نوشابه‌هاي گازدار با ما چه مي‌كنند؟

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نوشابه‌هاي گازدار با ما چه مي‌كنند؟

يكي از مشكلات تغذيه‌اي در ايران مصرف بيش از حد مجاز و بالا‌تر از استاندارد جهاني نوشابه‌هاي گازدار و كافئيني است.

‏مصرف سرانه نوشابه در ايران بيش از 33 ليتر است در حالي كه مصرف اين نوشابه‌ها در كشور‌هاي ديگر به ميزان 11 تا 12 ليتر در سال است. اين مطلب مؤيد آن است كه هر ايراني در سال 3 تا 4 برابر استانداردهاي جهاني از نوشابه‌هاي گاز دار استفاده مي‌كند.

نوشابه‌هاي گاز دار تركيبي از گاز دي اكسيد كربن، مواد افزودني، شكر صنعتي و آب است. هر قوطي نوشابهُ گاز دار معادل 10 قاشق شكر، 150 كالري، 30ـ55 ميلي گرم كافئين و غرق در رنگ‌هاي مصنوعي است. اين مقدار شكر، كالري و مواد افزودني مضر در يك محصول كه هيچ ارزش غذايي ندارد، نگران‌كننده است. علاوه بر آن وجود بعضي از مواد نگهدارنده و نيز اسيد بنزوئيك از جمله عواملي است كه افراط كنندگان در مصرف نوشابه‌هاي گازدار را به سوي بيماري‌هاي صعب‌العلاج و سرطان‌ها سوق مي‌دهد. برخي از تاُثيرات زيان بار اين نوشابه‌ها عبارت‌اند از:

‏اثر بر استخوان‌ها

مصرف مداوم و روزانه نوشابه‌هاي گاز دار به علت وجود اسيد فسفريك در تنظيم كلسيم و فسفر بدن اختلال ايجاد مي‌كند. اين اختلال به سه صورت ممكن است رخ دهد:

1) اسيد فسفريك نوشابه‌هاي گاز دار در بدن موجب خروج يون كلسيم از استخوان‌ها مي‌شود.

2) اگر اين نوشابه‌ها حاوي كافئين هم باشند، سبب كاهش جذب كلسيم در استخوان‌ها مي‌شود.

3) املاح فسفات موجود در نوشابه‌هاي گازدار، مانع از جذب كلسيم وعده غذايي مي‌شوند، بنابراين با مصرف مرتب اين نوشابه‌ها، بدن با اختلال در جذب كلسيم رژيم غذايي مواجه مي‌‌شود.

اختلال در جذب كلسيم باعث كمبود كلسيم بدن شده و در نهايت مشكلات استخواني نظير پوكي‌استخوان را به وجود مي‌‌آورد. همچنين نوشابه‌هاي گاز دار به دليل داشتن خاصيت اسيدي، سختي ميناي دندان‌هاي شيري كودكان را از بين مي‌‌برند.

به منظور تاييد نظريه مزبور، مطالعه‌اي روي 40 دندان شيري فاقد پوسيدگي و سايش صورت گرفت و پس از اندازه‌گيري سختي ميناي آنها، اين دندان‌ها در معرض نوشابه‌هاي گازدار قرار داده شدند و سختي آنها مجدداً مورد ارزيابي قرار گرفت. در پايان ملاحظه شد كه سختي دندان‌هاي شيري، به طور قابل توجهي بعد از مصرف نوشابه‌هاي گازدار كاهش مي‌‌يابد. با توجه به اين كه از دست رفتن سطح دنداني به محض رويش دندان در دهان آغاز مي‌‌شود، ممكن است آسيب به دندان‌هاي دائمي در دوران كودكي نيز ديده شود كه اين مسئله نه تنها براي رشد آتي دندان‌ها مخاطره‌انگيز است بلكه نياز به ترميم‌هاي وسيع را در آينده به دنبال خواهد داشت. از طرف ديگر اسيد فسفريك و ميزان بالاي قند در اين نوشابه‌ها به ترتيب منجر به سستي دندان‌ها شده و پوسيدگي دندان‌ها را تسريع مي‌‌كنند.

اثر بر كليه‌ها

بالا رفتن ميزان اسيد فسفريك در خون بر عملكرد كليه‌ها تاثير منفي دارد. از آنجايي كه كليه‌ها قادر به دفع سريع آن نيستند، باعث وارد آمدن فشار مضاعف به كليه‌ها مي‌‌شود. همچنين مصرف نوشابه‌هاي گاز دار سبب مي‌‌شود تا كلسيم از استخوان‌ها خارج شده و درون خون جريان يابد كه اين امر به نوبه خود موجب رسوب كلسيم اضافي در كليه‌ها مي‌شود و در نهايت به تشكيل سنگ‌هاي كلسيمي در كليه‌ها مي‌انجامد.

اثر بر دستگاه گوارش

به علت دماي پايين اين نوشابه‌ها در دستگاه گوارش تاثير آنزيم‌هاي گوارشي كم شده و موجب پيدايش استرس در سيستم گوارشي مي‌‌شود و در نتيجه غذاي كمتري جذب بدن مي‌‌شود. باقي مانده غذاي هضم نشده باعث ايجاد سموم و گاز‌هاي بدبو مي‌‌‌شود كه از طريق جذب روده‌اي وارد خون شده و به تمام بدن منتقل مي‌‌شود. سرانجام پخش سموم در بدن باعث پيشرفت بيماري‌هاي گوناگون خواهد شد.

علاوه بر آن اسيد فسفريك نوشابه‌هاي گازدار، اسيد كلريدريك موجود در معده را خنثي مي‌كند و در نتيجه عملكرد صحيح معده را تحت تأثير قرار مي‌‌دهد. هنگامي كه معده ناكارآمد شد، غذاي مصرفي گوارش نيافته، سبب سوء هاضمه، نفخ و كاهش جذب مواد مغذي مي‌‌‌شود.

از طرف ديگر اسيديته نوشابه‌هاي گاز دار كه بين 2/5 تا 3/5 است، موجب پديد آمدن محيطي اسيدي در معده مي‌شود و از آنجايي كه در كل مسير سيستم گوارشي، تنها معده قادر به مقاومت در برابر چنين محيط اسيدي است، در ديگر اعضاي سيستم گوارش بدن مانند دهان، گلو و مري در پي مصرف نوشابه‌هاي گازدار، محيط اسيدي نابهنجار و مخربي ايجاد مي‌‌كند.

علاوه برآن نوشابه‌هاي گاز دار خطر سرطان مري را افزايش مي‌دهند. همچنين باعث اتساع معده مي‌شوند كه اين امر به نوبه خود باعث برگشت محتويات اسيدي از معده به داخل مري مي‌شود. برگشت محتويات اسيدي معده به داخل مري يا رفلاكس با سرطان مري ارتباط مستقيم دارد. كشور‌هايي كه در آنها ميزان مصرف نوشابه گاز دار به ازاي هر فرد در سال بيشتر از 80 ليتر است، با افزايش ميزان سرطان مري مواجه بوده‌اند.

و در آخر جالب است بدانيد محققان ثابت كرده‌اند كه اگر يك تكه ناخن 72 ساعت در نوشابه حاوي اسيد فسفريك باقي بماند به طور كامل حل خواهد شد.

نويسنده: سيما كربلايي صالح

سه|ا|شنبه|ا|8|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 65]