت يا درك استعداد بالقوه، محدود مي‌ماند. به خاطر بياوريد، هنگامي كه كسي كارتان را تحسين مي‌كند يا وقتي مي‌دانيد طرحي را به بهترين نحو به پايان رسانده‌ايد، چه احساس خوشي به شما دست مي‌دهد. افرادي كه احساس خوبي نسبت به خود دارند، معمولاً احساس خوبي نيز به زندگي دارند. آن‌ها مي‌توانند با اطمينان، با مشكلات و مسئوليت‌هاي زندگي مواجه شوند و از عهده آن‌ها برآيند.

ويژگي‌هاي فردي كه از عزت نفس بالايي برخوردار است، به شرح زير است:

1- مستقل عمل مي‌كند. در مورد مسائلي چون استفاده از وقت، پول، حرفه، لباس و... خود دست به انتخاب مي‌زند و تصميم مي‌گيرد. دوستان و سرگرمي‌هايش را شخصاً پيدا مي‌كند.

2- مسئوليت‌پذير است. سريع و با اطمينان عمل مي‌كند. گاهي مسئوليت كارهاي عادي روزانه را به عهده مي‌گيرد.

3- به پيشرفت‌هايش افتخار مي‌كند. هنگامي كه از پيشرفت‌هايش حرفي به ميان مي‌آيد، با مسرت تصديق مي كند و حتي به سبب آن‌ها، گاهگاه از خودش تعريف مي‌كند.

4- مشاغل ناآشنا، آموزش‌ها و فعاليت‌هاي جديد، توجهش را جلب مي‌كند و با اطمينان خود را درگير آن‌ها مي‌كند.‏

‏5- دامنه وسيعي از هيجان‌ها و احساسات را نشان مي‌دهد. مي‌تواند از ته دل بخندد، فرياد بكشد و گريه كند، به گونه‌اي خود به خود محبتش را بروز دهد. بطور كلي، به راحتي هيجان‌هاي دروني خود را بروز مي‌دهد. ناكامي را به خوبي تحمل مي‌كند.

هنگام روبه‌رو شدن با ناكامي‌ها مي‌تواند واكنش‌هاي گوناگوني نظير شكيبايي، خنديدن به خود، بلند حرف زدن و... از خود نشان دهد و قادر است، از آنچه كه موجب ناكامي‌اش شده است، سخن بگويد. احساس مي‌كند كه مي‌تواند ديگران را تحت تأثير قرار دهد.

6- از نفوذي كه بر افراد خانواده، دوستان، رؤسا، كارفرمايان و... دارد، مطمئن است.

ويژگي‌هاي فردي كه از عزت‌نفس پائيني برخوردار است، به شرح زير است:

1- توانمندي‌ خود را دست كم مي‌گيرد.

2- احساس درماندگي مي‌كند.

3- به آساني تحت تأثير ديگران قرار مي‌گيرد.

4- دامنة محدودي از احساسات و عواطف را نشان مي‌دهد.

5- از موقعيت‌هاي جديد و تازه دوري مي‌كند.

6- بلافاصله بهانه جويي مي‌كند و نااميد مي‌شود.

7- در ضعف‌هاي خود دنبال مقصر مي‌گردد و ديگران را سرزنش مي‌كند.

راهكارهاي مشاوره‌اي

توجه به نكات زير مي‌تواند شما را در افزايش حس اعتماد به نفس ياري ‌كند.

*سعي كنيد احساسات خود را بروز دهيد.

*از فرزندانتان به صراحت تمجيد كنيد.

*وقتي روابط خوبي را با ديگران ايجاد مي‌كنيد، آنان را تأييد كنيد.

*برخي از مسئوليت‌هاي خود را به ديگران واگذار كنيد.

*براي تقويت اين حس در فرزندانتان، آنان را در فرآيند تصميم‌گيري ياري دهيد.

‏ مجيد احساني

چهارشنبه|ا|14|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 195]