نگاهى به تحولات بنيادين سالى كه گذشت جهان جديد از افق خونين غزه

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نگاهى به تحولات بنيادين سالى كه گذشت جهان جديد از افق خونين غزه
[بنفشه غلامى]
نيمه شب چهارشنبه همراه با چرخش عقربه هاى ساعت، رقم سال ميلادى نيز از ۲۰۰۸ به ۲۰۰۹ تغيير كرد. سال ۲۰۰۸ سالى بود پر از تحصن، اعتراض، بحران، مناقشه هاى پيچيده، حملات تروريستى خونبار، سقوط پياپى مؤسسات اقتصادى و انتخابات شگفتى ساز. مرورى بر مهمترين رويدادهاى اين سال به وضوح گوياى آهنگ بحران خيز آن است.
اما در واپسين روزهاى پايانى سال وقوع جنگ غافلگيرانه، خاورميانه را باز هم به كانون بحران تبديل كرد. غزه آماج بى رحمانه ترين حمله واقع شد. سال ۲۰۰۹ در حالى به سال ۲۰۰۸ پيوند خورده كه بزرگترين فاجعه انسانى در نگين كوچكى كه مسلمانان و آزادگان سراسر جهان آن را دربرگرفته اند، تاكنون جان بيش از ۴۰۰ انسان را گرفته است. يك هفته است از حملات رژيم صهيونيستى به غزه مى گذرد و چشم اندازهاى صلح و همزيستى در اين نقطه جهان تيره گشته است.تبانى سياسى پشت اين جنگ ميان برخى كشورهاى عربى همچون مصر، عربستان و اسرائيل بسيارى از صلح طلبان را به آينده جهان جديد نااميد ساخت. غزه در كانون بحران هاى سال ۲۰۰۸ نشست. اسرائيل كه در ماه فوريه و مارس بيش از ۱۲۰ فلسطينى را به شهادت رساند تحت فشارهاى داخلى و خارجى و مقاومت حماس مجبور به اعلام آتش بس ۶ ماهه با حماس شد. اما تل آويو يكباره همه قرارها را زيرپا گذاشت، تمامى مرزهاى غزه را بست و اين منطقه را كه ساكنان آن حاميان حماس هستند تحت محاصره قرار داد. تلاش مجامع جهانى براى رفع محاصره غزه نيز راه به جايى نبرد تا اين كه شنبه اين هفته ارتش اسرائيل تهاجم گسترده خود عليه غزه را شروع كرد. حملات جنايتكارانه اين رژيم طى هفته گذشته باعث به شهادت رسيدن ۴۰۰ فلسطينى شد. غائله غزه چهره خاورميانه و نظام جهانى را با دگرگونى عميق روبه رو كرده است.
هر چند برخى كشورهاى عربى در جنايات رژيم صهيونيستى سهيم شدند و حتى مصر پا را تا آن حد فراتر گذاشت كه اعلام كند هرگز حاضر نخواهد شد مرز رفح را بر فلسطينى هاى ساكن غزه بگشايد، اما در مقابل ملت هاى عرب بزرگترين جنبش آزادى غزه را به راه انداختند. برپايى تظاهرات هاى اردن و مصر در نخستين روزهاى غائله بزرگترين طنين حمايت از غزه را دارد. در پايان هفته گذشته اغلب سازمان هاى مردمى كشورهاى عربى كه برنامه هاى سرگرم كننده سال نو مسيحى را برعهده داشتند، اعلام كردند امسال در حمايت از مردم غزه پرچم سياه برافراشته خواهند كرد.خانه اپراى قاهره، تلويزيون خصوصى اردن و همچنين تركيه ازجمله اين سازمان ها و نهادها هستند كه از همه سودهاى سرشار اين برنامه هاى سرگرم كننده به خاطره غزه چشم پوشى كردند. زيرا هيچ مسلمانى نمى تواند در روزهايى كه كودكان غزه اى به خاك و خون كشيده مى شوند، حتى لبخندى بر لب بياورد.
عبور چين از بحران: غائله راهبان تبتى نخستين رويداد بزرگ سال ۲۰۰۸ بود. در آخرين روزهاى فوريه راهبان تبت كه برپايى مسابقات المپيك چين را نزديك مى ديدند، سكوت خاص خود را رها كردند و در شورشى وسيع كه دامنه هاى آن به تبتى هاى خارج از چين و در هند نيز كشيده شد، نگاه همه جهانيان را معطوف به خود ساختند. اين شورش براى دولت چين كه وعده داده بود به طور كامل امنيت مسابقات المپيك را فراهم خواهد كرد، شورشى پردردسر بود كه مى توانست باعث رويگردانى توريست ها از مسابقات المپيك شود. پس از درگيرى هاى مسلحانه اى كه بين تبتى ها و دولت چين روى داد، سرانجام دو طرف راضى به از سرگيرى مذاكراتى شدند كه سال ها است جريان دارد اما نتيجه دلخواه تبتى ها را كه استقلال است، در برنداشته است.
روز نو براى لبنان: انتخاب رئيس جمهور براى لبنان تبديل به بحران سريالى كه پايان ناپذير به نظر مى رسيد، شده بود. گروه هاى سياسى در لبنان بارها براى انتخاب رئيس جمهور نشست پارلمانى تعيين كردند اما هر بار اين نشست به تعويق افتاد. سرانجام مشكل انتخاب رئيس جمهور منجر به نبردهايى خيابانى شد. انفجارهاى پراكنده و درگيرى هاى خيابانى كشته هاى وسيعى را به جا گذاشت تا آنكه سرانجام در ماه مه گروه هاى لبنانى سرانجام با امضاى توافقنامه دوحه به آشتى رسيدند، حاصل اين توافق انتخاب ميشل سليمان، رئيس ارتش لبنان به عنوان رئيس جمهور بود اما هنوز لبنانى ها در حال اجراى بندهاى اين توافقنامه هستند. آخرين پله اين پيمان انتخابات پارلمانى است كه زنگ آن به صدا درآمده است.
قفقاز؛ همچنان ملتهب و ناآرام: بحران قفقاز از بزرگترين بحران هاى سال ۲۰۰۸ است كه به زعم ناظران جهانى فتيله جنگ سرد را روشن كرد. بحران زمانى شروع شد كه گرجستان به اوستياى جنوبى حمله كرد. روسيه كه هنوز جراحت هايش از استقلال كوزوو و سپر موشكى امريكا تازه بود به حمايت از اوستياى جنوبى كه شهروندان آن همگى پاسپورت روسى دارند، وارد مبارزه وسيع با گرجستان شد و تا آستانه دروازه هاى تفليس پيش رفت. در اين بين امريكا نيز كه پاى خود را در قلمرو شوروى سابق گذاشته است به حمايت از گرجستان، ناوهاى خود را وارد درياى سياه كرد. پس از اين تهديد هاى مسكو عليه غرب وسيع تر شد و با اعلام خطر قطع صادرات نفت روسيه به اروپا، فرانسه كه رياست دوره اى اتحاديه اروپا را برعهده دارد به عنوان ميانجى وارد اين غائله شد و آن را به پايان رساند. اما حاصل آن تثبيت نفوذ روسيه و اعلام استقلال اوستياى جنوبى و آبخازيا بود.
ناكامى ناتو و شبح طالبان:دولت هاى غربى در ميانه جنگ، چراغ سبز مذاكره به طالبان نشان دادند تا جايى كه اولين دور اين مذاكرات با ميزبانى عربستان و حضور نمايندگان كرزاى و طالبان برگزار شد اما سران طالبان از ادامه مذاكرات امتناع كردند و در نتيجه دولت جديد امريكا به رهبرى اوباما اعلام كرد كه با گسيل ۳۰هزار نيروى جديد سياست تمركز بر جنگ افغانستان را دنبال خواهد كرد.
ابرهاى تيره بر فراز شبه قاره:پاكستان كه تابستان امسال شاهد انفجار عظيم قتل ماريوت بود، بيش از يك ماه پيش خود را رودرروى بحرانى ديد كه خاطره سه روزه جنگ ويرانگر با همسايه اش را زنده كرده است. يك گروه افراد مسلح طى ۳ روز در بمبئى پايتخت اقتصادى هند وحشت آفريدند و ۱۷۰ شهروند را كشته و خسارات فراوانى به بار آوردند. در پى اين حمله هند انگشت اتهام خود را به سوى پاكستان نشانه گرفت و موج جنگ سرد هنوز ميان دو كشور جريان دارد. در روزهاى اخير اين جنگ لفظى شكلى ديگر يافته و دو طرف با اعزام نيروهاى نظامى خود را براى هرگونه كنش، آماده باش نگه داشته اند.
گام هاى بلند روسيه و چين:سال ،۲۰۰۸ سال احياى دو قدرت حريف امريكا، يعنى روسيه و چين نام گرفته است. چين و روسيه اكنون در همه مراكز مورد علاقه امريكا گام گذاشته اند. شركت گاز پروم به اتفاق كمپانى هاى نظامى روسيه با كشورهاى امريكاى لاتين پيمان هاى مهم نظامى امضا كرده است، نيجريه كه يكى از بزرگترين كشورهاى داراى ذخاير گاز است، گاز پروم به اين كشور پيشنهاد داده خط لوله اى به طول ۲هزار و ۷۰ ۰ مايل بكشد و گاز خود را به اروپا صادر كند.
همزمان با روسيه ، چين نيز با بستن چندين قرارداد مهم اقتصادى با امريكاى لاتين، خاورميانه و كشورهاى آفريقايى، خيز بلندى براى تسخير حوزه هاى سنتى غربى ها برداشته است.
سونامى اقتصادى: بحران اقتصادى از زمره رويدادهاى بنيادينى است كه ساختار جهان هزاره سوم را دگرگون كرده است. بلايى كه با كاهش بهاى مسكن در انگليس و سقوط نورترن راك شروع شده بود و با افزايش بهاى انرژى در امريكا خود را نشان داد، ناگهان چون گردبادى وال استريت را درنورديد تا در پى آن تمام بازارهاى بورس جهان دچار بحران شوند. علائم اوليه اين بحران اكنون به صورت افزايش آمار بيكاران در امريكا و اروپا نمايان شده است اما نشانه هاى واقعى آن در افول هژمونى سرمايه دارى و سقوط دلار رخ مى نمايد.
آخرين پرده از شكست جنگ طلبان: در چهارمين ماه سال ۲۰۰۸ همه منتظر بودند ببينند آيا يك زن رئيس جمهور امريكا مى شود يا يك سياهپوست يا پيرترين كانديداى رياست جمهورى امريكا. اما سرانجام نامزد سياهپوست توانست در ماراتنى طولانى ابتدا هيلارى، رقيب زن را كنار بزند و سپس جان مك كين پير را كه مى خواست به عنوان ادامه دهنده راه بوش وارد كاخ سفيد شود را پشت سر بگذارد. باراك اوباما رئيس جمهور جديد امريكا كه ۲۰ روز ديگر سكان هدايت كشورش را به دست خواهد گرفت ميراث دار تمام مشكلاتى خواهد بود كه بوش در ۸ سال دوران رياست جمهورى اش برجاى گذاشته است. بحران افغانستان و بحران عراق بزرگ ترين اين مشكلات هستند كه به نظر نمى رسد اوباما به اين زودى بتواند بر آنها فائق آيد. جورج بوش آخرين سفر خداحافظى خود را به عراق انجام داد. او اميدوار بود با امضاى توافقنامه امنيتى كه به نيروهاى امريكايى اجازه مى دهد تا سال ۲۰۱۱ در عراق باقى بمانند پايانى خوش را براى دولت خويش رقم بزند اما حمله خبرنگار عراقى كه با كفش هاى خويش رئيس جمهور امريكا را هدف قرار داد همه روياهاى او در سفر به عراق را بر هم زد.
شنبه 14 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 264]