بيداري اسلامي منطقه به.روايت خبرنگار آمريكايي

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: آمريكا گسترش حجاب را نقطه آغاز صعود اسلام.گرايان مي.داند

بيداري اسلامي منطقه به.روايت خبرنگار آمريكايي

آمريكا گسترش حجاب را نقطه آغاز صعود اسلام.گرايان مي.داند

راسخون: وزير امور خارجه آمريكا به.درستي مي.داند كه گسترش حجاب همچون پله.اي است براي صعود اسلام.گرايان سنتي در منطقه و مسيري كه به صعود آنها از پله قدرت منجر مي.شود.
به گزارش راسخون به نقل از فارس، "جفري گلدبرگ "، روزنامه.نگار آمريكايي مجله "آتلانتيك " به عنوان كارشناس مسائل خاورميانه سال.ها است كه در نشريات معتبري همچون "نيويورك تايمز " به نگارش مقاله مي پردازد و تحليل هاي وي از سوي مراجع مختلف مورد توجه قرار مي.گيرد.

وي در جديدترين مقاله خود با تحليل آخرين شرايط انقلاب هاي منطقه به پيش.بيني تبعات و تاثيرات خيزش هاي انقلاب مردم منطقه مي پردازد.

گلدبرگ در ادامه مقاله خود كه در نشريه آتلانتيك منتشر شده است، مي.نويسد:

* "سلفيان " در كمين انقلاب تونس

همان روز چند ساعت بعد، با يكي از آشنايان تونسي.ام صحبت مي.كردم كه خبر ايجاد حزب محلي " سلفيه " را داد. خيلي تعجب كردم. " سلفيه " تارك.دنيايي قرون وسطايي هستند- آنها از برادران مسلمانشان خيلي افراطي.ترند، گرچه خود مسلمانان هم نمونه ميانه.روي نيستند. (مثلاً روحانيون برجسته وهابي.هاي عربستان سعودي "سلفي " هستند.) ديدار از حزب سلفيه در تونس به ظاهر سكولار مثل يافتن يكي از دوستانت از مهماني عصرانه در شوراي شهر بركلي است. ولي از اين دست اوضاع آشفته ديگر دارد در خاورميانه عادي مي.شود.

در اولين روزهاي شورش اعراب، اوباما و دولتش، كه هم.زمان درگير جنگ.هاي ديگري بودند، در تلاش براي روشنگري اوضاع بودند. در زماني كه سياست.سازان در حال دست.وپنجه نرم كردن با آنچه اوباما آن را غيرمستقيم عدم انسجامي خشمگينانه از اوضاع كنوني ناميد، دولت بايد شرايط را طوري فراهم كند كه باعث به حاشيه كشيده.شدن احزاب ضدتجدد، ضدغربي، و اسلام.گرا شود و در عين حال نبايد آشكار شود كه هدف واقعي.شان اين بوده است. مدام بايد تصميم بگيرد كه كدام دولت.ها در خاورميانه شايستگي حمايت آمريكا را دارند و كدام دولت.ها را بايد رها كند.
اين سؤال ما را به تضادي مهم و اصلي در اين دوران مي.كشاند: در همان زماني كه آمريكا به دنبال تغييرات پايدار و چشمگير دموكراتيك در برخي از جمهوري.هاي خاورميانه است، خود صدها سال بعد از آزادي.اش از چنگال پادشاهي خودكامه، در تجارتي مستبدانه گرفتار شده كه مانع پادشاهان، امرا، و شيوخي شده است كه گرچه ممكن است رشوه.خواراني چون بن.علي، قذافي، و مبارك باشند، ولي داراي نفتي هستند كه غرب نياز دارد، و توازني را با بزرگترين تهديد آمريكا در خاورميانه، .يعني جمهوري اسلامي ايران برقرار مي.كنند.

* مردم در خاورميانه از آمريكا فاصله مي.گيرند

ايجاد دكترين همه.جانبه.اي كه براي شرايط فعلي مناسب باشد تقريباً ناممكن است، خصوصاً در طي بحراني كه خواستار تواضع در تحليل، .آرامش عقيدتي، و تحمل تناقضات از سوي سياست.سازان آمريكايي است. تواضع در تحليل لازم است چرا كه نتايج انقلاب.هاي خاورميانه هنوز قابل تشخيص نيست، و چون هنوز روشن نشده است كه حكومت ديكتاتوري واقعاً رو به زوال مي.رود يا نه.

آرامش عقيدتي كه شيوه.اي خنثي است را مي.توان دورويي ناميد، و وجودش ضروري است زيرا درست است كه اوباما با وجود تعجب بسياري خود را ليبرالي مداخله.جو نشان داد و نه واقع.گرايي بي.طرف، اين هم درست است كه آمريكا منافع ثابت و حياتي.اش را در خاورميانه حفظ مي.كند، منافعي كه همين الان آمريكا را مجبور به طرفداري از مستبداني مي.كند كه بر توده مردم حكومت مي.كنند، تحمل تناقضات هم حياتي است نه فقط چون دولت منتخب دموكرات آمريكا در جستجوي راهي براي حفظ اين مستبدان بر مسند حكومت است، بلكه چون مردم در خاورميانه اعتقادات ايده.آل آمريكايي را با آغوش باز مي.پذيرند- آزادي بيان، شفافيت در سرمايه.گذاري، رهبراني كه مردم انتخابشان كنند و بتوانند به آنها تكيه كنند- با اينكه همزمان از خود آمريكا فاصله مي.گيرند، و فرضيات آمريكايي را مبني بر معناي درست آزادي رد مي.كنند.

*كلينتون: اگر از نيروي بالقوه نيمي از جمعيت كشورتان استفاده نكنيد، نمي.توانيد پيشرفت كنيد

همان.طور كه در روز پيش از تظاهرات در حمايت از حجاب اتفاق افتاد، وقتي هيلاري كلينتون ديداري كوتاه از تونس كرد، تا انقلابشان را بستايد، با رهبراني كه در جريان انقلاب به قدرت رسيده.اند ديدار كرد؛ و به سخنان شهروندان عادي گوش داد، كه شامل بانوان هم مي.شد، كه جايگاهشان در جهان يكي از نگراني.هاي او در دوره وزارتش به عنوان وزير امورخارجه است.

اولين پيشامدي كه در اين ديدار در ميان عموم مردم رخ داد، در استوديوي تلويزيوني خارج از تونس بود، در مقابل مخاطبان اكثراً جوانش كه از ظاهرشان برمي.آمد كه مسلماناني سنت.گرا باشند.

*تظاهرات براي حمايت از حجاب در تونس براي من ضربه.اي تكان.دهنده بود

مبارزات كلينتون براي دادن حق رأي به زنان، البته در تمام دنيا شناخته شده است، و حتي نخست.وزير ملت كوچكي كه مدت كوتاهي به طرز نامناسبي در اين جايگاه نشسته بود (خصوصاً كسي كه به دنبال افزايش كمك مالي آمريكا بود) مي.دانست كه مي.تواند بر انگيزه كلينتون با اهميت قائل شدن براي احساسات عميق فمينست.گرايش پيشي بگيرند. اما تجربه به درستي ثابت كرده است كه در ارتباط با موضوع زنان، تونس در ميان جهان عرب موردي استثنا است.
در قاهره، ديدن خانمي بي.حجاب خيلي عجيب است ولي در تونس اين امر عادي است. به همين دليل است كه تظاهرات براي حمايت از حجاب آن هم در تونس براي من ضربه.اي تكان.دهنده بود، و به همين دليل هم وقتي كلينتون را چند هفته پيش در دفتر وزارت امور خارجه ديدم، اين موضوع را مطرح كردم. او درباره اين موضوع داشتن حجاب و موارد مربوط به آن خيلي منطقي برخورد كرد. فقط خاطرنشان كرد كه نگراني اصلي.اش اين است كه قانون.گذاران داشتن حجاب را اجباري كنند.

*بسياري از زنان مسلمان از اين كه آمريكا از مسئله حجاب حمايت كند،.راضي نيستند

ادعاي اين امر بخصوص در سخنراني قاهره به مذاق برخي از فعالان حقوق زنان كه با من صحبت كردند خوش نيامد، زناني كه معتقد بودند كه آمريكا نبايد افراد را به داشتن حجاب ترغيب كند- چيزي كه بسياري زنان مسلمان اميدوارند با رفتن به آمريكا بتوانند آن را كنار بگذارند.

*كلينتون: من مخالف اين هستم كه در برخي از كشورها قوانيني براي منع زنان از انجام برخي كارها دارند

گرچه وقتي كلينتون درباره حجاب با من صحبت مي.كرد، به روشني گفت كه هرگونه تلاشي درجهت تحت.فشار قراردادن بانوان براي پوشاندنشان- هرآنچه كه در "محدوده اجبار " باشد- از نظر او خط قرمز است: "وقتي مردم شروع به صحبت درباره مسائلي مي.كنند كه خانم.ها اجازه انجامش را نبايد داشته باشند، و تنها راهي كه از آن طريق بتوانيم مانع.شان شويم قانون است، مثل قانون ممنوعيت رانندگي براي خانم.ها در عربستان سعودي، يا نداشتن حق رأي... اين خط قرمز است، و اين يعني تخطي از حقوق زنان. بنابراين من مخالف آن هستم. در هرجامعه.اي در قرن بيست و يكم كه به دنبال تجدد باشد، و مطمئناً [هر جامعه.اي] كه ادعاي داشتن دموكراسي مي.كند، بايد از حق انتخاب آنان در اين زمينه حمايت كند.

*از نظر آمريكا گسترش حجاب نقطه آغاز صعود اسلام.گرايان است

از قرار معلوم، اين پيغام به صراحت نيروهاي محافظه.كار مذهبي را مورد خطاب قرار .داد؛ وزير امور خارجه به درستي مي.داند كه گسترش حجاب همچون پله.اي براي صعود اسلام.گرايان سنتي است. سپس درباره برخاستن " اخوان.المسلمين " پرسيدم، و احزابي كه از ايدئولوژي مشابه به " اخوان " حمايت مي.كنند.

مثل وقتي كه زمستان جايش را به بهار مي دهد، روشن است كه در مصر هم "اخوان " همچون وسيله.اي براي درهم شكستن قدرت حاكم عمل كرد، موضوعي كه بسياري از مفسران غربي در روزهاي ابتدايي شورش مصريان آن را دستكم گرفته بودند.

* "اخوان.المسلمين " سازماني جهاني است كه معتقد به برتري و حاكميت اسلام است

"اخوان.المسلمين " سازماني جهاني است كه شاخه.هايش مستقل از يكديگرند، و برخي افراطي.تر از ديگري هستند (مثلاً "حماس " در غزه، كه شاخه.اي از "اخوان.المسلمين " است). عقايد مختلفي دارند، ولي كساني كه وابسته به اخوان هستند همگي به حاكميت قوانين مسلمين، و برتري اسلام اعتقاد دارند و بر اين عقيده هستند كه زنان و مردان بايد نقش سنتي خود را در جامعه ايفا كنند. آن.ها همچنين بر اين باورند كه غرب (اسرائيل كه آن را پايگاه نظامي غرب در خاورميانه مي.دانند) گرچه به صورت مخفيانه، به دنبال تضعيف شيوه زندگي آنهاست. تحليل.گران آمريكايي مدتي طولاني براي تحقيق و مطالعه درباره "اخوان.المسلمين " چه در مصر و يا جاهاي ديگر صرف كرده.اند (شاخه اخوان اردن، جبهه پيكار اسلامي، قوي.ترين نيروهاي سياسي مخالف كشور است)، و بحث.هايي هم چه در محافل دولتي يا غيردولتي درباره ديدگاه.هاي واقعي اين سازمان خصوصاً در مصر بوده است. از وقتي كه قيام اعراب آغاز شد، "اخوان.المسلمين " نشانه.هايي از ايجاد شكاف در خطوط ايدئولوژيكي را بروز داد، ولي رهبرانشان ثابت كردند كه در بازي سياست مهارت دارند، خصوصاً در جنبه.هايي از سياست كه در آن از بيان مسائل مشكل طفره مي.روند.

در گفتگويي كه اخيراً با " محمد مرسي " يكي از رهبران بلندمربته اخوان، كردم، در آن با حالتي طنزگونه بحث بر سر دو سوال مهم را رد كرد: ممكن است كه اخوان از رياست جمهوري يك فرد مسيحي در مصر حمايت كنند؟ ممكن است از كانديداتوري يك خانم حمايت كنند؟

*درباره عقايد "اخوان " هنوز اطلاعات كافي نداريم

از كلينتون پرسيدم كه آيا نگران فراگير شدن عقايد "اخوان " خصوصاً در مسائل مربوط به زنان عرب در خاورميانه نيست؟ پاسخ داد: "خب، فكر مي.كنم هنوز اطلاعات كافي نداريم تا دقيقاً بفهميم به چه چيزي تغيير شكل مي.دهند. از نظر من، هنوز براي تصميم.گيري زود است.

فكر مي.كنم كه برخي از عناصر اسلامي كه در مصر روي كار آمده حتي در ظاهر، مانع دموكراسي هستند، يا آزادي بيان، آزادي براي تجمع، آزادي وجدان كه خواست مردم در ميدان تحرير بود - مثل اين كه دارند از زندان.ها فرار مي.كنند، گويي از تاريكي به روشني آمده تازه دارند ديده مي.شوند.

*با انتقادهاي شديد.اللحن از آمريكا، "اخوان.المسلمين " مي.تواند حمايت عده.اي را جلب كند

اين پاسخ دقيقاً همان جواب منطقي است كه از كسي مثل كلينتون انتظار مي.رود. ولي در اين دوران تغييرات، شانس موجهي وجود دارد- گرچه خيلي هم شانس بزرگي نيست، ولي منطقي است- كه "اخوان.المسلمين " از هم پاشيده و گروه.گروه شود، يا شايد متوجه شود كه مجبور است به سختي با احزابي با افكار سكولارتر رقابت كند، تشخيص كلينتون واوباما اين است كه "اخوان " مي.تواند انتقادهاي شديد عليه آمريكا را به صورت مزيتي براي مبارزاتش دربياورد، خصوصاً در ميان روستاييان،.كم.سوادان، و رأي.دهندگان سنت.گرا.

*آمريكا: دشمني ما با "اخوان.المسلمين " هيچ ضرري به آن.ها نمي.رساند بلكه كمكي به آن.هاست

در چند ماه گذشته، مقامات دولت اوباما بيشتر درباره برقراري خط قرمز جهاني صحبت كرده.اند (اوباما احزابي راكه به عنوان مثال طرفدار خشونت هستند، تقبيح مي.كند) و همين.طور كمك به تمام احزاب در روند رسيدن به دموكراسي، و به فكر خطرات ايدئولوژيكي كه قيام احزاب اسلام.گرا به همراه دارند نبوده.اند.

"بنجامين جي رودز "، معاون مشاور امنيت ملي به من گفت: "به نفع ماست كه در اين تغييرات مطمئن شويم كه مجموعه.اي از احزاب گوناگون و فراگير قادر به سازماندهي و مديريت گروه.هاي مبارز توانا هستند. "

همچنين اضافه كرد كه دولت اوباما نمي.خواهد نگران قيام احزاب مسلمان باشد البته تا وقتي كه تأثيري بر سياست.هايش ندارد. ديدگاه رئيس.جمهور اين است كه نبايد بابت تغيير ترس به دلمان راه دهيم، خصوصاً اين كه تغيير در حال رخ دادن است.

وي در ادامه گفت: "اين سپردن خود به قضا و قدر نيست. بايد قدمي به عقب برداريم تا اذعان كنيم كه مردم همان حقوقي را مي.خواهند كه ما به آنها اعتقاد داريم و اين خوب است. جنبش.هاي دموكراتيك بومي همان.هايي هستند كه آمريكا مي.خواهد، حتي اگر چالش.ها و پيچيدگي.هايي كوتاه.مدتي به وجود آورند. " يكي ديگر از مقامات دولتي كه نخواست نامش فاش شود، اين موضوع را صريح.تر بيان كرده گفت: "آيا فكر نمي.كنيد اگر ما اعلام دشمني با "اخوان.المسلمين " كنيم، هيچ چيزي عايدمان نخواهد شد جز اينكه به آنها كمك كرده.ايم؟ "

*رژيم پادشاهي اردن به شيوه. مورد حمايت آمريكا اداره مي.شود

رژيم پادشاهي اردن از همان نوع حكومت.هايي است كه آمريكا هميشه از آنها دفاع كرده است. سخت.ترين حكومت براي حمايت در خاورميانه نيست- در اولين مراحل شورش اعراب، خانواده سلطنتي "براهين "، درگير سركوبي خشونت.هايي بودند كه اكثريت شيعه ايجاد كردند، اين امر كوچك.ترين مشكل رژيم پادشاهي به شيوه آمريكايي است- ولي اردن را هنوز هم به شيوه.اي ناهماهنگ با حال.وهواي ميدان تحرير اداره مي.كنند، حال.وهوايي كه وقتي رئيس.جمهور اوباما و وزيرش كلينتون درباره دموكراسي خواست اعراب صحبت مي.كنند، به مذاقشان خوش مي.آيد.

*در قاهره بسياري بر اين باورند كه كلينتون آشكارا نقش پرستار مبارك را به عهده دارد

همان.طور كه انتظار مي.رود، هيلاري كلينتون خيلي به اتهاماتي كه دولت براي حفظ مبارزات تفرقه.برانگيز با آن.ها درگير است فكر نمي..كند. همان.طور كه شخص اول دولت درمورد مسائل زيادي خشم خاورميانه را برانگيخته است، او به طرز چشمگيري متوجه راه.هاي زيادي شده است. در قاهره، بسياري از فعالان دموكراسي بر اين باورند كه او آشكارا از مبارك پرستاري كرده، حمايتش مي.كند؛

همزمان هدف اعمال نفوذ مبارزات شديد رهبران كشورهاي عرب حاشيه خليج.فارس است كه بر طبق گفتگويي كه با سفرا و وزراي امورخارجه انجام دادم، مي.ترسند كه به نوعي تبليغ براي محافظه.كاري نوگرايانه بپردازد. يكي از مقامات خليج كه با او صحبت مي.كردم مجدانه از من پرسيد كه آيا "پل ولفوويتز " نظريه.پرداز و رهبر محافظه.كاري نوگرايانه در دوران پيشين رياست.جمهوري مشاور اوست. به كلينتون اظهار داشتم كه در برخي محافل او را به چشم "ولفوويتز " داراي چشمان وحشي مي.بينند. او گفت: "نه! اين يكي ديگر نه! مرا چشم وحشي بنامند ولي "ولفوويتز " نه! "

*آمريكا از طرفي از ايجاد دموكراسي در برخي كشورها حمايت مي.كند و از طرف ديگر از حاكمان نالايق ديگر كشورها طرفداري مي.كند

وقتي از او پرسيدم كه چگونه اين ناهماهنگي.ها را تطبيق مي.دهد- فعاليت براي ايجاد دموكراسي در برخي كشورها و در عين حال نگهداشتن حاكمان نالايق بر تخت سلطنت در ديگر كشورها- كلاً وجود چنين موضوعي را رد كرد.
اظهار داشت: "اصلاً اين فرضيه را قبول ندارم. فكر مي.كنم كه ما همگي به يك سري ارزش.ها و اصول پايبند هستيم، همين. ما بر اين باوريم كه كشورها بايد به مردمشان اختيار بدهند. معتقديم كه مردم تمام جهان بايد از حقوق خاصي برخوردار باشند. باور داريم كه نظام.اقتصادي مطمئني كه براي اكثريت وسيع مردم بهتر جواب دهد بر ديگر نظام.ها برتري دارد. فكر مي.كنم كه خيلي هم هماهنگ هستيم. "

*آمريكا پيشنهادات زيادي به مبارك داد كه او همه را ناديده گرفت

كلينتون گفت: "آمريكا بايد به حاكمان كمك كند تا از ناآرامي.هايي كه به زودي در محدوده پادشاهي.شان رخ مي.دهد جان سالم به در ببرند حتي اگر آن.ها توجهي به اندرزهاي آمريكا نكنند "- و واقعاً بر روي حرفش ماند (همان.طور كه اسناد واقعاً نشان مي.دهند) كه پيشنهادهاي زيادي به حسني مبارك دادند كه تمام.شان را ناديده گرفت- دولت باقي خواهد ماند با اين كه او اين را ناهماهنگي نمي.داند.

*ما با تمام كشورها فارغ از اختلافاتمان در نظام اقتصادي يا سياسي رابطه داريم

كلينتون گفت: "ما در دنيايي واقعي زندگي مي.كنيم، كشورهاي زيادي هستند كه با آن.ها رابطه داريم زيرا منافع مشتركي داريم، همچنين مسائل امنيتي خاصي هست كه هردو به دنبالشان هستيم. واضح است كه در خاورميانه، ايران چالش بزرگي براي همه ما محسوب مي.شود. ما با كشورهاي زيادي كه نظام اقتصادي يا سياسي.شان مشابه ما نيست روابط تجاري داريم. همه را به صورت يكدست مي.انگاريم. و چه به صورت خصوصي و چه در ملاءعام به انجام اصلاحات و حمايت از حقوق بشر تشويق مي.كنيم. ولي ما از تجارت با چين دست نمي.كشيم آن هم به اين دليل كه سابقه خوبي در حقوق بشر ندارد. با عربستان سعودي هم همين.طور. " اظهار داشتم كه چيني.ها از اين كه نيروهايشان تحت.تأثير خودكشي فروشنده تونسي قرار بگيرند و اين موضوع به ميدان "تيان ان من " هم برسد مي.ترسند. در پاسخ گفت: "نگران هستند. مي.خواهند جلوي تاريخ را بگيرند، كه يعني پي نخود سياه رفتن. نمي.توانند اين كار را انجام دهند، ولي تا آنجا كه مي.توانند آن را به تأخير مي.اندازند. "

*براي مردمي كه فقط ديكتاتوري را مي.شناسند، دموكراسي لقمه بزرگي است

اگر اين موضوع درست باشد، كه به قول "مارتين لوتر كينگ " شخصيت مورد علاقه اوباما، گردش اخلاقيات در جهان به طول مي.انجامد،.ولي به سوي عدالت پيش مي.رود؛ همين.طور اين امر كه تاريخ دير يا زود به چنگ مي.آورد حزب كمونيست چين را خواهد كرد، پس چرا اين امر هم صحت ندارد كه تاريخ به زودي مجموعه.اي از پادشاهان مستبد ازكار افتاده را گرفتار خواهد كرد؟ پاسخم را به صورت غيرمستقيم وقتي گرفتم كه از كلينتون پرسيدم كه آيا از ناپديد شدن رژيم بشاراسد غمگين مي.شود يا نه.

همين چند وقت پيش بود كه از كلينتون به دليل پيشنهادش به اسد براي تبديل به اصلاح.طلب شدن انتقاد شد؛ بااينكه خودش اذعان داشت كه اسد در بسياري مسائل مهم مخالف آمريكاست (نه فقط در خدماتش به ايران). او گفت: "بستگي دارد به اينكه چه كسي جاي او را بگيرد. " پاسخش تركيبي از عدم احترام براي اسد و درك سياسي بالايش بود كه بر اساس آن اتفاقاتي درحال وقوع است، علي.رغم قول.شان به اعراب براي روي كار ماندن، زيرا خطرات بالقوه.اي براي منافع آمريكا نسبت به برخي ديكتاتورها دارند. اين براي مردمي كه فقط ديكتاتوري را مي.شناسند و اكنون تشنه دموكراسي هستند، لقمه بزرگي است. "

*اصل كليدي در دولت اوباما پيدا كردن زماني است كه بايد از رهبران موردتنفرش حمايت كند

ايجاد اين توازن-درك اين كه چه زماني آمريكا بايد فقط از رهبراني حمايت كند كه مورد تنفرش هستند- اصل كليدي چالش سياست خارجي دولت اوباما و شايد جانشينان او در سال.هاي آينده است. فقط مديريت خانواده سلطنتي دور از تجدد عربستان سعودي كاري شاق است. ولي اگر آمريكا مسئوليت اصلي.اش را كه نسبت به مردمي است كه زير يوغ ظالمان زندگي مي.كنند فراموش كند قطعاً شكست مي.خورد، مردمي كه خواستار آزادي.اي هستند كه آمريكايي.ها از. آن برخوردارند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 300]