راهكارهاي ارتقاي زبان فارسي-2/رشد زبان در گرو رشد تفكر است

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: راهكارهاي ارتقاي زبان فارسي-2/رشد زبان در گرو رشد تفكر است
فتح‌الله مجتبايي گفت:ادبيات احياگر زبان فارسي است اما بايد دست نويسندگان و شاعران را باز گذاشت زيرا رشد زبان در گرو رشد تفكر است و تا زماني كه فكر مجالي براي شكوفايي پيدا نكند زبان هم به بالندگي نمي‌رسد.

دكتر فتح الله مجتبايي استاد زبان و ادبيات دانشگاه تربيت مدرس و حافظ پژوه در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن بيان اين مطلب گفت: لازمه رشد و شكوفايي زبان فارسي در درجه اول شناخت اهميت زبان در حفظ هويت انساني است. تا زماني كه مردم يك جامعه به اهميت زبان در تداوم حيات روحي هويت و فرهنگ پي نبرند و ندانند كه با تغيير زبان، هويت جامعه از هم مي‌پاشد زبان به رشد و شكوفايي نمي‌رسد.

وي افزود: زبان فارسي سهم بزرگي در هويت ملي همه اقوام ايراني دارد و اگر فردوسي اهميت اين زبان را در حفظ هويت ملي درك نكرده بود قطعا نمي‌توانست هويت ايراني-اسلامي را با آفرينش شاهنامه قوام ببخشد.

توجه به ادبيات فارسي در مدارس

مجتبايي درادامه با بيان اينكه آموزش زبان فارسي بايد از دوران دبستان به صورت جدي دنبال شود خاطرنشان كرد: امروز دانش آموزان ما زبان فارسي را به صورت دست وپا شكسته ياد مي‌گيرند و اين سنت غلط در دوره‌هاي تحصيلي بالاتر ادامه مي‌يابد.

وي خاطرنشان كرد: نتيجه چنين شيوه‌اي به آنجا مي‌رسد كه دانشجويان ما قادر نيستند مطلبي را با رعايت اصول نگارشي درست بنويسند و يا حتي بدتر از آن نمي‌توانند كتابهايي را كه اطلاعاتي درباره هويت و فرهنگشان ارايه مي دهد مطالعه كنند.

نويسنده كتاب "شرح شكن زلف" ادامه داد: براي رشد و بالندگي زبان فارسي چاره‌اي جز آموزش درست زبان از همان سالهاي ابتدايي دبستان نداريم و بايد آموزش درست زبان از اين مرحله شروع شود و در مراحل تحصيلي بالاتر تقويت شود.

زبان علم و زندگي را از هم جدا كنيم

وي با رد اين ادعا كه زبان فارسي در دو سده اخير رشدي نداشته است تصريح كرد: زبان فارسي از گذشته تا كنون رشد خوبي داشته و دارد و برخلاف ادعاي منتقدان همچنان زنده است و حركت مي كند. منتها رشد زبان علم به اندازه‌اي بوده است كه اين رشد به نظر ناچيز مي‌آيد.

مجتبايي با بيان اينكه بايد زبان علم را از زبان زندگي جدا كرد گفت: ما بايد دو زبان ياد بگيريم يكي زبان مادري و ديگري زبان علم. اولي را براي زندگي و دومي را براي كار در عرصه‌هاي علمي. تجربه‌هايي كه ايران در سالهاي پس از ورود اعراب داشته وهمچنين تجربه كشورهايي مثل هند و پاكستان نشان مي‌دهد كه جدا كردن اين دو زبان نه تنها به ضرر زبان مادري نيست بلكه به رشد و بالندگي آن منجر مي‌شود.

اين استاد دانشگاه درادامه يادآور شد: سالها عربي به عنوان زبان علم در ايران رسميت داشت و هر كسي مي‌خواست وارد حوزه علم شود بايد اين زبان را فرا مي‌گرفت. امروز هم اگر دانشمندان ما در كنار زبان فارسي زبان علم دنيا را ياد بگيرند و آثارشان را به اين زبان بنويسند هيچ آسيبي از اين رهگذر به زبان فارسي نمي‌رسد.

رشد زبان در گروي رشد تفكر است

به گفته مجتبايي سرعت رشد و تحول زبان علمي به دليل پيشرفتهاي چشمگير علمي در حدي است كه اگر هم بخواهيم نمي‌توانيم در زبان فارسي پا به پاي اين پيشرفت واژه‌سازي كنيم.

وي همچنين با بيان اينكه زبان فارسي از گذشته تا كنون در ادبيات خود زنده مانده و باليده است اذعان كرد: ادبيات ما احياگر زبان فارسي است، خطري كه اديبان ما از سوي زبان عربي احساس مي كردند تحرك آنها را به دنبال داشت و اين توجه جدي آنها موجب شد تا زبان در بستر ادبيات ما به بالندگي و شكوفايي برسد. در واقع آنچه از زبان به دست ما رسيده گنجينه‌اي است كه از شاعراني چون رودكي، بلعمي، فردوسي، سعدي و حافظ به دست ما رسيده است.

مجتبايي در پايان گفت: امروز هم ادبيات ما توانايي به عهده گرفتن اين رسالت را دارد، منتها بايد دست نويسندگان و شاعران را باز گذاشت، چرا كه رشد زبان در گرو رشد تفكر است تا زماني كه فكر مجالي براي شكوفايي پيدا نكند زبان هم به بالندگي نمي‌رسد.
دوشنبه 30 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 183]