نويسنده:علي معصومي حج در نگاه امام خميني(ره)

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نويسنده:علي معصومي حج در نگاه امام خميني(ره)
خبرگزاري فارس: از نگاه امام خميني « حج » نمايش كاملي از تعاليم دين مبين اسلام است كه مي تواند الگويي تمام عيار براي زندگي و رفتار يك مسلمان به حساب آيد.

از نگاه امام خميني « حج » نمايش كاملي از تعاليم دين مبين اسلام است كه مي تواند الگويي تمام عيار براي زندگي و رفتار يك مسلمان به حساب آيد.
توجه به معنويت و معرفت يابي نسبت به كل هستي و خالق هستي يكي از ابعاد مهم حج است . امام خميني معتقد است هر جزئي از مناسك حج داراي اشارت هاي عرفاتي روحاني و معرفتي است . امام در اين باره مي فرمايد :
از آنجا كه در اين مناسك عجيب از اول احرام و تلبيه تا آخري مناسك اشاراتي عرفاتي و روحاني است كه تفصيل آنها در اين مقال ميسر نيست اكتفا به بعض اشارات تلبيه ها مي كنم :
لبيك هاي مكرر از كساني حقيقت دارد كه نداي حق را به گوش جان شنيده و به دعوت الله تعالي به اسم جامع جواب مي دهند. مساله مساله حضور در محضر است و مشاهده جمال محبوب گويي گوينده از خود در محضر بيخود شده و جواب دعوت را تكرار مي كند و دنباله آن سلب شريك به معناي مطلق آن مي نمايد كه اهل الله مي دانند نه شريك در الوهيت فقط گرچه سلب شريك در آن نيز شامل همه مراتب تا فناي عالم در نظر اهل معرفت است و حاوي جميع فقرات احتياطي و استحبابي است مثل « .. الحمدلك و النعمه لك ... » و حمد را اختصاص مي دهد به ذات مقدس همچنين نعمت را و نفي شريك مي كند و اين نزد معرفت غايت توحيد است و به اين معناست كه هر حمدي و هر نعمتي كه در جهان هستي تحقق يابد حمد خدا و نعمت خداست بدون شريك و در هر موقف و مشعري و وقوف و حركتي و سكون و عملي اين مطلب و مقصدا علي جاري است و خلاف آن شريك به معناي اعم است كه همه ما كوردلان به آن مبتلا هستيم (1 )
امام خميني بعدمعنوي حج را سرمايه حيات جاودانه مي داند و در اين باره مي فرمايد :
مراتب معنوي حج كه سرمايه حايت جاودانه است و انسان را به افق توحيد و ننزيه نزديك مي نمايد حاصل نخواهد شد مگر آنكه دستورات عبادي حج به طور صحيح و شايسته و مو به موعمل شود و حجاج محترم و روحانيون معظم كاروان ها تمام هم خود را صرف در تعليم و تعلم مناسك حج كنند و برمساله دانان است كه از همراهان خود مواظبت كنند كه خداي نخواسته تخلف از دستورات نشود. و بعد سياسي و اجتماعي آن حاصل نمي گردد مكر آنكه بعد معنوي و الهي آن جامه عمل پوشد و لبيك هاي شما جواب دعوت حق تعالي باشد و خود را محرم براي وصول به آستانه محضر حق تعالي نماييد و لبيك گويان براي حق نفي شريك به همه مراتب كنيد و از خود كه منشا بزرگ شرك است به سوي او جل و علي هجرت نماييد. و اميد است براي جويندگان آن موتي كه دنبال هجرت است حاصل آيد و اجراي را كه علي الله است دريافت نمايند. و اگر جهات معنوي به فراموشي سپرده شود. گمان نكنيد كه بتوان از چنگال شيطان نفس رهايي يابيد. و تا در بند خويشتن خويش و هواهاي نفساني خود باشيد نمي توانيد جهاد في سبيل الله و دفاع از حريم الله نماييد.
شما عزيزان قدري به خود آييد و سلحشوران جمهوري اسلامي را كه پيروزي هاي خداپسندانه اي را براي اسلام و كشور اسلامي كسب كرده اند و اكنون جمعي از شهداي زنده آنان با شما در مناسك حج شريك هستند بنگريد و از تحول عظيمي كه موجب اينهمه فداكاري در آنان شده است عبرت بگيريد. و مسلمانان بدانند تا يك درجه از اين تحولات در آنان حاصل نشود شيطان نفس اماره و شياطين خارج نخواهند گذاشت كه به فكر امت اسلامي و مظلومان جهان باشند(2 )
خداوند متعال به عنوان خالق هستي و خالق بشر بيش از هر كس به نيازهاي معنوي انسان آگاهي دارد و مي داند كه انسان بدون معنويت قابل تصور نيست و آن هايي هم كه از راه هاي اصيل و راستين معنويت باز مي مانند. به ناچار گرفتار شبه معنويت هاي كاذبي مي شوند كه در نهايت به ضلالت انسان منجر مي گردد. به همين دليل يكي از فلسفه هاي اساسي حج در همين است كه راه اصيل معنويت را به انسان هابياموزد و حداقل هر سال يك بار مردم را متوجه معنويت ريشه دار و جاودانه بنمايد. آن هم معنويتي كه با همه معنويت ها تفاوت اساسي دارد زيرا اين معنويت پديده اي است كه بايد به طور جمعي و ميليوني نمايش داده شود و اقوام و ملل مختلف طي يك برنامه عمومي هماهنگ و منسجم و در ارتباط كامل با يكديگر دروني ترين بعد انساني خود را كه معنويت است به انجام برسانند و ارتباط با خالق هستي را كه معمولا در خلوت و تنهايي بهتر و شيرين تر انجام مي گيرد به صورت ميليوني برقرار نمايند.
چون حج نمايش كامل و كانون معارف اصيل الهي است علاوه بر اينكه بعد معنوي آن در اوج قرار دارد ظرفي است كه انواع عناصر و پديده هاي عالي در آن جا گرفته است به طوري كه حج نمايش يك زندگي بسيار كامل و مومنانه اي است كه هم معنويت دارد و هم سياست هم عشق دارد و هم زندگي هم تكامل دارد و هم اتحاد و همبستگي هم توحيد دارد و هم جامعه اي به دور از همه رذايل و... امام خميني در اين باره مي فرمايد : حج كانون معارف الهي است كه از آن محتواي سياست اسلام را در تمامي زواياي زندگي بايد جستجو نمود. حج پيام آور و ايجاد و بناي جامعه اي به دور از زندگي يك انسان و يك جامعه متكامل در دنياست . و مناسك حج مناسك زندگي است . و از آنجا كه جامعه امت اسلامي از هر نژاد و مليتي بايد ابراهيمي شود تا به خيل امت محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ پيوند بخورد و يكي گردد و يد واحده شود حج تنظيم و تمرين و تشكل اين زندگي توحيدي است . (3 )
بزرگ ترو بااهميت تر از اصل حج و اصل برگزاري حج برگزاري كامل و جامع آن است . اگر حج كه نمايش كامل معارف الهي است به طور كامل و جامع برگزار نشود به چيزي غير از خود تبديل خواهد شد زيرا اگرپديده كاملي كه همه اجزاي آن وابسته به يكديگر است وهمه آن ها در ارتباط با هم و اجراي هماهنگ اجزا معني دار مي شود و به هدف مي رسد و به طور ناقص اجرا گردد قطعا به هدف نمي رسد و فايده اي از آن به دست نمي آيد.
بعد عبادي حج در طول تاريخ كم و بيش اجرا مي شده است ولي بطور قطع مي توان گفت كه بعد سياسي آن كه اهميت بسيار بالايي دارد در اغلب دوره ها به فراموشي سپرده شده و حج مسلمانان به صورت ناقص برگزار شده است .
امام خميني در باره مهجور بودن بعد سياسي حج چنين مي فرمايد : فلسفه حج يكي از فلسفه هاي بزرگ حج ـ قضيه ـ بعد سياسي اوست كه دست هاي جنايتكار از همه اطراف براي كوبيدن اين بعد در كار هستند و تبليغات دامنه دار آنها مع الاسف در مسلمين هم تاثير كرده است كه مسلمين سفر حج را بسياريشان يك عبادت خشك خالي بدون توجه به مصالح مسلمين مي دانند حج از آن روزي كه تولد پيدا كرده است اهميت بعد سياسي اش كمتر از بعد عبادي اش نيست . بعد سياسي علاوه بر سياستش خودش عبادت است (4 )
از همه ابعاد آن مهجورتر و مورد غفلت تر بعد سياسي اين مناسك عظيم است كه دست خيانتكاران براي مهجوريت آن بيشتر در كار بوده و هست و خواهد بود و مسلمانان امروز و در اين عصر كه عصر جنگل است بيشتر از هر زمان موظف به اظهار آن و رفع ابهام از آن هستند زيرا بازيگران بين المللي با اغفال مسلمين و عقب نگه داشتن آنان از يك سو و عمال سودجوي آنان از سوي ديگر و غفلت زدگان نادان از طرفي و آخوندهاي درباري يا كج فهم از سوي ديگر و متنسكان جاهل از يك طرف دانسته يا ندانسته پشت در پشت هم ايستاده و در محو اين و بعد سرنوشت ساز و نجات دهنده مظلومان در فعاليت هستند. و لازم است متعهدان و بيداران و دلسوزان براي غربت اسلام و مهجوريت اين بعد در احكام اسلام بويژه حج كه اين بعد در آن ظاهرتر و موثرتر است با قلم و بيان و گفتار و نوشتار به كوشش برخيزند خصوصا در ايام مراسم حج كه پس از اين مراسم عظيم انسان ها مي توانند در شهر و ديار خود با توجه به اين بعد عظيم مسلمانان و مظلومان جهان را بيدار و براي خروج مظلومان جهان از تحت فشارهاي روز افزون ستمگران مدعي حمايت از صلح به حركت وادارند. و پر واضح است كه اگر در اين كنگره عظيم جهاني كه همه اقشار ملت هاي مظلوم اسلامي از هر مذهب و ملت و داراي هر زبان و مسلك و هر رنگ و قشر ولي بازي واحد و لباس مشابه دور از هر آلايش و آرايش اجتماع نموده اند مسائل اساسي اسلام و مسلمين و مظلومان جهان از هر فرقه حل نشود و حكومت هاي مستكبر و زورگو سرجايشان ننشينند از اجتماعات كوچك منطقه اي و محلي كاري بر نخواهد آمد و راه حل فراگيري به دست نخواهيم آورد . (5 )
بيدارگري و بالا بردن سطوح آگاهي جوامع اسلامي جهت شناختن مسائل و مشكلات اساسي جهان اسلام شناختن دشمنان جهان اسلام آگاهي از موانع موجود بر سرراه ملل اسلامي و... از ابعاد ديگر يك حج كامل و ابراهيمي است . اگر برگزاري سالانه مراسم حج به سطوح آگاهي عمومي و سياسي مسلمانان كمك نكند قطعا حج كاملي برگزار نشده است . امام خميني معتقد است اگر حج به مجموعه اي از اعمال خشك خلاصه گردد و آگاهي و شعور به همراه نداشته باشد حج نيست و انسان را به سوي خدا سوق نمي دهد. امام خميني در اين باره مي فرمايد :
اي گويندگان ! نويسندگان ! در اجتماعات بزرگ عرفات و مشعر و منا و مكه معظمه و مدينه منوره مسائل اجتماعي و سياسي مناطق خود را به گوش برادران ايماني برسانيد و از هم طلب نصرت كنيد.
اي زائران خانه خدا! توطئه هاي راست و چپ بخصوص آمريكاي چپاولگر و متجاوز و اسرائيل جنايتكار را به گوش عالميان برسانيد و از آنان استمداد كنيد و جنايات اين جنايتكاران را بشماريد. و به خداوند متعال براي اصلاح حال مسلمين و قطع ايادي جنايتكاران التجا پيدا كنيد . (6 )
بزرگترين درد جوامع اسلامي اين است كه هنوز فلسفه واقعي بسياري از احكام الهي را درك نكرده اند. و حج با آن همه راز و عظمتي كه دارد هنوز به صورت يك عبادت خشك و يك حركت بي حاصل و بي ثمر باقي مانده است .
يكي از وظايف بزرگ مسلمانان پي بردن به اين واقعيت است كه حج چيست و چرا براي هميشه بايد بخشي از امكانات مادي و معنوي خود را براي برپايي آن صرف كنند. چيزي كه تا به حال از ناحيه ناآگاهان و يا تحليل گران مغرض و يا جيره خواران به عنوان فلسفه حج ترسيم شده است اين است كه حج يك عبادت دستجمعي و يك سفر زيارتي ـ سياحتي است به حج چه كه چگونه بايد زيست و چطور بايد مبارزه كرد و با چه كيفيت در مقابل جهان سرمايه داري و كمونيسم ايستاد! به حج چه كه بايد براي فشارهاي روحي و جسمي مسلمانان چاره انديشي نمود! به حج چه كه مسلمانان بايد به عنوان يك نيروي بزرگ و قدرت سوم جهان خودنمايي كنند! به حج چه كه مسلمانان را عليه حكومت هاي وابسته بشوراند بلكه حج همان سفر تفريحي براي ديدار از قبله و مدينه است و بس ! و حال آن كه حج براي نزديك شدن و اتصال انسان به صاحب خانه است و حج تنها حركات و اعمال و لفظ ها نيست و با كلام و لفظ و حركت خشك انسان به خدا نمي رسد . (7 )
برگزاري كامل و جامع حج و توجه به همه ابعاد اساسي آن تناسب شگفت انگيزي با اقتدار عزت و رونق و قدرت عمومي جوامع اسلامي دارد. هر دوره اي كه حج به معناي واقعي و به صورت يك حج تمام ابراهيمي برگزار شده است در آن دوره مسلمانان از هر نظر سقوط كرده اند يعني نه معنويت قابل قبولي داشته اند نه قدرت سياسي و چشمگيري از خودنشان داده اند نه سطح آگهي مناسب و شايسته اي يافته اند نه وحدت و همبستگي پيدا كرده اند نه از نظر عزت عمومي و استقلال توانسته اند افتخاري داشته باشند و...
بنابراين جوامع اسلامي پيش از هر چيز بايد به رهنمودهاي الهي امام خميني درباره برگزاري كامل حج توجه نشان بدهند تا بتوانند همچون دوره هاي طلايي جوامع اسلامي پيشقراول ملل ديگر شوند و عزت واقتدار يابند.
پي نوشت ها :
1 ـ صحيفه نور جلد 19 ص 42
2 ـ همان ص 44
3 ـ صحيفه امام جلد 21 ص 77
4 ـ صحيفه نور جلد 18 ص 66
5 ـ همان جلد 19 ص 43
6 ـ صحيفه نور جلد 10 ص 222
7 ـ همان جلد 20 ص 227
امام خميني : فلسفه حج يكي از فلسفه هاي بزرگ حج بعد سياسي اوست كه دست هاي جنايتكار از همه اطراف براي كوبيدن اين بعد در كار هستند و تبليغات دامنه دار آنها مع الاسف در مسلمين هم تاثير كرده است كه مسلمين سفر حج را بسياريشان يك عبادت خشك خالي بدون توجه به مصالح مسلمين مي دانند حج از آن روزي كه تولد پيدا كرده است اهميت بعد سياسي اش كمتر از بعد عبادي اش نيست بعد سياسي علاوه بر سياستش خودش عبادت است . از همه ابعاد آن مهجورتر و مورد غفلت تر بعد سياسي اين مناسك عظيم است كه دست خيانتكاران براي مهجوريت آن بيشتر در كار بوده و هست و خواهد بود. و مسلمانان امروز و در اين عصر كه عصر جنگل است بيشتر از هر زمان موظف به اظهار آن و رفع ابهام از آن هستند
امام خميني : حج كانون معارف الهي است كه از آن محتواي سياست اسلام را در تمامي زواياي زندگي بايد جستجو نمود. حج پيام آور و ايجاد و بناي جامعه اي به دور از رذايل مادي و معنوي است . حج تجلي و تكرار همه صحنه هاي عشق آفرين زندگي يك انسان و يك جامعه متكامل در دنياست . و مناسك حج مناسك زندگي است . و از آنجا كه جامعه امت اسلامي از هر نژاد و مليتي بايد ابراهيمي شود تا به خيل امت محمد ـ صلي الله عليه وآله و سلم ـ پيوند بخورد و يكي گردد و يد واحده شود حج تنظيم و تمرين و تشكل اين زندگي توحيدي است
امام خميني بعد معنوي حج را سرمايه حيات جاودانه مي داند و در اين باره مي فرمايد : مراتب معنوي حج كه سرمايه حيات جاودانه است و انسان را به افق توحيد و تنزيه نزديك مي نمايد حاصل نخواهد شد مگر آنكه دستورات عبادي حج به طور صحيح و شايسته و مو به مو عمل شود و حجاج محترم و روحانيون معظم كاروان ها تمام هم خود را صرف در تعليم و تعلم مناسك حج كنند و برمساله دانان است كه از همراهان خود مواظبت كنند كه خداي نخواسته تخلف از دستورات نشود. و بعد سياسي و اجتماعي آن حاصل نمي گردد مگر آنكه بعد معنوي و الهي آن جامه عمل پوشد و لبيك هاي شما جواب دعوت حق تعالي باشد و خود را محرم براي وصول به آستانه محضر حق تعالي نماييد و لبيك گويان براي حق نفي شريك به همه مراتب كنيد و از خود كه منشا بزرگ شرك است به سوي او جل و علي هجرت نماييد
.................................................................................
منبع: تبيان
انتهاي پيام/
چهارشنبه 13 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 276]