نگاهي به علل دندان قروچه و راه هاي درمان آن دندان هايي كه سر جاي خود نيستند

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: نگاهي به علل دندان قروچه و راه هاي درمان آن دندان هايي كه سر جاي خود نيستند
دكتر ياشيل احدي مقدم* / [email protected]

عادت ساييدن دندان ها به هم «دندان قروچه» ناميده مي شود كه با نام علمي «براكسيزم» شناخته مي شود. دندان قروچه بيشتر در خواب رخ مي دهد اما ساييدن يا به هم كوبيدن دندان ها در طول روز نيز در برخي افراد وجود دارد. علاوه بر بزرگسالان، در كودكان نيز اين پديده در خواب و بيداري ديده مي شود.

عوارض

دندان قروچه مداوم ممكن است باعث ساييده شدن و كوتاه شدن دندان (به ويژه دندان هاي جلو)، آسيب به لثه ها، سست شدن استخوان هاي نگهدارنده دندان و لق شدن و افتادن دندان، دردناك شدن دندان، كوتاه شدن ارتفاع صورت و شكل نازيباي فك ها و دندان ها، شكستن ميناي دندان و پركردگي ها، مشكلات مفاصل فك، حساس شدن دندان ها، سردرد و... شود.

علل

- فشارهاي روحي (نگراني، بي خوابي، استرس و اضطراب)

- مشكلات دنداني (مشكلات اكلوژني ناشي از جفت شدن ناصحيح فك ها و دندان ها روي هم)

- عادت هاي ناخودآگاه

- آلرژي

- انگل هاي روده يي.

عوامل تشديدكننده

- اضطراب

- مصرف غذا و نوشيدني هاي حاوي كافئين (كولاها، شكلات و قهوه)

- مصرف نوشيدني هاي الكلي.

روش هاي كاهش

- خودداري از جويدن آدامس

- خودداري از جويدن مداد يا خودكار يا هر چيزي به جز غذا.

سعي كنيد علت هاي ساييدن و فشردن دندان ها را در خودتان پيدا كنيد. به عنوان مثال برخي وقتي مي خواهند چيز سنگيني بلند كنند، ناخودآگاه دندان هايشان را به هم مي فشارند. برخي وقتي فكر مي كنند ناخودآگاه دندان هايشان را به هم مي سايند. برخي هنگام عصبانيت، استرس يا اضطراب، دندان هايشان را فشار مي دهند.

در برخي موارد، كوتاه يا بلند بودن برخي دندان ها (به طور طبيعي يا ناشي از ترميم نادرست) يا نبود چند دندان بر اثر كشيدن، باعث مي شود زماني كه دهان بسته است، دندان ها به طور طبيعي روي هم قرار نگيرند و به مرور باعث ايجاد عادت لغزاندن فك ها روي هم شود يا به نوعي شخص هنگام فكر كردن يا اضطراب، ناخودآگاه با دندان هايش بازي كند. در اين موارد نسبت به رفع عيب اكلوژني يا ترميم دندان ها با مراجعه به دندانپزشك اقدام كنيد. (مي توانيد براي مدتي نوك زبان تان را با احتياط بين دندان ها قرار دهيد.)

دندان قروچه شبانه

در اين حالت دندانپزشك براي شما وسيله يي به نام «نايت گارد» مي سازد كه نوعي پروتز متحرك از جنس پلاستيك مقاوم است كه با قالب گيري از دندان شخص ساخته مي شود و بايد شب ها در دهان قرار دهيد. اين وسيله باعث جلوگيري از فشارهاي نادرست و مضر روي دندان ها مي شود. البته در بسياري موارد، استفاده از اين وسيله، به مرور باعث كاهش و حذف عادت دندان قروچه هاي شبانه نيز شده است. قيمت اين وسيله زياد گران نيست و استفاده از آن جهت پيشگيري از عواقب دندان قروچه ضروري است.

درمان دارويي

معمولاً براي اين اختلال، مصرف دارو توصيه نمي شود. طي تحقيقات جديد، مشخص شده در صورتي كه مشكل دندان قروچه ناشي از استرس و ناراحتي هاي عصبي باشد، مصرف مقطعي داروهايي مثل «گاباپنتين»، «پروپرانولول» و «بوسپيرون» در رفع آن موثر است. لازم به توضيح است كه مصرف داروهايي چون «افكسور»، «هالدول» و «پاكسيل» علائم بيماري دندان قروچه را تشديد مي كند.

البته بديهي است كه مصرف دارو بايد با تجويز و تحت نظر پزشك صورت گيرد و مصرف خودسرانه اين داروها با استناد به مقاله حاضر هرگز توصيه نمي شود.

دندان قروچه در كودكان

حدود 10 درصد كودكان دندان قروچه دارند. كودكان در سنين بين چهار تا شش سالگي بيشترين احتمال ابتلا به اين مشكل را دارند. در دو زمان (رويش دندان هاي شيري و رويش دندان هاي دائمي) كودكان بيشتر دندان قروچه مي كنند. البته در بيشتر موارد، پس از رويش كامل دندان ها (شيري يا دائمي) اين عادت در كودكان از بين مي رود.

طبق تحقيقات به عمل آمده، اين عارضه در پسربچه ها بيشتر از دختربچه ها گزارش شده است. رديف شدن نامناسب دندان ها يا تماس غيرطبيعي بين دندان هاي پاييني و بالايي، كمبودهاي تغذيه يي، مشكلات اضطراب و استرس كودكان، انگل هاي دستگاه گوارش، آلرژي و... از علت هاي اين اختلال برشمرده شده است.

خطرات دندان قروچه در كودكان، كمتر از بزرگسالان است و به ندرت موجب بروز مشكلات و اختلالات جدي مي شود. اما ضروري است در صورتي كه دندان كودك به نظر ساييده يا از بين رفته مي آيد، حساس شده و درد مي كند يا كودك دچار درد فك و مفاصل فك شده است، به دندانپزشك مراجعه شود. ممكن است در نوجوانان نياز به روكش موقت يا «نايت گارد» (محافظ شبانه) باشد.

براي جلوگيري از اين عارضه و كاهش استرس كودك كوشش كنيد رژيم غذايي كودك حاوي مقدار آب كافي و فراوان باشد و او را به ورزش هاي كششي و ماساژ ترغيب كنيد.

*جراح، دندانپزشك
پنجشنبه 12 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 431]