با همراهي اركستر سمفونيك اكراين، كنسرت مشترك درويشي و عليزاده برپا شد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: با همراهي اركستر سمفونيك اكراين، كنسرت مشترك درويشي و عليزاده برپا شد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - موسيقي

قطعات «كليدر» درويشي، «ني‌نوا» ، «عصيان» و «تركمن» عليزاده شامگاه جمعه ـ ششم دي ماه ـ با همراهي اركستر سمفونيك ناسيونال اكراين به رهبري «ولاديمير سيرنكو» در تالار بزرگ كشور نواخته شدند.

به گزارش خبرنگار موسيقي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، كنسرت مشترك حسين عليزاده و محمدرضا درويشي با اجراي «كليدر» در هشت بخش آغاز شد.

اين سوييت كه در هشت بخش براي اركستر زهي و براساس رمان تاثيرگذار «كليدر» محمود دولت آبادي نوشته شده است، به اعتقاد درويشي سوگنامه غم نيست بلكه دريغي بر از دست رفتن عشق ...انسان است كه بخش عمده آن در دستگاه «نوا» سير مي‌كند و در بخش‌هاي ديگري مايه‌هاي دشتي، بيات اصفهان و همايون هم اضافه مي‌شود.

درويشي ساخت اين قطعه را با سفارشي از سوي مدير انتشارات «فرهنگ معاصر» در سال 84 آغاز كرد و در تابستان 86 با همراهي نوازندگان سازهاي زهي اركستر سمفونيك اكراين به رهبري «ولاديمير سيرانكو» ضبط و اجرا كرد.

سوييت سمفوني «كليدر» با سكوت و غم از «سوگنامه دشت نيشابور» آغاز مي‌شود. فضايي سنگين و تلخ تمام تالار را فراگرفته، اما باز هم به اعتقاد درويشي اين قطعه روايت غم نيست، استواري انسان در تنهايي جهان خالي از انسان است.

«كليدر» با «پگاه نيشابور»،«درو زمين ديمي سوزن ده»،«پشت دروازه‌ي بيهق» ادامه مي‌يابد تا به « رودررويي سيدرضا تربتي با گل محمد» مي‌رسد؛ قهرماني كه به گفته درويشي اين سوييت حتي روايت قهرماني‌هاي او نيز نيست، بلكه خاموشي راوي بي‌زمان و مكاني است كه مي‌بيند، زخم مي‌خورد و مي‌ميرد.

اثر هرچه جلوتر مي‌رود، فضا تلخ‌تر و سنگين‌تر مي‌شود.

درويشي پيش از اين نيز گفته بود كه شنيدن «كليدر» كار سخت و دشواري است و موسيقي «كليدر» به واقع روايت غم نامه حرمان، غربت و تنهايي آدمياني كه بوده‌اند و خواهند بود، غم با شكوه انسان كه تا مغز استخوان مي‌نشيند و باز وسوسه‌اي ديگر بر مي‌انگيزد، «كليدر» روايت اين استمرار است.

اما باز هم به گفته‌ي درويشي شنيدن آنچه گل محمد ديد و روايت كرد، صبوري مي‌طلبد و موسيقي «كليدر» بي‌شك تاب آوردن اين دردها، زندگي‌ها و مرگ‌هاست كه درگذر از تمام تلخي‌ها نوشته شده.

موسيقي «كليدر» زاده‌ي دردها، روياها، حضور و انتظار و فرزند غربت است.

به گزارش ايسنا، با اتمام بخش نخست كنسرت و بعد از استراحت بيست دقيقه‌اي ، اركستر با همراهي هوشيار خيام ، قطعه «شيشه رنگي» را در دو قست پيوسته براي پيانو و سازهاي زهي اجرا مي‌كند. اين قطعه كه براي نخستين‌بار در سال 85 نوشته شده، با بافتي متفاوت از ساختارهاي موسيقي، سعي در نمايش امكانات سازهاي زهي دارد. در « شيشه رنگي » بافت زهي از ابتدا با اجراي اونيسون، يادآور تغزلي است كه در طول قطعه دايما تغيير كرده و رنگ عوض مي‌كند و در اين ميان ساز تنهاي پيانو همچو ارسي و گره چيني عمل مي‌كند و پيوسته از آن نواي تغزلي زهي شنيده مي‌شود و اين دو بافت متفاوت در انتها در «ضربي» به يك‌رنگي مي‌رسند.

«عصيان» دومين قطعه اين بخش است. قطعه‌اي كه نخستين بار در سال 63 براي هارپ و اركستر زهي توسط عليزاده نوشته شد و در سال 70 توسط اركستر زهي استراسبورگ به رهبري ايرج صهبايي ضبط شد.

اولين اتودهاي اين قطعه در همان سال‌هايي كه عليزاده به تازگي از كشور رفته بود نوشته و در سال‌هاي بعد مدام بازنگري مي‌شود، تا اين‌بار و بعد از بيش از دو دهه براي اين كنسرت و با همراهي پيانوي هوشيار خيام نهايي مي‌شود.

اين قطعه كه براي اركستر زهي و كوبه‌اي و پيانو تنظيم شده به اعتقاد عليزاده گاه شبيه هيچ كدام از آثار او نيست و اين اجرا نخستين اجرا از قطعه‌ي كامل شده «عصيان » تلقي مي‌شود.

«ني‌نوا» دومين ساخته‌ي عليزاده در اين اجرا بود. قطعه‌اي براي ني و اركستر زهي كه در دستگاه نوا نوشته شده و به گوش مخاطبان ايراني از هر قطعه ديگري آشناتر است. طرح اوليه آن در سال 56 به اجرا درآمد و شش سال بعد از آن ضبط شد.

به گفته عليزاده اين قطعه خاطره‌اي از روزگاران سختي است كه بر مردم اين سرزمين گذشت. سوز ني در «ني نوا» همان دغدغه‌هاي ذهن هنرمندي است كه نگراني‌هاي ملتي در جنگ را به زبان موسيقي بيان مي‌كند و پاشا هنجني به خوبي اين درد را با همراهي اركستر اكراين و وفا مصباحي به تصوير مي‌كشند.

قطعه در پنج بخش تنظيم شده كه با درآمد آغاز مي‌شود و از ميان فضايي غم‌بار در «نغمه» و «نهفت،فرود» به بارقه‌ي اميدي در «رقص سماع» مي‌رسد.

«تركمن» پايان بخش اين اجراست. نمايشي بس متفاوت از تركيب سازهاي زهي با شورانگيز و سه تار ايراني. اثري كه اول بار در سال 67 براي سه تار ساخته و اجرا شد و در ان تكنيك‌ها، صدادهي و رويكرد بديعي براي موسيقي ايراني ارائه شد.

به گفته‌ي عليزاده ؛ تكنوازي كه در آلبوم «تركمن» ارائه شده، بداهه نوازي در دستگاه، آواز و گوشه‌هاي ايراني است كه در نهايت برداشتي سمبوليك از آوازهاي تركمني با حالتي سلحشورانه است.

عليزاده مي‌گويد: «تركمن» برداشت ذهني از موسيقي سرزمين و مردم تركمن است كه بعد از بيست سال از ضبط اوليه آن با همكاري هوشيار خيام براي اركستر زهي و سه تار تنظيم شده است و در اين مسير ورسيون هاي ديگري به آن اضافه شده است.

در اجراي اين اثر كه باز هم اولين اجراي جديد و اركسترال آن است در كنار عليزاده كه شورانگيز را مي‌نوازد، بهداد بابايي و مسعود شعاري سه تار مي‌نوازند و سلحشوري‌هاي تركمن‌ها را به رخ مي‌كشند.

قطعه كه تمام مي‌شود به رسم هميشه، تماشاگران تشويق مي‌كنند، آنقدر كف مي‌زنند تا عليزاده و همراهانش براي بار ديگر «تركمن» را از سرگيرند.

انتهاي پيام
شنبه 7 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 131]