احداث تفرجگاه درپارك ملي «تندوره» حيات وحش منطقه را نابود مي‌كند‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: احداث تفرجگاه درپارك ملي «تندوره» حيات وحش منطقه را نابود مي‌كند‌

سرويس شهرستانها: افزايش تعداد دام و تعرض دامداران، افزايش تخلفات، ناباوري تصميم‌گيران ذيربط به لزوم حفاظت از منابع طبيعي و توجه نكردن ساير ارگان‌هاي دولتي به ارزش‌هاي غيرقابل جايگزين پارك ملي تندوره، مرزهاي اين بهشت بكر را سال به سال محدودتر و كوچكتر كرد؛ اين در حالي است كه پارك‌هاي ملي در تمامي دنيا رو به توسعه و گسترش‌اند. ‌

به گزارش خبر گزاري ايسنا، پارك ملي تندوره در استان خراسان رضوي ، با 73 هزار هكتار مساحت در سال 48 به عنوان منطقه حفاظت شده مشخص شد و امروز مساحت آن 37هزار و 800 هكتار است ! ‌

بنا بر ماده هشت آيين‌نامه اجرايي قانون حفاظت و بهسازي محيط زيست، تجاوز و تخريب محيط زيست و به طور كلي انجام هر عملي كه موجب از بين رفتن رستني‌ها و تغيير اكوسيستم باشد از جمله ساخت جاده در پارك‌هاي ملي ممنوع است، با اين وجود مسئولان براي اينكه بتوانند جاده را در دل پارك ملي تندوره احداث كنند و هيچ منع قانوني براي اين كار نداشته باشند، در يك تصميم عجيب پارك را به دو قسمت پارك ملي و يك منطقه حفاظت شده! تقسيم كردند، با اين اوضاع، جاده در حاشيه منطقه حفاظت شده و پارك ملي تندوره احداث شد و قانون هم نتوانست جلو اين كار را بگيرد، چون به طور قانوني جاده از درون پارك احداث نشد بلكه با دو نيم شدن پارك در حاشيه پارك ملي و منطقه حفاظت شده جاي گرفت. اكنون ديدن آثار جاده بر طبيعت و حيات وحش تندوره به قدري واضح است كه ديگر نياز به هيچ قانوني ندارد و بايد به اين همت بالا در تخريب محيط زيست دست مريزاد گفت! ‌

به دليل ملاحظات اجتماعي 28 هكتار از اراضي پارك با حكم دادگاه به مردم واگذار شد، ‌ در حالي كه بنا بر قانون، واگذاري اراضي ملي به سايرين غيرقانوني است، درحالي كه اين 28هكتار با پيشروي مردم به سمت مرزهاي پارك تندوره عملا بيش از اين ميزان است. ‌

از آتش‌سوزي، نابودي پوشش گياهي، تلفات حيات وحش به دليل تصادف با خودروها، كمبود نيرو و امكانات حفاظتي و تعرض شكارچيان و دامداران كه بگذريم، اكنون بلاي تازه‌اي در راه است: ساخت تفرجگاه با اعتباري بالغ بر 8 ميليارد ريال دراين منطقه؟!!

پارك ملي تندوره به لطف كوهستاني و صعب‌العبور بودنش تاكنون بكر و دست‌نخورده باقي مانده ‌است، اما ساخت تفرجگاه، يعني احداث جاده، احداث مراكز اقامتي و تفريحي، سرويس بهداشتي و دفع زباله و فاضلاب، افزايش حضور مردم كه افزايش تخريب طبيعت را در پي خواهد داشت.

مجموعه اين عوامل زمينه ساز ايجاد تنش براي حيات وحش منطقه و راحت‌تر كردن حضور شكارچيان به دليل افزايش راه‌هاي دسترسي؛ و حضور مردمي كه به ظاهر توريست هستند، خواهد بود، اما با راهيابي تخريبچيان طبيعت، دربستر اين پارك ملي دريك كلام بايد با اين پارك ملي، خداحافظي كرد.‌

تندوره بهترين زيستگاه پلنگ ايراني است، واكنون اين پرسش پيش مي‌آيد كه با ايجاد تفرجگاه دراين بستر طبيعي ناب، آيا بايد پلنگ را هم مثل ببر و شير ايراني از دست بدهيم تا متوجه اشتباهات خودمان بشويم؟ ‌

تفرجگاه علي‌بلاغ و چرلاق به زودي در اين منطقه احداث مي‌شود و انجام ارزيابي زيست‌محيطي بر آن مهر تاييد زده ‌است، در حالي‌ كه چند سال پيش تفرجگاه با انجام ارزيابي زيست‌محيطي ساخته شد و عواقب زيانبار آن، امروز بر پيكر حيات وحش منطقه غيرقابل انكار است. ‌

در نهايت بايد گفت:آيا، سازماني كه مسئول حفاظت از محيط زيست و حيات وحش است، اكنون با جديت و افتخار كمر همت به ساخت تفرجگاه در تندوره بسته است؟!‌

* ورود شكارچيان غيرمجاز

يك فعال زيست محيطي مي‌گويد: با ساخت تفرجگاه دراين منطقه، خيلي راحت، راه‌ براي حضور شكارچيان غير مجاز در منطقه باز خواهد شد.‌

مهدي چلاني، يكي از كارشناسان و متخصصان محيط زيست در اين باره گفت: احداث تفرجگاه در پارك ملي تندوره بزرگترين خيانتي است كه در حق طبيعت اين منطقه انجام مي‌گيرد. ‌

وي با اشاره به اهميت تندوره، به عنوان تنها پارك ملي خراسان و تنها منطقه زيستگاه پلنگ‌ ايران، گفت: شكارچيان متخلف تا قلب تفرجگاه با ماشين مي‌آيند و از آنجا تا بهترين زيستگاه‌هاي كل و بز منطقه راهي نيست و تحقق اين امر با نابودي حيات وحش منطقه، مترادف خواهد بود. ‌

وي تفرجگاه را از بهترين زيستگاه‌هاي‌ گربه وحشي، گربه جنگلي، گربه پالاس، روباه و گراز اعلام كرد و گفت: آب چشمه چهلمير كه نيازمندي‌هاي حيات وحش منطقه و مردم روستاهاي پايين دست را تامين مي‌كرد و بهترين آب منطقه بود، اكنون به سمت سرويس‌هاي بهداشتي تفرجگاه هدايت مي‌شود. ‌

وي افزود: جاده دسترسي به تفرجگاه چهلمير بدون در نظر گرفتن مسايل زيست محيطي با بولدوزر تعريض شده‌ است وهمين امر بزودي به نابودي پوشش گياهي، گل و لاي شدن منطقه و نابودي حيات وحش بر اثر تصادف با خودرو‌هاي موتوري را درپي خواهد داشت. ‌

چلاني با اشاره به وعده مديركل محيط زيست استان مبني برآسفالت نشدن اين جاده گفت: سه سال پيش هم در مورد مسير دودانلو تا اول چهلمير اين حرف‌ها بيان شد، اما اين جاده در حال حاضر آسفالت شده است. ‌

وي خاطرنشان كرد: نبود فرهنگ طبيعتگردي و احترام به طبيعت در بين بازديدكننده‌ها، خود معضلي بزرگ براي حيات وحش منطقه محسوب مي‌شود. ‌

وي با اشاره به آتش‌سوزري تفرجگاه چهلمير گفت: چهلمير بهترين زيستگاه حيات وحش منطقه است، هر بهار امكان نداشت زمين پوشيده از موسير نباشد، شاخ وبرگ درختان انگور قديمي از صخره‌ها آويزان بود و برتنه عظيم درختان خودنمايي مي‌كرد، اما امروز چهلمير عملا نابود شده‌ است. ‌

وي با اشاره به افزايش رفت و آمد مردم به تفرجگاه چهلمير درطول دو سال اخير و افزايش مرگ و مير حيوانات بر اثر تصادف با ماشين‌ها، گفت: علي بلاغ و چرلاق هم با ساخت تفرجگاه با اين مشكلات روبرو خواهند بود. ‌اين فعال زيست محيطي افزود: مديريت محيط زيست يك مديريت سنتي است و پژوهش‌ها و پايان نامه‌هاي علمي و كاربردي در گوشه‌اي از ادارات محيط زيست خاك مي‌خورند. ‌

* ايجاد تفرجگاه چهلمير براي كسب درآمد ‌

حميد جوان، يكي از محيط‌بان‌هاي پارك ملي تندوره نيز، گفت: تفرجگاه چهلمير به يك شركت خصوصي كه هيچ نگاه زيست محيطي و حفاظتي به اين موضوع ندارد، واگذار شده است و ما عملا ديده‌ايم كه هدف اينگونه سرمايه گذاران، از ايجاد تفرجگاه چهلمير فقط كسب درآمد است. ‌

وي با بيان اين‌كه 50 درصد درآمد حاصل از تفرجگاه به سازمان محيط ‌زيست و 50 درصد به اين شركت خصوصي تعلق مي‌گيرد، افزود: قبلا سالي يك يا دو مورد آتش‌سوزي در منطقه رخ مي‌داد، اما تنها درسه ماه تابستان امسال، چهار مورد آتش‌سوزي در منطقه داشتيم كه دومورد آن در گستره وسيعي از چهلميرروي دادوبراثر آن حدود يك هكتار از پوشش گياهي و جنگل‌ منطقه سوخت و درختان 30 ساله به راحتي نابود شدند. ‌وي گفت: طبق قوانين و ضوابط تا حدود هفت كيلومتري پارك‌هاي ملي نبايد جاده آسفالت وجود داشته ‌باشد، اما ساخت جاده اسفالته تا ابتداي چهلمير، باعث افزايش آسيب به منطقه و افزايش تخلفات در پارك ملي تندوره شده ‌است. ‌

وي ادامه داد: در حال حاضر عملا با پيشروي مردم به سمت پارك، زمين‌هاي تصرف شده بيش از اين‌هااست و به گزارش‌هايي كه به اداره داده‌ايم، ترتيب اثري داده ‌نشده ‌است. ‌

اين محيط‌بان پارك ملي تندوره كمبود نيروي انساني و نبود تجهيزات و امكانات لازم را از مهمترين مشكلات براي حفاظت از تندوره برشمرد و گفت: براي پوشش كل منطقه، فقط يك موتوسيكلت داريم و اغلب با اسب يا پياده به منطقه سركشي مي‌كنيم وتنها در 15 درصد تخلفات و تجاوزات به طبيعت موفق به دستگيري متخلفان مي‌شويم.‌

* ذخيره گاه ژنتيكي ‌

سيد حسين آقاميري، مديركل حفاظت محيط زيست خراسان رضوي در اين باره گفت: در ارتباط با پارك‌هاي ملي، هميشه اين نگاه متوجه سازمان است كه ما اين عرصه‌ها را به طور غيرانتفاعي براي خود يا براي افراد يا سازمان خاص نگهداري مي‌كنيم، در حالي‌كه هدف سازمان محيط زيست حفاظت از اين عرصه‌ها به عنوان ذخيره‌گاه ژنتيكي براي نسل آينده است. ‌

وي افزود: براي جلوگيري از بروز چنين ديدگاه‌هايي در ارتباط با كار سازمان، مطالعات طرح جامع و تفضيلي براي ايجاد تفرجگاه را در دستور كار خود قرار داده‌ايم. ‌

وي ادامه داد: محل تفرجگاه در حاشيه پارك ملي قرار دارد و بر اساس نظر مشاور معتبر زيست‌محيطي تعيين مي‌شود. ‌

وي آتش‌سوزي، احداث راه و جاده، ساخت سكو، سرويس ‌بهداشتي، آب‌رساني و مسائل دفن زباله را از معضلات حاصل از احداث تفرجگاه در طبيعت و حضور انسان در اين عرصه‌ها برشمرد و گفت: در تفرجگاه چهلمير كه 30 هكتار وسعت دارد، براي جلوگيري از ورود فاضلاب، محيط پارك‌هاي زيرزميني، سرويس‌هاي بهداشتي را به سپتيك تانك مجهز كرده‌ايم، زباله‌ها نيز مرتبا جمع‌آوري مي‌شود تا آسيب‌رساني به اين عرصه‌ها كاهش يابد، اما ، اين‌ كه تفرجگاه مشكلاتي را براي محيط زيست ايجاد مي‌كند، شكي درآن نيست. ‌

وي با بيان اين‌كه احداث دو تفرجگاه علي بلاغ و چرلاق براي جلوگيري از فشار ناشي از جمعيت زياد در تفرجگاه چهلمير، ضروري بوده ‌است، گفت: زيرساخت‌هايي مثل آب، برق، سرويس بهداشتي، سكوي نشينمن، زمين بازي كودكان، پاركينگ و ساير ملزومات يك كمپ طبيعتگردي در تفرجگاه صد هكتاري چهلمير ايجاد شده‌ است. ‌

وي پراكنده ‌كردن جمعيت حيات وحش و فشار به اكوسيستم براثر افزايش ترددها را از معضلات زيست محيطي ناشي از احداث جاده مشهد به درگز برشمرد و گفت: حتي كساني كه به منافع درگز بيش از منافع زيست‌محيطي و مسئله پارك ملي تندوره اهميت مي‌دهند، اكنون اعتقاد دارند كه محل عبور جاده كارشناسي نبوده و اگر از طرف گردنه الله‌اكبر احداث مي‌شد، فاصله درگز و مشهد را 60 كيلومتر كمتر مي‌كرد و به طبيعت تندوره نيز آسيبي وارد نمي‌شد. ‌

آقاميري افزود: دره تيبان كه اكنون به جاده تبديل شده ‌است، زماني بيشترين تراكم حيات وحش تندوره را در خود جاي مي‌داد. ‌

وي كفچه مار، دال، قرقاول بال سفيد و هما را از گونه‌هاي در خطر انقراض تندوره اعلام كرد و گفت: نزديك به 60 قلاده پلنگ در منطقه تندوره حضور دارند كه در وضعيت زيستي مطلوبي هستند. ‌

آقاميري با بيان اين‌كه پارك ملي تندوره از ضريب حفاظت خوبي برخوردار است، افزود: در طول 6 ماه گذشته، 28 شكارچي غيرمجاز در تندوره دستگير شدند كه اين رقم، به معناي افزايش شكار غيرمجاز نيست، بلكه ناشي از تغيير مديريت، سازماندهي و افزايش ارتباطات بي‌سيم در پنج پاسگاه مستقر در تندوره است.

* تندوره، گلستاني ديگر‌

دكتر حميد طراوتي، دبير تشكل زيست‌محيطي طراوت بهار، با بيان اين‌كه به دليل رفت و آمد بيش از حد مردم، ساخت تفرجگاه و وقوع سيل، چيزي از پارك ملي گلستان باقي نگذاشته ‌است، افزود: با احداث تفرجگاه در تندوره، اين منطقه به پارك گلستان تخريب شده ديگري تبديل خواهد شد. ‌

وي افزود: تندوره يك پارك ملي بكر و دست نخورده، منحصر به فرد است كه از دارايي‌هاي ملي و موهبت‌هاي طبيعي كشور به حساب مي‌آيد و شايسته نيست با ساخت تفرجگاه آن‌ را تخريب كنيم. ‌

طراوتي، با بيان اين‌كه ارزيابي‌هاي زيست محيطي سازمان دقت چنداني ندارد، گفت: اين نوع ارزيابي‌ها در سازمان باب شده است، اما يكي از اصول ارزيابي، شفاف بودن آن است . ‌

پنجشنبه 3 بهمن 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 320]