تهران تا شمال در یک نگاه

واضح آرشیو وب فارسی:ایران ویج: تهران تا شمال در یک نگاه گام نخست: مطالعات مربوط به طرح احداث آزاد راه تهران- شمال نخستین بار در سال۱۳۵۳ به تصویب رسید. در آن هنگام یک شرکت فرانسوی داوطلب احداث آن با سرمایه خود طی ۵سال بود و تنها شرطش وصول عوارض از وسایل نقلیه عبوری در مدت ۱۰سال پس از بهره‌برداری از آزادراه مذکور بود. با احتساب بهره و سود سرمایه، هزینه احداث آزادراه در آن هنگام به ۷۵۰میلیارد ریال می‌رسید. در آن هنگام یک سرمایه‌گذار ایرانی به نام «آقای گلزار» پیشنهاد کرده بود که در ازای دریافت ۱۰۰میلیون مترمربع از اراضی منطقه، آزادراه مذکور را در طول ۵سال احداث کرده و تحویل دهد. اما هیچ‌کدام این پیشنهادها مورد قبول قرار نگرفت. مشخصات فنی پروژه پروژه آزادراه تهران - شمال به منظور تأمین ارتباط مطمئن، سریع و ارزان بین مناطق شمالی و مرکزی کشور و سهولت ارتباط با کشورهای همسایه شمالی در حال اجراست. این آزادراه بخشی از آزادراه سراسری شمال- جنوب است که کوتاه‌ترین مسیر ارتباطی دریای خزر با خلیج‌فارس بوده و در ترانزیت منطقه عمده‌ترین نقش را برعهده خواهد داشت. مسیر آزادراه از محل تقاطع غیرهمسطح با بزرگراه ۷۶متری شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد در‌ه‌کن پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده و سپس توسط تونل بلند تالون به طول ۴۸۵۰متر این رشته کوه را قطع کرده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار می‌گیرد. اجرای این قسمت که طول تقریبی آن ۳۲کیلومتر است باعث می‌شود مسیر فعلی حدود ۶۰کیلومتر کوتاه‌تر شود. از آن پس، مسیر به موازات جاده قدیم کرج- چالوس امتداد می‌یابد و در دره سرهنگ وارد تونل البرز به‌طول ۶۳۰۰متر شده و در پل زنگوله خارج می‌شود، سپس با عبور از ارتفاعات البرز به موازات جاده موجود کرج- چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و در نهایت با یک تقاطع غیرهمسطح به کمربندی نوشهر- چالوس – تنکابن متصل می‌شود. ۱۴۵دستگاه تونل جمعا به طول تقریبی ۸۸کیلومتر در مسیر رفت و برگشت این آزادراه باید احداث شود که بلندترین آنها تونل‌های تالون و البرز به طول تقریبی ۴۸۵۰ و ۶۳۵۰متر در هر باند است. تعداد پل‌های بزرگ نیز ۹۷دستگاه به طول ۱۳کیلومتر و حجم عملیات خاکی (مجموع عملیات خاکبرداری و خاکریزی) حدود۴۰میلیون مترمکعب پیش‌بینی می‌شود. این آزادراه در ۴منطقه عملیاتی در حال احداث است. منطقه ۱ حدفاصل تهران- دوآب شهرستانک به طول تقریبی ۳۲کیلومتر است. این منطقه از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان و امامزاده عقیل و تونل تالون و دره لانیز به سه راهی شهرستانک می‌رسد. اجرای تنها این قسمت که طول آن تقریبا ۳۲کیلومتر بوده و ساخت آن در اولویت است، باعث می‌شود قسمتی از راه فعلی که از طریق کرج می‌گذرد حذف شده و مسیر فعلی حدود ۶۰کیلومتر کوتاه‌تر شود. منطقه ۲ این منطقه حد فاصل دوآب شهرستانک- پل زنگوله به طول تقریبی ۲۵کیلومتر است. تونل‌های بلند البرز هر یک به طول ۶۳۵۰متر در این منطقه قرار می‌گیرد. با اجرای این قسمت، طول مسیر جاده فعلی کرج- چالوس حدود ۵کیلومتر کوتاه می‌شود. منطقه۳ حد فاصل پل زنگوله- سه‌راهی دشت‌نظیر به طول تقریبی ۴۶کیلومتر. منطقه۴ حدفاصل سه راهی دشت نظیر- چالوس به طول حدود ۲۰کیلومتر. پیشرفت ۱۲درصدی کار در طول ۱۵ سال طی سال‌های ۷۵ تا ۸۲ نخستین قرارداد احداث آزادراه تهران- شمال این پروژه تنها ۷درصد پیشرفت کرد، در حال حاضر نیز با گذشت ۸سال از قرارداد متممی که با بنیاد مستضعفان بسته شد برآوردها حاکی از پیشرفت ۱۲درصدی عملیات احداث پروژه آزادراه تهران- شمال است. به‌طور جزئی پیشرفت در منطقه ۴آزادراه حدود ۷۰درصد و در منطقه یک آزادراه حدود ۲۰درصد است. طبق بررسی‌های انجام شده حدود ۵/۵درصد کل پیشرفت پروژه تا به امروز مربوط به منطقه۴ و ۶درصد هم مربوط به منطقه یک می‌شود. افزایش ۱۳برابری برآورد هزینه احداث طی ۱۴سال برآورد هزینه ساخت آزادراه تهران- شمال در سال۷۵ معادل ۱۵۰میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود که با احتساب تعدیل سالانه به خاطر نرخ تورم این رقم حدود ۱/۵ برابر افزایش می‌یافت. براساس برآورد بعدی هزینه احداث این آزادراه به قیمت ابتدای سال۱۳۸۲ معادل ۴۶۲میلیارد تومان برآورد و دوران مشارکت کلا ۱۵سال مشتمل بر ۵ سال دوران ساخت و ۱۰سال دوران بهره‌برداری تعیین شد. اما به واسطه تأخیر طولانی که در احداث این پروژه صورت گرفت، این هزینه در آخرین برآوردها در سال۸۹ به رقمی در حدود ۲هزار میلیارد تومان افزایش یافت. البته بنیاد مستضعفان تنها برای احداث منطقه ۲ به طول ۲۴کیلومتر رقمی در حدود ۹۵۰میلیارد تومان اعلام کرده است. تونلی به طول ۶ هزار متر بزرگ‌ترین تونل آزادراه تهران- شمال حدودا ۵ تا ۶هزار متر طول خواهد داشت. این تونل که در منطقه ۲واقع شده که تاکنون هیچ پیشرفتی نداشته اما تونل مطالعاتی و دسترسی آن در سال۸۷ حفر شده است. در این آزادراه در مجموع ۱۳۷تونل به طول تقریبی ۹هزار و ۳۰۰متر احداث خواهد شد که البته تا چندی پیش بسیاری از آنها حتی قرارداد ساخت هم نداشتند. طول آزادراه تهران- شمال در مجموع ۱۲۱کیلومتر بوده و دارای ۲خط عبور در هر باند و پیش‌بینی ۳خط در فرازهای تند است. حداکثر شیب طولی مسیر آزاد راه ۶درصد، ‌حداقل شعاع قوس‌ها ۴۵۰متر و میانگین سرعت در تکرار آن ۸۰کیلومتر در ساعت در نظر گرفته شده است. ۸۴میلیارد تومان سرمایه‌گذاری تا پایان سال۸۳ پرداختی دولت تا پایان سال۸۳ با احتساب نرخ سود در مجموع معادل ۸۴۳میلیارد و ۳۶۷میلیون ریال (شامل پرداخت نقدی معادل ۲۵۴میلیارد و ۷۵۵میلیون ریال به اضافه ارزش زمین‌های واگذاری معادل ۵۸۸میلیارد و ۶۱۲میلیون‌ ریال) بوده درصورتی که آورده طرف مشارکت تا پایان سال۸۲ جمعا معادل ۵۴۰میلیارد ریال بوده که از این مبلغ ۳۴۷میلیارد ریال آن مورد تأیید وزارت راه و ترابری قرار گرفته و در مجموع آورده مزبور تا پایان سال۸۳ معادل ۶۱۰میلیارد ریال برآورده شده است. همچنین با در نظر گرفتن پرداخت‌های سال۸۴ و ۸۵ که به ترتیب ۷/۵ و ۱۲/۷ میلیارد تومان بود و اعمال سود تعیین شده، ارزش کل سرمایه‌گذاری نقدی دولت در پروژه آزادراه تهران- شمال از ابتدا تا سال ۸۵ معادل ۶۰میلیارد تومان می‌شود. واگذاری ۳۵/۲ میلیون مترمربع زمین ابتدا قرار بود کل هزینه اجرای طرح توسط طرف مشارکت (شرکت احداث‌کننده وابسته به بنیاد) تأمین شود. در مقابل معادل ۳۰درصد هزینه احداث‌ آزادراه مذکور از طریق عوارض از وسایل نقلیه عبوری و ۷۰درصد بقیه هزینه از محل واگذاری ۶۲/۵میلیون متر مربع اراضی ملی تأمین شود و وزارت راه و ترابری نیز بابت خرید و آزاد‌سازی‌ مسیر و دیگر اقدامات جانبی در طول زمان اجرای طرح ۱۵۰میلیارد ریال پرداخت کند. اما پس از تجربه ناموفق شرکت آزادراه تهران- شمال وابسته به بنیاد مستضعفان در قرارداد ۷ساله اول، قرار شد دولت جهت استهلاک اصل و سود سرمایه‌گذاری طرف مشارکت (۵۰ درصد) معادل ۳۵/۲ میلیون مترمربع زمین به طرف مشارکت واگذار کند. منحصر به فرد از همه نظر تا کنون بیش از ۸میلیون مصاحبه، خبر و گزارش درباره آزادراه تهران- شمال در اینترنت منتشر شده است.انتشار این تعداد خبر از یک آزادراه را می‌توان یک رکورد جدید در عرصه اطلاع‌رسانی در خصوص پروژه‌های عمرانی دانست. با این حساب آزادراه تهران- شمال نه تنها از نظر طولانی شدن زمان ساخت رکورددار شده بلکه در زمینه اطلاع‌رسانی نیز در رده‌های نخست در مقایسه با موارد مشابه قرار گرفته است. این پروژه شاید تنها پروژه راه و ترابری باشد که یک سایت اینترنتی مستقل اقدام به انتشار اخبار آن می‌کند.

۶ مرداد ۱۳۹۰

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران ویج]

[مشاهده در: www.iranvij.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 238]