شادي، گمشده در اختلالات رواني

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: شادي، گمشده در اختلالات رواني

عموم كارشناسان سلامت روان بر نقش و اهميت شادكامي در زندگي تاكيد كرده و آن را از مهم.ترين علل ارتقاي سلامت روان در افراد جامعه مي.دانند؛ با اين حال، به نظر مي.رسد شادي، حلقه مفقوده سلامت روان در جامعه. ماست؛ جامعه.اي كه در آن، روش.ها و بهانه.هاي گوناگوني براي گريستن به رسميت شناخته.شده، اما روش.هاي ابراز شادماني، بسيار محدود و مبهم است.هفته پيش، دكتر محمد.رضا خدايي، رئيس بيمارستان رازي، با اشاره به اين.كه اختلالات رواني ساده مي.توانند زمينه بروز بيماري.هاي رواني را ايجاد كنند، گفت: كاهش شادي در جامعه از مهم.ترين علل بروز اين اختلالات رواني است و بايد تلاش كنيم شادي و اميد را در جامعه تقويت كنيم.او در گفت.وگو با ايرنا افزود: متاسفانه در جامعه ما ارتباطات چهره به چهره كمتر شده و اين روابط جاي خود را به ارتباطات اينترنتي داده.اند و همين امر باعث شده كه روز به روز بر شيوع اختلالات رواني افزوده شود.اما باوجود نقش غير.قابل انكار شادكامي در زندگي آيا مي.توان صرفا كاهش يا نبود آن را از مهم.ترين علل بروز بيماري.هاي رواني دانست؟ دكتر كوثر سيم.ياريان، مسئول نشريه بين.المللي روانشناسي ايران، در پاسخ به اين سؤال همشهري و با اشاره به اين. كه مسلما شادكامي در جلوگيري از بروز بسياري از بيماري.ها موثر است، مي.گويد: اينطور نيست كه بگوييم نبودن شادي، فرد را كاملا در خطر بروز بيماري.هاي رواني قرار مي.دهد، چون در خيلي از جوامع شاهديم افراد كمتر از خود واكنش شادي را بروز مي.دهند، اما مبتلا به اختلالات رواني هم نيستند. وي با تاكيد بر اين كه نبايد اين.طور بيان كنيم كه كاهش شادي از مهم.ترين علل بروز اختلالات رواني است، بلكه بهتر است بگوييم شادكامي و اختلالات رواني همبستگي بالايي نسبت به هم دارند، ادامه مي.دهد: تحقيقات نشان داده.اند كه شاد بودن مسلما در كاهش استرس، اضطراب و افسردگي بسيار موثر است، چون شادي و خنده منجر به كاهش هورمون آدرنالين و هيدروكورتيزون شده و استرس را كاهش مي.دهد و علاوه بر اين، خنده يك حالت ورزش براي بدن هم هست، يعني مي.توان گفت حالت نرم دويدن را دارد و روي تمام واكنش.هاي بدن تاثير مي.گذارد.مطالعات روان.شناسى نشان مى.دهد شادى يك حالت روانى است كه پس از برآورده شدن اميال انسانى ايجاد مى.شود و شامل 3 جزء است: فراوانى و ميزان عاطفه مثبت، ميانگين رضايت.مندى در يك دوره و فقدان احساسات منفى مانند افسردگى و اضطراب.دكتر سيم.ياريان ضمن اشاره به تحقيقات انجام شده در رابطه با شادي و نقش آن در سلامت جسم مي.گويد: مطالعات نشان داده.اند فشار خون و ناراحتي.هاي قلبي در نتيجه شادي بهبود مي.يابند؛ مثلا در يكي از مطالعات كساني كه در اثر فشار خون بالا مجبور به مصرف روزانه 2 عدد قرص فشار خون بودند، در نتيجه افزايش شادي تعداد مصرف اين قرص..شان تقريبا به صفر رسيد.مطالعات در كشورهاي غربي نشان مي.دهد در دهه 1950 مردم روزانه 18 دقيقه مي.خنديدند ولي الان مردم روزي كمتر از 6 دقيقه مي.خندند و همين امر موجب شده كه تحملشان در تحمل سختي.ها كم شود و ديدشان نسبت به امور زندگي منفي شود.به گفته مسئول نشريه بين.المللي روانشناسي ايران، نكته فراموش.شده اين است كه امروزه نوع شادى كردن بين برخى از مردم بسيار سطحى و زودگذر شده به گونه.اى كه آن.ها بعد از تمام شدن لحظه.هاى شادى، باز هم در غم خود فرو مى.روند! در عين حال روان.شناسان معتقدند كه تا به حال آن.قدر كه به بيماري.ها و اختلالات رواني پرداخته شده و براي آن.ها انواع و اقسام درمان.هاي دارويي و غير دارويي در نظر گرفته شده است، به وجه ديگر سلامت روان، يعني همان احساس شادي در زندگي به اندازه كافي پرداخته نشده است. دكتر مهرداد متين راد، روانشناس و عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي نيز با تاكيد بر اين كه در حال حاضر شادكامي يكي از اركان وجود سلامت روان در جامعه است، به همشهري مي.گويد: كسي كه از بهداشت رواني بالا برخوردار است، مسلما انسان شادي است و برعكس؛ اشكال كار بيشتر در روانشناسي سنتي است كه حوزه روان.شناسي مثبت.گرا را با پرداختن به بيماري.هاي رواني كاملا در حاشيه قرار داد چون در اين روي سكه از روانشناسي اين ديدگاه وجود دارد كه شاد.كامي در زندگي يك ضرورت انكار.ناپذير است. دكتر متين.راد نيز تاكيد مي.كند كه نبود شادي را نمي.توان از مهم.ترين علل بروز اختلالات رواني دانست ولي هم مي.تواند علت سلامت روان باشد و هم معلول آن. وي علاوه بر شادكامي به همبسته.هاي ديگر سلامت روان اشاره كرده و ادامه مي.دهد: يكي از همبسته.هاي شادي، خنده.درماني است كه منهاي تاثيرات فيزيولوژيكي كه خنده دارد و مي.تواند منجر به ترشح سروتونين شده و احساس شادي را افزايش دهد، احساس تهديد هم در اين شرايط كاهش مي.يابد.او اضافه مي.كند: علاوه بر اين، هيجانات هم يكي ديگر از همبسته.هاي مهم سلامت روان هستند.هيجان غم و شادي در اين ميان با هم مغايرند و همزمان با هم نمي.توانند وجود داشته باشند؛ يعني كسي كه آگاهانه شاد است، مسلما نمي.تواند غمگين باشد و برعكس كسي كه هيجان منفي دارد، بدنش در حالت دفاع و جنگ و گريز قرار مي.گيرد و اين سبب مي.شود كه اثرات منفي شامل استرس افزايش يافته و بدن آسيب.پذير شود. شناخت هم، در علم روانشناسي با سلامتي همبستگي بالايي دارد. دكتر متين راد معتقد است: كسي كه مي.تواند زندگي خود را كنترل كرده و هدايت امور را بر عهده بگيرد طبعا شادكام.تر از كسي است كه با شناخت منفي از پس هدايت امور خود بر نمي.آيد و اساسا شناخت.ها وقتي مثبت هستند، جسم را نيز به سمت مثبت هدايت مي.كنند.البته در اين رابطه نظريه.اي وجود دارد كه انسان.ها در شرايط مختلف محيطي هيجان.هاي مختلفي را تجربه مي.كنند و اين باز تاكيد.كننده همين مساله است كه هيجانات منفي برعكس هيجانات مثبت استرس را افزايش داده و در نتيجه شادي را از زندگي فرد بيرون مي.كنند. عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي به پژوهش.هاي متعددي كه در رابطه با شادي و نقش آن در سلامت روان انجام شده، اشاره مي.كند و مي.گويد: يكي از اين پژوهش.ها تمام تحقيقات در مورد شاد.كامي در زندگي انسان.ها را مورد بررسي قرار داده و نتيجه آن اين بوده است كه در تمام دنيا مردم به جاي وجود 10 درجه شادي در زندگي، مردم فقط 6 درجه از آن را تجربه مي.كنند.اما در اين ميان آيا مي.توان گفت خانواده.هايي كه در آن.ها روابط خشك و رسمي وجود دارد، به طوري كه همين چارچوب خاص احساس شادي را در زندگي آن.ها كمرنگ كرده، اختلالات رواني بيشتري را تجربه مي.كنند؟به طور كلي اين.طور نيست كه بگوييم در خانواده.هايي كه پيرو قوانين رسمي و خاصي هستند و يا در چار.چوب سنتي و بسته.تري هستند، شادي كمتري را تجربه مي.كنند و اين امر اصلا نمي.تواند پايه علمي داشته باشد چون به طور واضحي تحقيقات ثابت كرده.اند كه حتي در اين گونه خانواده.ها درجات ارتقاء سلامت روان خيلي بيشتر از خانواده.هاي ديگر است و اختلالات رواني به مراتب در آن.ها كمتر ديده مي.شود. دكتر متين راد توضيح مي.دهد: اين اتفاق معمولا در خانواده.هاي طرد.كننده كه بيش از حد در اختيار فرزندان هستند، بيشتر ديده مي.شود، چون به طور كلي يكي از عناصر سلامت روان، احساس جريان داشتن در زندگي و سيال بودن است و در خانواده.هايي كه اين احساس از بين رفته و يك هدايت.گر مثبت وجود ندارد، شادكامي از بين رفته و جاي خود را به انواع و اقسام بيماري.هاي رواني مي.دهد.

-سميه شرافتي-

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 192]