ماسك‌هاي كاغذي دواي آلودگي تهران نيست

واضح آرشیو وب فارسی:الف: ماسك‌هاي كاغذي دواي آلودگي تهران نيست
امروزه بحث آلودگي هوا به ويژه‌ در جوامع صنعتي و نيمه صنعتي به يكي از معضلات كلانشهرها تبديل شده كه هر از چندگاهي به ويژه‌ در فصل سرما پرده از چهره دريده و مسوولان امر را به تب و تاب و چاره انديشي مي‌اندازد؛ در همين كلانشهر تهران خودمان هم كه روزي به عنوان پايتخت انتخاب شد، امروزه آلودگي هوا به حدي مي‌رسد كه به قول كارشناسان در شرايط اضطرار قرار گرفته و براي مقابله با آن از طرح زوج و فرد خودروها گرفته تا معاينه فني اجباري خودروها، تعطيلي مدارس در شرايط اضطرار و ... ارائه و اجرا مي‌شود.

امروزه منازل مسكوني در تهران بزرگ، تقريبا ديوار به ديوار صنايع و كارخانجات است و از آنجا كه كلانشهرهاي تهران ميان رشته كوهها محصور شده و همچنين با توجه به اين كه اغلب مراكز صنعتي تهران در غرب شهر تجمع دارند و معمولا جهت وزش باد از سمت غرب به شرق است، اغلب هوايي كه از سمت غرب به سوي تهران سرازير مي‌شود، تحفه‌اي به نام «آلودگي هوا» با خود به همراه دارد. اين در حاليست كه آلودگي هوا كم و بيش در تمام جوامع و شهرها وجود دارد.

دكتر سيد اكبر شريفيان مدير گروه طب كار دانشگاه علوم پزشكي تهران و متخصص طب كار، در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» ايسنا، آلودگي هوا را در دو نوع مربوط به فضاي باز و فضاي بسته دانست و با بيان اين كه آلودگي هوا مربوط به هواي باز در فصل زمستان به صورتي واضح‌تر خود را نشان مي‌دهد، گفت: مراكز بين‌المللي 5 ماده منوكسيدكربن، دي اكسيد نيتروژن، دي اكسيد گوگرد، ازن و ذرات معلق 10 ميكرون به پايين را به عنوان 5 شاخص اصلي آلودگي هوا تعريف كرده‌اند. به گفته كارشناسان؛ هر جا كه احتراق ناقص وجود داشته باشد، گاز منوكسيدكربن توليد مي‌شود.

شريفيان منوكسيدكربن را بدترين نوع مسموميت شيميايي عنوان كرد و گفت: اين گاز برخلاف بسياري از گازهاي ديگر، بو، مزه، طعم و رنگ ندارد و هر چند ميزان آن در محيط بالا رود، فرد در معرض آن به هيچ عنوان متوجه اين گاز نخواهد شد، همچنين تمايل گلبولهاي قرمز بدن براي برقراري پيوند با منوكسيدكربن حدود 200 تا 250 برابر بيشتر از تمايل آن براي تركيب با اكسيژن است، افراد در معرض منوكسيدكربن دچار خواب آلودگي، كما و مرگ مي‌شوند؛ چرا كه عملا اكسيژن در بدن آنها از بين مي‌رود. همچنين افرادي كه به صورت مزمن و با مقدار كم در مواجهه با اين گاز قرار داشته باشند، مشخصا به بيماريهاي قلبي دچار خواهند شد. يكي از علل مهم داستان گرفتگي عروق كرونر قلب، منوكسيد كربن است و اما دي اكسيد نيتروژن به گفته كارشناسان؛ دي اكسيد نيتروژن ماحصل سوخت گاز به ويژه‌ در منازل (بخاري، شومينه، اجاق گاز و ...) ، است كه با سيستم معماري جديد كه آشپزخانه‌ها اوپن شده و ديوارها برداشته مي‌شود،‌ ميزان دي اكسيد نيتروژن گاهي در منازل از ميزان دي اكسيد نيتروژن در فضاي باز به مراتب بيشتر مي‌شود.

اين متخصص طب كار از دي اكسيد نيتروژن به عنوان مهمترين آلاينده آلودگي هواي درون فضاي منازل نام مي‌برد و مي‌گويد: در فصل سرما كه به منظور ذخيره انرژي گرفتن درزهاي در و پنجره‌ها تاكيد مي‌شود، عملا تهويه هوا ميان منزل و بيرون از آن صورت نمي گيرد. دي اكسيد نيتروژن از چند منظر زيانهاي مهمي به بدن وارد مي‌كند كه از جمله آنها عفونتهاي مكرر تنفسي در كودكان است؛ چرا كه اين گاز سيستم دفاعي مجاري تنفسي و مجاري گوش را مختل مي‌كند. بر اين اساس اغلب مادرها در فصل زمستان از گوش‌ دردها و عفونتهاي مجاري تنفسي كودكان خود گله دارند.

دي اكسيد گوگرد از ديگر آلاينده‌هاي هوايي است كه كارشناسان راه ورود آن به جوامع بشري را از طريق نفت و ذغال سنگ مي‌دانند. وي در اين باره به ايسنا مي‌گويد: نفت خام همراه با گوگرد و آب نمك استخراج مي‌شود. بر اين اساس اكثر پالايشگاهها داراي واحد گوگردزدايي هستند. اين در حاليست كه جدا كردن گوگرد از نفت هيچگاه كامل نيست، در محصولات سنگين نفتي مانند گازوئيل درصدي از گوگرد در آنها وجود دارد كه عليرغم استانداردهاي جهاني گازوئيل ايران هم از اين قاعده مستثني نيست و داراي درصدي از گوگرد است.

به گفته دكتر شريفيان با آزاد شدن گوگرد در هوا مشكلاتي در سطح شهر به وجود مي‌آيد، با ازدياد گوگرد در هوا به ويژه در ابتداي فصل سرما كه هنوز باران نباريده با شروع اولين بارش باران اين گوگردها در باران حل مي‌شوند، حتي ميزان آن در برخي مواقع به حدي زياد است كه از اين بارانها به نام «بارانهاي اسيدي» ياد مي‌كنند. سياه شدن نماي سنگ مرمر ساختمانها پس از چند سال به آن علت است كه گوگرد با حل شدن در باران به اسيد سولفوريك تبديل شده و در اين سنگها تاثير مي‌گذارد.

مدير گروه طب كار دانشگاه علوم پزشكي تهران، با اشاره به تاثيرات گوگرد در ريه مي‌گويد: گاز گوگرد در هوا بويي مانند بوي تخم‌مرغ گنديده را به مشام مي‌رساند. اين در حاليست كه آن ميزان از گوگرد در هوا كه مي‌تواند زمينه ايجاد حملات مرگ آور آسم در بيماران آسمي را فراهم كند، بسيار كمتر از آن مقداري است كه مشام فرد متوجه آن شود. بر اين اساس معمولا در فصول سرما به دليل گوگرد زياد در هوا مشكلات ريوي فراواني مشاهده مي‌شود.

كارشناسان از ازن به عنوان ديگر آلاينده هوا نام مي‌برند. گفته مي‌شود اين دو ازن هر دو از نظر تركيب شيميايي يكسان هستند. اولين لايه ازني كه گرداگرد زمين به عنوان لايه حفاظتي قرار گرفته و ديگري ازني كه ساخته دست بشر بوده و امروزه در گروه آلاينده‌هاي هوايي قرار گرفته است.

متخصص طب كار، در اين باره مي‌گويد: تركيبات فرار مانند سرريز شدن بنزين در پمپ بنزينها و يا آستون و مواردي از اين قبيل به سرعت در صورت قرار گرفتن در فضاي باز تبخير مي‌شوند، اين تركيبات فرار با قرار گرفتن در هوا و در مجاورت با دي اكسيد نيتروژن و نورخورشيد تبديل به ازن مي‌شوند ، اين ازن آلاينده بسيار مهمي است كه مي‌تواند عوارض زيادي در ريه ايجاد كند. افراد آسمي در مواجهه با ازن به هر محركي حساس مي‌شوند، در مجموع ازن مشكلات آسم را تشديد مي‌كند.

منوكسيد كربن، دي اكسيد نيتروژن، دي اكسيد گوگرد و ازن 4 ماده شيميايي آلاينده هوا هستند، اما ماده پنجم يعني ذرات معلق با قطر 10 ميكرون به پايين يك خاصيت فيزيكي است كه به گفته دكتر شريفيان از سائيده شدن لاستيك ماشين روي آسفالت تا سوزاندن چوب و هر موردي كه به صورت گرد و خاك و يا غبار در هوا بلند ‌شود، تشكيل مي‌شود. از آنجا كه ماهيت توليد اين ذرات معلق طيف وسيعي است از آنها به عنوان ايجاد كننده بدخيمي‌هاي ريه نام مي‌برند.

وي گفت: عدد 10 در اين ذرات معلق به اين دليل است كه اين ذرات با اين اندازه مي‌توانند وارد ريه شده و به درون حبابچه‌هاي ريه نفوذ كرده و اثرات منفي بر جاي گذارند.

و اما گروههاي آسيب پذير آلودگي هوا؛ دكتر شريفيان دوران خردسالي و كهنسالي را از عمده گروههاي آسيب پذير آلودگي هوا دانست و افزود: آلودگي هوا در اين دو سر طيف عمر بسيار مشكل زاست، چرا كه دفاع ريه در اين دوران ضعيف است، همچنين افراد مبتلا به آسم، افراد مبتلا به بيماريهاي انسدادي ريه (COPD) و بيماران قلبي ــ عروقي از جمله افراد آسيب پذير در برابر آلودگي هوا هستند.

وي در ادامه با اشاره به استفاده از انواع ماسكها از جمله ماسكهاي كاغذي به منظور مقابله با عوارض ناشي از آلودگي هوا به ايسنا مي‌گويد: منوكسيدكربن، دي اكسيد نيتروژن، دي اكسيد گوگرد و ازن 4 ماده شيميايي آلاينده هوا هستند كه هيچ ماسك كاغذي يا پارچه‌اي نمي‌تواند از آنها جلوگيري كند. استفاده از ماسكهاي كاغذي به منظور مقابله با عوارض ناشي از آلودگي هوا خلاف قطعي علمي و عملي است.

در شرايطي كه پديده آلودگي هوا طيف وسيعي از جوامع بشري از جمله كودكان، كهنسالان و بيماران قلبي و ريوي را تهديد مي‌كند، مشاهده مي‌شود كه همزمان با بروز آن هر ارگاني ديگري را مسوول و پاسخگو مي‌داند. اين در حاليست كه اين پديده زاييده دست تك تك افراد جوامع شهري است، بنابراين مقابله با آن عزم ملي همه شهروندان را به كمك سازمان حفاظت محيط زيست، شهرداري، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، راهنمايي و رانندگي و كليه ارگانهاي مسوول مي‌طلبد.

«به اميد آسماني آبي‌تر از آبي.»
يکشنبه 29 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]