الزامات پزشكي - بهداشتي حاجيان در سفر به سرزمين وحي ؛ حج در سلامت

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: الزامات پزشكي - بهداشتي حاجيان در سفر به سرزمين وحي ؛ حج در سلامت
پروين محمدي

مقدمه: خداوند بزرگ و مهربان حج را پرچم اسلام قرار داد و پناه پناهندگان، حج خويش را فريضه قرار داد و حق خويش را واجب كرد و

ميهماني اش را به بندگان مؤمن خود مقرر فرمود تا مردمي كه مي توانند بدان خانه راه يابند و حج آن خانه را در كنار ديگر برادران و خواهران مسلمان خود به جاي آرند، باشد آنان كه كفر مي ورزند بدانند خدا از جهانيان بي نياز است.
بيان اسرار حج، چنانكه بايد و شايد از عهده هيچ كس برنمي آيد زيرا حج عبادتي عجيب و حيرت انگيز است، عبادتي آكنده از رمز و راز و اشارات اسرارآميز است آري حج دشوار است و فهم اسرار حج دشوارتر از آن است.
اينكه ميليونها بنده مسلمان در روزهاي معيني از يك ماه سال، در يك نقطه از كره زمين گرد هم جمع شوند و عبادتي مشترك به جاي آورند به راستي حيرت انگيز است زيرا در تمام اديان بزرگ و معروف دنيا چنين پديده اجتماعي ديني و چنين عبادت جهان شمولي ديده نمي شود.
اكنون موسم اين عبادت حيرت انگيز و دوست داشتني فرا رسيده و چند روزي است، آنها كه دهها سال هر كجا بوده اند هنگام نماز رو به سوي كعبه مي ايستاده اند و در خيال خود خانه خدا را مجسم مي كرده اند امروز پس از گذشت سالها آرزوي در دل نهفته و طي مسيري طولاني به خانه خدا مي رسند و كعبه را طواف مي كنند.
آنهايي كه بارها و بارها تصوير بقيع را ديده و گريسته اند، آنها كه براي عرض ارادت به پيامبر اكرم(ص) در كنار گنبد خضرا آرزوي ديرينه خود را كه سالها در سينه پرورانده اند، جامه عمل مي پوشانند، آنها كه مناجاتهاي شبانه در مسجدالحرام را از خدا خواسته اند و امروز آرزوهاي خود را با واقعيت يكي مي بينند. اكنون موسم حج فرا رسيده و زائران خانه خدا راهي كعبه مقصود شده اند و...
و ما براي اين بندگان خوب خدا ضمن آرزوي تندرستي و زيارتي مقبول، مثل هر سال توصيه هاي پزشكي و دعاي خير خود را بدرقه راهشان مي كنيم تا گامي هر چند كوچك براي سلامت زائران خانه خدا برداشته باشيم.
ان شاء ا...

مراقب عفونتهاي تنفسي باشيد
دكتر داوود عطاران، فوق تخصص ريه و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي معتقد است: با توجه به تراكم جمعيت و اينكه در يك مدت زمان كوتاه و در يك منطقه جغرافيايي مخصوص و محدود، اقوام مختلف از مناطق مختلف دنيا گرد هم مي آيند، مهمترين بيماري كه ابتلا به آن اجتناب ناپذير مي باشد عفونتهاي تنفسي است.
وي اعتقاد دارد 50 تا 60 درصد عفونتهاي تنفسي در افرادي ديده مي شود كه زمينه قبلي مثل آسم، برونشيت مزمن و بيماريهاي قلبي باعث بروز آن مي شود و نسبت به افراد معمولي شديدتر نيز مي باشد. البته در افراد سالمند هم بيشتر ابتلا به عفونتهاي تنفسي اتفاق مي افتد و به دليل وجود بيماريهاي زمينه اي و آسيب پذيري آنها كه باز هم نسبت به ساير بيماران شدت بيشتري دارد.

سرفه هاي مزاحم
اين فوق تخصص ريه مي گويد: عفونتهاي تنفسي كه در مكه هست عفونتهاي تنفسي فوقاني و عفونتهاي پنوموني (ذات الريه) است و تعداد زيادي از حجاج بعد از مراجعه و پس از بهبودي اوليه ممكن است هفته ها و ماهها دچار اين بيماري باشند.
اين عفونتها در بعضي مواقع حتي در افراد سالمي كه سابقه قبلي نداشته اند به واسطه ويروسهاي مختلفي كه از مناطق مختلف به آن منطقه (مكه) آمده ممكن است ديده شود و باعث بروز سرفه هاي مزاحم شوند. سرفه هايي كه حتي چند ماه بعد از بازگشت حجاج با آنها مي ماند.

چطور بايد از شر سرفه هاي مزاحم در امان ماند؟
دكتر عطاران در اين باره مي افزايد: مسلماً رعايت بهداشت فردي، دست ندادن و روبوسي نكردن با كساني كه مبتلا هستند، شستشوي مكرر دستها با آب و صابون، مصرف مايعات گرم، استفاده از آب نمك رقيق براي شستشوي مخاطهاي تنفسي، استفاده از ماسك، خواب و استراحت كافي، تغذيه مناسب، مصرف شير و لبنيات و مصرف ويتامين ث از مهمترين عواملي است كه ايمني فرد را بالا مي برد و در صورت رعايت نكردن مي تواند ايمني فرد را كم كند و زمينه بروز بيماري را فراهم سازد.
وي درخصوص استفاده از ماسك توضيح بيشتري داده و اضافه مي كند: حجاج عزيز بهتر است تعداد زيادي ماسك همراه خود داشته باشند و هر نيم تا يك ساعت يك بار ماسك خود را عوض كنند زيرا با مرطوب شدن ماسك در اثر تنفس، زمينه ورود و فعاليت ويروسها بيشتر شده و نقش محافظتي خود را از دست مي دهند.

واكسن آنفلوانزا چه كاره است؟
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي، واكسيناسيون عليه آنفلوانزا را يكي از موارد پيشگيري بخصوص براي حجاج بالاتر از 50 سال و كساني كه زمينه بيماري قلبي، تنفسي و كليوي از قبل دارند مي داند و معتقد است: واكسيناسيون آنفلوانزا مي تواند بروز عفونتها را تا حدي كاهش دهد.

نقش مواد ضد عفوني و سموم
دكتر عطاران يادآور مي شود: آلودگي محيطي باعث مي شود از سموم و مواد ضدعفوني كننده براي پاكسازي محيط استفاده كنند و اين امري اجتناب ناپذير است و همين امر مي تواند تشديد كننده علايم تنفسي باشد بنابراين به حجاج عزيز توصيه مي شود حتماً ماسك بزنند و از تنفس بدون محافظ در محيط تا حد امكان خودداري نمايند. مواد ضد عفوني كننده براي افرادي كه زمينه آسم و آلرژي دارند مي تواند مشكلات تنفسي شديد ايجاد نمايد.
جانماز مخصوص
وي با تأكيد بر اينكه حجاج بايد مراقب سلامت خود باشند و بهداشت را كاملاً رعايت كنند، توصيه مي كند: زائران بهتر است يك جانماز مخصوص به خود همراه ببرند و هنگام نماز از آن استفاده كنند چون زمين محل عبور ميليونها زائر است و آلودگي پاي زائران هنگامي كه حجاج به سجده مي روند از طريق زمين آلوده به آنها منتقل مي شود. در حالي كه اگر جانماز داشته باشند هنگام سجده تماسي با زمين آلوده نخواهند داشت.
وي همراه داشتن حصيري كوچك براي نماز را ضروري مي داند و مي گويد: تماس صورت با زمين و نزديكي دهان و بيني با زمين و صحن مساجد كه محل عبور افراد است، يكي از عوامل مهم در بيمار شدن زائران مي باشد.

توصيه هاي كلي به زائران
دكتر عطاران اعتقاد دارد: خستگي و كم خوابي مي تواند زمينه بروز عفونتها را افزايش دهد بنابراين با توجه به اينكه مدت چهار روز انجام اعمال پرهيز از خستگي اجتناب ناپذير است، بايد زائران محترم از اوقات ديگر خود براي ذخيره انرژي استفاده كنند و فرصت زيارت و انجام اعمالي مقبول را با سرگردان شدن در بازارها و مسايل مشابه عوض نكنند.
به تغذيه خود توجه داشته باشند و تركيبات ويتامين C نظير ميوه جات، قرصهاي ويتاين C و... مصرف كنند زيرا در پيشگيري از ابتلا و بهبود زودتر عفونتهاي سرماخوردگي مفيد است.
شستشوي دست و صورت چندين بار در روز، مصرف مايعات گرم، شستشوي مخاط دهان و گلو و حلق با محلول نرمال سالين (آب نمك) استفاده از ماسك و تعويض مكرر آن به منظور ايجاد نشدن زمينه ورود عوامل بيماري زا و توصيه اكيد به افراد بيمار كه از تماس با ديگران خودداري كنند.
براي نوشيدن چاي يا صرف غذا از ظرف جداگانه استفاده نمايند.
در محلهاي پرجمعيت حضور پيدا نكنند.
در اتاقهاي دربسته زياد نمانند.
كساني كه دچار بيماريهاي تنفسي هستند داروهايشان را به موقع و با دز كافي مصرف كنند.
اگر اسپري به آنها تجويز شده مرتب از آن استفاده كنند.

و اما بعد از بازگشت از خانه خدا
دكتر عطاران در اين خصوص تصريح مي كند: زائران عزيز توجه داشته باشند كه پس از بازگشت از خانه خدا چنانچه مراقب نباشند هم خودشان ممكن است هفته ها و ماهها بيمار بمانند و هم احتمال انتقال بيماري را به ديگران دارند.
بنابراين پس از بازگشت در صورتي كه بيمار هستند از روبوسي با استقبال كنندگان و ميهمانان خودداري نمايند.
حجاج بعد از سفر نياز بيشتري به استراحت دارند بنابراين خواب و استراحت كافي داشته باشند و...

حاج خانمهاي باردار مواظب باشند
دكتر منيره پورجواد، استاد دانشگاه علوم پزشكي و متخصص بيماريهاي زنان، زايمان و نازايي در اين خصوص معتقد است: خانمهاي باردار در سه ماهه اول بايد خيلي مراقب باشند، بنابراين براي كساني كه سابقه بدمامايي دارند مثلاً زايمان بچه مرده داشته اند، سابقه سقط داشته اند و... با توجه به اينكه مسافرت «استرس فول» يعني پر از استرس است بخصوص سفر حج كه اعمال خاصي دارد، اعزام به اين سفر توصيه نمي شود و بهتر است سفر خود را به سالهاي آتي بيندازند.
در ماههاي آخر بارداري نيز به دليل اينكه ممكن است زايمان زودرس شود و دردهاي زايماني جلو بيفتد بهتر است از رفتن خودداري كنند.

آنها كه مي روند چه كنند؟
به اعتقاد دكتر پورجواد در صورتي كه خانمهاي باردار به حج مي روند بهتر است سعي كنند استراحت كافي داشته باشند.
از خريد و راه رفتنهاي بيهوده خودداري نمايند.
در هتل بمانند و استراحت كنند.
اگر در جايي نشسته اند سعي كنند طولاني مدت ننشينند و در صورت نشستن هر چند دقيقه يك بار بلند شوند و روي نوك پنجه بالا و پايين بروند تا فرصت تخليه عروق اندامهاي تحتاني فراهم شود و از ورم پاها جلوگيري به عمل آيد.
مسيرهايي كه با اتوبوس طي مي شود و طولاني است، هنگام توقف حتماً در بين راه پياده شوند و قدري پياده روي كنند.
كساني كه در دوران بارداري مبتلا به فشار خون، ديابت و بيماريهاي قلبي هستند نياز به مراقبت بيشتر دارند بنابراين همراهان و پزشك كاروان خود را از مشكلات خود باخبر سازند.
غذاي تازه بخورند و از مصرف غذاهاي مانده، چرب و... خودداري كنند.
مصرف لبنيات را فراموش نكنند تا مواد كافي به بدنشان برسد.

علايم هشدار دهنده
اين استاد بيماريهاي زنان و زايمان دانشگاه كه در چند سفر خود به خانه خدا چندين سزارين انجام داده و چند سقط و چند كورتاژ براي زائران ايراني انجام داده است مي گويد: در سفرهايي كه توفيق همراهي با زائران داشتم مجبور شدم در بيمارستان عربستان چندين سزارين، چندين كورتاژ و چندين سقط جنين براي خانمهاي زائر انجام دهم كه شرايط خيلي سختي بود و دقيقاً افرادي بودند كه نبايد به اين سفر مي آمدند چون سابقه بدمامايي كه به آن اشاره شد داشته، بنابراين زائران عزيزي كه باردار هستند و به اين سفر روحاني اعزام شده اند مراقب باشند در صورتي كه:
لكه بيني داشته باشند
درد شكم و زير دل داشته باشند
به دليل فشار خون حاملگي دچار تاري ديد شوند
درد سردل احساس كنند
حتماً و سريع پزشك كاروان را مطلع سازند تا خداي نخواسته اتفاق بدي براي آنها نيفتد.
و مهمترين عامل يعني پرهيز از خستگي و تغذيه مناسب را فراموش نكنند ان شاءا... كه زيارتي مقبول داشته باشند.
قلبتان را فراموش نكنيد
دكتر هوشنگ فروهي، متخصص قلب و عروق و استاد دانشگاه علوم پزشكي به زائران خانه خدا كه دچار بيماريهاي قلبي، فشار خون، نارسايي قلب مشكلات دريچه اي و... هستند توصيه مي كند:
از مصرف غذاهاي پرچرب و پرنمك پرهيز كنند
داروهاي تجويز شده توسط پزشك معالج را به موقع مصرف نمايند
از ماندن در محلهاي شلوغ در صورت امكان خودداري كنند
اگرراه رفتن زياد باعث تپش قلب و تنگي نفس در آنها مي شود از ويلچر استفاده نمايند
مايعات به اندازه كافي مصرف كنند زيرا تعريق زياد باعث اختلال در عملكرد الكتروليت بدنشان شده و ممكن است بيماري را تشديد كند.
خواب و استراحت كافي داشته باشند
از استرس بپرهيزيد

ميوه و لبنيات كافي مصرف كنيد
در صورت بروز درد در قفسه سينه، تعريق و تهوع بلافاصله از قرصهاي زيرزباني (نيترو گليسيرين) كه توسط پزشك معالج به آنها تجويز شده مصرف نمايند و سريعاً پزشك كاروان را مطلع سازند.
از رفتن به بازار خريد و پياده رويهاي طولاني حتماً پرهيز كنند.
در صورت احساس ناراحتي در قلب غير از اعمال واجب كارهايي نظير بازديد از اماكن و... را انجام ندهند.
و....
قبل از عزيمت دستورهاي لازم را از پزشك معالج خود دريافت نمايند و طبق آن عمل كنند.

پوستتان را نسوزانيد
دكتر كاظم مستوفي، استاد بيماريهاي پوست و مو در دانشگاه علوم پزشكي مي گويد: استفاده از كرم ضدآفتاب در مواقعي كه اشكال شرعي ندارد مي تواند محافظ خوبي براي پوست شما باشد. بنابراين استفاده از نقابهاي آفتاب گير، كلاههاي لبه دار كه مانع تابش مستقيم خورشيد به پوست شما مي باشد مفيد است و توصيه مي شود.
كرم ضدآفتاب براي روزهايي غير از زمان انجام اعمال حتماً توصيه مي شود استفاده از حوله و ملحفه و روبالش شخصي نقش مهمي در پيشگيري از برخي بيماريهاي پوستي و ساير بيماريها دارد كه بهتر است جدي گرفته شود.
استفاده از صابون و شامپويي كه به آن عادت داريد توصيه مي شود زيرا استفاده از انواع شوينده ها در مسافرتها به ويژه در سفر حج كه با وجود ميليونها زائر قطعاً انواع مرغوب و استاندارد استفاده نمي شود، اغلب موجب بروز ريزش مو، خارش پوست، اگزما و حساسيتهاي پوستي مي شود كه بهتر است صابون و شامپوي خود را مصرف نماييد.
از همه زائران عزيز «خانه خدا» التماس دعا داريم
يکشنبه 3 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 440]