كسب 18 فناوری در پی پرتاب ماهواره امید

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: توجه به پژوهش در حوزه فناوری هوافضا از زیرساخت.های توسعه آن در كشور محسوب می.شود و انجمن هوا فضای ایران كه یكی از انجمن.های تخصصی در این زمینه است به همین واسطه طی 15 سال گذشته، 10 كنفرانس علمی برگزار كرده كه در آنها آخرین یافته.های علمی و فناوری در حوزه هوا فضا مطرح شده است
برای آگاهی از این كنفرانس علمی و پیشرفت.های 2 صنعت هوا و فضا كه علی القاعده باید با یكدیگر رشد كنند با دكتر فتح.الله امی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و نایب رئیس انجمن هوافضای ایران كه در آخرین كنفرانس هوا فضای كشور به عنوان دبیر فعال است به گفت.وگو نشسته ایم.
با توجه به گستردگی رشته.های درگیر در حوزه هوافضا نسبت مقالات در هر یك از رشته.های مرتبط چگونه بود؟
در بین مقالاتی كه به صورت شفاهی ارائه می.شوند 53 مقاله در حوزه سازه.های هوافضا، 67 مقاله در حوزه مكانیك پرواز، 20 مقاله در حوزه سامانه.های هوا فضایی، 12 مقاله در حوزه علوم و فناوری هوا فضایی، 64 مقاله در حوزه پیش.رانش، 94 مقاله در حوزه آیرودینامیك و 10مقاله در حوزه مدیریت صنایع هوافضایی است. مقالات 2 حوزه علوم و فناوری هوا فضایی و مدیریت صنایع هوا فضایی برای اولین بار در كنفرانس پذیرش شدند. در دهمین كنفرانس انجمن هوا فضای ایران 27 مقاله خارجی هم جهت سخنرانی شفاهی و پوستر پذیرفته شده است،اكثر این مقالات برای كشورهای روسیه، اكراین، هند و مالزی است و دبیرخانه كنفرانس برای پذیرش مقالات خارجی دانشگاه خاركوف اكراین بود.
آقای دكتر پیشرفت صنعت هوافضای كشور چه زمانی بروز كرد؟
پرتاب ماهواره ملی امید كه ایران را وارد كشورهای دارای صاحب این تكنولوژی كرد، نمود اصلی پیشرفت این صنعت در كشور محسوب می.شود و ایران با پرتاب ماهواره ملی امید به عنوان نهمین كشور دارای این فناوری درجهان شناخته شد. همچنین پرتاب ماهواره امید با ماهواره.بر سفر A1 به فضا در ساعت 22 و پنج دقیقه، 14 بهمن 87 ، 18فناوری را برای ایران به ارمغان آورد.
این فناوری.ها چه هستند؟
تولید الكترونیك ماهواره، تولید فرستنده و گیرنده فضایی، فناوری QSM به عنوان حساس سازه.ای در ماهواره، فناوری TVT به عنوان فناوری حساس طراحی حرارتی ماهواره، تست.های محیطی فضایی به عنوان بالاترین رده كیفی قطعات، فناوری به.كارگیری GPS فضایی به خصوص در ماهواره بدون پایداری، فناوری Ranging، فناوری شبیه.سازی پرواز ماهواره، مهندسی سامانه فضایی بومی، فناوری تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا، فناوری ارتباط تله متری و تله كامند با ماهواره، فناوری نرم.افزارهای گزارش.گیری برای تحلیل اطلاعات تله متری، فناوری ماهواره.بر چند مرحله.ای با سیستم تزریق ماهواره در مدار هدف، فناوری كنترل بردار تراست، فناوری پیچ.های انفجاری برای جدایی مراحل مختلف ماهواره، فناوری طراحی و ساخت سكوهای پرتاب ثابت و متحرك فضایی و فناوری ایستگاه.های ثابت و متحرك گیرنده و فرستنده در زمین برای ارتباطات فضایی از جمله این فناوری.هاست.
همچنین پیشرفت روزافزون فناوری فضایی در سال.های اخیر هم موجب شد بلوك موتور ماهواره..بر سیمرغ با قدرت پیش.رانش بالا و ماهواره.های ظفر، رصد، فجر، امیركبیر و كپسول زیستی كاوشگر 4 به همت صنایع دانشگاه.های كشور به مردم ایران عرضه شود. البته در آینده نزدیك هم كپسول زیستی كاوشگر 4 با موجود زنده (میمون) به فضا پرتاب می.شود.
زیر ساخت.های صنعت هوافضایی در حوزه تربیت نیروی انسانی در كشور چگونه است؟
در حال حاضر 20 نهاد آ.موزش عالی در این حوزه فعال هستند، هم اكنون 170 عضو هیات علمی، 1500 دانشجوی كارشناسی، 1000 دانشجوی كارشناسی ارشد و 1300 دانشجوی دكتری در حوزه های مختلف هوا فضا مشغول به فعالیت هستند. همچنین سالانه 120 دانشجو فارغ.التحصیل و وارد عرصه صنعت می.شوند و تاكنون هم 1200 دانشجوی كارشناسی، 1800 دانشجوی كارشناسی ارشد و 150 دانشجوی دكتری در این رشته از دانشگاه.های كشور فارغ.التحصیل شده.اند. هم.اكنون 33 هزار كارشناس هوا فضایی در این صنعت مشغول به فعالیتند. همچنین 5 قطب تحقیقاتی هوافضا، 6 انجمن علمی و 40 مركز دولتی و غیردولتی در حوزه هوا فضا فعال هستند. البته 100 آزمایشگاه نیز در صنعت هوا فضایی فعالیت می.كنند.
آقای دكتر همان.طور كه می.دانید طی سال.های اخیر خبرهای زیادی از پیشرفت.های فناوری فضایی شنیده.ایم. در صورتی كه از قسمت هوایی صنعت هوافضا كمتر دستاوردی به گوش رسیده است، نظر شما چیست؟
در عرصه هوایی نسبت به حوزه فضایی رشد چندانی نداشته و متاسفانه با حوادث زیادی هم در این حوزه روبه.رو بوده.ایم، با این حال گام.های خوبی هم در عرصه فناوری.های نوین هوایی برداشته شده كه از جمله آنها طراحی هواپیمای ایران 140 كه در حال حاضر دوره آزمایشی خود را سپری كرده و همچنین ساخت هواپیماهای سبك و فوق سبك از جمله درنا، فجر، صاعقه، آذرخش و انواع پهپادهاست. البته نشستی جانبی درخصوص چالش.های صنایع هوایی كشور در دهمین كنفرانس هوافضا بر پا شد. در این نشست چالش.های صنعت هوایی كشور و دلایل حوادث ناگوار هوایی دهه.های اخیر بررسی شدند. البته در گذشته انجمن هوافضا در قالب كارگروهی موضوع «سقوط هواپیماها» را بررسی كرده و 20 علت برای سقوط هواپیماها تعیین كرده است. با مطالعات انجام شده به این نتیجه رسیده.ایم كه صنعت هوایی كشور بسیار ضعیف است و نمی.تواند پاسخگوی نیازهای مردم باشد و به دلیل ایمنی پایین هواپیماها، مردم به سفر با خودرو روی می.آورند و از سوی دیگر جاده.ها نیز كشش لازم را ندارد و باعث مرگ و میر بالا می.شود.
انجمن هوافضا به عنوان یك نهاد دولتی نیز وارد شده كه بتواند این موضوع را به عنوان یك وظیفه انسانی كمك كند تا این حوادث كاهش یابد چرا كه ایران با داشتن كمترین هواپیما یعنی 179 هواپیما جزو 10 كشور اول حادثه.خیز دنیا در صنعت هوایی است.
سرمایه.گذاری كشور در این حوزه به چه شكل است؟
به.طور كلی در صنعت هوافضای كشور در سال حدود هزار و 600 میلیارد تومان گردش مالی داریم كه 600 میلیارد تومان مربوط به بخش خصوصی و هزار میلیارد تومان هم برای بخش دولتی است و به صورت تفكیكی نیست و 270 شركت دولتی و خصوصی در حوزه هوا فضا هم فعال هستند.
به نظر شما علت عقب افتادگی صنعت هوایی از صنعت فضایی چیست؟
صنعت فضایی كشور در موقعیتی شكل گرفت كه بستر كاملا برای رشد این صنعت خالی بود و در قبل از انقلاب اسلامی چیزی به نام صنعت فضایی در كشور وجود نداشت و اصلا اجازه ورود ایران به این صنعت را نمی.دادند. از این رو بستر برای رشد صنعت فضایی آماده بود. جنگ تحمیلی نقش بسیار اساسی در رشد این صنعت داشت، ایران برای اولین بار در طول تاریخش در جنگ تحمیلی مورد هدف موشك.های فضایی قرار گرفت. موشك.های اسكاد B روسی كه از سوی عراق به ایران شلیك می.شد بالای 100 كیلومتر را در هنگام منحنی بالستیك پرتاب طی می.كنند، لذا فضایی محسوب می.شوند. این مساله باعث شد كه ایران رفته رفته وارد عرصه صنعت فضایی شود. سال 65 سال آغاز صنعت فضایی در كشور محسوب می.شود، ایران طی 5 سال گام بلندی در عرصه فضایی برداشت كه در كشورهای توسعه یافته در طول 27، 28 سال برداشته می.شود. البته اولین كشوری كه به صنعت فضایی دست یافت، كشور آلمان بود.
آلمان سال 1917 كار خود آغاز كرد و سال 1945 اولین تست موفق موشك V2 خود را انجام داد كه موشك فضایی محسوب می.شد. این صنعت پس از شكست آ.لمان به كشورهای آمریكا و روسیه راه پیدا كرد. ایران هم سال 1365 به موازات مورد هدف قرار گرفتن توسط موشك.های دوربرد وارد صنعت فضایی شد و سال 1370 اولین تست موفق موشك فضایی به نام شهاب یك را با كمك كشورهای دوست انجام داد.
آقای دكتر دلایل سرمایه.گذاری بالا در فناوری.های پیشرفته و بخصوص فضایی در مقابل توجه كم به صنعت هوایی كه نیاز امروز كشور است، چیست؟
سیاست.های كلان كشوری توسط دولتمردان با توجه به ملاحظاتی كه مسائل سیاسی در آن دخیل است، تعیین می.شود. سال.ها پیش زمانی كه در روسیه تحصیل می.كردم شاهد سرمایه.گذاری زیاد روسیه در صنعت هوافضا بودم اما در مقابل نمی.توانستند خودرو یا رادیو بسازند. وقتی كه علت این موضوع را از صاحب.نظران پرسیدم آنها معتقد بودند افرادی كه در گذشته سیاست كشور را تعیین می.كردند قدرت را در عرصه فضایی می.دیدند. در حال حاضر هم در كشور بیشتر دانشگاه.ها در حوزه تربیت دانشجویان كارشناسی، كارشناسی ارشد و دكتری و آزمایشگاه.ها به سمت صنعت فضایی پیش رفته.اند و هم.اكنون آزمایشگاه من روی صنعت فضایی متمركز است چرا كه تمركز سرمایه.گذاری در این حوزه است. این در حالی است كه اگر سیاست كشور به روی حوزه هوایی متمركز شود، طبیعتا دانشگاه.ها، دانشجوها و موضوع پایان.نامه.ها به سمت صنعت هوایی پیش خواهند رفت. بنابراین صنعت هوایی كشور از پایه مشكل دارد، متاسفانه نگاه كارشناسی در این صنعت ضعیف است اما این موضوع قابل اصلاح بوده و می.تواند بهترین خدمات را بدهد. در این راستا علی.رغم این.كه از انجمن درخواست نشد، طرحی درخصوص حمل و نقل عمومی تدوین و ارائه شد. به طور كلی هم 3 علت مهم در سقوط هواپیماها وجود دارد.
درباره این دلایل توضیح می.دهید؟
عوامل محیطی مانند هوای نامناسب، عوامل سیستمی و عوامل انسانی 3 علت كلی سقوط هواپیماهاست.
در عامل محیطی ایران وضعیت خوبی داشته و محیط نامناسب كمی دارد. ولی عموما تیم خلبانی كشور ما دارای كلاس B هستند.
ساختار سازمانی هواپیمایی كشور بسیار قدیمی و فرسوده است و تجهیزات فرودگاهی نیز دارای مشكل هستند و بخش خصوصی در حمل و نقل هوایی بسیار ضعیف است. البته نباید هواپیماهای فرسوده و از رده خارج را هم به خاطر درآمد بیشتر وارد كشور كنیم.
سیستم.های هواپیمایی و تیم.های خلبانی كشور فرسوده هستند. نباید از خلبان.هایی كه با هواپیماهای نظامی پرواز كرده و در حال حاضر بازنشسته شده.اند در هواپیماهای مسافربری استفاده كرد. چرا كه این افراد به سیستم.های هواپیمای مسافربری آشنا نبوده و خلبان به سن فرسودگی رسیده است و نمی.تواند عكس.العمل لازم را به موقع بروز.دهد.

نقل از جام جم

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 441]