فيلم‌هاي بيست‌و‌پنجمين جشنواره فيلم كوتاه در نگاه منتقدان و فيلمسازان

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: فيلم‌هاي بيست‌و‌پنجمين جشنواره فيلم كوتاه در نگاه منتقدان و فيلمسازان
گروه هنر: بيست و پنجمين جشنواره فيلم كوتاه تهران در نشست نقد و بررسي خود، فيلم‌هاي بخش‌ مسابقه ويژه، ميراث نبوي، چشم‌انداز سرزمين زيباي ما، سي‌امين سال پيروزي انقلاب اسلامي را مورد بررسي قرار داد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، اين نشست با حضور محمد درمنش و طهماسب صلح‌جو روز در سينما فلسطين برگزار شد.

هماهنگي ساختار و مفهوم

در اين نشست از بخش‌هاي مختلف جشنواره فيلم‌هايي براي نمونه انتخاب شد، هر چند آثاري كه قرار بود نقد شود، از پيش اعلام نشده بود. با اين همه، فيلم‌هاي منتخب از نقاط مثبتي برخوردار بود كه از اصول ضروري در ساخت فيلم كوتاه به شمار مي‌رود و با نگاهي به اين فيلم‌ها مي‌توانيم نگاهي كلي به جشنواره‌اي داشته باشيم كه درصدد است براي تجربه‌اندوزي نسل جوان كشور زمينه مناسبي را فراهم كند.

حسن نقاشي كارگردان فيلم «زروران» درباره فيلمش چنين گفت: اسطوره زروان در مناطقي از ايران هنوز جايگاه خودش را حفظ كرده است. هر چند من در اين فيلم از نمونه زرتشتي آن وام گرفتم و سپس آن را با ديگر نمونه‌ها تلفيق كردم.

كارگردان «زروان» ادامه داد: در اين فيلم سعي من بر اين بود كه با ساختار فيلم، زبان دراماتيك مفهوم را به حركت درآورم تا اين اسطوره زنده شود.

كارگردان «درخت پارسيك» درباره پيشينه مفهوم فيلمش اذعان كرد: در جشن‌هاي مناطقي از ايران هنوز از زروان ياد ميشود و براي مثال در خانه خود ما چنين نقشي وجود دارد.

او درباره اينكه فيلمش از حضور انسان خالي است، توضيح داد: من قصد داشتم تا جايي كه امكان داشت، عنصر انساني را حذف كنم، زيرا همان‌طور كه تعزيه آيين خودش را دارد، اسطوره‌هاي كوير هم آيين خودش را دارد كه با حضور خود سعي مي‌كند ديگر عنصرها را حذف كند.

كارگردان «مشي و مشيانه» درباره هماهنگي مفهوم و ساختار در كارش توضيح داد: زروان خداي زمان و حركت است، يعني اين اسطوره خودش حركت دارد و تداعي‌كننده زمان است، پس من هم با حركت دوربين و ديگر عوامل مي‌خواستم اين حركت را نشان بدهم.

«محمد درمنش»، عضو كميته انتخاب، نيز درباره فيلم «زروران» گفت: اثر هر فيلمساز از باورهاي او جدا نيست و نوع جهان‌بيني و نگاه ما روي فيلم تاثير مي‌گذارد.

وي همچنين ادامه داد: از نظر فني فيلم از نقاط قوتي برخوردار بود، براي مثال لحظه‌هاي فيلمبرداري لحظه‌هاي خوبي بود. وجود نور و سايه، تصوير معماري بناها در آب براي تبديل عنصري ثابت به عنصر متحرك، حركت شعله شمع و... همه كمك مي‌كرد كه فيلم به هماهنگي ساختار و مفهوم برسد. از سوي ديگر، حركت در قاب تصوير، دكوپاژ، تقطيع و خلاصه همه عوامل فيلم را در جايگاه مثبتي قرار داده بود.

فيلم خوب نتيجه نگاه كارگردان است

فيلم از ديدگاه كارگردان: زروران خداي نور و زمان و شهريار سرزمين روشنايي و يكي از كهن‌ترين اسطوره‌هاي ما است. سه تمدن بزرگ ايران، يونان و هند درباره اين اسطوره صحبت مي‌كنند.

در ادامه نشست درمنش درباره مفهوم فيلم «زمزمه سكوت» ساخته علي ظريفيان توضيح داد: موضوع فيلم درباره درخت توت است و تمام حاشيه‌هايي كه در اطراف درخت توت مي‌تواند وجود داشته باشد؛ كرم ابريشم تار ايجاد مي‌كند، تار به نخ تبديل مي‌شود و در نهايت قالي بافته مي‌شود.

وي ادامه داد: هر چند اين مستند براي كساني كه خارج از فضاي فيلم هستند، جالب است اما شروع و پايان فيلم خوب بود.

تهماسب صلح‌جو، منتقد، درباره «زمزمه سكوت» توضيح داد: بخشي از فيلم به ساخت ساز مربوط مي‌شد، زيرا همان‌طور كه مي‌دانيد سازهاي زهي از چوب درخت توت ساخته مي‌شود. فيلم مي‌خواهد نشان بدهد كه درخت توت چگونه در زندگي مادي و معنوي انسان ايفاي نقش مي‌كند.

وي ادامه داد: يكي از عواملي كه به اين كار لطمه زد، به گفته كارگردان نشان ندادن بخش‌هايي از كار بود كه به ساز مربوط مي‌شد. اصلا يكي از گلايه‌هاي فيلمسازان جوان اين است كه مي‌گويند فيلمنامه ما را آنقدر تغيير مي‌دهند كه چيز ديگر مي‌شود و گاهي حتي فيلمنامه‌هاي خوب به بهانه‌هاي مختلف اجازه كار پيدا نمي‌كند، پس بسياري از فيلم‌ها چيزي نيست كه فيلمساز از ابتدا قصد ساخت آن را داشته است.

درمنش در پاسخ به صحبت اين كارگردان‌ها افزود: اگر فيلمساز از عنصر سلامت روح برخوردار باشد، فيلمنامه برخلاف آنچه در ابتدا به چشم مي‌آيد، جريان مثبتي را طي مي‌كند. براي مثال اگر ما انساني عصبي باشيم، به زحمت ميتوانيم به قاب‌هاي لطيف برسيم و برعكس اگر آدم لطيفي باشيم، نمي‌توانيم قاب‌هاي تلخ و سياه را پيدا كنيم.

زيبايي شناسي؛ اصل مهم فيلم كوتاه

او همچنين افزود: فيلمساز در درون خودش سازي دارد و كوك فيلمساز، حال او است. اگر فيلمساز ساز دروني خودش را تنظيم نكند، حس خوبي منتقل نمي‌كند. بسياري از فيلمسازهاي ما كه فيلم‌هاي خوب مي‌سازند، در درون خودشان به نگاه خوبي رسيده‌اند.

«پيرگل» ساخته حسين ريگي‌لادز درباره چشمه آب‌معدني است كه افراد بسياري براي بهبود زخم‌هاي پوستي و... داخل آب آن چشمه مي‌شوند.

درمنش علاوه بر توضيحات بالا اضافه كرد: قسمتي از فيلم آدم‌هايي را نشان مي‌دهد كه با ظاهري گل‌آلود از آب بيرون مي‌آيند... آيا اين به زيبايي‌شناسي كه اصل مهمي در فيلمسازي است، برمي‌گردد.

ساختار عامل تغييردهنده مفهوم است

وي ادامه داد: صحنه ديگري درون گوري را نشان مي‌دهد كه جنازه‌اي را به زور در آن قرار مي‌دهند، ببينيد اگر قصد فيلمساز حتي تنبه مخاطب باشد، اين شيوه مناسبي نيست.

درمنش درباره فيلم «صبر ايوب» ساخته وحيد زارع‌زاده گفت: اين فيلم درباره همسر جانبازي است كه از همسرش صحبت مي‌كند اما بيان فيلم آن‌قدر لطيف است كه براي مخاطب آزاردهنده نيست.

وي ادامه داد: يكي از نقاط مثبت فيلم اين بود كه اگر چه فيلم حالت مصاحبه داشت اما مصاحبه‌كننده را به سمتي برده بود كه به شيوه دلي صحبت مي‌كرد.

«درياي نور»؛ فيلمي درباره پيامبر اسلام(ص)

او به مسائل فني فيلم نيز اشاره و اضافه كرد: غالب بودن قاب‌بندي‌هايي با حجم نور سفيد، نشان دادن صحنه‌هاي مربوط به جانباز به صورت آهسته، تكنوازي پيانو براي موسيقي فيلم و... از عوامل مثبت فيلم بود.

عاطفه خادم‌الرضا درباره فيلم «درياي نور» گفت: ايده اوليه فيلم از خودم نبود و به من پيشنهاد دادند كه چنين سوژه‌اي را بسازم. وقتي جلو رفتم، ديدم بهتر است كه از تعريفي ساده‌تر شروع كنم و به اين بپردازم كه پيامبران پيشين درباره پيامبر ما چه گفته‌اند و چه ديدي دارند.

كارگردان فيلم «درياي نور» ادامه داد: وقتي در ساخت فيلم جلو رفتم، ديدم كه شخصيت پيامبر چقدر عجيب بوده كه قرن‌ها حفظ شده و به ما رسيده است، پس بيشتر از اينكه خود فيلم برايم ارزش داشته باشد، چيزهايي كه خودم ياد گرفتم، برايم ارزش داشت.

درمنش درباره فيلم «درياي نور» گفت: اين فيلم درباره رسولاني است كه از جانب خدا آمده‌اند تا بشر را به تعالي برسانند و به نظر من، فيلم دلنشيني است.

پايين بودن جذابيت در بخش سي‌امين سال پيروزي انقلاب اسلامي

فيلم از ديدگاه كارگردان: اين فيلم مستندي است كه از خداوند كه در تمام اديان توحيدي مشترك است، شروع مي‌شود و به تعريف واحدي از پيامبر در تمام اديان مي‌رسد. اينكه پيامبر كيست و چه مي‌كند و در مرحله سوم، تعريفي از حضرت محمد(ص) را ارائه مي‌دهد.

درمنش درباره فيلم‌هاي بخش سي‌امين سال پيروزي انقلاب اسلامي گفت: بيشتر فيلم‌هاي جشنواره فيلم كوتاه در فضايي ساخته مي‌شود كه مخاطب با آن چندان غرابت ندارد اما كار كردن مضاميني كه بارها و بارها تكرار شده، بسيار سخت است، زيرا جامعه تقريبا از اين مضامين اشباع شده است، پس گام برداشتن در اين وادي بسيار سخت است.

وي اضافه كرد: يكي از نقاط ضعف اين بخش از جشنواره پايين بودن جذابيت در فيلم‌ها بود. پس توصيه من اين است كه اگر در رابطه با اين مضامين خلاقيت و نوآوري نداشتيد، وارد اين حيطه نشويد.

او به فيلم «آينه» ساخته علي خسروي اشاره و افزود: اين فيلم راننده كاميوني را نشان مي‌دهد كه در آينه ماشينش كسي را مي‌بيند كه لباس نظامي پوشيده است و بعد بيننده چشم‌هاي تر راننده را مي‌بيند. سپس فيلم به گذشته برمي‌گردد و راننده در آينه ماشين تعدادي رزمنده را در جبهه‌هاي جنگ مي‌بيند...

علي خسروي كارگردان فيلم «آينه» گفت: يك تا دو ماه درگير اين فيلمنامه بودم و خودم اين دغدغه را داشتم كه فيلمي درباره مضامين دفاع مقدس بسازم كه كمتر مانند آن را ديده باشم.

خسروي ادامه داد: فيلم كوتاه دغدغه‌اش اين است كه ديده شود اما من در مورد فيلمنامه كارم بسيار سختگير هستم و به نظر من با فيلمنامه‌هاي ضعيف نبايد موجب اتلاف وقت و انرژي و پول شويم.

او همچنين درباره ايده اوليه كار افزود: من ايده اوليه را در ورك‌شاپي با آقاي توحيدي مطرح كردم و پس از آن به كار مشغول شدم.

هنر؛ جلوه‌اي از خلقت آفرينش

فيلم از ديدگاه كارگردان: فيلم «آينه» درباره راننده‌اي است كه سربازان را به خط مقدم جبهه مي‌برده ولي حالا راننده تريلي شده كه مخصوص تشييع پيكر شهدا است.

درمنش در پايان به علامت سوالي اشاره كرد كه بايد در ذهن فيلمساز وجود باشد و ادامه داد: فيلمساز بايد بداند كه مي‌خواهد چه كار كند، در غير اين صورت فيلمش به هيچ دردي نمي‌خورد.

صلح‌جو در ادامه صحبت‌هاي درمنش ادامه داد: هنر موضوعي است كه با درون انسان سر و كار دارد. هر هنرمندي به نوعي با اثرش همراه مي‌شود و از آن مي‌آموزد. هنر مثل كشتزاري كه هنرمند هم در آن بارور مي‌شود، يعني خودش هم از دستاورد خودش استفاده مي‌كند. هنرمند از زماني كه شروع به ساختن اثر هنري مي‌كند، با آن زندگي مي‌كند و به همين دليل است كه پس از پايان كار از حاصل آن لذت مي‌برد. ارزش هنرمند زير سايه اثرش است، يعني مي‌گويند اين هنرمند برجسته است، چون اين اثر از او باقي مانده است.

درمنش با اشاره به سخني از شهيد آويني افزود: چرا در پايان خلق اثر هنري لذت حاصل مي‌شود؟ به قول شهيد آويني اثري كه اين ويژگي را داشته باشد، كامل است.

صلح‌جو در پايان گفت: خلقت براي آدم ايجاد لذت دارد، زيرا او را براي گام‌هاي بعدي تشويق مي‌كند و ما هنرمند را خالق مي‌دانيم، چون دنيايي را تصوير مي‌كند.

وي در پايان نشست با اشاره به آيه‌اي از قرآن افزود: خداوند نيز كه تمام هستي را خلق كرده است، در قرآن مي‌گويد: «فتبارك الله احسن الخالقين».

گزارش از: معصومه كياني
سه شنبه 28 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]