واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: پرتوى از سيماى امام زينالعابدين(ع)
گروه خبرنگاران افتخاري / جمشيد غضنفري: حضرت على بن الحسين، ملقّب به سجّاد و زينالعابدين، روز پنجم شعبان سال 38 هجرى يا 15 جمادى الاولى همان سال، در مدينه ديده به جهان گشود و در روز 12 و يا 25 محرّم سال 95 هجرى، در مدينه، به دسيسه هشام بن عبدالملك، مسموم شد و در 56 سالگى به شهادت رسيد.
البته شايان ذكر است كه سال و روز تولد و شهادت حضرت امام سجاد(ع) مورد اختلاف شديد مورّخين است. مشهورترين نظر درباره سال و روز تولد امام، روز پنجم شعبان سال 38 هجري قمري در مدينه است كه بزرگاني نظير جناب شيخ مفيد در «ارشاد»، شيخ كليني در «اصول كافي»، ابن شهر آشوب در «مناقب»، ابن خشاب در «مواليد اهل بيت(ع)»، شهيد در كتاب «الفصول المهمه» و ديگران به آن معتقدند. نظرات ديگر عبارتند از: سال 33، 36، 37، و نيز سال 48 يا 49 هجري قمري. (1)
صحيفه سجّاديّه كه به زبور آل محمّد مشهور است، اثر بىنظيرى است كه در جهان اسلام، جز قرآن كريم و نهجالبلاغه، كتابى به اين عظمت و ارزش، پديد نيامده كه پيوسته مورد توجه بزرگان و علما و مصنّفان باشد.
همچنين در مورد زمان شهادت امام سجاد (ع) در بين مورّخين اختلاف است. دامنه اين اختلاف از سال 92 هجري تا سال 100 هجري است، اما آنچه از همه مشهورتر است، يكي سال 94 هجري است كه آن را به مناسبت ارتحال فقهاي بيشماري از اهل مدينه، «سنة الفقهاء» ناميدهاند و ديگري سال 95 هجري.
«حسين» فرزند امام علي بن الحسين(ع) وفات پدر خود را در سال 94 اعلام كرده است و بر اين اساس بزرگاني نظير شيخ مفيد و شيخ طوسي و محقق اردبيلي و ابن اثير نيز همين نظر را داشتهاند.
اما براساس روايتي كه ابوبصير از امام جعفرصادق(ع) نقل كرده است، امام فرموده است:
حضرت علي بن الحسين(ع) در حاليكه 57 ساله بودند از دنيا رفت و اين واقعه در سال 95 هجري اتفاق افتاد.
روز شهادت امام سجاد(ع) نيز 18، 22 و 25 محرم نقل شده كه روز 25 از شهرت بيشتري برخوردار است.
بنا بر اين روايات، امام سجاد(ع)؛ 57 يا 58 سال عمر فرمود كه: دو سال آن را در زمان حضرت اميرالمؤمنين علي(ع)، ده سال را در زمان امامت عموي خود حضرت امام حسن مجتبي(ع) و ده سال را در دوران امامت پدر خود سپري فرموده است و مدت امامت خود آن امام بزرگوار نيز 35 سال بوده است.(2) مزار شريف آن حضرت در مدينه در قبرستان بقيع است.
مادر مكرّمه آن حضرت بنا بر منابع تاريخ اسلامى، غزاله از مردم سند يا سجستان كه به سلافه يا سلامه نيز مشهور است، مى باشد. ولى بعضى از منابع ديگر نام او را شهربانويه، شاه زنان ، شهرناز، جهان بانويه و خوله، ياد كرده اند. امام سجّاد(عليه السلام) در بدترين زمان از زمان هايى كه بر دوران رهبرى اهل بيت گذشت مي زيست، چه، او با آغاز اوج انحرافى، معاصر بود كه پس از وفات رسول اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) روى داد.
بنا بر اين روايات، امام سجاد عليه السلام 57 يا 58 سال عمر فرمود كه : دو سال آن را در زمان حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام، ده سال را در زمان امامت عموي خود حضرت امام حسن مجتبي عليه السلام و ده سال را در دوران امامت پدر خود سپري فرموده است و مدت امامت خود آن امام بزرگوار نيز 35 سال بوده است.
امام(ع) با همه محنتها و بلاها كه در روزگار جدّ بزرگوارش اميرالمؤمنين(ع) آغاز شده بود همزمان بود. او سه سال پيش از شهادت امام على(ع) متولّد شد، وقتى ديده به جهان گشود، جدّش اميرمؤمنان(ع) در خطِّ جهادِ جنگِ جمل، غرق گرفتارى بود و از آن پس با پدرش امام حسين(ع) در محنت و گرفتاريهاى فراوان او شريك بود. او همه اين رنجها را طى كرد و خود به طور مستقل روياروى گرفتاريها قرار گرفت. محنت و رنج او وقتى بالا گرفت كه لشكريان يزيد در مدينه وارد مسجد رسولاللّه(ص) شدند و اسبهاى خويش را در مسجد بستند، يعنى همان جايى كه انتظار آن مىرفت مكتب رسالت و افكار مكتبى در آنجا انتشار يابد، امّا برعكس، آن مكان مقدّس در عهد آن امام تقوا و فضيلت، به دست سپاه منحرف بنى اميّه افتاد و آنان ضمن تجاوز به نواميس مردم مدينه و كشتار فراوان، بىپروايى را از حدّ گذراندند و حرمت مدفن مقدّس رسول اكرم(ص) و مسجدش را هتك كردند.
امام سجّاد(ع) براى پيش راندن مسلمانان به سوى نفرت از بني اميّه و افزودن مبارزهجويى با آنان، تلاشهاى مؤثّرى كرد و هرگاه فرصتى به دست ميآمد، مردم را بر ضدّ امويان تحريك مىكرد و با احتياط، برنامه حاكمان منحرف را تحت نظر قرار مىداد.
امام(ع) براى آگاهى مردم، اسلوب دعا را به كار برد، به طورى كه دعاهاى آن حضرت، رويدادهاى عصر او را تفسير مىكند.
صحيفه سجّاديّه كه به زبور آل محمّد مشهور است، اثر بىنظيرى است كه در جهان اسلام، جز قرآن كريم و نهجالبلاغه، كتابى به اين عظمت و ارزش، پديد نيامده كه پيوسته مورد توجه بزرگان و علما و مصنّفان باشد. از ديگر آثار ارزنده به جا مانده از امام سجّاد(ع)، مجموعهاى تربيتى و اخلاقى است به نام رساله حقوق كه امام(ع) در آن وظايف گوناگون انسان را در برابر خدا و خود و ديگران، با بيانى شيوا و گويا بيان كرده است. مجموعه حقوقى كه در اين رساله ذكر شده جمعاً 51 حقّ است.
منابع:
1- بحارالانوار، جلد 46، از صفحه 7 الي 15
2- بحارالانوار، ص 151، حديث 10 (به نقل از كشف الغمه) و ص 152 الي 154
اصول كافي، ج 1، ص 468، حديث 6
جمعه 20 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 201]