واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: نشانه هاي بيماري اوتيسم يا درخود ماندگي
هر يك از ما در زندگي روزمره خود با كودكاني مواجه مي شويم كه در روابط اجتماعي خود با ديگران مشكل اساسي داشته و نقايص هوشي دارند، بعضي از اين كودكان دچار بيماري اوتيسم يا در خود ماندگي مي باشند.
اوتيسم يك اختلال فراگير رشد مي باشد و عبارت است از فقدان پاسخ گويي به ديگران و تاخير شديد در رشد زبان كه علايم اين اختلال تا پيش از سه سالگي بروز مي كند و علت اصلي آن ناشناخته است.
دكتر نادر ناصري ارگوتراپيست »كاردرمان« مي گويد: كودكان مبتلا به اوتيسم در معاشرت بين فردي و روابط اجتماعي با ديگران مشكل اساسي داشته و رفتارهاي ويرانگرانه و تحريكي از خود بروز مي دهند، كه از مجموعه وسيع رفتارهايي كه در اوتيسم ديده مي شود سه خصوصيت كليدي نقص كيفي در تعامل اجتماعي، نقص شديد در برقراري ارتباط و الگوهاي رفتار محدود تكراري، را مي توان عنوان كرد.
اوتيسم در پسران شايع تر است
وي مي افزايد: اين اختلال در پسران شايعتر از دختران است و نژاد، مكان زندگي، وضعيت اقتصادي، اجتماعي، سبك زندگي و سطح تحصيلات والدين، نوع اعتقاد، شيوه زندگي و... نقشي در بروز اوتيسم ندارد.
وي تصريح كرد: اخيرا در يك پژوهش تخصصي معلوم شده كه مشكل بيماران مبتلا به اوتيسم براي برقراري ارتباط با ديگران ناشي از ضعف ارتباط بين بخش هاي مختلف مغز آن هاست و اين بيماري بر خلاف آن چه تصور مي شد به خاطر تربيت بد و يا ناتواني والدين در بزرگ كردن كودك نيست.
به گفته وي حتي اوتيسم يك بيماري رواني نيست بلكه كودكان اوتيستيك قابل درمان بوده و نبايد از آن ها قطع اميد شود، زيرا از نظر هوشي بعضي از كودكان اوتيستيك ضريب هوشي عادي دارند، برخي توانايي ذهني قابل توجهي نشان مي دهند اما بيشتر آن ها نقايص هوشي در محدوده عقب ماندگي دارند.
نشانه هاي عمومي بيماري اوتيسم
وي اضافه مي كند: اين بيماري مي تواند نشانه هاي فراواني داشته باشد كه توسط اين نشانه ها اوتيسم را مي توان از درجات خفيف تا شديد درجه بندي كرد كه شامل ناتواني در برقراري ارتباط، نبود وابستگي عاطفي به والدين، تكرار كلمات و جملات ديگران كه مي تواند به صورت فوري يا تاخيري باشد، اصرار بر يك نواختي و مقاومت در برابر تغييرات، استفاده از اداها و اشارات به جاي كلمات، تكرار كلمات، خنده نابه جا، گريه بي مورد، نشان دادن استرس و نگراني بي علت، رفتارهاي خود آزارانه و پرخاشگري نظير كوبيدن سر به ديوار، كوبيدن دست به ديوار، گاز گرفتن خود، دور خود چرخيدن و به هم زدن دست ها، دلبستگي غير عادي به بعضي از اشيا است.
او مي گويد: آن ها دوست ندارند كسي را بغل كنند و يا اين كه كسي آن ها را بغل كند، با روش هاي معمول آموزشي نمي توانندچيزي بياموزند، بازي هاي غير عادي انجام مي دهند، در ظاهر از چيزي نمي ترسند، حركات بدني آن ها به صورت عادي نيست، از نظر احساس درد حساسيت بالاتر و يا پايين تري نسبت به افراد عادي دارند، اگر چه آزمايشات شنوايي بر روي آن ها سالم بودن شنوايي آنان را ثابت مي كند اما در برابر نام خود و دستورات كلامي خود را بي تفاوت نشان مي دهند و براي كودكان اوتيستيك مشكلات حواس پنجگانه معمول است.
علل بروز اوتيسم
وي مي افزايد: تاكنون هيچ علت مشخصي براي اوتيسم كشف نشده ولي مشخص شده است كه عملكرد غير عادي مغز باعث ايجاد حالت اوتيسم مي شود.
اسكن هاي مغزي در بعضي موارد نشان داده كه مغز كودكان اوتيستيك از نظر اندازه و ساختار با مغز كودكان سالم متفاوت است.
به گفته وي در حال حاضر تحقيقات فراواني در رابطه با احتمال دخالت عوامل ژنتيكي و عوارض دارويي در بروز اوتيسم در حال انجام است، در بعضي از خانواده ها مشاهده شده كه اوتيسم مانند بيماري هاي ژنتيكي از نسلي به نسل ديگر منتقل مي شود كه اين خود مي تواند تئوري ژنتيكي بودن اوتيسم را در بعضي موارد ثابت كند ولي در بسياري از موارد هم مشاهده شده است كه سابقه اوتيسم در خانواده و يا اقوام وجود نداشته است.
همچنين در بعضي از كودكان مشخص شده كه در بدو تولد نشانه هايي از اوتيسم را دارا مي باشند ولي اين مورد هم عموميت ندارد و هنوز محققان نتوانسته اند علت خاصي را به تنهايي براي ايجاد بيماري اوتيسم كشف كنند و مي توان يك سري علل را در بروز آن موثر دانست.
هر چند تعداد ديگري از محققان نيز بر روي احتمال بروز اوتيسم در دوران بارداري تحقيق مي كنند، آن ها معتقدند كه يك عامل ويروسي ناشناخته، اختلال متابوليسمي و يا آلودگي به مواد شيميايي محيطي در دوران بارداري مي تواند عامل ايجاد اين بيماري باشد، بعضي از موارد خطرناك مانند جيوه نيز كه در دوران بارداري وارد بدن مادر شوند مي توانند احتمال بروز اوتيسم را افزايش دهند.وي تصريح مي كند: در نهايت پژوهشگران معتقدند اين اختلال تا حد زيادي يك اختلال شناختي و اجتماعي است كه علل زيست شناختي متعددي دارد و درزمان بين لقاح و تولد ايجاد مي شود.بااين وجود به نظر مي رسد كودكان اوتيستيك با ساختار بيولوژيك متفاوت به دنيا مي آيند اما عوامل محيطي پيش روي و پيش آگهي بعدي اين اختلال را متاثر مي سازند.
تشخيص اوتيسم
وي در خصوص تشخيص اين بيماري متذكر مي شود: براي تشخيص اين بيماري هيچ تست پزشكي وجود ندارد، تنها يك آزمون به نام مصاحبه ADI-R ، براي تشخيص احتمال طيف اوتيسم (ASD) طراحي شده است و اين ابزار به عنوان وسيله اصلي در تشخيص مقدماتي كودكان ارجاع شده به مراكز تشخيص تعيين شده است.
وي مي افزايد: براي تشخيص اوتيسم در يك كودك بايد رفتار، ارتباط و سطح رشد ذهني كودك به دقت بررسي شود و اين امر با يك بررسي كوتاه در يك جلسه ممكن نيست كه بتوان به طور قطع وجود اوتيسم را در كودكي ثابت كرد.
مشاهدات والدين و بررسي كامل مراحل رشد كودك از موارد لازم براي تشخيص اوتيسم در يك كودك مي باشد و در نگاه اول ممكن است كودك اوتيستيك به نظر عقب مانده ذهني، داراي اختلال رفتاري، مشكل شنوايي و يا رفتارهاي عجيب به نظر برسد، البته ممكن است تمام اين علايم در يك كودك اوتيستيم وجود داشته باشند كه اين امر خود باعث مشكل تر شدن تشخيص مي شود.
وي خاطر نشان مي كند: تشخيص زود هنگام وشروع درمان در سنين كم بهترين نتايج را در بر خواهند داشت اگر كودك هر چه زودتر در برنامه درماني قرار گيرد، زودتر هم به سطح رفتارهاي عادي خواهد رسيد.وي مي گويد: علايم و نشانه هاي اوتيسم ممكن است در زمان نوزادي بروز كنند و شايد هم اين اتفاق نيفتد ولي نشانه هاي اين بيماري به طور حتم بين 24 ماهگي الي 6 سالگي خود را نشان خواهند داد.
براي يك بررسي دقيق و كامل، كودك مظنون به اوتيسم بايد توسط متخصص اطفال، روانشناس، مشاور آموزش و يادگيري كودكان، متخصص اعصاب، كاردرماني، گفتار درماني و ساير متخصصان در زمينه اوتيسم معاينه شود.
درمان اوتيسم
وي ادامه مي دهد: تا كنون هيچ روش قطعي براي درمان مبتلايان به اوتيسم يافت نشده است.
كار آمدترين روش درماني توانبخشي است و تا كنون دارويي يافت نشده است كه از بروز اوتيسم جلوگيري كند و يا اين كه آن را درمان كند ولي متخصصان و خانواده ها به تجربه دريافته اند كه بعضي از داروهاي استفاده شده در بيماري هاي ديگر، در بهبود بعضي از اختلالات اوتيسم موثر هستند و همچنين مشاهده شده است كه تغييرات رژيم غذايي و افزودن برخي ويتامين ها و مواد معدني مي تواند در بهبود برخي از اختلالات اوتيسم موثر باشد.
وي متذكر مي شود: شايد بتوان گفت يكي از بيشترين ويتامين هاي استفاده شده براي كودكان اوتيستيك ويتامين ب مي باشد اين ويتامين در ساختن آنزيم هايي كه مغز براي فعاليت خود به آن ها احتياج دارد موثر است و در نهايت باعث بهبود رفتار، بهبود تماس چشمي، توجه بيشتر و افزايش توانايي يادگيري در اين كودكان مي شود.
علاوه برا ين روش هاي فراواني براي بهبود مشكلات اجتماعي، كلامي، حواس و رفتارهاي اختلالي تهيه شده است كه برخي از اين روش ها عبارتند از : اي بي اي، آموزش جزء به جزء، فلورتايم، داستان هاي اجتماعي و بهبود مجموعه حواس پنجگانه.
استرس در خانواده
وي مي گويد: تحقيقات نشان داده است كه خانواده هاي كودكان اوتيستيك بيشتر ازخانواده هاي كودكان عقب مانده ذهني و سندروم داون استرس دارند و با آن درگير هستند، علت اين امر مي تواند شخصيت هاي خاص كودكان اوتيستيك باشد، كودك اوتيستيك ممكن است حتي قادر نباشد كه نيازهاي اوليه زندگي خودرا بيان كند.
ممكن است رفتارهايي مانند خودآزاري و يا ديگر آزاري را در پيش بگيرد رفتارهاي تكراري و مقاومتي كودك نيز از طرف والدين بسيار مهم و ناراحت كننده مي باشند.
وي مي افزايد: ناتواني هاي كودك در زمينه مهارت هاي اجتماعي مانند ناتواني در بازي ها نيز در خانواده باعث استرس مي شود، بسياري از كودكان اوتيستيك در خوابيدن و غذا خوردن مشكلاتي دارند، نبود تحمل كودك در نشستن بر روي صندلي براي مدت طولاني باعث مي شود كه خانواده نتواند دور هم غذا را صرف كنند اختلالات رفتاري و ضعف فرمانبرداري باعث مي شود كه خانواده نتواند مانند سايرين در مراسم ها و ميهماني هاي فاميل شركت كند.
از ديگر مشكلات مهم خانواده هاي كودكان اوتيستيك حضور در اجتماعات و بيرون از منزل است، خيره شدن مردم به كودك، اظهار نظرهاي طعنه دار، سرزنش والدين، عدم درك شرايط والدين همگي باعث ناراحتي و افزايش استرس در آن ها مي شودكه پرهيز از حضور در اجتماعات از طرف والدين يكي از عواقب آن است، از ديگر نگراني هاي والدين اين كودكان آينده آن ها مي باشد.
وي اظهار مي دارد: مسئله مالي از ديگر مشكلات خانواده هاي كودكان اوتيستيك مي باشد، داشتن يك كودك اوتيستيك در خانواده يعني صرف پول زياد براي آزمايشات، جلسات تشخيص، اجراي برنامه درماني در خانه، روش هاي درماني و دارويي ديگر.
والدين كودكان اوتيستيك هميشه يك غم بزرگ دارند و آن محروم شدن از كودك سالمي است كه دوست داشتند داشته باشند، همچنين آن ها هميشه در حسرت شرايط خوب خانوادگي هستند كه انتظار داشتند، داشته باشند اين احساس ها و غصه ها خود باعث افزايش ناراحتي استرس اين خانواده ها مي باشد، در اين خانواده ها خواهران و برادران اين كودكان نيز در معرض انواع استرس ها و دلواپسي ها هستند.
خجالت كشيدن از دوستان خود، ناتواني خواهر يا برادر اوتيستيك در بازي با او، حسادت در مورد پرداختن بيش از حد والدين به برادر يا خواهر اوتيستيك خود، مورد خشونت قرار گرفتن از طرف برادر يا خواهر بيمار، همگي مي توانند باعث بروز استرس و نگراني هايي در آن ها شوند.
وي تاكيد مي كند: بهتر است هرچند وقت يك بار جلساتي در خانواده تشكيل شود و در رابطه با خصوصيات كودك بيمار و كارهايي كه قصد انجام آن را دارند براي ساير اعضا توضيح دهند تا آن ها نيز در جريان امور باشند.
وي با اشاره به شيوه هاي كاهش استرس در خانواده عنوان مي كند: زن و شوهر بايد با تشويق يكديگر مايه اميدواري ديگري در ادامه اين راه مشكل باشند و نيز به خاطر داشته باشند كه برادران وخواهران كودك را نيز براي كمك به كودك بيمار خود تشويق كرده و آن ها را به ادامه اين كار ترغيب كنند.
از راه هاي كم كردن استرس و نگراني مي توان به مواردي همانند: دعا و نماز، تمرينات ورزشي، تمرينات آرامشي و تنفس عميق، نوشتن مطالب براي يك روزنامه، برنامه ريزي براي انجام كارهاي معوقه در طول روز، پرداختن به امور هنري، قدم زدن، ديدار با دوستان، رفتن به سوي طبيعت، درد دل كردن نزد افراد مورد اعتماد، واقع بين و خوشبين بودن، حفظ خونسردي و... اشاره كرد.
وي با تاكيد بر مسائل امنيتي در خانه مي گويد: بسياري از والدين مراقبان كودك اوتيستيك امنيت محيط خانه را براي اين كودكات مهم مي دانند، رفتارهاي كودك بيمار مي تواند باعث بروز حوادثي براي او شوند.
بايد به خاطر داشت كه خانه نيز مي تواند كلاس درسي براي كودك باشد و والدين مي توانند با قرار دادن قفل هاي اضافي، وسايل هشدار دهنده و استفاده از علايم و تصاوير محيط خانه را براي امنيت بيشتر و آموزش به كودك مهيا كنند و بهتر است اول از مكان هايي كه كودك در آن ها بيشتر وقت خود را مي گذارند و اتاق هاي مخصوص او شروع كرد؛ مبلمان و وسايل خانه را به نحوي چيد كه براي كودك فرصت هاي آموزشي را فراهم كند تا خطري براي كودك نداشته باشد.
يکشنبه 8 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 390]