جشنواره كتاب دفاع مقدس، بازتاب متن زندگي مردم است

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: جشنواره كتاب دفاع مقدس، بازتاب متن زندگي مردم است

گفتگويي كه از نظر مي گذرانيد، درباره اهداف جشنواره ربع قرن دفاع مقدس با حسين نصر الله زنجاني است كه توسط ستاد خبري جشنواره صورت گرفته است.

*لطفاً توضيح مختصري در باره جشنواره ربع قرن كتاب دفاع مقدس بدهيد.

به دنبال برگزاري 12 دوره جشنواره كتاب سال دفاع مقدس كه از سال 69 برگزار شده، در مورد برگزاري دوره يازدهم طرحي به ذهن بعضي از برگزاركنندگان جشنواره و علاقمندان به حوزه تاريخ دفاع مقدس رسيد و اين طرح كه مبني بر بررسي كتابهاي 25 سال گذشته بود، به بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس ارائه شد.

در اين جشنواره قرار است بهترين كتابها از سال 1360 تا 1385 معرفي شوند. در كنار برگزيدگان جشنواره در حوزه ترجمه، تجديد چاپ و نقد موضوعات مختلف ادبي دفاع مقدس نيز توجه ويژه مي‌شود.

طرح اوليه نشان مي‌دهد كه دوستان تنها يك نگاه جشنواره‌اي به اين جريان نداشته‌اند بلكه هدف، برگزاري مراسمي است كه بتواند خلاءهايي را كه در حوزه دفاع مقدس وجود دارد بيان كرده و براي آن‌ها برنامه‌ريزي و جريان سازي كند.

طرح جشنواره پس از تاييد اوليه در بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌‌هاي دفاع مقدس به وزارت ارشاد ارائه شد و با استقبال مسئولين آن مواجه و منجر به انعقاد تفاهم‌نامه‌اي ميان رئيس بنياد و وزير محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي گرديد.

سپس شوراي سياست‌گذاري و شوراي برنامه‌ريزي با حضور وزير ارشاد، معاون فرهنگي وزير و برخي از مسئولين نهادهاي مختلف تشكيل شد. پس از برگزاري جلسات مختلف شوراي برنامه ريزي آقاي دكتر محمدرضا سنگري به عنوان دبير علمي و اينجانب نيز به عنوان دبير اجرايي جشنواره انتخاب شدم.

*هدف از برگزاري جشنواره چيست؟

ما براي برگزاري جشنــواره چند هدف اصلي داشتيم: 1ـ بررسي نقاط قوت و نقاط ضعف در حوزه مكتوب دفاع مقدس 2ـ جريان سازي براي جربان خلاءها 3ـ معرفي ادبيات دفاع مقدس به خارج كشور.

جشنواره ربع قرن كتاب دفاع مقدس، يك ضرورت محسوب مي‌شد و اميد است كه بتواند بخشي از انتظارات جامعه ادبي و فرهنگي را تامين نمايد. مي‌توان گفت كه برگزاري جشنواره نقطه عطفي است كه تجربه‌هاي يك ربع قرن را به برنامه‌ريزان آينده هديه مي‌كند.

*پس تنها هدف جشنواره تجليل از آثار برتر گذشته نيست؟

آنچه براي جشنواره مهمتر است، روشن كردن دورنماي مسير حوزه مكتوب ادب دفاع مقدس است.

*به نظر شما جشنواره ربع قرن كتاب دفاع مقدس باعث ورود ارزش‌هاي اين فرهنگ به متن جامعه مي‌شود؟

اين جشنواره در حقيقت از زندگي مردم برخاسته از خاطرات مادران شهدا، مجاهدت‌هاي مردان و زنان... واقع ربع قرن انعكاس دهنده فرهنگ مردم ايران است و فرهنگ جديدي نيست كه بخواهد ارزشي جديد را وارد جامعه كند.

*شما در مصاحبه هاي قبلي گفته بوديد كه جشنواره خرداد 88 برگزار خواهد شد. آيا اين زمان به تعويق نخواهد افتاد؟

30 گروه داوري در 6 گروه اصلي سازماندهي شده‌اند وطبق برنامه‌ريزي‌هاي دبيرخانه ان‌شاالله جشنواره در خرداد سال آينده برگزار خواهد شد.

*در كدام گروه حجم بيشتري از آثار وجود دارد؟

گروه ادبيات كه زيرمجموعه‌هايش شعر، داستان، نثر ادبي، ادبيات كودك و نوجوان (شعر كودك و نوجوان ـ داستان كودك و نوجوان) است. و گروه تاريخ و ادبيات مستند كه در زيرمجموعه‌هايش خاطره، زندگينامه داستاني، زندگينامه غير داستاني، جنگ‌ها، گزارش‌نويسي‌ها و وصيت‌نامه‌ها را در خود جاي داده است بيش از 60 درصد آثار در اين دو گروه هستند.

*اكنون در چه مرحله‌اي هستيم و چند داور مشغول داوري هستند؟

در حال حاضر مرحله اول رو به پايان است و تفكيك و ريزش كتاب‌ها در اكثر گروه ها توسط 15 داور انجام شده و مرحله دوم كه در ابتداي آن هستيم حدود 2 ماه به طول خواهد انجاميد و مرحله نهايي كه منجر به معرفي نامزدها مي‌شود، حدود يك‌ماه‌و‌نيم زمان مي‌برد. ما مطمئن هستيم كه اگر جشنواره براساس برنامه تعيين شده پيش برود، اتفاق بزرگ و خجتسه‌اي نه تنها در ادبيات دفاع مقدس بلكه در حوزه ادبيات و كتاب جمهوري اسلامي ايران خواهد بود.

*ملاك‌هاي داوري مبتني بر سليقه داوران است يا معيارهاي معين شده توسط دبير علمي و يا سياست‌گذاري‌هاي سازمان؟

هر جشنواره يا حركت فرهنگي مبتني بر سياست‌هاست. حركت براساس سياست‌ها يك اصل است. كميته‌هاي علمي و اجرايي خط مشي را براساس سياست‌هاي كلي تنظيم كرده و به دبير علمي ابلاغ كرده‌اند. سپس دبير علمي خط مشي‌ها را به گروه‌هاي مختلف اعلام كرده و داورها براساس آن فرم داوري را تنظيم مي‌كنند. لازم به ذكر است كه هيچ‌كس بعد از تصويب و ابلاغ سياست‌ها در كار داوري دخالت نخواهد كرد.

*معيار هاي داوري براي انتخاب بهترين كتاب ربع قرن چيست؟

چند معيار كلي را دبير علمي تبيين كرده است. اينكه كتاب ربع قرن بايد چه كتابي باشد يكي اينكه آن اثر همه ويژگي هاي نوع خودش را داشته باشد. يعني اگر رمان است همه ويژگي هاي يك رمان موفق را داشته باشد. دوم اينكه جريان ساز باشد، يعني فراهم آورنده زمينه توليد آثار فاخر ديگر شده باشد. سوم اينكه قابليت ترجمه داشته باشد و معيار مهم ديگر اينكه آن اثر به ارزش‌هاي دفاع مقدس توجه داشته باشد.

*به طور كلي چند عنوان كتاب مورد داوري قرار مي‌گيرند؟ آيا اين آثار شامل تمامي عنوان‌هاي چاپ شده در حوزه دفاع مقدس هستند؟

ما تمامي كتابهايي را كه در زمينه دفاع مقدس چاپ شده شناسايي كرده و بيش از 90 درصد آنها را كه بالغ بر 5500 عنوان هستند جمع‌آوري كرده‌ايم.

*چند درصد آثار به مرحله دوم راه پيدا مي‌كنند؟

در داوري آثار نگاه سختگيرانه است. در يكي از گروه‌ها 15درصد در گروه ديگري 30درصد در گروهي 10درصد و گروهي هم زير 10درصد به طور متوسط مي‌توان گفت كه 15درصد كل آثار به مرحله دوم راه پيدا كرده‌‌اند.

*نپذيرفتن بسياري از آثار به علت سختگيري داوران است يا بي‌توجهي نويسندگان به اصول نگارش؟

به دليل سختگيري داوران و افق خاص جشنواره ربع قرن.

*پس چرا بعضي افراد به بي‌بهره بودن نويسندگان از اصول نويسندگي اشاره مي‌كنند؟

شما توجه كنيد كه جريان كتاب دفاع مقدس مثل خود دفاع مقدس است. بسيجياني كه بدون آموزش كافي وارد صحنه دفاع مقدس شدند، همان‌ها امروزه تفنگ را زمين گذاشته و قلم به دست گرفته‌اند. اين طور نيست كه آنان كه جنگ رفته‌اند دوره‌هاي آكادميك داستان‌نويسي و يا خاطره‌نويسي را گذارنده باشند. حال اگر ما در اين شرايط سخن از كم دانشي آنان بگوييم جفا كرده‌ايم. جشنواره ربع قرن پدافند، غيرعامل فرهنگي جمهوري اسلامي ايران است. ما نبايد با ايرادهاي سطحي به آن و پديدآوردندگانش كه خود مردم هستند خدشه‌وارد كنيم.

*به نظر شما چه آفتي در ادبيات دفاع مقدس وجود دارد؟ براي مثال امير دريابان شمخاني در آيين پاياني دوازدهمين جشنواره كتاب سال دفاع مقدس گفت: «ما در ادبيات دفاع مقدس با آفت بزرگي به نام غلو مواجهيم.» شما موافقيد؟

اين سخن جاي نقد فراوان دارد، ولي به نظر من تيز كردن نوك نيزه براي جرياني كه سالم‌ترين جريان اين دوران بوده بايد با دقت صورت پذيرد، مخصوصاً توسط كساني كه خود راهبر اين جريان بوده‌اند. بهتر است نگاه واقع‌بينانه‌تري داشته باشيم.

حال ممكن است عده‌اي خوبي‌هاي شهيدي را پررنگ‌تر و بدي‌هايش را كمرنگ‌تر جلوه دهند. بديهي است كه چنين موضوعي آفت ادبيات دفاع مقدس محسوب نخواهد شد.

*شما در برگزاري جشنواره خلأ يا كمبودي احساس مي‌كنيد؟

به نظر من مهمترين مشكلي كه ما در عرصه فرهنگ داريم اين است كه اهميت موضوعات فرهنگي براي مسئولين ما هم هنوز جا نيفتاده و بي‌توجهي مسئولين خدشه به اصالت فرهنگي جامعه وارد مي‌كند. ما انتظار داريم دوستان اگر نقدي دارند بگويند و راهكار ارائه دهند ولي دست از مساعدت به فرهنگ ايثار و شهادت نكشند.

و در پايان...

از وزارت ارشاد، بنياد شهيد،حوزه هنري، شهرداري توقع همكاري جدي داريم و اميدواريم اين اتفاق بيفتد.

پيمان رياضتي

چهارشنبه 2 بهمن 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 138]