آموزش عکاسی ، تصویر گر زندگی امروز

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

عکاسی که از لندن به ایران میآید تا از سوژه «عمل جراحی بینی» عکس تهیه کند، باید فتوژورنالیست تیزبین و جالبی باشد. این عکاس بسیاری از نقاط جهان را در پی سوژههایی بسیار ویژه و بومی زیر پا گذاشته و شم شگفتانگیزی در یافتن موضوعات خاص برای تهیه مقالات تصویری دارد.

مقاله تصویری زد نلسون فتوژورنالیست انگلیسی را درباره عمل جراحی بینی در ایران در مجله Geo دیدم و طی تماسی با او از وی خواستم از آنجا که قصد تهیه مقالهای درباره او و کارهایش را دارم به سئوالاتم پاسخ دهد و اطلاعاتی را در اختیارم قرار دهد. زد نلسون در لندن زندگی میکند، او با آژانس عکس IPG همکاری عمدهای دارد و بیشتر عکسهایش را به این آژانس میفروشد. کارهای او که شامل تک عکس، مجموعه عکس و مقالات تصویری با موضوعات گوناگون میشود به طور وسیعی در بریتانیا و سراسر جهان منتشر شده است. از جنگ در سیرالئون تا گروه موسیقی رولینگ ستونز همه موضوعات و سوژههای متنوعی هستند که در آثار نلسون به آنها پرداخته شده است اما مردم و دنیایی که ما برای خودمان میسازیم اغلب موضوع اصلی عکسها و نگرانیهای او را تشکیل میدهد. عکسهای نلسون را میتوان «تصویر زندگی امروز» دانست. نلسون همان طور که به ایران میآید تا از سوژهای که حتی در ایران هم بسیار خاص محسوب میشود، عکس بگیرد به آمریکا نیز سفر میکند و در مجموعه عکسی به نام «ملت تفنگ» درگیری بسیاری از مردم این سرزمین را با سلاحهای گرم به تصویر میکشد.

این مجموعه عکس آنقدر با استقبال روبهرو شد که نلسون را به فکر انتشار کتابی درباره آن انداخت. او طی سه سال عکاسی مستند از فرهنگ اسلحه در آمریکا به جای آنکه به موضوعات کلیشهای مثل گروهها و دستههای تبهکاران بپردازد به داخل اتاق نشیمن خانهها، حیاط مدارس و اورژانس بیمارستانها رفت تا ببیند مردم درباره اسلحه و استفاده از آن چه میگویند. نلسون در این باره میگوید: «میخواستم نشان دهم، تفنگها چطور تمام جامعه را تحتتاثیر قرار میدهند.» تصاویر این مجموعه این پارادوکس را حل میکنند که چرا قویترین سمبل آزادی آمریکا در عین حال یکی از بزرگترین قاتلان نیز هست. در آمریکا سالانه بیش از ۳۰ هزار نفر از شهروندان به قتل میرسند. کتاب «ملت تفنگ» توسط انتشارات وست زون و با ۱۱۰ عکس از زد نلسون منتشر شده است. این کتاب در ۱۲ کشور توزیع شده و جایزه اول رقابتهای ورلد پرس فتو سال ۱۹۹۸ را نیز نصیب نلسون کرد. جوایز دیگری که به این مجموعه عکس تعلق گرفت عبارتند از جایزه Visa dشOr فرانسه ۱۹۹۸ و جایزه آلفرد آیزنشتات آمریکا ۱۹۹۹.

شبکهها و برنامههای تلویزیونی مختلف نظیر بیبیسی و اسکای نیوز انگلیس و گود مورنینگ آمریکا و چارلی رُز شو نیز با دعوت از نلسون به مجموعه عکسها و کتاب «ملت تفنگ» پرداختند. نلسون در سال ۱۹۹۹ جایزه اول نیکون بریتانیا را هم از آن خود کرد. کارهای او تاکنون در مجلات مختلفی از جمله UK ساندی تایمز، آبزرورلایف، اسکوایر، مجله آمریکا تایم، مجله لایف (USA)، میک جگر، مجله اشترن،(USA)(Germany). به چاپ رسیده و منتشر شدهاند. بحرانهای سیاسی - اجتماعی سومالی و قحطی در این کشور که در سال ۱۹۹۲ جزو اخبار مهم در بریتانیا به شمار میرفت توسط زد نلسون به طور ویژه پوشش داده شد. در این سالها او به کشورها و نقاط دیگری نیز سفر کرده و عکس و مقاله تهیه کرد، جنگ فراموش شده افغانستان،جنگ انتخابات در السالوادور، گسترش عمل جراحی بینی در ایران، لژیون خارجی فرانسه، ملت چاق، تگزاس سمی، عواقب نیویورک و خشکسالی اکلاهما از جمله مهمترین عناوین ماموریتها و مجموعه عکسهای او در سالهای اخیر هستند. در افغانستان و هنگامی که سرگرم عکاسی بود از شلیک گلوله تعدادی از مبارزان جان سالم به در برد، اما همکار و مترجم او هر دو مورد اصابت گلوله قرار گرفتند. نلسون به عکاسی پرتره نیز علاقهمند است و از مردم عادی و شخصیتهای مختلف از جمله فیدل کاسترو، مارگارت تاچر و میک جگر از اعضای گروه موسیقی رولینگ ستونز پرترههای زیادی تهیه کرده است. او در دانشگاهها و کالجهای متعددی در بریتانیا و آمریکا به تدریس و ارائه دورهها و دروس عکاسی و فتوژورنالیسم میپردازد و آثارش بر دیوار گالری ملی پرتره بریتانیا، موزه ویکتوریا و آلبرت، تالار فستیوال سلطنتی،موزه نیویورک، Oksnehallen کپنهاگ، گالری Westzone لندن و گالری انجمن لندن در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

نلسون در یکی از عکسهای کتاب «ملت تفنگ» پدری را نشان میدهد که با شلوار «لجنی» مخصوص نظامیان پسر کوچکش را در یک دست و هفتتیری را در دست دیگر گرفته و مصمم و خشمگین به دوربین نگاه میکند، در کنار عکسی که در کتاب به چاپ رسیده از قول «مایک» پدر و صاحب هفتتیر نوشته شده «این حق قانونی من است که برای محافظت از خانوادهام اسلحه داشته باشم» اما زیرکی نلسون در ترکیببندی و انتخاب کادر موجب شده تا مخاطب تصور کند پدر هفتتیر را به سوی پسر کوچک خودش نشانه رفته است! انتخاب هوشمندانه کادرهایی که نشان از حضور موثر عکاس در صحنههای مختلف دارند یکی از مشخصههای آثار زد نلسون به شمار میرود. در عکسی دیگر از همین مجموعه نلسون خانوادهای اهل لاسوگاس را نشان میدهد که سرگرم امتحان و خرید یک اسلحه نیمهخودکار برای حفاظت از خود هستند، برادر بزرگتر اما خردسال خانواده تحت نظر پدر مشغول امتحان اسلحه است و برادر کوچکتر با نگاهی مضطرب و نگران او را نگاه میکند، همه سرگرم کار خود هستند و حواس هیچکس به نلسون که با دوربینش مدام در حال شلیک است، نیست! نلسون با حضور در اورژانس، تصاویر تکاندهندهای از مجروحان و قربانیان خشونت و استفاده از سلاح در آمریکا را به ثبت رسانده که هر بینندهای را تحتتاثیر قرار میدهد.

در مجموعه عکس دیگری به نام «لژیونرهای فرانسه» نلسون پا به پای لژیونرهایی که تحت شرایط سخت و تمرینات طاقتفرسا قراردارند حرکت میکند و از آنها و زندگی و تمرینات سختشان عکسبرداری میکند. لژیون خارجی فرانسه به خاطر تمرینات سخت و وحشیانه سربازان و پذیرش سربازان، فراریان و تبعیدیهای سایر کشورها شهرت بدی دارد. این ارتش از مردانی که چیزی برای از دست دادن ندارند تشکیل شده. در حال حاضر لژیون فرانسه به عنوان یک نیروی ویژه واکنش سریع در ارتش فرانسه شناخته میشود. مردانی که وارد لژیون میشوند باید حداقل به مدت ۵ سال تحت شرایط سخت تمرینات طاقتفرسایی را پشت سر بگذارند. در بدو ورود پاسپورت آنها توقیف و نام جدیدی برای آنها انتخاب میشود و باید با زندگی گذشتهشان خداحافظی کنند. در یکی از عکسهای این مجموعه نلسون سربازانی را نشان میدهد که در رودی در جنگلهای مرزی برزیل و از زیر سیمهای خاردار مشغول عبور از آب هستند. در این منطقه انواع خطرها در کمین این کماندوها است، مارهای سمی، کروکودیلها، مالاریا، زالوهای ۱۵ سانتی متری که پوست را سوراخ و خون میمکند از جمله این خطرات به شمار میآیند.

نلسون در این سفر همراه این سربازان و در کنار آنها بوده است. در عکس دیگری او سربازی را به تصویر کشیده که در دل جنگل، ماری را به دست گرفته است.

در مجموعه خشکسالی اکلاهما او دختربچه ۱۴ سالهای را نشان داده که رنج و اندوه در دستان زمخت و صورت آفتاب خوردهاش آشکار است. نلسون در قلب آمریکا هم سوژه خودش را پیدا کرده است.

نلسون برای عکاسی از ایران موضوع منحصر به فردی را انتخاب میکند. او به جای پرداختن به موضوعات و سوژههای سیاسی و اجتماعی کلیشهای و نخنمایی که بسیاری از عکاسان ایرانی و خارجی در عکاسی از ایران تنها به آنها میپردازند موضوع خاص و رو به گسترش این سالها را در جامعه ما انتخاب میکند و با نگاه تیزبین و دقیق خود به آن میپردازد. رضا دقتی عکاس بزرگ ایرانی در جاهای مختلفی این نکته را یادآوری کرده که اکثر عکاسان ایرانی و خارجی که ایران را موضوع کار خود قرار میدهند اکثراً کارهایی تکراری و کلیشهای انجام میدهند و در این باره با مثالی میگوید: «اینها دوباره از چند خانم چادری که از جلوی تابلو یا مکانی رد میشوند عکس گرفتهاند!» البته زد نلسون هم از این قاعده مستثنی نیست و جمله «رضا» عکاس بزرگ جهان در مورد او هم صدق میکند! زد نلسون در مجموعه عکسهایش از ایران دقیقاً دو عکس طبق تعریف «رضا» گرفته است، اما موضوع اصلی او را در عکاسی از ایران یک سوژه ناب و تازه تشکیل میدهد: عمل جراحی پلاستیک بینی.

نلسون در این مجموعه عکس هم بسیار نکته بین و دقیق بوده است. او به کافیشاپها، آرایشگاهها و اماکن مختلفی در سطح شهر تهران رفته و ضمن اینکه در این باره با جوانان صحبت کرده، از آنها عکس هم گرفته است. نلسون حتی به اتاق عمل هم رفته و از مراحل مختلف عمل جراحی زیبایی بینی نیز عکس گرفته است. در یک عکس او جراحی را نشان میدهد که با یک چکش کوچک مشغول ضربه زدن به قسمتی از بینی بیمار است . در عکس دیگری او تصویر دختر جوانی را نشان میدهد که پس از عمل جراحی صورت و بینی خود را در آینه دستی کوچکی نگاه میکند و در حالی که جراح با دماغ پهن خود مشغول خنده است او هم لبخند رضایتآمیزی از تصویر خود در آینه بر لب دارد! عکس دیگری از این مجموعه زن جوانی را نشان میدهد که از طبقه متوسط جامعه است و پس از عمل در حالی که همسرش دست او را گرفته و پدر و مادر مسنش او را همراهی میکنند در حال حرکت است. در عکس دیگری همین زن جوان را در حالی که قسمت زیادی از صورتش با چسب و باند پوشیده شده در روبهروی خود میبینیم، آیا واقعاً ارزشش را داشت؟

نلسون با هیچ یک از عکاسان ایرانی مقیم داخل و خارج ایران آشنایی ندارد و درباره علت و چگونگی انتخاب موضوع «عمل جراحی بینی در ایران» برای یکی از مقالات تصویری خود میگوید: مقالهای را در این مورد در نیویورک تایمز خوانده بودم که توجه مرا به خودش جلب کرد، ابتدا آن را به طور کامل باور نکردم اما فکر کردم اگر واقعیت داشته باشد داستان جالبی برای یک مقاله تصویری خواهد بود. آن موقع روابط بین آمریکا و خاورمیانه به شدت ضعیف شده بود و من احساس کردم تهیه چنین مقالهای، نادرستی برخی اظهارنظرهای غرب را در مورد کشورهای اسلامی آشکار میکند و نشان میدهد چقدر فرهنگ و رفتار مردمان کشورهای اسلامی و غربی شبیه هم است. زد نلسون هم مانند بسیاری از خارجیانی که از ایران بازدید میکنند از برخورد گرم و دوستانه مردم شگفتزده شده و اقامت خود را در ایران لذتبخش و راحت توصیف میکند.

او علاقه زیادی به بازگشت مجدد به ایران و بازدید از نقاط مختلف آن دارد، اما هنوز طرح و برنامه تعریف شدهای برای این سفر تهیه نکرده است. نلسون وضعیت سیاسی ایران را پیچیده ارزیابی میکند و درباره بازتاب مقاله تصویری عمل جراحی بینی در غرب میگوید: بسیار جالب و خوب بود، چون این مقاله نگاه کلیشهای غرب را به ایران و مردمش نداشت و من فکر میکنم مردم با دیدن این تصاویر بیشتر متوجه شباهتهای فرهنگی موجود میان خود و مردم ایران میشدند تا تفاوتها، که در این اوضاع و شرایط سیاسی بسیار خوب و ضروری است. نلسون هنوز از دوربین دیجیتال استفاده نمیکند و معتقد است: دوربین دیجیتال یک ابزار مفید و غیرقابل اجتناب است، اما من هم چنان در مقابل استفاده از آن مقاومت میکنم.

به نظر من جایی که سرعت و هزینه یک نیاز جدی و مطرح است «دیجیتال» به آرامی در حال پیشی گرفتن است. روزنامهها و عکاسان ورزشی به طور عمده از این دوربینها استفاده میکنند اما فتوژورنالیستهایی که سوژههایشان عمر طولانیتری دارند و کیفیت برای آنها عامل حیاتی به شمار میآید هنوز نیازی به عکاسی دیجیتال ندارند. اما واقعاً مزیت بزرگ ارسال فایلهای دیجیتال و کپی کردن آنها را بدون افت کیفیت نمیتوان نادیده گرفت. شخصاً ترجیح میدهم دوربین دیجیتال را برای تجربه و پیاده کردن ایدههای ذهنی خودم خریداری و استفاده کنم.

نلسون در پاسخ به پرسشام در مورد وضعیت عکاسی خبری در انگلستان میگوید: بودجهها پایین هستند و مجلات مایل به صرف پول زیاد برای تهیه مقالات گران قیمت به ویژه مقالات بینالمللی نیستند. اینجا عکاسها با جدیت کار میکنند و پول زیادی از فتوژورنالیسم عاید آنها نمیشود. در انگلستان شما به عنوان یک عکاس خبری باید تعهد بدهید، ایدههای خوب ارائه کنید و از دیگر راههای عکاسی تجاری درآمدتان را سروسامان دهید.

«ملت چاق» یکی دیگر از مجموعه عکسهایی است که زد نلسون درباره انسانها و زندگی آنها تهیه کرده است. انجمن ملی مساعدت در پذیرش چاقهای آمریکا مراسم سالانه خود را برگزار میکرد و زد نلسون از فرصت استفاده کرد تا گوشهای از زندگی و روابط این مردان و زنان بسیار بسیار چاق را به تصویر بکشد. نلسون از تمرینات، تفریحات و روابط این انسانهای غولپیکر اما مهربان و خندهرو عکسهای جالبی تهیه کرده است. نلسون به نگرانیهای زیستمحیطی و مسائلی که محیطزیست بشر را تهدید میکند نیز پرداخته است. او در مجموعه مقالات تصویری «تگزاس سمی: میراث جورج دبلیو بوش» نشان میدهد که چگونه سیاستهای مالیاتی و صنعتی دولت بوش مناطق وسیعی از تگزاس را به نابودی کشانده است. او در این مقالات گوشههایی از تاثیرات مواد آلاینده و شیمیایی سمی را بر زندگی و محیطزیست ساکنان این منطقه نشان داده است. مردم این منطقه در صحبتهایشان با نلسون اظهار عقیده کردهاند، تگزاس مدلی از آینده آمریکاست. در یکی از عکسهای این مجموعه پسر بچه ۹ سالهای نشان داده شده که با استفاده از ماسک اکسیژن در حال تنفس است.

نلسون از مادر این پسر بچه نقل قول کرده است «دلیل مشکل این پسر بچه و بسیاری از کودکان این منطقه «سوپ سمین است که کارخانجات شیمیایی تگزاس در محیط رها میکنند» ارتباط با همه افراد و اعضای خانوادههایی که سوژه عکاسی نلسون را تشکیل میدهند از دیگر شگردها و مشخصههای عکاسی اوست.

در سال ۱۹۹۲ سومالی یکی از کانونهای بحرانی بود که در مرکز توجه مردم و رسانهها قرار داشت. در آن زمان زد نلسون از نزدیک عمق فجایع در حال اتفاق در سومالی را به تصویر میکشید. عکسهای او از خشکسالی و بحرانهای سیاسی - اجتماعی سومالی در این دوره در جلب توجه و کمک مردم اروپا تاثیر شایانی داشت.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 261]